به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روزنامه اصلاحطلب شرق نوشته است: بانك مركزي دست به دامن پتروشيميها شده است. دوباره دلار و التهاب لحظهاياش. دوباره بالا و پايينشدن قيمت ارزها و عجيبشدن بازار. قيمت دلار مدام تا آستانه چهار هزار تومان پيش ميرود و پس ميكشد. باز هم مردم به صرافيها و دستفروشان و دلالان هجوم ميبرند. در گعدههاي خانوادگي و دورهميهاي محل كار از هم ميپرسند: «دلار بخريم؟»
همهچيز از رئيسجمهوريشدن دونالد ترامپ شروع شد. نهتنها در ايران، كه در همه بورسهاي جهاني نرخ برابري دلار برابر سبدي از ارزها رشد كرد. تقويت اين ارز آمريكايي و ريزش بورسهاي ديگر، بازار ارز ايران را هم درنورديد. پس از ترامپ، رفتن لايحه بودجه سال ١٣٩٦ به مجلس دومين موج گراني را در بازار ارز ايجاد كرد. در اين لایحه قیمت دلار مبادلهای یا دولتی سههزارو ٣٠٠ تومان، يعني ٣٠٠ تومان گرانتر از امسال در نظر گرفته شده است؛ ديگر آنكه، در لايحه جديد، رقم بودجه عمرانی با ٦٢ هزار میلیارد تومان، حدود ٩ درصد نسبت به امسال رشد کرده است؛ اين يعني نیاز دولت به منابع بیشتر خواهد شد و دلار بيشتري را به ریال تبديل خواهد كرد تا پروژههای عمرانی را آغاز كند. این دو نکته با تأثیر بر بازار ارز، آن را با تکانه مواجه کردند، بهطوریکه بيشتر ارزهای مهم بازار روند صعودی به خود گرفتند.
ايران اما شرايط ويژهاي دارد. اقتصاد زير هالهاي از ركود گرفتار شده است و مردم به «توليد» با ديده ترديد مينگرند؛ براي همين است كه به بازارهايي چون دلار، طلا، بورس، خودرو، مسكن و مانند اينها گرايش ويژهاي دارند. بازارهايي چون دلار و طلا، با توان جذب سرمايههاي كوچك همواره محبوب هستند؛ مردم هم با توان كسب آسان درآمد، همواره به اينها اعتماد ميكنند. تلنگري كوچك ميتواند اينها را به آشوب بكشد. هرچند شيوه مديريت دولتي اين بازارها هم نقش مؤثري در اين پديده دارد؛ موضوعي كه در ادامه اين گزارش به آن پرداخته خواهد شد...
اين روزها اما برهه حساسي براي كابينه است؛ سال پاياني دولت يازدهم و نزديكشدن به انتخابات، حساسيت تغيير لحظهاي نرخ اين ارز را دوچندان كرده است. ماههاي گذشته دولت مدام از يكسانسازي نرخ ارز دم زده و آن را يكي از اهداف مشخصش برشمرده است. حالا چند ماه مانده به انتخابات رياستجمهوري، دوباره قيمت دلار در وضعيت قرمز قرار گرفته است. كژسليقگي است اگر گمان شود دولت به حساسيت قيمت دلار و ارتباط مستقيمش با زندگي مردم آگاه نيست؛ درست به همين دليل است كه حدود سه هفته پس از كشيدهشدن آژير زردرنگ قيمت دلار، رئيس كل بانك مركزي، پتروشيميها را فراميخواند و از آنها طلب كمك ميكند.
ولياله سيف بهسرعت دستبهكار ميشود و وعده ميدهد كه دلار در سه ماه پاياني سال ارزان خواهد شد؛ دليلش هم براي اين وعده، افزايش عرضه ارز محصولات پتروشیمی و همچنین خود بانک مرکزی است.
او ميگويد كه بههرحال صادرکننده محصولات پتروشیمی و محصولات غیرنفتی از عوامل مؤثر در عرضه ارز بازار هستند؛ ازاینرو باید بانک مرکزی از زمان عرضه ارز آنها و همچنین میزان آن مطلع باشد تا بتواند هرگونه کمبودی در این رابطه را جبران کند. از سال پيش مذاکراتی با مدیران و تولیدکنندگان پتروشیمی داشتيم و بر اساس زمانبندی انجامشده، برنامههای آنها اعلام و عرضه انجام ميشد، اما با توجه به اینکه گاهي مغایرتهایی وجود داشت، در جلسات جديد بر ايجاد نظم در این مورد تأکید شده است. بااینحال ما هیچ اصراری نداریم که آنها مازاد بر توان خود بخواهند کمبودهای ارزی را جبران کنند.
سيف با اين اظهار نظر، گويي مهر تأييدي بر تمكيننكردن پتروشيميها از قولوقرارهاي پيشينشان، ميزند. آنها توان اين را دارند كه از جداول تعيينشده، عدول كنند و راه خودشان را بروند...
با همه گفتههاي آقاي سيف، التهاب همچنان بر بازار ارز حاکم است؛ حتی اینبار اعلام رئیس کل بانک مرکزی برای پایدارنبودن گرانی یا تزریق ارز با قیمت پایینتر هم نتوانسته از هیجان چهارراه استانبول و فردوسي بكاهد؛ جایی که در گوشهای از آن حلقهای از معاملهگران ارزی که دلاری هم ندارند، بیپروا بر نوسان بازار دامن میزنند. اينچنين است كه دلار آمریکا با کاهشي اندک، سههزارو ۹۰۰ تومان فروخته میشود؛ هرچند بهاي اين ارز ديروز تا مرز سههزارو ٨٨٢ تومان هم پايين ميآيد، اما نوسان زياد است و قيمت دلار مدام بالا و پايين ميرود. در ساعات پاياني خريد و فروش باز هم قيمت اين ارز آمريكايي به محدوده سههزارو ٩٠٠ توماني نزديك شد و ثابت ماند. ديروز بهاي یورو اما با تجربه كاهش دو توماني به چهارهزارو ٢١٨ تومان رسيد. پوند انگلستان هم با ٢٦ تومان کاهش چهارهزارو ٩٧٣ تومان خريد و فروش شد. در اين بازار درهم با كاهشي ١٧ تومانی هزارو ٧٣ تومان قيمت داشت.