یادداشت/
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، «توافق امروز از ده‌ها هزار شغل در آمریکا که با تولید و تحویل هواپیما‌ها مرتبط هستند، حمایت خواهد کرد.» به نظر می‌رسد دریافت‌کننده اصلی این پیام، به وضوح دونالد ترامپ باشد.
این جمله‌ای بود بوئینگ خطاب به ترامپ نوشت. زبان بکار‌رفته در این بیانیه گویای دشواری‌هایی است که بزرگترین صادرکنندگان آمریکا در بحبوحه تهدید‌های ترامپ در خصوص تغییر سیاست‌های بازرگانی و کنار کشیدن از توافق هسته‌ای ایران، با آن روبرو هستند.
مقامات بوئینگ که هنوز از حملات هفته گذشته ترامپ درباره هزینه بالای قرارداد ساخت هواپیمای مورد نیاز رئیس جمهور این کشور ناخرسند هستند، تصدیق کردند که قرارداد ایران به رخداد‌های آینده وابسته است. این یک روش مؤدبانه برای اشاره به نگرانی‌های عمیق آن‌ها در خصوص حمایت ترامپ و کنگره دارای اکثریت جمهوری‌خواه از این قرارداد است.
آنچه در مورد قرارداد باید بدانید
قرار است تا سال ۲۰۲۸ میلادی، ۸۰ فروند بوئینگ وارد ایران شود که سری اول آن در اوایل سال ۲۰۱۸و مابقی نیز طبق برنامه‌ریزی که در قرارداد امضا شده تحویل داده خواهد شد. مدیران بوئینگ که بی‌سر و صدا وارد ایران شده بودند روز گذشته به ساختمان ایران ایر رفتند و در آنجا قراردادی را امضا کردند که خیلی‌ها بر این باورند دولت ترامپ اجازه نمی‌دهد بوئینگ، هواپیما به ایران بفروشد.
این قرارداد را ۱۳ میلیارد دلار منابع داخلی و طرف خارجی یعنی مدیران بوئینگ ۱۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار برآورد کرده‌اند که البته قیمت پایه یا به اصطلاح کاتالوگ آن است و در ادامه کار یعنی زمان تولید این احتمال وجود دارد که قیمت‌ها تغییر کند. طبق اعلام مدیران بوئینگ با این قرارداد برای صدهزارنفر در امریکا ایجاد اشتغال خواهد شد.
پای ترامپ بر گلوی بوئینگ؟
چندی قبل ترامپ در اولین موضع نسبت به قرارداد ایران با بوئنیگ گفت: ایران باید قراردادخود با ایرباس(شرکت اروپایی) را لغو و تمامی هواپیماهای خودرا از شرکت امریکایی بوئینگ خریداری کند.
اما از سویی ترامپ در سخنان قبلی خود بارها به توافق اتمی ایران با قدرت‌های جهانی تاخته بود.او حتی ژنرال «مایک فلین» و «مایک پومپئو» را به عنوان مشاوران امنیت ملی و رییس سیا برگزیده که همگی نگرانی خود از توافق با ایران را اعلام داشته‌اند. قانونگذاران آمریکا نیز در پی مسدود کردن داد وستد این شرکت آمریکایی با ایران هستند.
روحانی و دوران سخت پسااوباما
نکته اینجاست که هنوز جوهر تمدید تحریم‌های علیه ایران خشک نشد که مسئولین دولتی با آغوش باز به استقبال رفقای امریکایی رفتند. این در حالی بود که سه روز قبل از برگزاری این نشست نیز روحانی که برای تقدیم لایحه بودجه به مجلس رفته بود، اقدام امریکایی‌ها در تمدید تحریم‌ها را نقض برجام دانسته و گفته بود: «مصوبه اخیر کنگره امریکا به‌اعتقاد ما با برجام مغایرت دارد و ناقض آن است و پاسخ قاطعانه ما را به‌دنبال خواهد داشت، حتی امضای آن توسط رئیس‌جمهور امریکا را نیز خلاف تعهدات امریکا می‌دانیم و با عکس‌العملی مقتضی روبه‌رو خواهد شد»
یعنی نه تنها هیچ واکنش رسمی به نقض‌عهد امریکایی‌ها توسط دولت صورت نگرفت بلکه با امضای این قرارداد باید در آینده نزدیک شاهد سرازیر شدن دارایی‌های ایران به جیب یکی از کمپانی‌های بحران‌زده امریکایی باشیم.
پز عالی با جیب خالی
در دورانی که قیمت نفت با کاهش شدید رو به رو بودو بخش مهمی از پول فروش نفت ایران در خارج بلوکه می‌شود و خبری از برداشتن تحریم‌های بانکی نیست و با تمدید قانون داماتو آمریکا پای خود را بر گلوی نفت ایران نهاد، پاسخ اینجاست که چگونه و از کجا پول چندده میلیارددلاری خرید هواپیما تامین می‌شود؟
کار به جایی رسیده که بی بی سی می نویسد: مشخص نیست ایران چطور قراراست پول بوئینگ را پرداخت کند و کدام بانک یا بانک‌ها انتقال آن را به عهده گرفته‌اند، مشکلی که یکی از موانع نهایی شدن تفاهم‌نامه با ایرباس بوده است.
اگر پول نیست چرا دوباره بر بدهی‌ها و هزینه‌های سنگین دولت افزوده می‌شود؟ و اگر پول هست چرا در این رکود و بحران بیکاری خرج صنایعی که دو سوم آن امروز در حال تعطیل و نیمه‌تعطیل هستند نمی‌شود؟
باید به انتظار نشست که آیا اینبار هم شویی انتخاباتی در راه است تا بوئینگی بر فرودگاه افکارعمومی سوار شود و رای عاریه‌ای برای دولت تدبیر به ارمغان آورد یا خیر.
ارسال نظرات