امام بر روی انقلابی بودن تکیه داشت و فرهنگ و باورهای مردم را تغییر داد/ «تحریف فکر امام» و «نادیده گرفتن مسئولیت‌های اجتماعی» خطرهایی است که انقلاب را تهدید می‌کند

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، آیت‌الله مصباح یزدی رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در همایش «9 دی احیای انقلاب اسلامی» که عصر امروز پنج‌شنبه در مسجد امام صادق (ع) تهران برگزار شد با بیان اینکه انسان‌ها را می‌توان از یک منظر به دو دسته کلی تقسیم کرد، اظهارداشت: انسان‌هایی در مقابل مسائل سیاسی احساس مسئولیت نمی‌کنند و در مقابل آنها کسانی هستند که حاضرند برای انجام وظایف اجتماعی اگر لازم باشد جان خود را هم تقدیم کنند.

آیت‌الله مصباح یزدی ادامه داد: این گرایش صرف‌نظر از اینکه افراد معتقد به دین و مذهب باشند یا خیر وجود دارد و این امر ریشه در 2 عامل یعنی بحث شناخت و بعد شخصیتی افراد دارد و اصولاً همه کارهای انسان از این 2 ریشه سرچشمه می‌گیرند.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه خود ما هم آزموده‌ایم که گاهی در برخی موارد ممکن است در کار دیگران دخالت یا کمکی به آنها کنیم، تصریح کرد: کسی که از سلامتی روحی و فکری برخوردار باشد وقتی گرفتاری انسان دیگری را می‌بیند نمی‌تواند راحت بماند.

وی با تاکید بر اینکه انسان با وجدان و برخوردار از مسئولیت اجتماعی بی تفاوت نیست، افزود: البته این مسئله مراتب دارد و بخشی از حرکت‌های اجتماعی در طول تاریخ ناشی از همین احساسی است که افراد احساس مسئولیت می‌کنند حتی کسانی که به مذهب و دین خاصی هم اعتقاد ندارند و اگر فطرت انسانی بیدار باشد نمی‌تواند راحت بماند.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینکه عاملی که برخی نسبت به مسائل اجتماعی حساس می‌شوند عاطفه انسانی است به تشریح عامل دوم یعنی بحث شناخت پرداخت و اظهارداشت: برخی افراد در مقام شناخت اشتباه می‌کنند و باعث می‌شوند آنچه که حقیقت دارد تفسیر غلط یا برداشت نادرست شود و از آغاز پیدایش اسلام و نظام اسلامی نیز این اختلاف نظرها وجود داشته از این رو پیداست که باید توجه کرد این برداشت و تفسیر برای چه هدفی انجام می‌شود.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به آیه‌ای از قرآن کریم که می‌فرماید ای کسانی که ایمان آورده‌اید مراقب خود باشید و اگر دیگران گمراه شدند گمراهی آنان به شما ضرر نمی‌زند، خاطرنشان کرد: کسانی که بعد شخصیتی آنها راحت طلب و لذت‌گرا است برداشتشان از این آیه این است که هیچکس مسئولیت اجتماعی ندارد و نباید به کار دیگران کار داشت؛ این تفسیر نادرست سوابق طولانی دارد و کسانی که براساس این تفسیر غلط منحرف شده‌اند و فرقه‌های خاصی را درست کرده‌اند، از مسئولیت اجتماعی کنار رفته‌اند و دلیلشان هم این بوده که قرآن گفته است که به فکر خود باشید در حالی که منظور آیه قرآن این است که اشتغال به دیگران شما را از خود غافل نکند.

وی با بیان اینکه مرتبه شدید‌تر این امر بحث جهاد است، ادامه داد: همه ما میدانیم یکی از واجبات اسلام و فروعیات دین بحث جهاد است و جهاد در شرایطی واجب است و حتماً باید در آن شرکت کرد و عدم جهاد در برخی مقاطع حکم انکار و خروج از اسلام را دارد.

آیت‌الله مصباح یزدی یادآور شد: کسانی تنبل هستند و تفسیر نادرستی از آیات جهاد دارند، حتی در همین روزها هم می‌شنویم برخی با این تفکر می‌گویند ما نباید با این کارها کار داشته باشیم تا امام زمان خودش بیاید و امور را اصلاح کند و دلیلشان هم این است که قرآن گفته به فکر خودتان باشید؛ این تفکر نقصی است که در شناخت وجود دارد و افراد وظیفه شرعی خود را درست نمی‌شناسند و از مسئولیت‌ها شانه خالی می‌کنند.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه ویژگی‌های شخصیتی انسان در شناخت او هم اثر دارد، ادامه داد: البته در برخی مواقع افراد نیست خیر دارند و می‌خواهند وظایف خود را انجام دهند و از این رو به آیات رجوع می‌کنند اما به آن گزینشی برخورد می‌کنند و از برخی آیات رد شده و بی‌توجهی دارند؛ گاهی انسان به چیزی که میل ندارد گویی آن را نمی‌بیند یا اگر هم می‌بیند چنانچه تکلیف برای او درست کند آن را نادیده می‌گیرد و این در مراجعه به منابع دینی زیاد است.

وی با اشاره به این نکته که روحیات انسان در سهم او اثر دارد، یادآور شد: گاهی انسان برداشتی را می‌کند که مطابق با خواسته، سوابق ذهنی و روحیات اوست از این رو انسان ممکن است در فهم برخی مسائل اشتباه کند و حتی ممکن است دلش نخواهد حتی مطلبی را بشنود.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینکه گاهی در مقابل وظایفی که اسلام برای ما تعیین کرده در بین خود مسلمانان نیز وجود داشت که بالاخره تکلیف ما چیست، خاطرنشان کرد: در این صورت یا واقعاً افراد معنی آیات را نفهمیده بودند یا تفسیر غلط می‌کردند طوری که برایشان اسباب زحمت درست نشود البته از سوی دیگر گاهی عوامل اجتماعی کمک می‌کند که این مسائل شدت گرفته یا نهادینه شود.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با تاکید بر اینکه در طول 14 قرن که از اسلام می‌گذرد بسیاری از احکام اسلام دچار این آسیب شده است یادآور شد: برخی افراد دچار افراط و تفریط شده و آیات و روایات را به دلخواه مطرح و تفسیر کرده‌اند و برخی فرقه‌ها مبتلا به این مسئله هستند البته در اکثر زمان‌ها عوامل اجتماعی نیز به این انحرافات کمک کرده است.

وی با اشاره به دوره‌ای از زمان پهلوی و اقداماتی که در آن زمان علیه روحانیت، دین و مدارس دینی انجام شده بود آن را وحشت آور توصیف کرد و ادامه داد: در دوره‌ای مدارس دینی تعطیل و پوشیدن لباس دینی هم ممنوع اعلام شد و تنها در هر شهری 2 تا 3 نفر اجازه داشتند که لباس دینی بپوشند که از خانه هم در نمی‌آمدند و حتی کتاب‌های دینی هم یافت نمی‌شد و همه چیز ضد دین و مادی‌گرایانه بود، در آن دوره سختی‌ها و شکنجه‌های بسیاری تحمل شد و دیدند که نمی‌شود همه روحانیون و مذهبی‌ها شکنجه شوند. بالاخره چه کسی باید احکام دینی مردم را می‌گفت؛ در این شرایط این تفکر رواج یافت که الان وقت آن نیست که با دستگاه حاکم درافتاد و قضاوت اکثر افراد همین موضوع بود که همین اندازه که فعلاً اجازه می‌دهند آن را حفظ کنیم لذا نتیجه این تفکر این شد که توجه به مسائل اجتماعی و سیاسی از حوزه دین خارج شد.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینکه این مقطع مقارن با رواج سکولاریسم در غرب بود و در ایران نیز می‌گفتند حساب دین از سیاست جدا است، خاطرنشان کرد: در آن مقطع اقتصاد و امر سیاسی و اجتماعی و حتی دفاعی مسائلی مربوط به دنیا تلقی می‌شد و این ناخودآگاه در حوزه دینی ما هم اثر گذاشت؛ سران حکومت ستمشاهی هم فشار می‌آوردند البته در گوشه و کنار افرادی پیدا می‌شدند که به مسائل اجتماعی پرداخته، از حق مردم دفاع کرده و با ظلم مبارزه کنند که البته این موضوع بسیار نادر و غیر متعارف بود چنانچه یک آخوند روحانی پیدا می‌شد که در مسائل سیاسی دخالت می‌کرد اصطلاحاً آخوند سیاسی بود.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به نقش افرادی همچون آیت‌الله کاشانی و مرحوم خوانساری در این جریان خاطرنشان کرد: این جریان در طول قرن‌ها ادامه داشت حتی در کشور شیعه پیرو سیدالشهداء یعنی ایران ما یاد نداریم و نشنیده‌ایم که جایی حرکت اجتماعی فراگیری شروع شده باشد و به پیروزی برسد و این فکر را تخطئه کنند.

وی بر همین اساس افزود: بنابراین بنده این گرایش عام را که مقبولیت عمومی هم داشته را در طول تاریخ سراغ ندارم و اگر یک نفر چنین پرچمی را در سرزمین امام زمان برافراشت و با بیان محکم و رفتار و عزم جدی و شکست ناپذیر خود آن را دنبال کرد و به موفقیت رسید یک نفر و حضرت امام بود یعنی ابتداء کار یک نفر بود و یاران و دوستان او را کمک کردند تا بالاخره این نهضت را به پیروزی رساندند و تا روز قیامت آنها هم در ثواب این دینداری شریک هستند.

آیت‌الله مصباح تاکید کرد: اگر حضرت امام نبود معلوم نبود که ما چند نفر نماز خوان داشته باشیم، اصلاً دانشجو و نماز سنخیتی با یکدیگر نداشت و اگر امام نبود وضع بدتر هم می‌شد چرا که این مسیر ضد دین در سرازیری افتاده بود و حرکت حضرت امام ورق را برگرداند لذا خدا می‌کند که او چه حقی بر اسلام و مسلمانان دارد و امروز تاثیرات آن را در سایر کشورها هم می‌بینیم.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه حضرت امام تصریح کرد که فقه اسلام بخش اعظمش مربوط به مسائل اجتماعی است، گفت: خدا نعمتی به ما داده که نظیر آن را سراغ نداریم آنهم نعمتی با این عزت، اقتدا و دوام؛ گاهی چنین حرکت‌هایی فقط چند صبا ادامه داشت و تمام می‌شد لذا وقتی حرکت امام شروع شد برخی از سیاستمداران فکر می‌کردند این نهضت دوامی ندارد در حالیکه ما امروز نزدیک به چهلمین سالگرد انقلاب هستیم و هر روز هم بر قدرت آن افزوده می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی آنچنان وسعت یافته که دشمنان از اینکه بتوانند این نظام را براندازند کاملاً ناامید شده‌اند لذا اولین وظیفه ما در مقابل این مسئله این است که دستاورد انقلاب را که به بهای خون صدها هزار شهید به دست آمده حفظ کنیم و این کمترین وظیفه ما است چرا که کسی خواب تشکیل حکومت اسلامی را هم نمی‌دید و این حکومت دست ما امانت است؛ چقدر باید ناتوان باشیم که نتوانیم آن را نگه داریم. متاسفانه چنین خطری فی‌الجمله وجود دارد که آثار آن را کمرنگ می‌کند.

آیت‌الله مصباح یزدی با تاکید بر اینکه اولین وظیفه ما این است که نتایج این انقلاب را حفظ کرده و زحمت خون شهدا را بر باد ندهیم، گفت: مسئله دوم این است که این حرکت را به سرانجام نهایی آن برسانیم چرا که ما احتیاج به ادامه حرکت داریم و صرف حفظ کردن انقلاب کافی نیست و باید بر آن افزود چرا که اگر اسلام کامل تحقق پیدا کند زمین بهشت می‌شود.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) یادآور شد: ما باید اشتباهات این مسیر را ترمیم کنیم و بالاخره انقلاب و دستاوردهای آن را به عنوان امانتی به نسل‌های آینده برسانیم.

وی ادامه داد: انجام این وظایف خطرهایی دارد که یکی از آنها احتمال تحریف تفکر امام است؛ امام همواره بر روی انقلابی بودن تکیه می‌کند چرا که کاری که امام کرد انقلاب بود و دید مسلمانان را نسبت به اسلام و مسائل اجتماعی و سیاسی تغییر داد و برای این کار فرهنگ و باور مردم تغییر پیدا کرد لذا خطری انقلاب را تهدید می‌کند فراموش شدن این تفکر است.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینکه امام کاری کرد که ما نسبت به دین، معیشت و عزت کشورهای اسلامی مسئولیت داشته باشیم و برای آن فداکاری کنیم، افزود: ما در این مسیر باید از وقت، فکر و نهایتاً جان خود مایه بگذاریم چرا که انقلابی بودن در مقابل تنبلی و وارفتگی است.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: گاهی برخی می‌گویند که وظیفه دولت صرفاً تأمین نان و امنیت مردم است و وظیفه دیگری ندارد و وزیر ارشاد اسبق صریحاً می‌گفت که مسائل دین ربطی به ما ندارد و زمانی که به او گفته شد عنوان وزارتخانه شما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است او پاسخ داد که وظیفه ما همان وزارت فرهنگ و هنر زمان شاه است؛ البته این فرد الان در انگلستان به سر می‌برد و استراحت می‌کند اما اگر این فکر دوباره بازگردد خطرناک خواهد بود.

وی با بیان اینکه انقلاب همت برای اجرای اسلام و مجموعه احکام و ارزش‌ها است، اظهارداشت: این مسئله بهایی دارد و حتی اگر لازم باشد باید برای آن جان هم داد، برخی می‌گویند که امر به معروف و نهی از منکر در جایی است که احتمال ضرر ندهید. اما نه برای آنجا که دین در خطر است، اگر اینگونه باشد چه کسی دین را حفظ کند؟ امام حسین برای چه به شهادت رسید، لذا ما باید وظایف اسلامی خود را به درستی بشناسیم و به آن عمل کنیم و این همان انقلابی‌گری است.

آیت‌الله مصباح یزدی با تاکید بر اینکه اگر روح انقلابی ضعیف شود همه چیز از بین می‌رود، یادآور شد: دلیل اینکه رهبر انقلاب همواره می‌گویند حوزه، مردم و دانشگاه باید روحیه انقلابی خود را حفظ کنند به همین دلیل است و در واقع در مقابل انقلابی‌گری تنبلی و بی‌تفاوتی قرار دارد؛ انقلاب می‌گوید «می‌شود و می‌توانیم» و همه کارهای ما باید برای خدا باشد.