مستند «بدون شرح»، روایت وضعیت یکی از کارخانههای کشور است که در برههای تا مرز ورشکستگی پیش میرود، اما با در پیش گرفتن سیاستهای درست اقتصادی، فعالیتش دوباره رونق میگیرد.
یادداشت مهمان/حسام آبنوس- «سرمایه هم عِدل کار است. اگر سرمایه نباشد، کار تحقق پیدا نمیکند؛ اینها دوتا بالند، که تولید ملی با این دو بال حرکت میکند. سرمایهی ایرانی هم احترام دارد، کار ایرانی هم احترام دارد. نتیجهی سرمایه و کار عبارت است از تولید ملی. این باید تحقق پیدا کند.»
هم کار ایرانی احترام دارد و هم سرمایه ایرانی؛ عبارت مهمی که در بحث حمایت از تولید ملی باید به آن توجه شود. اگر سرمایه نباشد کاری محقق نمیشود و طبعا به تولید نخواهد انجامید و این مسئلهای است که شاید در بحث حمایت از تولید ملی گاهی مورد غفلت واقع شده و رهبر معظم انقلاب نیز در سخنانی این موضوع را تبیین کردند که باید در بحث حمایت از تولید ملی به سرمایهگذار نیز توجه شود، زیرا او میتواند به جای سرمایهگذاری در داخل مانند بسیاری پول را از کشور خارج کند و در بانکهای آن سوی آب سپردهگذاری کند و سود آن را در داخل صرف واردات کرده و برای خود حاشیه امنی درست کند.
مستند «بدون شرح» به کارگردانی روحالله فخرو مستندی است که سراغ این سوژه رفته و به خوبی توانسته این مسئله را تبیین کند بدون اینکه به زیادهگویی بپردازد. این مستند با دیالوگی مبنی بر «سپرده گذاری در بانکهای داخلی آغاز میشود» بیننده را وارد ماجرای مستند میکند و با سخنان فرد مصاحبه شونده که یکی از صنعتگران قطعهساز برجسته کشور است، مخاطب به تدریج وارد فضای تولید ملی و مسائل مرتبط با آن میشود.
شاید خیلی از بینندگان تنها با گزارههای خاصی از عبارت «تولید ملی» روبرو باشند، ولی در این مستند با وجه دیگری از این عبارت روبرو میشوند. در «بدون شرح» بیننده با سخنان تکاندهنده یکی از صنعتگران متوجه میشود که به فعلیت رساندن عبارت «تولید ملی»، کار طاقت فرسایی است و بسیاری از راحتِ تن خود زدهاند تا بتوانند این کار را انجام دهند.
تحریم؛ و تاثیر آن بر تولید کننده داخلی دیگر موضوعی است که این مستند کوتاه به آن میپردازد و به صورت عینی آن رو در رو میشود. تاثیری که تحریمها بر صنعت داخلی گذاشته، اما صنعتگر با تمام توان سعی کرده ضربههای آن را دفع کند تا روند تولید نخوابد، و این نشانِ ازخودگذشتگی صنعتگران داخلی است در وانفسای تحریمها و افزایش قیمت ارز که برخی به فکر ماهیگیری از این آب گلآلود بودند.
مستند «بدون شرح» با ضرباهنگ تند و تصاویری که تاثیر سخن فرد مصاحبهشونده را بیشتر میکند به خوبی توانسته به نقش سرمایه در محقق شدن شعار تولید ملی بپردازد.
سرمایهای که اگر نبود هیچگاه شاهد تولید ملی نبودیم. تاثیر غیر مستقیمی که سرمایه بر زندگی کارگران دارد و این از چشم بسیاری پنهان است و در همین وضعیت دیده میشود که بانکها با تشویق مشتریهای خود به افزایش سپرده در بانک، رمق تولید داخلی را میگیرند و مانع چرخش چرخدندههای صنعت کشور شدهاند، زیرا این سرمایهها تنها به افزایش دارایی بانکها انجامیده و به نظر نمیآید نقشی در تولید داشته باشند.
مستند «بدون شرح» را باید یک مستند پیشرو در زمینه تولید ملی قلمداد کرد که سازنده آن در زمان کوتاهی به خوبی حرفش را زده بدون اینکه شعار بدهد و بخواهد بیانیه صادر کند و یا به قضاوت کردن بیفتد. او حتی کاری به نظام پولی و بانکی و همچنین سیاسی کشور ندارد و فقط خواسته تصویری از رنجها و سختیهای تولید ملی به بیننده نشان دهد. از این منظر نیز باید این کار را ستود، زیرا کارگردان کنار ایستاده و اجازه داده تا یک صنعتگر خودش سخن بگوید و حرفهایی را که شاید کسی نشنیده به گوش مخاطبان برساند. این مستند از ورطه جانبداری نیز دوری جسته و همانطور که گفته شد کنار ایستاده و قضاوت را به بیننده سپرده است.
گفتنی است علاقمندان جهت دریافت و اکران این مستند میتوانند به سایت اکران مردمی جشنواره عمار به نشانی Ekran.ammarfilm.ir مراجعه کنند.