هرساله با آغاز نیمسال دوم تحصیلی در دانشگاهها یکی از برنامه های فرهنگی در این مقطع زمانی اعزام دانشجویان به اردوهای راهیان نور دانشجویی است که ...
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، هرساله با آغاز نیمسال دوم تحصیلی در دانشگاهها یکی از برنامه های فرهنگی در این مقطع زمانی اعزام دانشجویان به اردوهای راهیان نور دانشجویی است که متولی اعزام دانشجویان را قرارگاه راهیان نور دانشجویی برعهده دارد.
این قرارگاه متشکل از نهادهای مرتبط با دانشگاهها اعم از وزارت علوم، دانشگاه آزاد، وزارت بهداشت، نهاد رهبری در دانشگاهها، بسیج دانشجویی و... است که قرارگاه نور سازمان بسیج دانشجویی مسئولیت اجرایی این اردوها را به عهده دارد.
ثبت نام دانشجویان در سال جاری نیز دانشجویان برای اعزام به اردوهای راهیان نور آغاز شده که برای اطلاع از جزئیات این اعزام ها با محمد افشاری، مسئول اردوهای راهیان نورقرارگاه نور بسیج دانشجویی به گفتگو نشستیم که به شرح زیر است:
ثبت نام اعزام دانشجویان به اردوهای راهیان نور از چه زمانی آغاز میشود؟
افشاری: ثبت نام دانشجویان برای اعزام به اردوهای راهیان نور به صورت جسته و گریخته در استانها و دانشگاهها آغاز شده است،اعزام دانشجویان از بهمن ماه خواهد بود که تعدادی اعزام در بهمن داریم، ولی عمده اعزام ها در اسفند است، شاید بالای ۹۰ درصد اعزام راهیان نور دانشجویی به خاطر فضای دانشگاهها در تعطیلات آخر سال در اسفند است که دانشجویان فرصت برنامه ریزی داشته باشند به همین دلیل اسفند ماه به اسم راهیان نور دانشجویی مطرح شده است.
اعزام هادقیقاً از چه زمانی آغاز می شود؟
تایم مشخصی نداریم که بگوییم از یک اسفند شروع اعزام باشد، اعزامها مختلف است؛ امسال با توجه به ایام فاطمیه که اواخر بهمن ماه است بهمن ماه هم درخواست اعزام داریم شاید برآورد خود ما این است که امسال بهمن ماه اعزام بیشتر از سال گذشته باشد باز هم این حجم قابل توجهی از اعزامهای دانشجویی نیست و عمده اعزامها در اسفندماه است.
ظرفیت اعزامها امسال به چه صورت است؟
ظرفیت اعزامها طبق مصوباتی که بوده و طبق سند چشم انداز باید تا سال ۱۴۰۴ ده درصد دانشجویان اعزام شوند که امسال برآوردمان یعنی برنامه ریزی و اعلامی که به دانشگاهها شده است ۵ درصد دانشجویانی اعزام شوند.
امسال نزدیک به 2۰۰ هزار دانشجو اعزام می شوند. امسال با همراهیهایی که بوده و هماهنگیهایی که انجام شده امیدواریم بتوانیم بیش از 2۰۰ هزار اعزام کنیم.
اعزام دانشجویان به چه صورت انجام و با چه وسیله ای انجام میشود؟
وسیله حمل و نقل در استان خوزستان و اعزام دانشجویان به یادمانها اتوبوس است، اما اعزام دانشجویان از استانها به صورت مختلف با هواپیما ، قطار و اتوبوس که سال گذشته داشتیم امسال هم به همین صورت خواهد بود.
استانهای تهران و البرز اکثریت اعزامشان با قطار است ممکن است یکی یا دو دانشگاه به خاطر بعضی از هماهنگیها با اتوبوس بروند اما اکثریت اعزام قریب به صورت ریلی است، استانهایی که ظرفیت ریلی دارند در اعزامها محدودیتی نداریم که حتماً ریلی و یا اتوبوسی باشد، با توجه به بحث بودجه و هماهنگیهایی که دانشگاه انجام میدهد اعزامها متفاوت است.
سال گذشته برخی دانشگاهها معترض بودند که به دلیل کمبود ظرفیت نتوانستند اعزام ریلی داشته باشند آیا امسال این ظرفیت را افزایش داده اید؟
امسال یک سری مسائلی برای افزایش ظرفیتهای ریلی پیش آمده جلسهای با شرکت ریل ترابر صبا داشتیم و هماهنگیهای لازم انجام شده و فکر میکنم تقریباً تمام ظرفیت شرکت ریلی ترابر در اسفندماه به راهیان نور دانشجویی اختصاص داده شده است، یک مسئلهای که داریم بحث تعمیرات مسیر است که امسال ۷ روز به دلیل تعمیرات مسیر یک مقداری با محدودیت اعزام ریلی مواجه شدیم.
با شرکتهای دیگر هماهنگ می شود که این ظرفیت را افزایش دهیم، دانشگاههایی که اعزام ریلی دارند مخصوصاً در استان تهران و البرز یک حجم عظیمی از دانشجویان است، هماهنگی های ریلی در حال انجام است اگر شرکت راه آهن همکاری داشته باشند امیدواریم که امسال مشکلی در اعزام های ریلی نداشته باشیم .
وضعیت سایر استانها در اعزام های ریلی به چه صورت است؟
همه استانها ظرفیت ریلی ندارند آنهایی که دارند با توجه به هماهنگی با مجموعههای ریلی که داخل استانها است اعزام میکنند. برخی استانها مسیرشان دور است بحث هزینه ریلی نیز بالاتر است برخی دانشگاهها با توجه به این مشکلات به صورت ریلی است،حتی اعزام هوایی هم داشتیم و این مسائل بستگی به بودجه مالی دانشگاهها دارد.
چقدر هزینه از دانشجویان دریافت میکنید ؟
قطعاً با توجه به اینکه هزینههایی که انجام میشود هزینههای جاری است بحث غذا و رفت و آمد است به صورت ثابت دریافت می شود اتوبوس در همه مسیرها افزایش قیمت دارد که بر روی سفرهای راهیان اثر خودش را میگذارد و این افزایش قیمت هست به تبع باید افزایش سرانه هم باشد.
بودجه راهیان نور دانشجویی به چه صورت تامین می شود؟
بودجه راهیان نور دانشجویی از سه طریق تامین می شود که دانشگاهها، سپاه و دانشجویان هستند. بسیج دانشجویی بر اساس ظرفیت و سرانه نفر اردوهای مصوب اعزام می کند در کنار اعزام ها استفاده از امکانات سپاه را داریم که استفاد ه از این امکانات هزینهها را کم میکند مثلاً در بحث ریلی ۳۵ درصد تخفیف را برای دانشجویان توسط مجموعه سپاه داریم، اسکانهای دانشجویی رایگان است. اکثر ظرفیتهای سپاه و بسیج در مناطق به راهیان نور دانشجویی اختصاص داده می شود که این همراهی هزینهها را کاهش می دهد.
اکثریت دانشگاهها در برگزاری اردوهای راهیان نور دانشجویی همراهی لازم را دارند، ۵ درصد دانشجویان باید بر اساس برنامه ریزی ها باید امسال اعزام شوند. قرارگاه ملی راهیان نوردانشجویی که مسئولین دانشگاههای علمی کاربردی و فنی حرفهای و پیام نور، دانشگاه آزاد وزارت علوم و بهداشت عضو آن هستند این قانون 5 درصد را تصویب کردند که این را باید به صورت سرانه دربیاوریم و بر اساس آن هزینهها را مشخص کنیم دانشگاهها باید روی آن ۵ درصد برنامه ریزی کنند.
یکی از برکات قرارگاه ملی راهیان نور این بود که مسئولین بنشینندبا هم و خودشان از بالا مسائل را حل کنند ممکن است در بعضی از واحدهای استانی مشکل باشد و در بحث دفاتر مرکزی و سازمان مرکزی دانشگاهها هم ممکن است یکی دو مورد بحثهای کم و زیادی باشد اما همکاری در این زمینه مناسب است اما بحث دفاتر استانی را نمیشود با قطعیت گفت هیچ مشکلی نیست، ولی اکثراً همراهی را دارند متاسفانه بعضی از جاها یا به دلیل شرایط شان یا به دلیل عدم همراهیهای مسئولین ممکن است به مشکلاتی برخورد کنیم .
اعزام کاروان ها از چه زمانی آغاز میشود؟
هنوز برنامه اعزام ها به ما اعلام نشده است معمولاً سالهای اعزام از بهمن آغاز می شد. در بهمن ماه اعزام جسته گریخته است، محدودیت خاصی در تعیین زمان اعزامها وجود ندارد. اعزامها دو مدل است مستقل و متمرکز هستند که معمولاً دانشگاههای بزرگ خودشان اعزام میکنند اعزام متمرکز هم یا با ناحیه،دفتر شهرستان یا با نواحی بسیج دانشجویی است. دانشگاههای کوچک بعضی در برخی نواحی به صورت متمرکز اعزام دارند،ثبت نام آنها در دانشگاههای مستقل با خود دانشگاه است.
بازه زمانی اردوها به چه صورت است؟
بازه زمانی اردوها ۴ روزه است که باز هم به فاصله زمانی تا خوزستان بستگی دارد دانشگاههای استان خوزستان گاهی وقتها اردوهای یکی دو روزه برگزار می کند، اما از خراسان شمالی فقط ۳۰ ساعت در مسیر هستند رفت و برگشتشان تقریبا دو سه روز میشود به تبع این دانشگاهها برنامه هایشان ۵، ۶ روزه میشود بازه زمانی به صورت معمول یادمان گردی ۳،۴ روز است.
آموزش راویان دانشجویی امسال به چه صورتی انجام می شود؟
آموزش راهیان در بعضی از استانها آغاز شده است، راهیان مجموعهای است از حدود ده سال گذشته کارهای آموزشی مختلفی انجام میداد،تربیت راوی جوان و راوی هایی که در فضای دفاع مقدس نبودند. در حال حاضر در استانهای مختلف این آموزش ها انجام میشود،هماهنگی هم با مجموعه کار انجام شده که در بحث راوی گفتمانی ورود داشته باشیم.
محور امسال نیز اقتصاد مقاومتی و مشکلات اقتصادی است که راویهای دانشجو در اتوبوس ها راوی در خصوص اقتصاد مقاومتی با دانشجویان صحبت می کنند. سالهای گذشته بحث پشتیبانی و هماهنگی اعزام راوی همراه روحانی، راویهایی که سیره شهدا را میگویند و راویهای دفاع مقدس افرادی که خودشان در دفاع مقدس بودند را داشتیم که فرماندهی آن با مجموعه قرارگاه نور است. امسال هم برنامهای سامانه جامع راهیان نور را داریم که بخش عمده درخواست راوی و اعزام راوی از طریق برنامه ریزیهایی که از طریق سامانه انجام میدهیم صورت می گیرد ولی پشتیبانی اعزام راوی هم از طریق قرارگاه انجام میشود. هماهنگی هم با مجموعه سیره شهدا شده است که این مجموعه راوی روحانیهای را در اختیار کاروانهای دانشجویی قرار دهد .
راویهایی که برای اردوهای دانشجویی ساماندهی می شوند مانند راویان گفتمانی هماهنگی اعزامشان توسط قرارگاه نور انجام می شود.
در خصوص دورههای آموزشی راویان بر اساس اساسنامه و برنامه ریزی تا پایان امسال دورههای استانی برگزار میشود و سال آینده دورههای کشوری را برگزار می کنیم که برگزیدگان استانی در دورههای کشوری حضور پیدا کنند.
راویان در اردوهای راهیان نور به صورت ثابت نیستند، معمولاً سه مدل راوی داریم یکی راوی مستقر در یادمان است که در این یادمانها مستقر هستند که یادمان را برای دانشجویان بازدید کننده روایت میکنند، اما راویهای فرمانده و مسئولینی هستند که در دفاع مقدس بودند یکی دو روز از آنها در کاروانها استفاده می کنیم و تعدادی راوی همراه با کاروانها هستند که از استانها اعزام شده و همراه کاروان هستند، ولی بازه حضور راویان محدود است ممکن است یک راوی یک ماه یا چهل روز در مناطق باشد، اما در مجموع به طور معمول بازههای یک هفته و دو هفتهای را برای راویان ها در نظر میگیریم.
در خصوص وضعیت اسکان توضیح دهید، چون در سال گذشته دانشجویان راضی نبودند؟
یک ماه قبل با دکتر غفاری، معاون فرهنگی وزارت علوم بازدیدی از اردوگاه شهید باکری خرمشهر داشتیم، اردوگاه شهید باکری اردوگاهی است که ۱۷ استان در این اردوگاه دانشجویان را اسکان میدهند. ولی تلاش در سالهای اخیرمخصوصاً در فضای دانشجویی این بوده که بهترین اردوگاهها را در اختیار دانشجویان قرار دهیم ، اکثراً اردوگاههایی مثل شهید باکری مجهز به تخت خواب است البته اردوگاهایی هم هستند که ممکن است امکانتش محدود باشد و یا کف خواب باشد اینها با توجه به شرایط استانها است، ولی تلاش مجموعه سپاه و شخص سردار فضلی این بوده که اسکانها به سمت اسکانهای مطلوب برود مخصوصاً در فضای دانشجویی این شرایط را داشته باشیم و سعی میکنیم کاروانها از بهترین اسکانها استفاده کنند یعنی اسکانهایی که تخت خواب باشد مرتب و به روز و محلهای منظم و خوبی باشد این پیشنهادی است که به دانشگاهها داده می شود و معمولاً هم دانشگاهها از این اسکانها استفاده میکنند نمیگویم موردی از نارضایتی نیست ممکن است یک یا دو دانشگاه جایی رفته باشند که مناسب نبوده باشد، ولی فضای عمده، فضای اسکانی مناسبی است.
چه تعداد یادمان برای کاروانهای دانشجویی در نظر گرفته شده است؟
به طور متوسط معمولاً کاروان با توجه به بازه سه چهار روزهای که دارد بین ده تا ۱۵ یادمان را میتواند بازدید کند، ممکن است کمتر از این یا ممکن است بیشتر شود، ولی متوسط آن بین 10 تا 15 یادمان است که با توجه به زمانبندی وبرنامه ریزی فرهنگی که کاروانها انجام میدهند است ،یک کاروان اولویتش بر این است که یادمانهای زیادی بازدید شوند، ولی دیگری اولویتش بر این است استفاده دانشجویان از یادمان زیاد باشد با توجه به این و برنامه ریزی خود کاروانها مختلف است.
با توجه به برنامه ریزی معمولاً یک کاروان اگر خیلی کاروان کندی باشد مثلاً ۸، ۹ تا بتواند بازدید می کند اما کاروانهایی که از سرعت بیشتری برخوردارند ممکن است ۱۵، ۱۶ یادمان را بازدید کنند، این با توجه به برنامه ریزی خود دانشگاهها است.
امسال ستاد دانشجو هم برای خدمات رسانی اعزام دانشجو دارد، سال گذشته دانشگاه امام صادق و یکی دو تا از دانشگاهها دانشجو برای خدمات رسانی اعزام داشتند؟
در خصوص اعزام خادمین دو اعزام مختلف داریم یکی بحث اعزامهای استانی که در اردوگاهها به کار گرفته میشوند که اردوگاهها در ایامی مانند اسفند ماه که اعزام دانشجویی داریم در اختیار بسیج دانشجویی است معمولاً تیم بسیج دانشجویی و خادمین دانشجو آن جا مستقر میشوند و خدمات رسانی می کنند،بحث دیگر هم بحث اعزام کمیته خادمین ستاد مرکزی راهیان نور است، اعزام کمیته خادمین ستاد مرکزی است که ثبت نام آنها در آذرماه از طریق سایت کوله بار آغاز شده و هماهنگی و ساماندهی و اعزام خادمین را به عهده دارند. در کل بازه راهیان نور یعنی اسفندماه تا ۱۵ فرودین ماه حجم قابل توجهی از خادمینی که حضور دارند ،دانشجویان هستند که از طریق سامانه ستاد مرکزی اعزام میشوند. جدایی از بحث دانشجویی اردوگاهها هم ممکن است با هماهنگی ستاد مرکزی و دفاتر استانی باشد، ولی به طور کلی بخش قابل توجهی از خادمینی که در یادمانها مستقر میشوند در بازه راهیان نور دانشجو هستند.
برنامه راهیان نور دریایی امسال به چه صورتی برگزار می شود؟
برنامه راهیان نور دریایی آغاز شده که مقصد هم استانهای بوشهر و هرمزگان هستند البته راهیان نور دریایی هنوز جا نیفتاده است و ما برنامه ریزی منظم و منسجمی نداریم هر چند آیین نامه هایش تدوین شده، ولی اعزام هایمان جسته گریخته است یعنی سال گذشته دانشگاه شهید بهشتی یک گروه راهیان نور دریایی داشت، امسال درخواست راهیان نور دریایی از طرف دو سه استان مطرح شده است برای مثال استان گلستان قرار است روسای دانشگاهها را اعزام کند هنوز برنامهای جامعی مثل راهیان نور جنوب و غرب و شمال غرب به چنین سیستم و برنامهای نرسیده ایم که اعزام ها متمرکز باشد و بازه زمانی مشخصی داشته باشد جسته و گریخته است، ولی امیدواری شخصی بنده این است که ما اگر بتوانیم یک برنامه ریزی داشته باشیم برای سال آینده بحث بازههای مشخص و اعزامهای مشخص راهیان نور دریایی را خواهیم داشت.
هماهنگی ها برای اعزام اساتید هم توسط بسیج دانشجویی انجام می شود؟
اعزام اساتید از طریق دانشگاهها انجام می شود،قرارگاه ملی راهیان نور در سطح استانی هم برگزار میشود که رئیس دانشگاه مادر رئیس قرارگاه است و روسای دانشگاه و معاونت فرهنگی دانشگاهها هم حضور دارند که حضورشان در این قرارگاه باعث ارتباط بهتری با مجموعه راهیان نور شده است .
در مورد برنامههای حاشیهای مثل اقتصاد مقاومتی یا برنامه دیگری امسال در اردوهای راهیان نور دانشجویی برنامه ریزی شده است؟
یک سری کارویژههایی امسال در اردوهای راهیان نور دانشجویی داریم، بحثی که هست بحث محتوایی راهیان نور است به دنبال دو محور اصلی هستیم یکی نوآوری ودیگری رفتن به سمت راهیان نور تخصصی. مشکلی که در فضای راهیان نور از گذشته بود این بود که به صورت عمومی برگزار میشود یعنی یک کاروان ممکن بود دانشجوی فنی، علوم انسانی و یا دانشجوی علوم پایه داشته باشد که برنامه ریزی ها برای این دانشجویان به یک صورت بود که باید هم نوآوری و هم تخصصی شدن محتوا را به اردوهای راهیان نور دانشجویی اضافه کنیم یعنی ما در محتوای کاروان دانشجویی دختر به سمت برنامهای که محتوا داشته باشد و یادمان گردی و راوی اش کسی باشد که از دانشجویان دختر باشند و بحث ارتباط برقرار کردن خواهران با آن محتوایی که ارائه میشود راحتتر باشد، چون یک مسئلهای که مطرح میشود این است که راهیان نور خواهران فضایی مردانه دارد یعنی فضای خاص دفاع مقدسی رزمی نظامی است. در این فضا بحث تربیت راوی خواهرف یادمان خاص خواهران یک یادمانی که ما توصیه میکنیم کاروانهای خواهر بازدید داشته باشد یادمان شهید سبحانی است یادمان شهید سبحانی آن جا همسر خود شهید هم میآید روایت گری میکند و شهید سبحانی جز شهدای شاخص بود آن یادمان برای فضای خواهران یادمان مناسبی است و یا برای دانشجویان فنی مهندسی معتقدیم پل بعثت و سدسازی و کارهای فنی و مهندسی ببینند.مسئله دیگری که به دنبال آن بودیم بحث نوآوری کارهای جدید در فضای راهیان نور است یکی از موارد سنگرخواب بود که در یادمان ذوالفقاری در آبادان در جاده آبادان انجام شده و انشالله در یادمان دشت ذاوالفقاری مسئول یادمان که از رزمندههای دفاع مقدس است فضایی را آماده کرده است.برنامه ریزی شان این بود که به ۴۰ تا سنگر برسداین کار درحال انجام است که عنوانش را یک شب در خط اسکانی نام گذاری کردند که ما برای برادران توصیه میکنیم .حتماً کاروان برادری هستند که اگر امکانش را دارند یک شب آن جا باشند و فضا، فضای سنگری و جبههای در خط است که یک شب اسکان در خط که حال و هوای دفاع مقدس را خیلی ملموستر منتقل میکند.
هماهنگیهایی که با نیروی دریایی سپاه و ارتش انجام شده لنج سواری حضور بچهها دراروند را داریم،مسئله دیگرکه چند سالی است در اردوگاهها مثل اردوگاه شهید باکری و میشداق که ارتش از قبل ارتش انجام میداد رزمایشهایی است که دارد انجام میشود در این فضا هم به سمت نوآوری در فضای راهیان نور هستیم البته به شرطی که آن شاکله و محتوا و محور اصلی و حرف اصلی راهیان نوردچار استحاله نشود فضای راهیان نور همان فضا است و ما میخواهیم یکی از آن فضاهایی که داریم به سمت نوآوری برود. هدف اصلی این است که اگر یک شب دانشجویان در خط بخوابند و یک رزمایش را از نزدیک ببینند حتی شلیک و غرش تانک را بشنوند خود این فضای دفاع مقدس را بیشتر لمس میکنند به همین خاطر هم دنبال یک فضای نوآوری در بحث راهیان نور جهت انتقال آن فضای دفاع مقدس هم هستیم .
کارویژه دیگری از جمله اقتصاد مقاومتی و گفتمانی صحبت کردن داریم این که مسائل را صرفاً در فضای دفاع مقدس وخاص دفاع مقدس و خاطره گویی نباشد را پیگیری می کنیم که با این گفتمان دفاع مقدس بیشتر منتقل شود و برای دانشجویان ملموستر شود.
برنامه دیگری که امسال داریم اکران فیلمهای روز است که تلاش این است که این اکران ها را در یادمانها داشته باشیم، اگر هماهنگی های لازم صورت گیرد فیلمهایی دفاع مقدسی که هنوز اکران نشده اند اولین اکران عمومی آنها را در خود یادمانها داشته باشیم برای نمونه فیلم «تنگه ابوقریب» است که هنوز زمان اکران عمومی آن مشخص نیست اکران شود.
یادمانهای شهری از دیگر برنامه هایی است که مثل موزه خرمشهر، مسجد جامع، جنت آباد خرمشهر دنبال این هستیم که اینها هم کنار شلمچه و طلاییه که یادمانهای دفاع مقدسی هستند برجسته شود مخصوصاً در فضای گفتمانی خواهران مناسبتر است برای خواهران و قابل لمستر است .
وضعیت برگزاری جلسات قرارگاه ملی راهیان نور دانشجویی به چه صورتی است؟
این هفته جلسه قرارگاه ملی راهیان نور دانشجویی با حضور وزیر علوم و سردار فضلی برگزار میشود، فاصله ای در برگزاری جلسات داشتم اما جلسات تشکیل میشود خدا را شکر جلسات استانی هم در اکثر استانها به صورت منظم با حضور مسئولین برگزار میشود دانشگاهها هم همراهی و هماهنگی را دارند گاهی ممکن است مسائلی در سطح استانها پیش بیاید، ولی از برکات این قرارگاه همین بود که دانشجویان ارتباط خوبی را گرفتند با مسئولین دانشگاه و باز هم آن نکته را تاکید میکنم که اگر خود مسئولین دانشگاهها مسئولین قرارگاهها بیایند در این فضای راهیان نور حضور داشته باشند خود این اثر مثبتی بر روی ارتباط های بعدی میگذارد.