گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو-محمدعلی امینی؛ برجام نفسهای آخر خود را میکشد یا با مذاکرات موشکی فصل جدیدی آغاز میشود و جان دوبارهای میگیرد؟ حالا دیگر زمان زیادی به ارائه یک پاسخ نهایی باقی نمانده، شاید بتوان گفت تا کمتر از 3 ماه دیگر همهچیز معلوم میشود. سرداران دیپلماسی هرچند اخیراً قاطعانه موضع میگیرند و عملاً راه مذاکرات موشکی را بستهاند اما هنوز نمیتوان با قاطعیت گفت که چه اتفاقی میافتد. آقای روحانی اما از یکطرف شاهکلیدش را میبیند که قبلاً تضمین کرده بوده قفل همه مشکلات از آب خوردن بگیرید تا هوای پاک را این شاهکلید باز میکند. تلاش دولت اما ثمری نداده و حالا اما آقای رئیسجمهور به مردمی پاسخ میگوید که دیگر صبرشان تمامشده. مردم به چشم دیدهاند که نه تحریمی لغو شده نه دلار میآید چه برسد به حل وضعیت آب آشامیدنی و هوای پاک! پس چرا باید همچنان امیدشان به شاهکلید جناب پرزیدنت باشد؟
با اروپاییها آمریکا را منزوی میکنیم، علی برکت الله
یک سال اخیر، کموبیش میشنیدیم که اگر آمریکا از برجام خارج شود، اروپا اما همراه ما خواهد بود. پس ما با اروپا ادامه میدهیم تا آمریکا را منزوی کنیم! آمریکا یک روز بهعنوان کدخدا در ادبیات رئیسجمهور مطرح بود، حالا انگار در یک سال گذشته مسئله فرق کرده و جناب رئیسجمهور از سیاست انزوای آمریکا سخن میگوید! دستیابی به این اتفاق و به دست آوردن دل اروپاییها اما چندان هم ساده به نظر نمیرسید. چشم آبیها، عاشق چشم و ابروی ما هم نبودند که همه جوره با ما راه بیایند. بههرحال دغدغههای آنها باید رفع شود. مذاکرات موشکی یکی از خواستههای آنهاست.
اصلاحطلبان به دنبال مذاکرات موشکی، دولت هنوز جمعبندی ندارد!
رفع دغدغه موشکی اروپاییها از جانب برخی اصلاحطلبان، بهعنوان راهکار حل اختلاف با آنها مطرح شد. آنها میگفتند چه معنایی دارد که برد موشکی ما به اروپا برسد؟ آنها نباید احساس خطر کنند تا با ما راه بیایند و با کمک هم آمریکا را منزوی کنیم! همین نگاه مدبرانه (!) اصلاحطلبان باعث شد بزرگانشان در روزنامههای زنجیرهای قلمزنی کنند تا بلکه دولت تحتفشار آنها تن به مذاکرات موشکی دهد تا با این تدبیر حکیمانه (!) کشور از وضعیت فعلی نجات پیدا کند. علی خرم استاد حقوق بینالملل در سرمقاله روزنامه شرق در همین رابطه نوشت: «شاید اگر ایران مدبرانه بنگرد، یک فرصت برای ایران است که در کنار آمریکا و روسیه، از نقش اروپا، موقعیتی برای خود به وجود آورد؛ اما مسئلهای که اروپا را در کنار آمریکا قرار میدهد، توسعه صنعت موشکی ایران است. اروپا از توسعه موشکی پاکستان، هند، اسرائیل، عربستان، ترکیه، امارات و مصر احساس نگرانی نمیکند. چرا در مورد ایران که برد موشکیاش از همه کشورهای فوق کمتر است، اعلام احساس خطر میشود؟ راز این امر در دو دلیل نهفته است: اول، هیچکدام از کشورهای منطقه درباره برد موشکی خود تبلیغ نمیکنند، درحالیکه بیسروصدا به توسعه آن مشغولاند. دوم، هیچکدام از این کشورها اقدام به تهدید هیچ کشوری با موشکهای خود نمیکنند.» او در ادامه این مطلب مینویسد: «بدون هرگونه مجاملهای باید گفت اگر ایران دنبال راهحلی است که اروپا را به خود نزدیک کند، باید ابتدا درصدد رفع دو عامل فوق برآید تا درجه احساس ناامنی اروپا از توسعه موشکی ایران را به مقدار زیادی کاهش دهد.»
وزیر امور خارجه اما به نظر میرسد همچنان درباره تصمیم نهایی مردد هست. ظریف چندی پیش در کنفرانس مونیخ دست رد به سینه آنهایی که دنبال مذاکرات موشکی هستند، زد و گفت: «کسانی که دنبال این گفتوگوها هستند باید اول نشان دهند که در اجرای تعهدات قبلیشان جدی هستند تا اینکه بشود بحث دیگری با آنها کرد، مخصوصاً این بحثها هیچ ارتباطی با برجام ندارد.»
درعینحال گزارش اواخر دیماه نشریه فایننشال تایمز نشان تردیدها را در مورد تصمیمهای دولت دوچندان کرده. در این گزارش آمده است: «سیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان در تماس تلفنی باهمتای آمریکایی خود رکس تیلرسون اعلام کرد در سفر ظریف به بروکسل، وزرای خارجه آلمان، فرانسه، بریتانیا و نیز فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا با ایران در خصوص برگزار شدن گفتگوهای فشرده و بسیار جدی در مورد برنامه موشکی و نفوذ منطقهای تهران "توافق" کردند!»لازم به ذکر است که وزارت خارجه این گزارش را بهشدت تکذیب کرده است!
اروپا برای مذاکرات موشکی با آمریکا توافق کرده؟
روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز با گزارشی که چند روز قبل منتشر کرد، معادلات را به همریخت و البته واقعیتها را نشان داد. به گزارش یورو نیوز روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز با ذکر این موضوع مینویسد کشورهای عضو اتحادیه اروپا قصد بازنویسی برجام را ندارند اما مایلاند توافقنامه جدیدی بنویسند که بر اساس آن برنامه موشکی ایران متوقفشده و توانایی این کشور برای تولید سوخت هستهای بهطور دائمی محدود شود. نیویورکتایمز همچنین مینویسد که اروپاییها روی سه اصلاحیه کلیدی باهم توافق کردهاند که عبارتاند از: الزام مذاکره مجدد بر سر محدودیتهای انجام آزمایش موشکی در ایران، تضمین دسترسی بدون محدودیت بازرسان به تأسیسات نظامی ایران و تمدید تاریخ انقضای محدودیتهای تعیینشده در توافق هستهای پس از سال ۲۰۳۰ که مانع ازسرگیری تولید سوخت هستهای توسط ایران میشود.
صحبتهای اخیر عراقچی در اندیشکده سلطنتی چتم هاوس در انگلیس اما نشان میدهد سرداران دیپلماسی چندان هم به آینده امیدوار نیستند و احتمالاً خیر هماهنگی آمریکا و اروپاییها برای فشارهای جدید علیه ایران صحت دارد. عراقچی در اعترافی دردناک گفته: «برجام داستانی موفقیتآمیز برای شما کشورهای 1+5 است چراکه ایران کاملاً به آن پایبند بوده است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که قاضی این توافق است تأیید کرده ایران هرگز از آن تخطی نکرده است و کاملاً به آن پایبند بوده است. همهچیز ما تحت کنترل و بازرسی است و 9 گزارش این را تائید میکند؛ اما ایران برجام را داستانی موفق نمیداند چراکه ایران از آن بهرهمند نشده و تحریمها برداشته نشده است. دلیل ساده است، آمریکا تقریباً هرروز تعهداتش در برجام را نقض میکند و امریکا دلیل این مسئله است که برجام برای ایران موفق نبوده است. حتی متن و کلمات برجام نقض شدهاند»
بحران سوخترسانی به هواپیمای ظریف / پایان برجام؟
دویچه وله فارسی اخیراً پرده از ماجرایی جدید برداشته است. به گزارش این سایت خبری: «باگذشت بیش از ۱۰ روز از اجلاس امنیتی مونیخ، رسانههای آلمان برای نخستین بار درباره موضوعی گزارش میدهند که میتوانست به جنجالی دیپلماتیک تبدیل شود. به گزارش "اشپیگل آنلاین"، دولت آلمان در اواسط ماه فوریه بهزحمت توانسته است جلوی یک جنجال و آبروریزی را بگیرد. به گزارش این وبسایت، شرکتهای نفتی در فرودگاه مونیخ اعلام کرده بودند، از سوخترسانی به هواپیمای ظریف، وزیرامورخارجه ایران، خودداری میکنند. به گزارش رسانههای آلمان، پس از خودداری شرکتهای نفتی از سوخترسانی به هواپیمای ظریف، وزارت خارجه آلمان برای جلوگیری از یک جنجال دیپلماتیک دست به دامان وزارت دفاع این کشور شده و دولت مجبور شده است از تانکرهای سوخترسان ارتش استفاده کند. ولفگانگ ایشینگر، رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ گفته است که با زحمت و تلاشهای زیاد و با دخالت وزارت دفاع و امور خارجه، حضور ظریف و هیئت همراهش در مونیخ امکانپذیر شده است.»
پای ماجرای عدم سوخترسانی به هواپیمای وزیر خارجه به توییتر هم باز شد.
وضعیت اقتصادی کشور مطلوب نیست. دولتیها راهحل را در برجام دیدند حالا اما پس از دو سال، تغییری حاصل نشده. اینکه همه باید دستبهدست هم برای بهبود وضعیت کشور تلاش کنند شکی نیست اما تصمیمگیرنده اصلی دولت است. اصلاحطلبان میگویند با مذاکره موشکی میتوانیم اروپا را به دامن خودمان بیاوریم. اتفاقات اخیر اما نشان میدهد مذاکرات موشکی دام زیبای آمریکاییها برای زدن ضربه به جمهوری اسلامی ایران است. تحرکات اخیر اروپاییها و بستن با آمریکاییها را دولت و سرداران دیپلماسی خوب میدانند. آنها بهزودی باید جمعبندی کنند. تصمیم سخت اما عزتمندانه که همراهی مردم را در پی داشته باشد تنها چاره رئیسجمهور برای بهبود شرایط است.