به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، طی ماههای اخیر شاهد رشد محسوس قیمت در معاملات واحدهای مسکونی بودیم این در حالی است که در اواخر سال گذشته بود که وزیر راه و شهرسازی وعده رونق بدون افزایش قیمت مسکن را داده بود در این رابطه با الله مراد سیف، دانشیار اقتصاد دانشگاه امام حسین (ع) گفت و گو کردیم:
وی با بیان اینکه افزایش قیمت مسکن در این فصل از سال که فصل جابه جایی است تا حدودی قابل انتظار است اما این میزان از افزایش قیمت امسال غیر متعارف بود گفت: عوامل متعدی است که این افزایش افسار گسیخته را به وجود آروده اما مهمترین عاملی که باعث ایجاد این شرایط شده است افزایش قیمت طلا و ارز است که به التهاب در بازار مسکن کمک کرده است.
این استاد اقتصاد دانشگاه با تصریح به اینکه ناتوانی دولت در کنترل بازار ارز باعث ایجاد التهاب در بازار مسکن شده است گفت: شرایط روانی که با توجه به نوسانات نرخ ارز به وجود آمده است به التهاب در بازار مسکن کمک کرده است و ممکن است کنترل بازار ارز به ثبات بازار مسکن نیز کمک کند.
الله مراد سیف در مورد این ادعای دولت که در سال گذشته مطرح شده بود و دولت وعده رونق مسکن بدون تورم را داده بود گفت: به طور کلی زمانی رونق وارد بازار میشود که مردم بتواند نیازهای واقعی خود را در آن بازار تهیه کنند.
این کارشناس اقتصادی با ابراز اینکه حوزه مسکن نیز از این قاعده مستثنی نیست گفت: در بازار مسکن نیز رونق زمانی ایجاد می شود که مردمی که نیازمندان واقعی مسکن هستند بتوانند با بهره برداری از تسهیلات یا هر شرایط دیگری که دولت فراهم می کند توانایی تهیه مسکن را داشته باشند.
** تبدیل شدن بازار مسکن به جولانگاه سفته بازان
وی با انتقاد از سیاستهای مدیریتی دولت در حوزه بازار مسکن گفت: در شرایط فعلی این وعده دولت هیچگاه عملیاتی نخواهد شد چراکه اکنون وضعیت بازار مسکن به گونه ای نیست که تأمین کننده نیاز خریداران واقعی باشد بلکه اکنون بازار مسکن بیشتر در اختیار کسانی است که به مسکن به عنوان دارایی نگاه دارند و جولان سفته بازی تاجران است و دولت برای کنترل این وضعیت هیچ برنامهای ندارد و اعلام نکرده است بنابراین حرف زدن از رونق در این شرایط به دور از فهم اقتصادی است.
الله مراد سیف با تصریح به اینکه رونق زمانی حاصل میشود که شرایط قدرت خرید مردم را به گونه ای در حد معقولی ارتقا بدهیم تا نیازهای واقعی مسکن تأمین شود و عرضه کنندگان واقعی مسکن بتوانند مسکن مناسب را عرضه کنند و مردم نیز بتوانند تقاضا کنند گفت: اما اگر مسکن به عنوان دارایی و سفته بازی بخواهد مورد خرید و فروش قرار بگیرد، این معنی رونق نمی دهد و بیشتر التهاب در بازار نامگذاری می شود که هرگز نیازمندان واقعی را به نیازشان نمی رساند.
این استاد دانشگاه با هشدار به اینکه اگر دولت با سیاستهای اقتصادی متناسب راهکارهای مدیریت و کنترل سفته بازی در بازار مسکن را اجرایی نکند و کما فی السابق بر سیاستهای گذشته خود پافشاری کند حالت التهابی بازار مسکن ادامه پیدا خواهد کرد گفت: این التهاب باعث آشفتگی برای مصرف کننده واقعی خواهد شد و او را از نیاز خود دور خواهد کرد.
الله مراد سیف با تذکر به اینکه افزایش چشمگیر یک کالا به یکباره نشان دهنده وجود التهاب در بازار است گفت: اکنون که قیمت مسکن به یکباره جهش چشمگیر داشته است نشان دهنده وجود التهاب در بازار مسکن است که در چنین شرایطی با افزایش قیمتها خارج از قاعده و حاکم بودن منطق بازار مواجهیم.
وی با ابراز اینکه دولت باید با تدابیری که اتخاذ میکند شرایط را برای خرید مسکن به وسیله مصرف کننده واقعی فراهم کند گفت: یکی از این تدابیر می تواند استفاده از منابع بانکی باشد که آن را به سمتی سوق بدهد که هم عرضه کننده مسکن و هم تقاضا کننده مسکن نقش بیشتری در خرید و فروش مسکن بازی کنند و شرایط به سمت سفته بازی پیش نرود که نیاز مصرف کننده واقعی تأمین نمیشود.
این کارشناس اقتصادی با تصریح به اینکه ایجاد چنین شرایطی یعنی سوق دادن بازار مسکن به سمت خرید نیازمندان واقعی نیازمند مدیریت است گفت: یکی از ابزارهایی که برای رسیدن به این هدف می توان استفاده کرد تسهیلات بانکی با نرخ سود و اقساط مناسب وضع عموم مردم است تا نیازهای واقعی را بتوانند پوشش دهد.
الله مراد سیف در مورد اشکالات طرح مسکن دولتها در دهه اخیر گفت: دولت نهم و دهم طرح مسکن مهر را راه اندازی کرد علی رغم محاسنی که داشت اشکالش این بود برای چنین طرح عظیمی دولت بایستی اصل تدریج را رعایت می کرد که هم کیفیت کار بالاتر رود و مهتر اینکه در دوره خود بتواند تعهدات ایجاد شده خود را تکمیل کند و به دوره بعد انتقال پیدا نکند که دولت بعدی از اساس طرح را رد کند و آن را انجام ندهد و در نتیجه تعهدات دولت به مردم عملیاتی نشود.
** سلبی بودن مهمترین برنامه دولت برای حل معضل مسکن
وی در مورد سیاستهای مسکن دولت یازدهم گفت: اساسی ترین شاخصه دولت یازدهم در حوزه مسکن سلبی بود که طرح مسکن مهر را قبول نداشت اما در حوزه ایجابی متأسفانه شاهد هیچ برنامه مشخصی از سوی دولتی که مسکن مهر را قبول نداشت نبودیم و هیچگاه این دولتمردان اشاره نکردند اکنون که مسکن مهر را قبول ندارند طرح جایگزین آنها چیست.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در حوزه مسکن دولت یازدهم و دوازدهم نمره پایئنی دریافت می کند گفت: علاوه بر اینکه دولت هیچگاه برای نیازمندان واقعی مسکن فکری نکرد و طرحهایی هم که همچون طرح مسکن اجتماعی مطرح می کرد هیچگاه عملیاتی نشد و تعهدات دولت قبلی در حوزه مسکن را نیز انجام نداد تا بر مردم هزینه مضاعفی برای دریافت مسکنشان تحمیل شود.
الله مراد سیف گفت: بهتر است دولتها بر اساس توانی که در خود می بینند مسئولیت را قبول کنند چراکه آنها باید تعهدات خود را نسبت به مردم عملیاتی کنند.
این کارشناس اقتصادی با تبیین جایگاه ویژه مسکن در رونق اقتصادی و رشد اقتصادی کشورها گفت: به همین سبب برای مسکن به برنامه ای تدریجی و مداوم احتیاج داریم که طرحی زود گذر نباشد بلکه استمرار داشته باشد تا رونق و رشد اقتصادی مستمر باشد.
الله مراد سیف با بیان اینکه لازمه تداوم داشتن بازار مسکن منطقی بودن طرحهای این حوزه است گفت: برای رسیدن به این موضوع اساسی در اقتصاد کشور باید به همه جوانب را بررسی کرد و از همه ظرفیتهای اقتصادی استفاده کرد مثلا انبوه سازان واقعی را وارد میدان کرد و نهادهای حمایتی دولتی نیز برای حمایت وارد شوند.
وی با تصریح به اینکه نهادهایی همچون بانکها و به ویژه بانک مسکن اگر بخواهند به این موضوع کمک کنند باید تغییر شیوه بدهند و اساس کارشان کمک و نه تجارت باشد گفت: وظیفه بانک مسکن تجهیز کننده یا تأمین کننده منابع است و باید مجزا از سایر بانکها از حالت سوداگرایانه خارج شود تا بتواند در این مسیر کمک کننده باشد چراکه به نهادهایی مالی احتیاج داریم که به انگیزه کمتر مالی و سوداگرایانه در بازار مسکن نیازها را تأمین کنند و با بانکهای متعارف امروزی تفاوت داشته باشند و هدفشان تأمین نیازها باشد.