پژوهشگران جهان اسلام در میان دانشمندان پراستناد حضور چشمگیری دارند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: پایگاه استنادی وب آو ساینس (WOS) هر ساله فهرست پر استناد‌ترین پژوهشگران دنیا را در فرآورده‌ای به نام پژوهشگران پر استناد (Highly Cited Researchers) منتشر می‌کند.

وی افزود: در این فهرست پژوهشگران تاثیرگذار در سطح دنیا که با دریافت میزان استناد بالا، نقش پر رنگی در انتقال علم و دانش در عرصه بین المللی ایفا می‌کنند، مشخص و معرفی می‌شوند.

دهقانی گفت: این فهرست تنها مقالات پراستناد در مجلات حوزه علوم و علوم اجتماعی را مورد بررسی قرار می‌دهد که در پایگاه وب. آو. ساینس در بازه زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ منتشر و مورد استناد قرار گرفته اند.

وی یادآور شد: این مقالات از پایگاه شاخص‌های اساسی علم Essential Science Indicators (ESI) استخراج می‌شوند و تنها درصدی از نویسندگان برتری که دارای مقاله در این پایگاه باشند، در فهرست نویسندگان پراستناد ظاهر می‌شوند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: فهرست سال ۲۰۱۸ در حدود ۶ هزار پژوهشگر را به عنوان پژوهشگر پراستناد در سطح دنیا معرفی کرده است. در این بین در حدود ۴ هزار پژوهشگر در ۲۱ حوزه موضوعی خاص فعالیت داشته اند و در حدود ۲ هزار نفر در حوزه‌های میان رشته‌ای فعالیت داشته اند.

وی گفت: حوزه میان رشته‌ای امسال برای اولین بار در بین موضوعات گنجانده شده است. افرادی که دارای تأثیر میان رشته‌ای هستند با یافتن کسانی که دارای تأثیر معادل در ۲۱ حوزه موضوعی هستند شناسایی و تعیین شده اند.

دهقانی افزود: در لیست منتشر شده از پراستنادترین دانشمندان جهان، از کشور ایران نام ۱۶ پژوهشگر دیده می‌شودکه نسبت به تعداد دانشمندان پراستناد در سال ۲۰۱۷ این تعداد به بیش از دو برابر رسیده است.

فهرست پژوهشگران پر استناد دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور:

سرپرست ISC گفت: در لیست پژوهشگران پراستناد سال ۲۰۱۸، نام ۱۴ کشور اسلامی مشاهده می‌شود، این تعداد در سال ۲۰۱۷، ۱۱ کشور و در سال ۲۰۱۶، ۷ کشور بوده است. این نکته می‌تواند حضور بیش از پیش پژوهشگران کشور‌های اسلامی در حوزه‌های علمی باشد.

دهقانی ادامه داد: در بین پژوهشگران پراستناد منتشر شده، پژوهشگرانی با بیش از یک وابستگی سازمانی وجود دارد که این امر به معنای این است که این افراد پژوهش‌ها و تولیدات علمی خود را با وابستگی دو و حتی سه دانشگاه عنوان کرده و بنابراین نام آن‌ها در بیش از یک کشور مشاهده می‌شود.

وی گفت: در میان کشور‌های اسلامی که پژوهشگران مربوطه وابستگی سازمانی بیش از یک کشور را قید کرده اند، کشور‌های عربستان با ۸۰ نفر بیشترین تعداد پژوهشگر را داشته است.

سرپرست ISC خاطرنشان کرد: سایر کشور‌ها از جمله مالزی ۷ نفر، ترکیه و پاکستان هر کدام ۶ نفر، الجزایر ۴ نفر، اردن ۳ نفر، امارات متحده عربی ۲ نفر و کشور‌های ایران، عمان، مصر و اوگاندا یک نفر هر کدام یک پژوهشگر با دو وابستگی سازمانی و در واقع از دو کشور متفاوت داشته اند.

وی گفت: در بین کشور‌های جهان، ایالات متحده آمریکا با ۲۶۳۹ پژوهشگر پراستناد در رتبه اول قرار دارد و پس از آن، کشور‌های انگلستان، چین، آلمان، استرالیا، هلند، کانادا، فرانسه، سوئیس و اسپانیا به ترتیب با ۵۴۶، ۴۸۲، ۳۵۶، ۲۴۵، ۱۸۹، ۱۶۶، ۱۵۷، ۱۳۳، ۱۱۵ پژوهشگر پر استناد در بین ۱۰ کشور برتر جهان قرار دارند.

دهقانی گفت: در میان موسسات جهان، نیز دانشگاه هاروارد آمریکا با ۱۸۶ پژوهشگر پراستناد در رتبه اول قرار دارد و مؤسسه ملی سلامت آمریکا و دانشگاه استنفورد به ترتیب با ۱۴۸ و ۱۰۰ پژوهشگر پراستناد در رتبه‌های دوم و سوم جهان قرار دارند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: پژوهشگران برگزیده بیش از آنکه با کمیت تولید علمشان شناخته شوند به کیفیت تولیدات علمی شان شناخته می‌شوند. این گروه از پژوهشگران توانسته اند مرجعیت دنیای علم را کسب کنند.

وی گفت: سند سیاست‌های کلان علم و فناوری جایگاه ویژه‌ای برای نخبگان علمی در نظر گرفته است که علت آن را باید در این واقعیت جستجو کرد که میزان پیشرفت یک نظام علمی وابستگی زیادی به نخبگانی دارد که به نحو شایسته‌ای به خدمت گمارده شده باشند.

دهقانی یادآور شد: برخی کشور‌ها برای جذب نخبگان علمی برنامه‌های عملیاتی ویژه‌ای دارند. نگاهی به ملیت اصلی برندگان جوایز علمی این واقعیت را نمایان می‌سازد که بخش قابل ملاحظه‌ای از این برندگان، نخبگان مهاجر هستند.