محمدجواد فضائلی، دانشجوی معلول جسمی حرکتی است که مشکلات معلولیت باعث نشد او از تحصیل و فعالیتهای دانشجویی بازماند.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- شاید برای شما که هر روز صبح به این فکر میکنید که چطور به محل کار یا تحصیل خود برسید، خیلی فرقی نکند که چه مقدار از مسیر را پیاده میروید یا اگر کمی تندتر بروید، به اتوبوس یا مترو میرسید یا بهتر است با تاکسی مسیر را طی کنید. دانشجو که باشید باید به این فکر کنید که حتما سر موقع به سرویس دانشگاه برسید، وگرنه ممکن است ۱۰ دقیقهای دیرتر به کلاس برسید.
اما کنار ما کسانی زندگی میکنند که دغدغه برای رسیدن به محل کار یا تحصیل یا هر جای دیگر را باید یک بار برای همیشه حل کنند؛ مسیرهای اتوبوس و مترو خیلی با این افراد مهربان نیست یا استفاده از سرویس دانشگاه برایشان امکان پذیر نیست؛ شاید بتوانند هر روز با ویلچر سر موقع خود را به ایستگاه اتوبوس یا تاکسی برسانند، اما کدام اتوبوس یا تاکسی است که رمپ جابه جایی ویلچر داشته باشد؛ هر روز هم که نمیشود به مردم رو انداخت.
حالا این مشکلات را بگذارید کنار اینکه این افراد بخواهند در دانشگاه هم تحصیل کنند. مشکلات چند برابر میشود؛ کلاسها در طبقات مختلف است و کمتر دانشگاهی است که آسانسور داشته باشد و حتی اگر آسانسور هم باشد، بیشتر وقتها خراب است. اصلا چیدمان کلاسها به گونهای هست که بشود با ویلچر سرکلاس نشست؟ یا مسیرهای تردد در دانشگاه برای عبور و مرور افراد معلول مناسب سازی شده است؟
این دغدغههای کسی است که معلولیت جسمی حرکتی دارد و میخواهد در اجتماع خود اثرگذار باشد؛ هرچند جامعه با او نامهربانی کند. مثل مسئولان دانشگاه بیرجند که با محمدجواد فضائلی، دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه پیام نور بیرجند که با او با نامهربانی برخورد کردند و او را از دانشگاه خود طرد کردند.
محمدجواد فضائلی، متولد ۱۳۷۷ و دانشجوی ترم پنج رشته مهندسی کامپیوتر در دانشگاه پیام نور بیرجند است و معلولیت جسمی حرکتی دارد او می گوید: پاهایم حس دارد، ولی راه رفتن برایم امکان پذیر نیست. بخش حرکتی مغز من هنگام تولد آسیب دیده و باعث شده گرفتار این معلولیت شوم. در واقع به دلیل سهل انگاری پزشک هنگام زایمان اکسیژن به قسمتهای حساس مغزم نرسیده و رشد کافی نداشته است.
دانشجو: تردد شما به دانشگاه به چه صورتی است؟ خوابگاهی هستید یا در بیرجند ساکن هستید؟ من همراه خانواده ام در بیرجند سکونت دارم و با خودروی پدرم به دانشگاه میروم. حدود ۲۰ دقیقهای تا دانشگاه فاصله داریم. پدرم هر روز من را به دانشگاه میبرند. اگر یک کلاس داشته باشم، در دانشگاه منتظرم میمانند، اما اگر زمان بیشتری بخواهم در دانشگاه بمانم، پدر به منزل رفته و باز دنبالم میآیند.
دانشجو: رفت و آمد داخل دانشگاه به چه شکلی است؟ سال اولی که کنکور دادم، رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد قبول شدم. با دانشگاه درباره امکان جابه جایی کلاسها صحبت کردیم، به ما گفتند نمیتوانند قول همکاری بدهند. بعد هم سراغ دانشگاه دولتی رفتیم. در آنجا به ما گفتند اصلا قول همکاری نمیدهیم و اگر برایشان سخت است، بنشینند در خانه و درس نخوانند. به همین دلیل مجبور شدم سراغ دانشگاه پیام نور بروم که خیلی حضور در کلاس مهم نیست.
با مسئولان دانشگاه پیام نور صحبت کردیم. رئیس دانشگاه به مسئول برنامه ریزی دانشگاه گفت که کلاسهای طبقه هم کف دانشگاه را برای من خالی کنند. یعنی تا حد امکان کلاسهایی که من در آن حضور دارم، با همکاری مسئولان دانشگاه در طبقه همکف برگزار میشود. کلاسهایی که برای تدریس نیاز به تجهیزات است و لازم است به طبقات اول یا دوم دانشگاه بروم، همکلاسیها یا کارمندان کمکم میکنند و من را از پلهها بالا میبرند. الان هم اینطور است که هر ترم برگه انتخاب واحدم را به مسئول برنامه ریزی میدهم و همه کلاس هایم را به طبقه همکف میآورد.
دانشجو: تحصیل شما در دوران مدرسه چطور بود؟ باید به مدرسههای دانش آموزان استثنایی میرفتید یا امکان تحصیل در مدارس دانش آموزان عادی را داشتید؟ تا پنجم دبستان احتیاج به کمک داشتم. یعنی در خانه مادرم کمک میکرد و در مدرسه هم مادرم با کمک یک پرستار همراهم بودند. سال اول راهنمایی موفق شدم به مدرسه تیزهوشان بروم. از آن زمان پدر برایم ویلچر خرید و بعد از آن توانستم روی پای خود بایستم. تمام این سالها من در کنار دانش آموزان عادی تحصیل میکردم. از دوره راهنمایی به بعد در مدرسه میز مخصوص هم داشتم و با ویلچر در مدرسه بودم. تا پایان سال دوم دبیرستان در مدرسه تیزهوشان بودم. اما کادر اجرایی مدرسه اجازه ندادند بقیه دوران مدرسه ام را در تیزهوشان بگذارنم و من را به خاطر معلولیتم از مدرسه بیرون کردند. به من گفتند که جای یک معلول در مدرسه تیزهوشان نیست. از ابتدا نمیخواستند اجازه بدهند وارد دبیرستان تیزهوشان شوم، اما چون نمرات بالایی داشتم، نتوانستند از همان ابتدا مانع حضورم در این مدرسه شوند.
بعد از اخراج از مدرسه تیزهوشان در بیرجند، به مدرسه شاهد رفتم که این باعث افت تحصیلی ام شد و آن طور که میخواستم، نتوانستم در دانشگاه رتبه بیاورم.
دانشجو: فعالیت علمی خاصی داشته اید؟ یک اختراع دارم که هنوز ثبت نشده است. تختی طراحی کرده ام برای افراد معلول و دارای ضایعات نخاعی و کلا کسانی که خودشان نمیتوانند به دستشویی بروند. این تخت میتواند شستشوی کامل را برای این افراد انجام دهد و دیگر نیاز به سرویس بهداشتی نیست. درباره اختراع چنین دستگاهی بین اختراعات جهان جستجو کرده ام، اما هنوز کسی چنین دستگاهی نساخته است.
ساخت این دستگاه حدود ۵۰ میلیون تومان هزینه میخواهد که چنین بودجهای ندارم. برای ثبت این اختراع اقدام کرده ام، اما به من گفته اند، چون تحصیلاتم مرتبط با این اختراع نیست، نمیتوانم آن را ثبت کنم. منتظرم فردی مطمئن که علم ساخت چنین دستگاههایی را داشته باشد، پیدا شود و در ثبت آن کمکم کند.
دانشجو: در دانشگاه فعالیت دانشجویی هم دارید یا فقط به درس خواندن اکتفا کرده اید؟ من دربسیج دانشجویی دانشگاه مسئول فضای مجازی هستم.
دانشجو: فعالیتهای دانشجویی دانشگاهتان را چطور میبینید؟ فعالیت دانشجویی در دانشگاه پیام نور در مقایسه با دانشگاههای دیگر تفاوت دارد. دانشجویان پیام نور عمدتا افراد شاغل هستند و وقتی برای فعالیت دانشجویی ندارند. مثلا مدتی پیش فراخوانی برای جذب فعال فضای مجازی منتشر کردم که فقط دو نفر آمدند. مساله این است که پیام نور به دلیل نوع دانشجویانی که جذب میکند، خیلی نمیتواند وارد فضای فعالیت دانشجویی شود.
دانشجو: به نظر شما دانشجویان و مسئولان دانشگاه باید چکار کنند که فعالیت دانشجویی در دانشگاهی مثل پیام نور، پررونقتر شود؟ بهترین راه بیشتر کردن تبلیغات است. تبلیغات فعالیتهای دانشجویی و حتی در سطح فعالیتهای جانبی خود دانشگاه بسیار ضعیف است. مثلا قرار است کنگره ملی دو هزار شهید در دانشگاهها برگزار شود، چند روز پیش هم کمیته فضای مجازی آن تشکیل شد. اما در سطح شهر بنری نصب نشده و سطح دانشگاه هم تبلیغات کم است. ما هم که از برنامه با خبر شدیم به دلیل مسئولیتی بود که در بسیج داریم.