ماجرای استقرار کمیته امداد در ساختمان مجلل سوهانک/علت برخی سفرهای خارجی مدیران کمیته امداد

حسین انواری عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی مهمان این هفته برنامه دست خط بود. متن این برنامه به شرح ذیل است:

مهمان این هفته دست خط، حدود 70 ساله، اهل تهران و فرزند یکی از انقلابیون شناخته شده است که از همان دهه 40 در کنار پدر دوره مبارزه را طی کرد و بعد از انقلاب هم در سمت های مختلف حضور داشته است. از وزارت کشور تا وزارت مسکن و کمیته امداد امام و نامش با کمیته امداد امام خمینی اجین شده است و هم اکنون عضو شورای مرکزی موتلفه و هیئت امنای کمیته امداد است و فکر می‌کنم بتوانیم گپ و گفت خوبی داشته باشیم از حال و گذشته و نگاهی هم به آینده به هم بندازیم.

در خدمت جناب آقای حسین انواری هستیم. ایشان چهره شناخته شده ای هستند و نیاز به معرفی ما ندارند. الان در شورای مرکزی موتلفه و همچنین هیئت امنای کمیته امداد هستند. سلام خیلی خوش آمدید آقای انواری:

سلام من هم عرض سلام دارم خدمت شما و همه همکارانتان.

زنده باشید؛ اوضاع چطور است آقای انواری؟

من در حال حاضر عضو هیئت امنای کمیته امداد هستم با ابلاغ مقام معظم رهبری، عضو هیئت منصفه مطبوعات هم هستم. در 2 - 3 سال اخیر در آنجا هم حضور داشته‌ام و فعالیت های حزبی من هک، جزء عضو شورای مرکزی حزب هستم.

هیئت منصفه مطبوعات را که شما در آن هستید، فراموش کردم بگویم؛ خیلی هم رسانه ای نشده بود؟

هیئت منصفه اسامی اعلام کرده بودند. هیئت منصفه هنوز خیلی جای خودش را پیدا نکرده است.

اصلا هیئت منصفه چه کاری می‌کند؟؛ چه چیزهایی را به شما ارجاع می دهند؟

تخلفات مطبوعاتی و مربوط به فضای مجازی و اخیرا هم تخلفات جریام  سیاسی، در حوزه مطبوعات.

طق قانون، دادگاه مطبوعات بدون هیئت منصفه قانونی نیست. هیئت منصفه از اقشار مختلف افراد صاحبنظری هستند که هم در استان ها و هم در مرکز، افکار عمومی را نمایندگی کرده و در دادگاه حضور دارند، پس از اینکه هیئت قضایی کار خودشان را انجام می دهند و رسیدگی های آنها انجام می شود نظرات هیئت منصفه را دریافت می‌کنند. مبنی بر اینکه آیا این مسائل نشات گرفته از مجرمیت است یا اینکه فرد مجرم نیست.

اوضاع کمیته امداد چگونه است؟ تقریبا 4 سال است که مسئولیت سرپرستی را تحویل داده اید و به حکم مقام معظم رهبری جز هیئت امنا هستید. در ساختار آن یک تغیراتی صورت گرفت؟

ما در گذشته و در دهه اول انقلاب کمیته امداد شورایی اداره می شد. در بازنگری که در سال 93 انجام شد، تقریبا این محدوده روشن شد، یعنی ریاست امداد تفکیک شد از وظایفی که هیئت امنا دارند. هیئت امنا در اجرا دخالتی ندارند. سیاستگذاری می کنند.

شورای سابق در اجرا دخالت داشتند؟

بعضا دخالت می کردند. با اینکه نباید این اتفاق می‌افتاد ولی محدودیت هایی برای اجرا صورت می‌گرفت و دچار تداخل می‌کرد. تصمیمات اجرایی و شورایی با هم تداخل داشت. در سال 94 که اساسنامه با ترکیب جدید و اجزای جدید آن ابلاغ شد، این مشکل برطرف شد. الان هیئت امنا دخالتی در اجرا ندارند و سیاستگذاری کرده و خط و مشی ها را مشخص می کند. گره هایی که در اجرا وجود دارد به تشخیص ریاست کمیته امداد در آنجا آورده می شود و تصمیم‌گیری اجرایی بر عهده ریاست امداد است.

هیئت امنا نظارت هم می کند؟

یکی از وظایف آنها نظارت است.

در این 4 سال روند چگونه بوده است؟

خوب بوده. در این دوره شرایط ما یک شرایط خاصی است. با آشفتگی های اقتصادی که با آن مواجه هستیم، تلاش های مضاعفی باید انجام شود در حوزه محرومین.

چند درصد کمک ها مربوط به دولت است و چند درصد خود کمیته امداد به نوعی از منابع خودش در می آورد؟

حدود یک سوم کمک های مردمی و دوسوم کمک های دولت است.

شاید این طبیعی است که بعد از یک تغییر اتفاق بیافتد، ولی در این چند سال حداقل در تبلیغات بیرونی که بخشی از آن تبلیغات تلویزیونی است، یک جور دیگر کمیته امداد جا می‌افتد. مقداری ارتباط آن با مردم نزدیک‌تر شده است. این را حس می‌کنید؟

یکی از پایه‌های کمیته امداد ارتباط مردمی آن است. اگر مردم را کنار بگذاریم از آن چیزی نمی ماند. در دوره های مختلف اهتمام روی این ارتباط وجود داشته است آن هم در طرح های مختلف، الان هم این اهتمام وجود دارد و اینکه مقایسه کنیم بیشتر شده یا کمتر شده است، نمی توانم چیزی بگویم، یعنی سنجشی ندارم، ولی می دانم ارتباطات خوب است، و مردم هم استقبال می کنند. هم مسئولین ارتباط خوبی دارند با امداد و هم برعکس آن اینگونه است.

امداد حوزه در گارگزار بیرون خودش مشکلی ندارد. دولت با امداد همراه است و کمک های بسیار خوبی دارد. مردم هم ارتباط و کمک های بسیار خوبی با امداد دارند هم در حوزه زکات کارهای خوبی شده و هم در حوزه صدقات و اکرام و محسنین، طرح هایی که امداد دارد حضور مردم خیلی خوب است ولی اگر بخواهم مقایسه کنم، الان سنجش ندارم.

برخی ها معتقد هستند مقداری تا چندی پیش این اعتماد مردم که بخواهند کمک های خود را به سمت امداد بیاورند. مقداری کم‌رنگ‌تر شده بود؛ این را قبول دارید؟

ما مواجه با به بداخلاقی های اجتماعی هستیم. یعنی در دوره هایی جوسازی هایی که انجام می شود تاثیرگذار است و نگاه مردم را تغییر می دهد البته به عملکرد ما هم ارتباط دارد. ما اگر صادقانه عمل کنیم ثبات خودش را دارد و خنثی می کند. ولی تاثیرپذیر از این بداخلاقی ها هم هست.

مثلا چه بد اخلاقی هایی صورت گرفت که بخواهیم به آن اشاره کنیم؟

همین جوسازی هایی که در مورد امداد انجام می شود.

در دولت قبل این بداخلاقی ها صورت می گرفت؟

در آن زمان هم بود و همین الان هم هست. منتها بهانه هایی پیدا می شود. مثلا همین ساختمان امداد یک جوی ایجاد شده بود که اشرافی‌گری است و فضای امدادی نیست.

قبول نداشتید؟

ببینید، من یک تاریخچه ای خدمت شما بگویم که ذهن شما اصلاح شود.

ما 13 - 14 تا ساختمان در داخل شهر داشتیم که فرسوده بودند ولی ارزش افزوده بالایی داشتند. یک زمینی هم در سوهانک بود که باتلاقی بود از خانه تکانی های بنیاد مستضعفان به ارث رسیده بود. قبل از تصدی ما، تصمیم بر این شد که این ساختمان‌ها فروخته شود و آنجا احداث بنا شود و بخشی از آن هم برای محرومین استفاده شود و این کار شد.

 شاید نیمی از این پول فروش ساختمانها خرج آنجا شد و بقیه برای محرومین استفاده شد. من که مسئولیت را پیدا کردم، اولین کاری که کردم خدمت دفتر مبارک رسیدم که این حرف و حدیث ها ممکن است باشد. الان من امداد را به جای دیگر منتقل کنم یا اینکه همین جا باشم؟ هرگونه فرمان دهند من عمل می کنم. دستور به ادامه کار در همانجا شد و دستور دادند که ادامه دهید، فقط ساخت و سازهای اضافه را ادامه ندهید.

این زمانی بود که رفته بودید آنجا مستقر شده بودید؛

مستقر که شده بودیم. من که مسئولیت را پذیرفتم در آنجا مستقر بودیم. مسئولیتی را که بعنوان سرپرست امداد پیدا کردم را سوال کردم که اگر برخی از حرف و حدیث ها وجود دارد، من چه کنم؟

امر بر ادامه کار در همانجا بود فقط ساخت و ساز نکنیم و حضرت آقا فرمودند که یک مسجد هم برای مردم در آنجا ساخته شود و ما امر را اطاعت کرده و مسجدی بسیار زیبا در آن مکان احداث شد. فعالیت های عمرانی در آنجا متوقف شد. به جز آنهایی که نیمه‌کاره بود و باید به اتمام می رسید چون ضایعات زیادی داشت.

قدری راحت صحبت کنیم؟

مگر تا الان ناراحت حرف می‌زدیم. (می‌خندد)

این نوعی توپ انداختن در زمین رهبری است که ما اجازه گرفتیم و ایشان فرمودند که نه همانجا کارتان را ادامه دهید. این را من نمی‌گویم، خیلی از کارشناسان می گویند، شاید شما هم همین احساس را کردید. که گفتید می‌شد در آن زمان هم انجام شود؛ درست است؟

من در احداث آنجا سهیم نبودم، اگر روی سخن با من باشد. من باید اجازه می گرفتم که در این محل ادامه دهم یا ندهیم و به من اجازه داده شد، من چکار کنم؟

چه نیازی به اجازه بود. اگر به نتیجه رسیده بودید که فاصله بگیرید و این کار را انجام دهید آن را انجام می دادید؟

ما یک شورایی داشتیم. شورا علاقه داشت امداد در آن مکان باشد.

نظر شما متفاوت بود؟

نه، نظر من تابع دفتر مبارک بود. به خاطر همین خودم رفتم...

شما جز شورا هم بودید؟

بله من هم جز شورا بودم.

نظر شما در رای گیری مثل شورا بود؟ می‌توانید این را بگویید که

من این امر را موکول کردم به استعلام کردن.

در جمع خودتان قبل از اینکه استعلام کنید نظرها چگونه بود. نظر قاطبه شورا بر ماندن بود؟

شما می خواهید بدانید که من آنجا را طاغوتی می دانستم یا نمی دانستم.

بله

نه، من نمی دانستم! در آنجا یک امکاناتی ایجاد شده بود که غیر از استفاده امداد برخی از فضاها برای دستگاههای دیگر اجاره می دادیم و درآمدزایی داشت. ساختمان بسیار ساده بود، منتهی ساختمانها در یک فضا پخش بودند.

الان در یک ارتفاع 14 طبقه ای هست. آن در فضای باز بود و از این امکانات استفاده می کردیم و جشن رمضان چند سال برگزار شد. یک مراسم بین المللی بود که در آنجا برگزار می شد. دیگران به فضاهایی برای اسکان نیاز داشتند، آنجا در اختیارشان بود، سلف سرویسی که در اختیار آنها بود. یعنی فضایی نبود که به طور اختصاصی همه را امداد استفاده کند. امداد یک بخشی را استفاده می کرد که صرفه جویی در کارگزاری امداد که ساختمانهای مختلف و بحث نگهداری بود، آنها در آنجا مجتمع شد و هزینه را کاهش دادند و مشکلی نیز از لحاظ ترددی نبود. محرومین هم در آنجا تردد نداشتند، آنجا ستاد مرکزی بود کارهای آموزشی انجام می شد و کارهای ستادی صورت می گرفت.

یعنی فرماندهی امداد درآنجا بود وگرنه ادارات کل استانها که یکی از آنها در استان تهران بود و حوزه های مختلف یعنی در بخش های شهرداری، حوزه‌بندی های شهری هم دفتر داشتیم و در شهرستان ها و استانها اصلا مراجعه محرومین در آنجا نبود.

یعنی اصلا  به آنجا مراجعه نمی کردند؟

نه، ما دایره مدد کاری داشتیم در همین پیچ شمران که هنوز هم وجود دارد که در آنجا مراجعه می شد. صرفه‌جویی نیز از لحاظ مالی داشتیم. به همین صدا و سیمای شما کلی پول برای اجاره سالن اجلاس‌ها می‌دادیم، الان دیگه این پول های اضافه را نمی‌دادیم. برای اسکان هتل و مسافرخانه هزینه می کردیم. در مواقعی که نشستهای داخلی داشتیم دوستان از استانها می‌امدند در آنجا خدمات داده می شد. آنجا را من بعنوان یک مکان طاغوتی نمی‌دانستم.

مطلبی دیگر که در آن زمان و هم اکنون سوال می‌شود، سفرها و ارتباط های خارجی است که در کمیته امداد وجود داشته، مثلا سفر یه لبنان قابل فهم است برای مردم که کمیته در آنجا حضور داشته باشد. یا مثلا برای مردم فلسطین، ولی برای مردم تایلند مثلا پیش نخست وزیر آنها برویم، در آنجا چه معنایی می دهد؟ این برای مردم جا نمی افتاد!

اطلاعات رسیده به شما یک مقدار ضعیف است. یکی از چشم‌اندازهای کمیته امداد که در اساسنامه هم بوده، در اساسنامه الان هم وجود دارد و در یکی از ملاقات هایی که با مقام معظم رهبری داشتیم، ایشان تاکید کردند این بوده که الگوهای امداد بتواند که به سایر نقاط به ویژه جوامع اسلامی بتواند منتقل شود و باید الگوسازی می کردیم.

چند کشور بودند که دفتر داشتیم که با مجوزهای خاص و از قبل بودند. در افغانستان، آذربایجان، تاجیکستان، عراق که بعدا ایجاد شد. در سوریه و لبنان و یک دفتر هم در کومور داشتیم. برخی از اینها مثلا آذربایجان در جریان دعوایی که ارمنستان داشت و چیزهای مرزی داشتند و آوارگانی که بودند، در آن مقطع با کمک دولت محموله هایی در آنجا فرستادیم که آوارگان بتوانند تامین شوند و از آن حالت خارج شوند.

نهایت اینکه آنجا الگوهای توانمندسازی امداد را بتوانیم پیاده کنیم که این کار انجام شد. در برخی از جاها کار آموزشی داشتیم. مثلا در تایلند و چین، در تراش سنگ ما یک برنامه ای داشتیم که درآمدزا بود و لذا تیمی را فرستادیم در آنجا که آموزشهای لازم را بگیرند و کارگاههای لازم را ببیند و بیایند. همین ارزش افزوده ای که در حوزه توانمندسازی الان داریم و در اشتغال داریم بخش زیاد از آن برای آموزش هایی است که رفتند و دیدند و بچه ها مشغول انجام آن هستند.

آقای انواری وضعیت اقتصادی را چگونه می بینید؟

خوب نیست. در قشر محرومین بسیار فشار است.

چقدر آن به شرایط بین الملل ما بر می گردد و چه مقدار به مدیریت داخل ارتباط مستقیم دارد؟

بخش اعظم آن به مدیریت داخلی بر می گردد. تحریم ها از اوایل انقلاب تاکنون بوده و ما به آنها مبتلا بوده‌ایم، چیزی جدیدی نیست. 20 درصد عوامل خارجی دخیل هستند، استعدادهایی که در داخل هست اگر بشود، مدیریت کنیم و بارور کنیم، مشکلی نداریم.

جالب است که بالای 70 برنامه رفته ایم و چهره های مختلف سیاسی و چپ و راست آمدند. اصولگرایان و اصلاح طلبان، همه هم این موضوع را می‌گویند که بخش عمده این کاستی ها به مدیریت برمی‌گردد. چرا بر طرف نمی شود؟

از مدیران باید سوال کنید.

یک هم اندیشی، جلسه ای و یک چیزی...

ببینید دو تا تفکر وجود دارد، من برداشتم از این موضوع این است؛ یک تفکر این است که ما بدون تکیه به خارجی نمی‌توانیم روی پای خودمان بیاستیم! این از عمق تفکری است که بعضا هم تحصیلکرده های ما در خارج از کشور این را به ارمغان آورده‌اند، آن را هم القاء می کنند و در ذهن دیگران نهادینه می شود. در دانشگاه های ما چه چیزی تدریس می شود؟

شما هم تحصیلکرده خارج از کشور هستید؛ چنین اعتقادی دارید؟!

من معتقد هستم که اینها از خارج کشور القا می شود. ولی ما قبول نداریم؛ در داخل ظرفیت هایی داریم که خیلی به ما کمک می‌کنند. همین نکاتی که مقام معظم رهبری مدام تذکر می‌دهند و فریاد می‌کشند. ما در مدیریت منابع نقص داریم و هماهنگی بین مدیران بسیار ضعیف است.

جمله ای گفتید که باید در جنگ اقتصادی باید از جان و مال و توان خود بگذاریم و لباس رزم قناعت و خودکفایی بر تن کنیم. این واقعا الان دیده می شود؟!

تفکری ما نیاز داریم یک تفکر جهادی و یک تفکر انقلابی است؛ ما بدهکار هستیم، طلبکار از نظام نیستیم. برخی از ما مدیران از انقلاب طلبکاریم و زمانی که این طلب وصول نشود داغ می کنیم و به جاده خاکی می‌زنیم، اگر خودمان را مدیون نظام بدانیم که سر تا پا عشق و علاقه و ایثار...

معضلاتی که ما الان داریم، اول انقلاب خیلی بیشتر از این بود. امکاناتی که الان داریم با اول انقلاب قابل قیاس نیست.

جمله ای دیگری هم گفتید که فکر می کنم...

ار کجا اینها را می آورید؟ (می‌خندد)

این حرف تکمله حرف الان شماست؛ گفته بودید، آنچه در افکار عمومی جریان دارد این است که مسئولینی که از جانب مردم مسئولیتی پذیرفته اند تکالیف خود را یا نمی توانند یا نمی خواهند انجام دهند؟

همینطور است.

حالا کدام است؟ نمی توانند یا نمی خواهند که انجام دهند؟

هر دو. یا توانمندی های ما با مسئولیتی که گرفته ایم انطباق ندارد که این خود جرمی است که ما داریم مرتکب می شویم. من اگر توانمندی هایم و اطلاعاتم، تجربیاتم و علمم منطبق نیست، باید بروم و انسانی که از من شایسته تر است برای این کار وارد شود.

بعد از 40 سال اقای انواری چرا باید اینگونه باشد؟

بایدش را من نمی دانم.

شما کسی بودید که از دهه 40 در مبارزات حاضر بودید و از اول انقلاب بودید بالاخره باید چهارچوبی بسازیم که الان نگوییم آقایونی که انتخاب شدند یا نمی توانن و یا نمی خواهند؛ از طرف مردم این پذیرفتنی نیست، بنظر شما هست؟

نه پذیرفتنی نیست. اما  عشق به دنیا و علاقه مندی به جیفه دنیا و زندگی دنیوی باعث می‌شود که ما التماس کنیم که ما را در فلان جا بگذارند. با اینکه می دانیم در آنجا هیچ اطلاعاتی نداریم و کاری نمی توانیم از بیش بریم. سر و کله می شکنیم و کلی خلاف می کنیم برای اینکه آرای عمومی را کسب نماییم، مثلا رای دهند تا فلان پست را بدست آوریم. اینها چیزهایی است که به آن مبتلا هستیم اگر اینها را نداشتیم که گلستان بود، اگر ظرفیتهایمان با هم ادغام می شد و هم‌افزایی داشتیم، ما هرگز کم نداشتیم هر وقت شروع کنیم هم دیر نیست.

بیش از برنامه در مورد پدرتان مرحوم آیت ا.... محی‌الدین انواری صحبت می کردیم برای من خیلی جالب بود که می گفتید حاج آقا دوست داشتند کارهای مربوط به مرکز رسیدگی به امور مساجد را انجام دهند ولی ریاست بر عهده مهدوی کنی باشد. این روحیه ها کجا رفت؟

از دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست.

خیلی این روحیه ها عجیب و غریب است، الان برای خیلی ها صحبت کنیم. خود ما جوان ها شاید باور نکنند؛ چگونه امکان دارد؟

ما باید اول آدم شویم و در واقع خود را بسازیم بعد امور مردم را بدست بگیریم، گله مردم همین است. مثلا وزیری که می خواهد برنامه دهد، برنامه چه چیزی را بدهد؟ وزیر می خواهد برنامه اجرا کند. رئیس جمهور برنامه دهد؛ برنامه چه چیزی را بدهد؟ ما یک قانون اساسی داریم و یک سری سیاست های کلی داریم و  اسناد بالادستی داریم و موظف به اجرای آنها هستیم. شیوه اجرا را باید بازگو کنیم، نه اینکه از خود ابداع کنیم. این هم یکی از ضایعاتی است که ما داریم. بعد یک مسئولی می آید و می گوید برنامه های فلانی به درد نمی خورد. اگر برنامه ها مبتنی بر اصول است که باید ادامه پیدا کند. اگر نباشد باید اصلاح شود.

گفته بودید آقای روحانی هنوز قبول نکرده که کارهایش اشتباه است؟

پذیرفته؟ (می‌خندد). از صحبت های ایشان اینگونه برآورد می‌شود. صحبت ایشان یک مقدار هم تناقض است.

مثلا در کجاها؟

در خود برنامه برجام چقدر تناقض داشتیم؟ در برخی از صحبت هایشان می گویند این کارها باید بشود ،یک بار هم خدمت رهبری مسئولین حضور داشتند، ایشان گفتند که این کارها باید بشود. آقا فرمودند: خود شما مسئول انجام این کارها هستید.

بالاخر باید در اجرا تدارک کنیم، اینکه در سخن بگوییم این کار بشود خوب باید بشود و من مسئول هستم باید بروم انجام ده. مردم نتیجه کار را می خواهند.

آقای حسین انواری را بیشتر یک اقازاده می دانند یا اینکه آدم مستقلی است؟

قضاوت با شماست؛ آقازاده به چه معنا است؟ بنده افتخار می کنم فرزند مجاهد بزرگ حضرت آیت ا.... انواری هستم. واقع افتخار می کنم، یکی از نعمت هایی که خداوند برای من ارزانی داشته، اینکه در بیت ایسان بدنیا بیایم و بزرگ شوم و من به پدرم عشق می ورزیدم و هنوز که 6 سال است که از فوت ایشان می گذرد من هر جمعه کنار مرقد ایشان راز و نیاز می کنم و استمداد می‌کنم. بنده آقازاده به آن معنایی که شما می گویید نیستم.

چقدر نام حاج اقای انواری کمک کرد که شما در این جایگاه ها قرار بگیرید؟

من هیچ گاه از پدر برای مسئولیت هایی که داشتم استفاده نکردم. هیچ موقع برای خودم چیزی نخواستم، برای دیگران خواسته ام و التماس هم کرده ام. خدا را شاهد میگیرم برای خودم هیچی نخواسته ام از ایشان. ولی ممکن است دیگران به ایشان مراجعه کرده باشند و اجازه ای گرفته باشند، ولی من خودم اصلا تقاضایی نکردم. اما این به این معنا نیست که بی ارتباط باشد.

آن را که کاری نمی توانستید بکنید؛ قبول دارید که بعضی ها با عملکردهای خودشان داستان آقازادگی را خیلی لوس کردند؟

هر جور میل مبارک شما است. (می‌خندد)

من هیچگونه میلی ندارم. می خواستم بدانم که شما قبول دارید یا ندارید؟

این مخصوص آقازاده‌ها نیست، غیر آقازاده‌ها هم اینگونه هستند. وقتی از صراط خارج می شویم این اتفاق می افتد، مراقبت نکنیم غفلت ها ما را می گیرد؛ بله مثلا ثروت پدر و مقام پدر و ارتباطات پدر بالاخره می تواند هم فسادآور باشد و هم تعالی ببخشد. بستگی به نوع استفاده ما دارد.

گفته بودید برای ترمیم ترک هایی که در بدنه اصولگرایی خورده، نیاز به باز مهندسی است. چه طور باز مهندسی؟

من اصلا این تقسیم بندی ها را قبول ندارم. ما دو مدل داریم؛ قد افلخ من زکیها. اگر بخواهیم در صحنه های مختلف تعالی پیدا کنیم و پیروز بشویم این مدل قرآنی ما است. داخل آن ایثار، جهاد، از خودگذشتی وجود دارد، انفاق و احسان وجود دارد گذشت و صبر و همه سفارشاتی که امام علی (ع) دارند، وجود دارد.

نقطه مقابل آن، حرکت فرعونی است. اگر آیه شریفه ای که وقتی انسان خودش را مستغنی می بیند طغیان می کند...قدرت طلبی، خود خواهی، دروغ، فتنه هست. ما از خط یک و دو صحبت می کنیم، از اول انقلاب این تقسیم بندی های صوری را داشته ایم، خیلی از اصولگرایان هستند که هیچ مبانی اصولگرایی ندارند و خیلی از اصلاح طلبان  هستند که مبانی اسلام و اصول اسلام را قبول دارند. ما یک خط‌کشی هایی انجام داده ایم و بعد این طرف گود ایستاده ایم و آن طرف گود به هم فحش می دهیم. خط خودمان را مشخص کنیم. نظام را قبول داریم و انقلاب را قبول داریم. امام و رهبری را قبول داریم و جمهوری اسلامی را قبول داریم.

بعد در حوزه هایی که وارد می شویم، مثلا در مقاطع متنوع مثل انتخابات، اینها بروز می کند. خیلی از آدم های خوب در جناح اصولگرایان هستند که من آنها را قبول دارم. در اصلاح طلبان هم هستند که آنها را هم قبول دارم. این تقسیم‌بندی صوری است و مبنا ندارد. اگر بخواهیم مبنا بگذاریم...

بالاخره شما عضو شورای اسلامی موتلفه هستید که به عنوان یکی از تفکرات اصولگرا شناخته می‌شود!

عرض کردم، در جناح اصولگرا خیلی ها هستند که تفکر مبنایی هم ندارند.

مثلا می توانید نام ببرید؟ چه کسانی هستند که تفکر مبنایی ندارند؟

من که نمی توانم اسم ببرم. خیلی ها هستند که ندارند. من مسئول دین کسی نیستم. (می‌خندد)

اگر بخواهیم کلی از آن بگذریم خوب نیست.

از من نخواهید که اسم برده شود. ما در موتلفه یک مبانی داریم که به خودمان فراخوان نکنیم. ما دعوتمان، دعوت به سوی خدا است، دعوت به سوی خودمان نیست، بنابراین این نیست که اگر در انتخابات برنده نشدیم، یک ضایعه بزرگ شده باشد. نه اینگونه نگاه نمی کنیم.

در انتخابات 96 شما به آقای میرسلیم رای دادید؟

من ایشان را قبول دارم.

به اقای روحانی رای دادید؟

نه، به آقای میرسلیم رای دادم.

می دانستید که رای نمی آورد؟

من باید تکلیف خودم را انجام می دادم. چند نفر در صحنه حضور دارند. تکلیف شرعی من چیست؟

خداوند آقای عسگر اولادی را رحمت کند. سال 84 را با یک عبارتی یاد می کردند. انتخابات پیچیده ای شد. آقای انواری در آن زمان به چه شخصی رای داد؟ آقای هاشمی یا آقای احمدی نژاد؟

نگویم بهتر است. شما جنجال ایجاد نکنید.

تمایل به گفتن آن ندارید؟

نه نمی گویم.

شما قبول دارید مثل بعضی ها که می گویند ایکاش آقای هاشمی نمی آمد؟

البته آقای هاشمی، به نظر من در یک مقطعی نباید خودشان را در معرض قرار می‌دادند. ارزش ایشان به این بود که نیایند در صحنه و حضور پیدا کنند. ولی تشخیص این بود که بیایند.

حاج آقا انواری با هاشمی رابطه ای نزدیک داشتند؟

بله، خیلی صمیمی بودند.

در آن زمان ایشان هم نظر شما را داشتند که ایشان حضور پیدا نکنند؟

آن موقع سال ۸۴ ایشان در بیمارستان بودند. نه، من نشنیدم از ایشان که مطلبی بگویند. در بیمارستان رای دادند و حال مساعدی نداشتند.

در این باره صحبتی نکردند؟

شاید هم به خود آقای هاشمی رای داده باشند، نمی‌دانم.

در سال 88 آقای انواری به عنوام یک آدم سیاست‌ورز احتمال می داد چنین فتنه‌ای درست شود؟

ما هر لحظه امکان می دهیم فتنه هایی که در کشور ما به صورت جوش های کوچک است، می تواند به بحران های بزرگ تبدیل شود. آن مقطع یکی از این مقاطع بود اما بهانه های متفاوتی در مقاطع های مختلف دارد.

آقای انواری شما در سال 1328 به دنیا آمدید و در کدام محله تهران ؟

بله، در باغ فردوس و جنوبی ترین منطقه تهران.

شما چند خواهر و برادر هستید؟

من یک خودم هستم و دو خواهر

از پدر یک تیکه در بخش قبل فرمودید که بشدت وابسته عاطفی بودید.

شخصیت حاج آقا یک شخصیت عجیبی است که هر چه زمان می گذرد یک چیزها و آگاهی های جدیدی به شخصیت ایشان پیدا می کنم. دوستان ایشان نیز بخشی را احضار می کنند. ایشان خیلی با نشاط بودند. در صحنه های اجتماعی حتی در زندان، خیلی شوخ طبع و با نشاط بودند. حتی در دوران مریضی و روی  تخت بیمارستان ... در تمام دورانی که ایشان کسالت داشتند و خیلی به ایشان سخت می گذشت. شاید 6 الی 7 ماه در ICU بودند. در عین حال هیچوقت گله نکردند. در زندان که بودنددوستان ایشان نقل می کنند. که هر بار ما دل تنگ می شدیم و کلافه می شدیم اتاق ایشان می رفتیم و دلمان باز می شد و بر می گشتیم.

یک بار هم ملاقات رفته بودم در سال هشتم نهم بود که ایشان زندان بودند یک خانمی با من در اتاق ملاقات آمدند که همسرشان در زندان بودند. بعد که تمام شد آمدیم گفتند حاج آقا را تازه به زندان آوردند. گفتم چطور؟ گفتند شوهر من را 4 ماه آورده اند در حال دیوانه شدن است. ایشان تازه آمدند که انقدر لبخند می زنند، گفتم نه ایشان 9 سال در زندان حضور دارند.

شب آخر که در بیمارستان بودیم من ساعت 10 شب خداحافظی می کردم. ایشان فرمودند عینک من را ببر. گفتم توی ماشین می گذارم گفتند ببرید من دیگر نیاز ندارم. مرخص کرده بودند و من تقاضا کرده بودم که یک شب در بخش باشند. گفتند مشکلی نیست ببرید. آقایی بود که پرستار ایشان بودند گقتم در اتاق ایشان مستقر باشید. به بیمارستان هم هماهنگ کردیم.

او نقل می کرد که وقتی به اتاق رفتیم فرمودند تخت من را رو به قبله بگذارید. تخت را رو به قبله کردیم در اتاق بودیم و ایشان با خود راز و نیاز می کردند. پیش خودم گفتم چه حال خوبی دارند. رو به ایشان گفتم حاج اقا من در گوشی همراهم مداحی دارم. فرمودند که پخش کنید. ما هم گذاشتیم و ایشان اشک می ریختند و منم مشغول کار خود در اتاق شدم و ایشان ناله می کردند و اشک می ریختند. به یکباره دیدم که سکوت کردند. گمان بردم که خوابیدند وقتی برگشتم دیدم که کله ایشان افتاده و تمام کرده اند. در اوج آگاهی و در اوج توسل و استغاثه روحشان پرواز نمود.

در عالم پدر و فرزندی شما را دعوا هم کرده بودند؟

نه به آن شکل، در کوچکی ها ممکن بود که مثلا اتفاق افتاده باشد.

خط قرمز ایشان برای فرزندها چه بوده است؟

به ما بعد از اینکه بزرگ شدیم امر و نهی ایشان به آن صورت نداشتیم. از ما می خواستند که آدم باشیم و رعایت موازین اسلامی را داشته باشیم.

خود شما در چه سالی ازدواج کردید؟

من در اوایل انقلاب ازدواج کردم. در سال 59 ازدواج کردم.

چطور با همسرتان آشنا شدید؟

یکی از همشیره های ما در مدرسه ای که تدریس می کرد. با ایشان هم دوره بودند و همکار بودند و معرفی کردند و ما هم به خواستگاری ایشان رفتیم.

تدریس می کردند و آموزش و پرورشی بودند؟

بله آموزش و پرورشی بودند.

تا آخر هم کار خود را ادامه دادند؟

بله هنوز هم مشغول تدریس هستند.

چه درسی تدریس می کنند؟

ایشان ریاضیات تدریس می کنند. البته نگذاشتیم که استخدام شوند. به ضرر ایشان هم تمام شد. به ما هی می گویند که تو نگذاشتی تا استخدام شویم.

چرا ؟

گفتیم در دوره های مختلف حضور شما در خانه نیاز و لازم است. مثلا ما بچه کوچک داریم و شما بخواهید که او را به این طرف و آن طرف بکشید. شما در مقاطعی که می توانید وقت دهید عمل کنید ایشان قراردادی و پیمانی کار کردند و به ضرر ایشان تمام شد.

خیلی با هم رفیق هستید؟

بله خیلی با هم رفیق هستیم.

شما در کار خانه کمک می کنید؟

کارهای فنی و تعمیراتی را انجام می دهم. مثلا در کارهای نظافت و آشپزی و اینها کمک نمی کنم.

غذا بلد نیستید درست کنید؟.

چرا یک سری از غذاها را بلد هستیم ولی آن پیچیدگی ها را نداریم. نیمرو و از این قبیل را می توانم.

تا کنون درست نکردید؟

چرا درست کردم ولی نه غذاهای آن طوری.

چند فرزند دارید؟

3 تا فرزند دارم. 2 دختر و 1 پسر دارم.

همه ی فرزندانتان ازدواج کردند؟

بله همه ازدواج کردند.

چند نوه دارید؟

فعلا دو تا نوه دارم.

ازدواج ها، ازدواج های سیاسی بوده؟

نه اینگونه نبوده است.

چقدر با هم بحث می کنید. دور هم هفته ای یک بار جمع می شوید؟

بله

 چقدر با هم بحث می کنید؟ بحث های سیاسی هم می کنید؟

بحث سیاسی که به جنجال و کشمکش برسد نه اینگونه نیست. برخی از رویدادها مطرح می شود.

چه مقدار به تفکرات شما نزدیک هستند؟

بچه ها من را قبول دارند. ولی خودشان هم صاحب فکر هستند.

آقای انواری، پدر سالهای زیادی را در زمان طاغوت حدود 14 سال را در زندان بودند. شما چند سال داشتید اولین سالی که پدر دستگیر شد؟

من سال اول دبیرستان بودم که پدر دستگیر شدند.

شما هم دبیرستان ها را برهم می زدید؟

ما بچه آرامی بودیم.

یک بار هم در همان زمان ها (دبیرستان) دستگیر شدید؟

نه دبیرستان نبود من دانشگاه می رفتم و در جایی نزدیک جاده ورامین کار می کردم همزمان با درس مشغول بودم کارخانه ای بود با ماشین سه راه امام زاده عبدالله پیاده می شدم اول جاده ورامین ماشین دیگری می گرفتم و در بی بی شربانو آن سمتها محل گذر من بود. صبح زود در ساعت 6 الی 6.5 باید در کارخانه می بودم. رفتم آنجا ماشین سوار شویم دوتا جوان آمدند. از ما پرسیدند حال شما خوب است تشریف بیاورید در این ماشین و ما در ماشین نشستیم.

خلاصه ما را به ساواک شهر ری بردند. یک سرهنگی بودند که لباس شخصی داشتند. اولین سوالی که پرسیدند این بود که با شیخ انواری چه نسبتی دارید؟ گفتم یک نسبتی داریم ما هم خیلی شوخی گرفته بودیم و می خندیدم و عین خیالمان نبود که چه اتفاقی افتاده. هی سوال می پرسید و عصبانی شد بلند شد که بیاید و تنبیه بدنی کند. گفتم که رابطه پدر و فرزندی داریم. گفت این پدر سوخته را ببرید. خلاصه ما را سوار کردند و بردند خانه و چند کتاب از کتاب های ما برداشتند و ما به زندان شهربانی رفتیم.

اولین باری که امام را دیدید چه زمانی بود؟

امام را خیلی قبل تر از انقلاب زیارت کردم.

قبل از این دستگیری شما امام را دیده بودید؟

بله یک بار امام تشریف آوردند منزل ما و مهمان ما بودند. در آنجا زیارت کردم ایشان را و بعدش ههم در تابستان ها به امام زاده قاسم می آمدند. در آنجا بعد از ظهرها جلوس داشتند من با پدر خدمت ایشان رسیده بودم.

این 14 سال ناشی از چه حکمی بود که این همه مدت طولانی ایشان را محکوم کردند؟

در جریان اعدام انقلابی منصور، یک عده ای دستگیر شدند که بعد از آن آزاد شدند. حاج آقای ما گیر کرد. چون می گفتند شما از موضوع اطلاع داشتید و چرا نگفتید. ایشان گفتند مگر من کارگزار شما بودم. مردم خیلی اسرار خود را به من می گویند. من مرجع اسرار مردم هستم وموظف به این نیستم که به شما راپورت بدهم. محکوم به اعدام شدند. بعد مراجع خیلی تلاش کردند مخصوصا مرحوم حضرت آیت الله حکیم تلاش کردند و نامه نوشتند که اگر مشکلتان است بفرستید نزد من، اینها یک مقداری وحشت کردند و یک درجه تخفیف دادند. که محکومیت را15 سال کردند. ایشان تا سال 56 در زندان به سر می بردند.

حکم ایشان را می خواستند که اعدام بزنند؟

بله اول حکم ایشان را اعدام زده بودند.

شما 56 برای تحصیل رفته بودید؟

بله در سال 56 برای آمریکا و تحصیل در آنجا رفته بودم.

چون من در اینجا یک دوره هایی مربوط به رشته ام که روانشناسی بود دیده بودم و 2 سال کار بیمارستانی داشتم. بعد یک بورسیه به من خورد احساس کردم که می خواهند سو استفاده کنند(زمان شاه) و من قبول نکردم. خودم اقدام کردم و در آنجا حاضر شدم. بعد که امام حرکت کردند و ما مرتب در آنجا التهاب داشتیم.

بعد از انقلاب نیز در شورای انقلاب فعالیت می کردید؟

یک مجموعه ای از شورای انقلاب را به من سپردند. این مال اشرف بود. بنیاد پیشین نیکوکاری بود. که این بلیط های بخت آزمایی و این ها... این را ما تحویل گرفتیم مرتب کردیم و بخشی را تحویل اوقاف دادیم و بخش دیگر را تحویل ارشاد دادیم. اینها با هم ادغام شد. که در آن مقطع من برای وزارت کشور دعوت شدم که چند جا به عنوان بازرسی ..

گزینش هم بود؟

گزینش در وزارت کشور نبود.

وزارت کشور بازرسی بود، بعد هم بعنوان فرماندار کاشان منصوب شدم. بعد هم آمدم به نخست وزیری آن زمان، یک سالی را...

در زمان وزارت کشور آقای ناطق بودید؟

نه.

برای کاشان را عرض می کنم.

نه مرحوم حضرت آیت ا.... مهدوی کنی بودند. که آقای میر سلیم هم معاون سیاسی بودند.

فرماندار کاشان شدید؟ چند سال داشتید؟

من در آن زمان 27 تا 28 سال سن داشتم. بعد یک سالی در نخست وزیری در حوزه نهادها بودیم. بعد وزارت کشور رفتیم. آنجا مدیریت بازرسی وزارت کشور را داشتم. زمان آقای ناطق بود بعد به اداری و مالی آنجا منصوب شدیم. یک تحولاتی در وزارت کشور شد اقای ناطق جا به جا شدند. تیم جدید که آمدند خیلی با ما...

آقای محتشمی پور؟

 آقای محتشمی پور تشریف آوردند با اینکه من از قبل ایشان را می شناختم و آشنایی و رفاقت داشتیم. ولی تیمی که با ایشان کار می کردند تیمی نبودند که ما را تحمل کنند. مرحوم کازرونی را خدا رحمت کند.

مرحوم کازرونی معاون عمرانی وزارت کشور بود. ایشان به مسکن رفته بود. ایشان دعوت کردند و خیلی هم اسرار داشتند که من به آنجا بروم . به آنجا رفتم. مدتی سازمان مسکن عضو هیئت مدیره بودم و بعد معاونت ایشان در حقوقی مجلس وزارت مسکن. بعد وزارت مسکن آقای آخوندی آمدند. ما با ایشان در وزارت کشور با هم بودیم. ایشان هم خیلی علاقه نداشتند که ما باشیم. خداوند عنایت داشتند و بدون اراده من به سمت کمیته امداد کشانده شدم. اصلا در ذهن من نبود. وارد امداد شدم

معاون امور مجلس امداد؟

بله

آن زمان رئیس امداد که بود؟

مرحوم نیری رئیس امداد بودند که خداوند ایشان را رحمت کند.

بعد هم حوزه معاونت بین الملل امداد را داشتیم تا به فوت مرحوم شفیق رسید که چهره های ارزشمندی هستند و نباید یاد آنها فراموش شود. یک تجدید نظری در شورای مرکزی امداد شد و به حکم مقام رهبری من به عنوان عضو شورای مرکزی ... و بعد از مدتی پیشنهاد شدم برای سرپرستی

پدر 2 دوره عضو خبرگان بودند؟

بله ایشان 2 دوره عضو خبرگان اول و دوم بودند و 2 دوره هم در مجلس حضور داشتند. مجلس اول و مجلس دوم ایشان حضور داشتند.

زمان تعیین رهبری و رحلت امام، آقای انواری هم عضو خبرگان بودند؟

بله

خاطره ای از آن دوره و انتخاب حضرت آقا نقل نمی کردند؟

نه چیز یکه منتشر نشده باشد. بالاخره نگرانی ها وجود داشت زمانی که حضرت امام در بستر بیماری بودند خیلی التهابات زیاد بود و جلسات زیادی می رفتند و شرکت می کردند و مابقی چیزهایی است که منتشر شده است.

فکر می کردند که حضرت آقا به رهبری برسند؟

نپرسیدم ، نمی دانم. نمی توانم قطعی بگویم ولی ارتباط ایشان با حضرت آقا خیلی صمیمی و دوستانه بود. قبل از انقلاب خیلی

آقای انواری دولت های بعد از انقلاب را اگر بخواهد نگاه کند موفق ترین دولت را کدام می داند؟

موفقیت نسبی است. نسبتا ابری و نسبتا بارانی است.

اگر صریحا بخواهید بگویید کدام دولت را موفق تر می بینید؟

موفق تر نمی توانیم بگوییم یک توفیقاتی داشتند و یک غیرتوفیقاتی هم داشتند. یک کارایی را درست کردند و کارای را نیز خراب نمودند. جامع الاطرف نه، اگر مبنای ما پیشرفت به همراه عدالت باشد گاهی اوقات پیشرفت داشتیم عدالت کم رنگ بوده و گاهی اوقات بر عکس بوده این دو با هم جامع نداشتیم. منتهی یک خاصیتی در دولت های ما بود که وقتی می آمدند اول دولت های قبلی را می کوبیدند بعدا خودشان شروع می کردند.

مد نظر شما این 3 ، 4 دولت اخیر است

واژه ای از پدر شما  که به آقای محلاتی موتورالعلما می گفتند؟

بله، خدا ایشان را رحمت کند ذکر و خیرشان شد. خیلی خوب کاری کردید که نام ایشان را نیز به زبان آوردید. مرحوم محلاتی خیلی فعال بود. ایشان واقعا آرام نداشتند. در جامع روحانیت بودند و می خواستند دعوت کنند و امضا بگیرند. ایشان یک ماشین نه چندان خوبی هم داشت سوار می شدند و به این طرف و آن طرف می رفتند. خیلی پر تحرک بودند.

خیلی لطف کردید من از شما تشکر می کنم انشاا.... موفق باشید. 

دست خط آقای انواری:

«با تشکر از خدمات و زحمات صدا و سیما

از خداوند توفیقات افزون تر را خواهانم، خداوند را برای همه نعماتش که قابل شمارش نیست شاکریم و درخواست می کنیم که به ما توان بدهد که آن چه در توان داریم که همه از آن اوست، صادقانه و با قصد قربت به خودش در خدمت بندگانش قرار دهیم».