حق‌الوکاله‌های نجومی صدای علما را هم درآورد/ ۹۵ درصد مردم بدون وکیل به دادگاه می‌روند

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو - امروزه بازار ارائه خدمات حقوقی، اوضاع‌واحوال خوبی ندارد و مردم در دریافت این خدمات با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. ریشه‌ی اصلی این مشکلات، کمبود وکیل در کشور و انحصار در آن بازار است. طبق آمار، میانگین سرانه‌ی تعداد وکیل در دنیا ۲۴۰ وکیل به ازای هر صد هزار نفر بوده و این در حالی است که در ایران تنها ۷۶ وکیل به ازای هر صد هزار نفر وجود دارد. یکی از تبعات کمبود وکیل، دریافت حق‌الوکاله‌های نجومی و کیفیت کم خدمات حقوقی است.

حق‌الوکاله‌های نجومی و واکنش مراجع تقلید
لجام‌گسیختگی عملکرد وکلا، بازار خدمات حقوقی را با نابسامانی‌هایی مواجه کرده است که حتی واکنش آیت‌الله مکارم شیرازی را دربر داشت. ایشان در این خصوص فرمودند: «دستمزد‌های درخواستی از سوی وکلا متناسب باکاری که انجام می‌شود نیست. تقاضای حقوق و دستمزد‌های نجومی ازجمله مشکلات موجود در پذیرش وکالت دعاوی است».
همچنین ایشان در جمع اعضای هیئت‌مدیره مرکز حقوقی حصا نیز بیان کردند: «یکی از دلایل اصلی و مهمی که برخی نارضایتی مردمی را رقم می‌زند دریافت حقوق و حق‌الزحمه‌های نجومی توسط این افراد (وکلا) است که موجبات تکدر خاطر ملت شده است. ازجمله موارد دیگر نارضایتی مردم از وکلا، دریافت حق‌الزحمه‌های از پیش تعیین‌شده در هر دو حالت اثبات یا شکست در یک مسئله حقوقی است که سبب رنج و آزردگی مردم می‌شود».

حق‌الوکاله‌های نجومی؛ تضییع حقوق مردم
بالا بودن حق‌الوکاله‌های نجومی و بی‌کیفیتی این خدمات منجر شده است که عمده مردم برای گرفتن وکیل در دعاوی خود به وکلا کمتر رجوع کنند. گواهی این ادعا، اظهارات محمدرضا کامیار عضو هیئت‌مدیره کانون وکلای مرکز است که در این راستا با اشاره به تعداد کم وکیل گفت: «در حال حاضر از هر بیست پرونده یکی وکیل دارد» و گواهی دیگر این ادعا، اظهارات یکی از وکلای کانون وکلای مرکز، محمود علیزاده طباطبایی است که، گفت: «۹۵ درصد مردم بدون وکیل به دادگاه می‌روند»
مراجعه نکردن مردم به وکیل از یکسو و آگاه نبودن مراجعین از دعاوی و فرآیند‌های دادرسی از سوی دیگر باعث شده تا مردم دررسیدن به‌حق خود با مشکل مواجه شوند و حقوقشان تضییع شود.
وظیفه‌ی اصلی حاکمیت آن است که زمینه رسیدن مردم به حقوقشان را به نحو مطلوب فراهم کند. باوجودآنکه داشتن وکیل از حقوق اساسی مردم است، حق‌الوکاله‌های نجومی باعث شده عمده آنان از این حقوق اساسی خود محروم شوند. این محرومیت منجر شده مردم، به حاکمیت بدبین و بی‌اعتماد شوند.

اژه ای: مشخص نیست وکلا از هر پرونده چقدر حق الوکاله می‌گیرند!
در این زمینه حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه گفت: «یکی از موضوعاتی که حتماً باید آن را بازنگری کنیم و به نفع مردم است؛ موضوع وکالت است. یک رانتی در کارشناسی و وکلا است که باید آن را اصلاح کنیم و ما به‌شدت دنبال آن هستیم و مشخص نیست که وکلا از هر پرونده چقدر حق‌الوکاله می‌گیرند.»
هم‌اکنون در این زمینه طرحی تحت عنوان «طرح جامع پذیرش و آموزش وکالت» در کارگروه ویژه کمیسیون حقوقی در دست بررسی است. افزایش تعداد وکیل و تبدیل بازار انحصاری وکالت به بازار رقابتی، می‌تواند منجر به ارزان‌تر شدن خدمات حقوقی شود. با جمع شدن بساط حق‌الوکاله‌های نجومی، مردم بیشتر از حق داشتن وکیل بهره‎مند می‎شوند.