دادستان‌ها و سازمان بازرسی، خصوصی‌سازی‌ها را بررسی کنند/ یکی از علل ویرانی‌های سیل تضییع حقوق عامه است

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حجت الاسلام و المسلمین سیدابراهیم رئیسی روز پنجشنبه در نشستی با روسای کل دادگستری‌ها و دادستان‌های سراسر کشور که با حضور مسئولان عالی قوه قضاییه برگزار شد، اظهار داشت: یکی از نعمت‌های خداوند، نعمت امامت و رسالت است و این نعمت از نعمت‌های ممتاز الهی است که در قرآن کریم همراه با منت بیان شده و حضور حجت خدا در زمین نه فقط در تشریع بلکه در تکوین هم اثرگذار است.
وی افزود: معتقدیم نبودن حجت فقط نظام تشریع را مختل نمی‌کند بلکه نظام تکوین را هم مختل می‌کند. نعمت وجود ولایت الهیه برترین نعمتی است که خداوند به بشریت اعطا کرده است و در جریان انقلاب اسلامی اگر نعمت وجود امامت و ولایت نبود، انقلاب میسر نمی‌شد.
رئیس قوه قضاییه اضافه کرد: نظام مقدس اسلامی یکی از بالاترین نعمت‌هایی است که خداوند به ما اعطا کرده و باید این نظام را پاس بداریم و امروز به برکت گذشت 40 سال از انقلاب برکات بسیاری داریم که در بیانیه گام دوم انقلاب و سخنان حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی این برکات ذکر شده است.
رئیسی تاکید کرد: تردیدی نداریم به‌رغم همه مشکلاتی که دشمن می‌خواهد ایجاد کند آینده انقلاب اسلامی بسیار روشن است و آینده را زر و زور رقم نمی‌زند بلکه آینده را صلحا و متقین رقم می‌زنند و این وعده الهی است. نگران آینده نیستیم؛ زیرا آینده از آن انسان‌های صالح و باتقوا است و لازمه هستی باطل را نمی‌پذیرد و پایداری، استحکام و قرار واقعی عالم هستی بر حق است.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه باید براساس حق تدبیر کنیم، گفت: جز حکم خدا حکمی وجود ندارد و در شناخت حکم خدا تا موضوع و تناسب بین موضوع و حکم فقط باید خدا را دید و به خدا اندیشید.
رئیسی در ادامه به اقدام اخیر عربستان سعودی در اعدام 37 تن از شهروندان این کشور به بهانه مبارزه با تروریسم اشاره کرد و گفت: آنچه امروز در دستگاه ناعادلانه قضاوت سعودی‌ها برای کشتن انسان‌هایی با عنوان مبارزه با تروریسم می‌بینیم، جلوه‌ای از هواپرستی و هواخواهی است.
وی افزود: طبق گزارش‌هایی که رسیده این افراد انسان‌های آزاده‌ای بودند که برای مبارزه با ظلم و احقاق حقوق مردم تلاش می‌کردند و امروز عربستان سعودی به عنوان مبارزه با تروریسم آنها را می‌کشد و تمام سازمان‌های بین‌المللی هم سکوت می‌کنند.
رئیسی ادامه داد: آنهایی که مدعی حقوق بشر هستند بروند تحقیق کنند و ببینند پرونده کدام یکی از این افراد تروریستی است. کجا عربستان مدعی مبارزه با تروریسم بوده که این کار یکی از آنها باشد؟
رئیس دستگاه قضا در ادامه با بیان اینکه حرکت دستگاه قضایی باید به سوی ارتقاء، تعالی و پیشرفت باشد، گفت: تحول یک ضرورت است و حتما باید انجام شود. تحول بخشنامه‌ای و دستورالعملی نیست؛ اگر چه به بخشنامه هم نیاز دارد، اما مهمتر از‌ آن نیاز به انگیزه‌های جدی و پشتوانه اندیشه‌ای دارد.
وی در ادامه از روسای کل دادگستری‌ها و دادستان‌ها سراسر کشور خواست با تشکیل نشست‌های اندیشه ورزی در استان‌های مربوطه از نظرات نخبگان و اندیشه‌ورزان استفاده کنند.
رئیسی در ادامه با بیان اینکه امروز در دستگاه قضایی با مشکلاتی مواجه هستیم، گفت: حجم بالای پرونده‌های ورودی و موجودی پرونده در برخی واحدهای قضایی از جمله این مشکلات است که البته طبق آمارهای رسیده بیشترین موجودی پرونده‌ها مربوط به استان‌های پرجمعیت است.
وی گفت: یکی از مسائل مورد گلایه در دستگاه قضایی مسئله اطاله دادرسی است. اطاله دادرسی بحث امروز نیست و از گذشته وجود دارد و یک سری علل برون‌قوه‌ای و برخی علل درون قوه‌ای برای آن مطرح شده است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی همچنین به موضوع کثرت جمعیت کیفری اشاره کرد و گفت: با عفوی که رهبر معظم انقلاب به مناسبت چهل سالگی انقلاب اسلامی اعطا کردند، جمعیت کیفری زندان‌ها کاهش یافت، اما با برخی قوانین موجود و بعضی نگاه‌ها احتمال دارد جمعیت کاهش یافته دو مرتبه جایگزین شود.
رئیسی همچنین به موضوع کاهش سرمایه اجتماعی و رضایت مندی عمومی نسبت به قوه قضاییه اشاره کرد و افزود: نامناسب بودن برخی برخوردها در سطوح مختلف قوه قضاییه موجب گله‌مندی شده است که باید این موضوع نیز به طور جدی در دستور کار قرار گیرد.
رئیس دستگاه قضا با اشاره به مسئله حفظ کرامت تصریح کرد: کرامت قضات و کارمندان قضایی از جمله مسائلی است که مورد تاکید رهبری نیز قرار گرفته است. باید سخن آنها مورد توجه قرار گرفته و شنیده شود و تا جایی که می‌توانیم مشکلات احتمالی قضات و کارمندان دستگاه قضایی را رفع کنیم و اینگونه نباشد که قاضی خوب ما دچار مشکلاتی شود و نتوانیم آنها را برطرف کنیم.
وی تاکید کرد: قاضی شجاع، مقتدر و وظیفه‌شناس باید مورد حمایت قرار گیرد و در عمل کرامت قضات حفظ شود. حفظ کرامت شعار من نیست، بلکه اعتقاد من است و عمیقا به آن باور دارم و موضوع کرامت در قوه قضاییه باید نهادینه شود.
رئیسی تاکید کرد: کرامت مدعی، شاکی، متهم، وکیل، و حتی خانواده متهمان باید در دستگاه قضایی حفظ شود. برای نهادینه کردن این موضوع از معاونت حقوقی قوه قضاییه درخواست کرده‌ام و ان شاءالله طی 15 روز آینده دستورالعملی در همین ارتباط در چند فصل ابلاغ می‌شود.
رئیس قوه قضاییه در ادامه بر توجه جدی به حقوق عامه تاکید کرد و گفت: نباید منتظر باشیم حقی ضایع شود و سپس به سراغ آن برویم. بخشی از علل وقوع قضایای اخیر و ویرانی‌های سیل در ارتباط با تضییع حقوق عامه است و گزارش‌های سازمان‌های نظارتی و دستگاه‌های اجرایی نیز همین موضوع را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: اگر حقوق عامه به موقع رعایت می‌شد، در سیل اخیر شاهد این میزان خسارت نبودیم. خسارت‌های وارده و بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد کارهایی که باید در زمان خودش انجام می‌گرفت، انجام نشده است.
رئیسی از دادستان‌های سراسر کشور خواست رویکرد صیانتی و پیشگیرانه و نسبت به مسئله حقوق عامه داشته باشند و نسبت به دست‌اندازی به حقوق مردم حساس باشند.
رئیس قوه قضائیه در ادامه با اشاره به بیانات روز گذشته رهبر انقلاب در دیدار با کارگران به مناسبت روز کارگر گفت: موضوعی که رهبر انقلاب در رابطه با فروش کارخانه‌ها بیان کردند پیش از این نیز توسط معظم له در مشهد مقدس بیان شده بود و این نشان از اهمیت موضوع دارد.
وی گفت: کارخانه‌ای را با مبالغی که محل تامین آن جای بحث دارد می‌فروشند؛ زیرا اکثر مبالغ خرید این کارخانه‌ها تسهیلات بانکی و در اصل خریدار آورده‌ای ندارد و در واقع منابع کشور را با ارتباطات و روابط استفاده کرده و کارخانه‌ها را می‌خرند و بعد از مدتی کارخانه تعطیل و زمین‌های آن تبدیل به مجتمع‌های مسکونی و تجاری می‌شود.
رئیسی با بیان اینکه دستگاه قضایی در این مورد مخاطب رهبر انقلاب است، افزود: نباید نگاهمان فقط به دولت باشد و اینگونه خصوصی‌سازی‌ها قبل از اینکه به بحران اجتماعی و کارگری تبدیل شود، باید در دست بررسی سازمان بازرسی و دادستان‌ها قرار گیرد.
رئیس قوه قضاییه خطاب به سازمان بازرسی و دادستان‌ها گفت: نگذارید این موارد اتفاق بیفتد و اجازه سوداگری به سوداگران را ندهید.
وی بیان کرد: سهم خصوصی‌سازی یک مسئله درست و بجاست و قانون‌های برنامه نیز از ادوار گذشته تاکنون به آن تاکید شده است. امروز 70 درصد اقتصاد ما دولتی است و نباید اینگونه باشد و همه به این موضوع رسیده‌اند، ولی خصوصی‌سازی باید به درستی انجام شود و روشی که امروز در برخی موارد مطرح است حتما قابل تداوم و استمرار نیست و باید با یک نگاه پیشگیرانه همکاران ما در دستگاه قضایی موضوع را دنبال کنند.
رئیسی در ادامه سخنان خود به استفاده از همه ظرفیت‌های اداری و قضایی برای حل مشکلات مردم اعم از کارآفرینان و سرمایه‌گذاران اشاره کرد و گفت: مردمی بودن از مواردی است که همواره بر آن تاکید داشته‌ام و باید این مسئله مورد توجه روسای کل دادگستری‌ها و دادستان‌ها قرار گیرد. ملاقات‌های مردمی، جلوه ارتباط با مردم است، اما تمام قضیه نیست و باید روحیه مردمی بودن به معنای واقعی در کارمندان و قضات ایجاد شود.
رئیس قوه قضاییه در ادامه تاکید کرد: در سال رونق تولید، حمایت از تولید و تولیدکننده و مبارزه با موانع تولید مانند قاچاق کالا باید در دستور کار قرار گیرد و هر جا که موانعی برای تولید وجود دارد باید برطرف شود و در سال رونق تولید تلاش کنیم تولید رونق یابد.
وی در ادامه بار دیگر به مسئله اطاله دادرسی اشاره کرد و گفت: به اقتضای استان و اقلیم راهکاری که یک حرکت جهادی در قوه قضاییه به دنبال داشته باشد ارائه کنید. ملاک ما این است که پرونده‌ها در دستگاه قضایی به روز و مربوط به سال جاری باشد و پرونده‌های معوقه و مسن مطلقا نباید در دستگاه قضایی وجود داشته باشند.
رئیسی ادامه داد: البته این به معنای آن نیست که دقت را فدای سرعت کنیم. هر چند آمارگرایی امری ناپسند است، اما داشتن آمار و کار کردن طبق آمار و برنامه کار درستی است و هیچ وقت نباید کیفیت فدای کمیت شود.
وی در ادامه با اشاره به مسئله مبارزه با فساد گفت: سلامت قوه قضاییه از جمله امورات بسیار مهم است و در دستگاه قضایی مبارزه با فساد و زمینه‌های ایجاد آن باید مورد تاکید و توجه باشد و همه قضات و کارکنان قوه قضاییه باید مدعی مبارزه با فساد باشند.
رئیس قوه قضاییه اضافه کرد: هر رابطه‌ای که زمینه ارتباط ناسالم را فراهم می‌کند، باید برچیده شود و مبارزه جدی با فساد و زمینه‌های آن در درون دستگاه قضایی باید مورد توجه قرار گیرد. باید هزینه‌های اجتماعی را به سرمایه اجتماعی تبدیل کنیم؛ برخی کارهای ما هزینه‌های اجتماعی ایجاد می‌کند که نباید این طور باشد و می‌توان سازوکارهایی اندیشید تا هزینه‌های اجتماعی به سرمایه اجتماعی تبدیل شوند.
رئیسی همچنین در خصوص کاهش جمعیت کیفری گفت: دادستان‌ها و روسای دادگستری‌ها باید نظارت کنند تا در مواردی که نیازی به بازداشت و زندان نیست فرد بازداشت نشود و تنها در مواردی که حکم قانون و ضرورت است و نمی‌شود کاری کرد از حبس استفاده کنید. تا جایی که می‌توانیم نباید از بازداشت و مجازات حبس استفاده کنیم.
وی همچنین به موضوع زندانیان مهریه اشاره کرد و افزود: در دیداری که روز گذشته با تعدادی از مراجع عظام تقلید در قم داشتم، موضوع زندانیان مهریه از جمله موضوع مورد تاکید مراجع بود و باید سازوکاری در نظر گرفته شود تا افرادی که معسر هستند و ندارند، زندانی نشوند.
وی از روسای کل دادگستری‌ها خواست به محض اینکه به استان‌های خود بازگشتند بازنگری جدی در مورد زندانیان مهریه داشته باشند و کسانی که اعسارشان روشن است زندان نروند.
رئیسی در پایان به موضوع اجرای احکام مدنی و کیفری اشاره کرد و گفت: نتیجه تمام دادرسی‌ها در اجرای احکام ظاهر می‌شود و متاسفانه آمار اجرای احکام در برخی استان‌ها به ویژه شهرهای بزرگ قابل قبول نیست. امروز مسئله اجرای احکام از مسائل و معضلات ماست در حالی که اثر تمام احکام در اجرا ظاهر می‌شود.
وی تاکید کرد: مانند پرونده‌ها اجرای احکام نیز باید کاملا به روز باشد و اگر هم پرونده‌ای بنا به دلایلی قابل اجرا نیست، باید به صورت مصداقی در آن پرونده ذکر شود که به خاطر فلان دلیل موجه، اجرا امکانپذیر نیست.