آمارهای ارایه شده نشان میدهد که که درصد تغییرات ازدواج در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۸۷ حدود ۶/۳۷ درصد تغییرات منفی داشته است؛ این در حالی است که جمعیت افراد در سن ازدواج در کشور بیشتر شده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مفاهیم فرهنگی کشورها متفاوت است؛ یعنی مصادیق یکسان در بین ملتهای مختلف تعابیر متمایزی دارد. یکی از این مصادیق که با توجه به سبک و سیاق آن از خصایص فرهنگی ایرانی به شمار میآید، مسئله ازدواج است. در این زمینه میتوان ازدواج را مرز تمدنی ایران با سایر کشورها تلقی کرد. چرا که چه از نظر نحوه آشنایی و ارزشهای عرفی و چه از نظر فرآیند خواستگاری و جشن عقد و عروسی، جامعه ایرانی ارزش و سلیقه خاصی را میپسندد. بنابراین کاهش آمار ازدواج و به تاخیر انداختن آن از جمله مسائل اجتماعی با اهمیت برای فرهنگ ایرانی شمرده میشود. آمارهای ارایه شده نشان میدهد که که درصد تغییرات ازدواج در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۸۷ حدود ۶/۳۷ درصد تغییرات منفی داشته است؛ این در حالی است که جمعیت افراد در سن ازدواج در کشور بیشتر شدهاند. همچنین از قدیم الایام بر اساس فرهنگ ایرانی، کمک و حمایت از جوانان برای ازدواج و سامان یافتن زندگیشان نوعی خیرخواهی محسوب میشود. بنابراین تسهیل ازدواج و تشویق جوانان به آغاز زندگی مشترک از خصایص فرهنگی است که برای خانوادهها، جایگاه بالایی دارد. اما گرانیهای سرسامآور و ورود برخی فرهنگهای وارداتی در فرآیند ازدواجِ جوانان، سبب شده با وجود تمایلاتِ اجتماعی برای حمایت از ازدواج بههنگام در خانوادههای ایرانی، توانِ تشویق و مساعدتِ فرزندان برای شروع با نشاط زندگی از بین رود. بنابراین نظر به ناتوانی بسیاری از خانوادههای ایرانی برای حمایت از ازدواج جوانان، کارشناسان معتقدند با توجه به اهمیت ازدواج و نقش آن در کاهش آسیبهای اجتماعی، این وظیفه سیاستگذاران است که برای ایجاد انگیزه و تشویق جوانان به ازدواج سیاستهای تشویقی در نظر بگیرند. در همین راستا رضا فکوری، کارشناس مسائل اجتماعی درباره ضرورت حمایت از جوانان برای ازدواج معتقد است: «تسهیل هر چه بیشتر تامین مسکن برای جوانان، اشتغالزایی و تقویت بنیه مالی زوجین و جوانان متقاضی ازدواج در قالب اجرای طرحها و تمهیدات هدفمند و اصولی از ضروریاتی است که با حصول آن،بخش قابل توجهی از موانع ازدواج مرتفع خواهد شد».
همچنین با وجود افزایش سقف وام ازدواج، قوانین دستوپاگیر در اغلب مواقع باعث میشود که سیاستهای حمایتی اثرگذاری لازم را نداشته باشند. برای مثال با وجود اینکه مدتی است سقف وامهای ازدواج زوجین به ۶۰۰ میلیون ریال افزایش یافته، اما کم نیستند افرادی که بدلیل عدم دسترسی به دو ضامن معتبر و تامین سفته از دریافت وام ازدواج محروم میشوند.
علت اساسی افزایش سن ازدواج بیشتر فرهنگی است
هرچند وظیفه نهادها و ارگانهای سیاستگذاری، حمایت از ازدواج جوانان کشور است، اما بهزعم کارشناسان ترویج برخی سنن غلط نیز خود از جمله موانع اصلی ازدواج در بین جوانان ایرانی است. در همین زمینه، علی مطهری، نماینده مردم تهران در خصوص اینکه مسائل فرهنگی بیشتر باعث بالا رفتن سن ازدواج شده یا مسائل اقتصادی، معتقد است: «علت اساسی افزایش سن ازدواج بیشتر فرهنگی است اگر چه انتخاب یکی از این دو بسیار مشکل است اما مسائل فرهنگی تأثیر بیشتری دارد».
گاهى رسمهاى پرخرج از قبیل خرید طلا، لباس، مهریه سنگین، جهیزیه گران و مراسمهاى چندگانه از یکسو و ابهام در میزان مخارج ضرورى از سوى دیگر طرفین را وامى دارد تا چند برابر مقدار لازم هزینه کنند. از این رو این امور سهم بسزایى در تأخیر اقدام براى ازدواج دارند. همچنین لازم دانستن زندگى تجملاتى و پرزرق و برق که گاهى توسط فیلمهاى سیما تشدید مىشود، خود عاملی اساسی در بالا رفتن سن ازدواج جوانان است.
همچنین مجموع عوامل فرهنگی و اقتصادی زمینهساز افزایش سن ازدواج و دامن زدن به پدیده تجرد قطعی دختران کشور میشود. علم جمعیتشناسی سن بالای ۴۰ سال را برای زنان تجرد قطعی میداند. طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۱۰ درصد زنان ۳۵ تا ۳۹ ساله کشور مجردند. این در حالی است که در گروه سنی ۴۰ تا ۴۴ساله ۸ /۶ درصد و ۵۰ تا ۵۴ سالهها نیز ۱/۳ درصد مجرد هستند.
باتوجه به مطالب مطرح شده درباره اهمیت و ضرورتِ حمایت از ازدواج جوانان، انتظار میرود که خانوادهها با آسان گرفتن شرایط ازدواج برای جوانان و رفع موانع فرهنگی ازدواج از طریق کاهش سطح تجمل و رفاهگرایی، زمینهساز ازدواج به موقع فرزندانشان شوند. همچنین دستگاههای سیاستگذاری نیز ضمن افزایش سیاستهای حمایتی از ازدواج جوانان، برای اثرگذاری سیاستهای تشویقی نسبت به سهولت دسترسی و بهرهمندی جوانان از این برنامهها اهتمام بیشتری بورزند. منبع: عیارآنلاین