یک پژوهشگر حوزه دارو با اشاره به نفوذ برخی از ذینفعان حوزه دارو در سازمان غذا و دارو گفت: متاسفانه اغلب مدیران این سازمان به صورت همزمان در شرکتهای پخش دارو، شرکتهای تامینکننده و حتی شرکتهای تولیدکننده دارویی در حال فعالیت هستند.
حسن شرقی، پژوهشگر حوزه دارو در گفتگو با خبرگزاری دانشجو، با بیان اینکه سامانه تیتک ابزاری مبتنی بر فناوری اطلاعات است که کاربران میتوانند از آن استفاده درست و یا نادرستی داشته باشد، گفت: باید به این نکته دقت داشت که سایر مشکلات موجود در حوزه تخصیص ارز و نظام توزیع غذا و دارو، ریشه در مسائل دیگری دارد و نباید به پای سامانه تیتک گذاشته شود. وی با اشاره به انتقادات مطرح شده درباره عملکرد سامانه تیتک افزود: براساس ادعاهای اخیر منتقدان، این سامانه در نیمه ابتدایی سال ۹۷، نسبت به تخصیص ارز به واردات مواد اولیه دارویی ضعیف عمل کرده است در حالیکه این موضوع ارتباطی به سامانه تیتک نداشته چراکه پس از اتخاذ سیاست اختصاص ارز دولتی (۴۲۰۰ تومانی) توسط هیئت دولت، میزان ثبت سفارش برای واردات کالا چندین برابر شد و به همین جهت برای مدیریت بهینه منابع ارزی، در طی دو مرحله کلیه ثبت سفارشات از جمله سفارشات حوزه غذا و دارو به دستور مستقیم معاون اول رئیس جمهور و وزیر بهداشت در نیمه اول سال ۹۷ تعلیق شد.
ریشه امضاهای طلایی در سازمان غذا و دارو کجاست؟ این پژوهشگر حوزه دارو با اشاره به اینکه عمده مشکلات سازمان غذا و دارو به تعارض منافع در نظام سلامت باز میگردد، تصریح کرد: تعارض منافع در سازمانهای دولتی زمانی به وجود میآید که برخی افراد علاوه بر اینکه در سیستم دولتی دارای مسئولیت هستند، در بخش خصوصی نیز فعالیت دارند و در واقع تصمیمگیرندگان در یک ارگان دولتی، ذینفع تصمیمات اتخاذ شده توسط خودشان هستند. شرقی ضمن اشاره به نفوذ برخی از ذینفعان حوزه دارو در سازمان غذا و دارو بیان کرد: متاسفانه در حالحاضر اغلب مدیران و کارمندان سازمان غذا و دارو به صورت همزمان در شرکتهای پخش دارو، شرکتهای تامینکننده و حتی شرکتهای تولیدکننده دارو در حال فعالیت هستند، این در حالیست که در بسیاری از کشورها از جمله کانادا، آمریکا و ژاپن، اشتغال همزمان در بخش خصوصی و دولتی جرم تلقی میشود. در برخی از این کشورها نه تنها اشتغال همزمان در بخش حاکمیتی و خصوصی جرم است، بلکه برای چندین سال پس از اتمام مشاغل حاکمیتی نیز به فرد اجازه فعالیت در بخش خصوصی داده نمیشود. این پژوهشگر حوزه دارو خاطرنشان کرد: وجود تعارض منافع به امضای طلایی در ارگانهای دولتی دامن میزند، اما متأسفانه در کشور ما تاکنون برای رفع این مشکل، جرمانگاری لازم صورت نگرفته است.
کمیسیون ماده ۲۰، نمونه بارز امضاهای طلایی شرقی در بخش دیگری از اظهارات خود با بیان اینکه هماکنون بسیاری از تصمیمگیریها در سازمان غذا و دارو از جمله صدور مجوزهای مربوط به داروخانهها، داروها و تأمین مواد اولیه در کمیسیون ماده ۲ «قانون امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی» این سازمان انجام میشود، گفت: تصمیمگیریهای اعضای این کمیسیون در واردات و یا عدم واردات مواد اولیه جهت تولید دارو موثر است و به عبارتی دخالت و امضای اعضای این کمیسیون میتواند تعیینکننده سرنوشت یک شرکت تولیدی باشد. این پژوهشگر حوزه دارو ادامه داد: بنابراین مشکلاتی که از تصمیمات کمیسیون ماده ۲۰ «قانون امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی» یا تصمیمات کلان دولتی ناشی میشود را نمیتوان به عملکرد سامانه تیتک ارتباط داد.
شفافیت تیتک تعارض منافع را شناسایی میکند شرقی با بیان اینکه در سامانههای مبتنی بر فناوری اطلاعات از جمله سامانه تیتک، دسترسی افراد به شکل سلسله مراتبی و حفاظتشده در نظر گرفته شده است، گفت: در این سامانه یک فرد به همه قابلیتهای مختلف سامانه دسترسی ندارد و در صورتیکه فردی در سامانه خطایی انجام دهد، اصطلاحاً لاگ سیستم آن را نشان میدهد و مشخص میشود که این فرد در چه زمانی چه چیزی را در سامانه تغییر داده و چه چیزی را جایگزین کرده است. وی در پایان افزود: یکی از مزایای سامانههای مبتنی بر فناوری اطلاعات از جمله سامانه تیتک، ثبت رد پای دیجیتال وقایع و فرایندها است که امکان کشف و رصد تخلفات را هم فراهم میسازد.