متوسط قیمت زمینهای کشور درحالی افزایش ۱۴۸.۶ درصدی را تجربه کرده که وضع مالیاتهای تنظیمی و اجرای سیاست فروش اقساطی زمین، میتواند بحران مربوط به قیمت زمین را تا حد زیادی بهبود بخشد.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - کیومرث جهانگیری؛ قیمت مسکن در ماههای گذشه مردم ایران را دچار چالش جدی کرده است. به طور کلی متقاضی مسکن، برای خرید یک مترمربع مسکن میبایست هزینۀ زمین، هزینۀ ساخت و هزینه بهرۀ مالکانه را متقبل شود. در ماههای اخیر روند افزایش سرسامآور قیمت زمین، بازار مسکن را دچار مشکلات عدیدهای کرده است. به استناد گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، متوسط قیمت هر متربع زمین در کل کشور، به رقم ۳ میلیون و ۳۲۵ هزار تومان در بهار سال ۱۳۹۸ رسیده است. در حقیقت قیمت زمین در بهار ۹۸ نسبت به بهار ۹۷، شاهد افزایش ۱۴۸.۶ درصدی را تجربه کرده است. در شهر تهران اوضاع بازار زمین وضع اسف بار تری را تحمل میکند. بنابر گزارشات مرکز آمار، متوسط قیمت هرمتر مربع زمین در پایتخت در حالی رقم ۱۲ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان را نشان میدهد که حداکثر قیمت یک مترمربع زمین در این شهر از ۷۰ میلیون تومان هم گذشته است و قیمت زمینهای شهر تهران، در بهار ۹۷ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با افزایش نجومی ۱۷۴ درصدی مواجه شده است. در صورتیکه وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی اصلی مسکن در کشور، راهکاری برای مهار افزایش قیمت زمین نداشته باشد، بحران مسکن در کشور بیش از گذشته مردم را تحت فشار قرار خواهد داد.
تعدیل قیمت زمین ماموریت وزارت راه و شهرسازی بر همین اساس، محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، با اشاره به راهکارهای موجود برای حل مشکل مسکن در کشور، بیان کرد: «متاسفانه قیمت زمین در کشور افزایش سرسامآوری داشته است و دولت باید بتواند قیمت زمین را تعدیل کند. از این رو زمینها موجود دولت در روستاها، بافت فرسوده و شهرهای جدید میتواند در اختیار متقاضیان واقعی قرار گیرد.»بیشتر بخوانید: آلونک 1| نوشداروی نجات مسکن از مرگ
رضایی کوچی، در بیان عوامل افزایش قیمت زمین، افزود: «متاسفانه دستگاههای دولتی تنها ۱۰ الی ۱۵ درصد از زمینهایی که در اختیار دارند را به منظور ساخت مسکن برای اقشار جامعه هدف، واگذار کردهاند.»
دست باز سوادگران، عامل افزایش قیمت زمین برای اطلاع از شرایط به وجود آمده در بخش زمین، به شهرستان پاکدشت از نواحی اطراف تهران سری زدهایم. به گفته بنگاههای معاملات مسکن در این شهر، متوسط قیمت زمین در این شهرستان در برخی نواحی که ساخت و ساز زیاد است، از مرز ۶ میلیون تومان گذشته است. به دنیال این افزایش قیمت نامتعارف، معاملات مسکن در رکودی سنگین فرو رفته و این رکود در ماه اخیر منجر به کاهش قیمت زمین شده است. یکی از بنگاهدارن شهر پاکدشت در ارتباط با افزایش قیمت در ماههای اخیر، فعالیت سوداگران در بازار مسکن را عامل افزایش قیمت دانست. وی با بیان اینکه بازار مسکن دیگر برای سوداگران جذاب نیست، دلیل کاهش قیمت به وجود آمده را خروج سوداگران از بازار عنوان کرده و اظهار داشت: «درست است خروج سوداگران منجر به کاهش قیمت زمین شده است، اما وزارت راه باید اقداماتی انجام دهد که دست سفته بازان و دلالان از بازار مسکن قطع شود.»
سیاست فروش زمین اقساطی، راهکار کاهش قیمت زمین مقابله با افزایش قیمت زمین در شرایط کنونی، از وظایف اساسی وزارت راه و شهرسازی به شمار میرود. در همین راستا محمد عنایتی نجفآبادی، کارشناس عمران، در بیان راهکارهای موجود وزارت راه برای کاهش قیمت زمین، گفت: «علاوه بر وضع مالیاتهای تنظیمی، در صورتیکه زمینهای دولتی به طور وسیع در اختیار متقاضیان مسکن قرار بگیرد، قیمت زمین کاهش خواهد یافت. وزارت راه و شهرسازی میتواند در قالب سیاست فروش زمین اقساطی، زمینها را در اختیار مصرف کننده نهایی واحد مسکونی قرار داده و در جهت کاهش قیمت زمین اقدام کند.» عنایتی، در بیان نحوه اجرای سیاست فروش زمین اقساطی، افزود: «وزارت راه میتواند، با اعطای زمین به مصرف کننده نهایی، هزینه زمین و از طرفی هزینه بهره مالکانه را از روی دوش او بردارد، مصرف کننده نهایی با پرداخت هزینه ساخت، پس از صاحبخانه شدن، نسبت به پرداخت هزینه زمین در اقساط بلند مدت اقدام کرده و بدین ترتیب صاحبخانه میشود.» این کارشناس عمران، در پایان با اشاره، تجربه موفق سیاست فروش زمین اقساطی، گفت: «ای سیاست در طرح مسکن ویژه تهرانسر به کار گرفته شده و تجربه موفقی از تولید انبوه مسکن تلقی میشود.»