دستپخت جدید کاخ سفید برای ایران

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، محمدامین ایمانجانی، مدیر مسئول روزنامه «فرهیختگان» در سرمقاله امروز روزنامه نوشت: درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران و چگونگی سازماندهی آن‌ها چند نکته مهم وجود دارد:

۲۵ مردادماه ۹۷ بود که گروه اقدام ایران در وزارت امور خارجه آمریکا با هدف تدوین راهبرد جدید دولت ترامپ در اقدامات هماهنگ‌تر و منسجم‌تر علیه ایران تشکیل و «برایان هوک» به‌عنوان رئیس آن منصوب شد. گروه اقدام اکنون وظیفه اجرای دقیق قطعنامه‌ها علیه ایران و رصد تحولات برجام بعد از خروج آمریکا از آن را برعهده دارد و برای نظارت بیشتر و دقیق‌تر در بسیاری از کشور‌های جهان مبادرت به ایجاد دفتر‌های پیگیری هم کرده است. آن‌ها درواقع مجری تحریم‌های اعمال‌شده از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا یا همان «اوفک» هستند و به عبارت دقیق‌تر، مسئولیت رهگیری امور بانکی، مالی و اقتصادی و همچنین شناسایی افراد شاخص در ایران را برعهده دارند. توضیح تکمیلی اینکه اوفک، مخفف اداره کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه‌داری آمریکاست و زیر نظر مستقیم «استیو منوچین»، وزیر خزانه‌داری آمریکا فعالیت می‌کند. اوفک، امروز لیستی از کشورها، مقامات، افراد، بانک‌ها و شرکت‌های ممنوعه یا محکوم‌شده را تهیه کرده و مداوم نسبت به به‌روز‌رسانی آن اقدام می‌کند، لیستی که نام‌های داخل آن شامل ممنوعیت‌های زیادی هستند و انجام هرگونه معامله با آن‌ها نیازمند استعلام و تایید وزارت خزانه‌داری آمریکاست و البته درصورت عدم استعلام، انجام هرگونه معامله یا عملیات بانکی با افراد یا نهادی حاضر در این لیست با جریمه‌های مالی اوفک مواجه خواهد شد.

در وزارت خزانه‌داری آمریکا فرآیند کاری بر این اساس است که فهرست افراد، دستگاه‌ها و نهاد‌های مالی و تجاری ایرانی ممنوع‌المعامله با آمریکا و سایر کشور‌ها در اوفک تهیه و برای عملیاتی‌شدن در اختیار گروه اقدام قرار می‌گیرد و سپس این گروه از طریق راه‌های دیپلماتیک و اعزام هیات به کشور‌های جهان، برای عملیاتی‌شدن تحریم‌ها علیه ایران رایزنی و اقدام خواهد کرد.

بر همین اساس می‌توان گفت: کمپین فشار حداکثری علیه ایران که از تابستان سال ۹۷ به راه افتاده، شامل دو رکن اصلی و اساسی است؛ یکی «گروه اقدام» و دیگری «اوفک» که این‌ها در همکاری با سازمان سیا و وزارت دفاع آمریکا و همچنین در هماهنگی با سایر نهاد‌های دیگر ایالات متحده ازجمله رسانه‌ها و اندیشکده‌ها، جهت تحت فشار قرار دادن هرچه بیشتر ایران، کارزار بزرگی را ساماندهی کرده‌اند.

استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا به «برنامه‌نویس تحریم‌ها» علیه ایران معروف است. او در سال ۱۹۶۲ و در یک خانواده یهودی با اصالت روسی که چند دهه پیش به آمریکا مهاجرت کردند، متولد شده است. منوچین پس از تحصیل در رشته اقتصاد در سال ۱۹۸۵ در گروه مالی و بانکی «گلدمن ساکس» مشغول به‌کار شد. وی پس از ۱۷ سال حضور در گلدمن ساکس توانست عهده‌دار پست مدیر اجرایی در کمیته مدیریت و رئیس اداره «اطلاعات و داده» این شرکت شود. در سال ۲۰۰۳ منوچین پس از خروج از گلدمن ساکس در بخش اعطای وام‌های مسکن و مشارکت در ساخت‌وساز شرکت «مدیریت مالی SFM»، متعلق به سوروس مشغول فعالیت شد و در ادامه توانست یکی از مدیران ارشد شرکت سوروس شود. همین همکاری هم بود که باعث شد سوروس در سال ۲۰۰۴ پیشنهاد به‌کار‌گیری منوچین در امور مالی را به ترامپ ارائه دهد. از این رو دوستی و همکاری ترامپ، سوروس و منوچین از سال ۲۰۰۴ با کار در حوزه امور مالی و املاک آغاز شد. سوروس به منوچین با یک سرمایه میلیون دلاری کمک کرد تا صندوق مالی خودش را به‌نام «دون‌کپیتال» ایجاد کند.

در فرآیند انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری در آمریکا، حجم گسترده‌ای از پول‌هایی که به کمپین انتخاباتی ترامپ اهدا شده بود، از طریق منوچین به‌عنوان مدیر مالی کمپین انتخاباتی وی صورت گرفت. البته همان اقدامات هم بود که باعث شد در هفته‌های اخیر و در جریان ماجرای استیضاح ترامپ نام منوچین به دفعات ذکر شود. منوچین این روز‌ها به‌دلیل دریافت وام‌های کلان و مشترک با جرد کوشنر، داماد ترامپ با گروه گلدمن سکس و «دویچه‌بانک آلمان» درگیر است که درصورت استیضاح ترامپ در کنگره، وی از متهمان درجه یک در پولشویی در معاملات تجاری برج ترامپ خواهد بود.

درباره برایان هوک، رئیس گروه اقدام ایران هم می‌توان به این نکته اشاره کرد که وی در جریان انتخابات سال ۲۰۱۶ با نگارش نامه‌ای که به امضای ۱۲۱ نفر از شخصیت‌های حزب جمهوری‌خواه رسید، با ریاست‌جمهوری ترامپ مخالفت کرد، اما راه به‌جایی نبرد و ترامپ به‌عنوان نماینده نهایی این حزب در انتخابات معرفی شد. هوک همچنین مدتی به‌عنوان مشاور جان بولتون در زمانی که وی سفیر آمریکا در سازمان‌ملل متحد بود، فعالیت کرده است. ناگفته نماند این روز‌ها اخباری درباره جدایی احتمالی او از تیم ترامپ به گوش می‌رسد. گفته می‌شود برایان هوک نیز با توجه به عملکرد ضعیفش در قبال ایران و سابقه مخالفت با ترامپ و همکاری با تیلرسون و جان بولتون اخراجی، در لیست اخراجی‌های ترامپ قرار گرفته و ممکن است به‌زودی او نیز از کاخ سفید برود.

برایان هوک و منوچین همراه با تام کاتن، نماینده جمهوری‌خواه که به ضدیت با ایران مشهور است، از بدو مذاکرات هسته‌ای از مخالفان توافق بودند. برایان هوک در اولین موضع‌گیری‌های خود بعد از کنار رفتن اوباما از قدرت، تاکید می‌کرد برجام یک پیمان دولتی نیست و جایگاه حقوقی ندارد. او به‌منظور توصیف سستی برجام می‌گفت: «این توافق تنها یک تعهد سیاسی از جانب اوباماست و او نیز دیگر در مصدر کار نیست.»

فعالیت‌های دیپلماتیک و اقدامات ضدایرانی دولت آمریکا در جریان راهبرد «فشار حداکثری» دارای یک برنامه اصلی و چندین اقدام فرعی بود. در برنامه اصلی، آمریکایی‌ها به صفر رساندن صادرات نفت ایران برای فلج‌کردن اقتصاد، ایجاد اعتراض و اغتشاش خیابانی را دنبال می‌کردند. آن‌ها از تابستان ۹۷ تا بهار ۹۸ این تصور را داشتند که توقف فروش نفت ایران میسر خواهد شد و درنتیجه تضعیف و تغییر نظام در ایران به سرانجام خواهد رسید. علاوه‌بر این، تحریم بانک‌های ایرانی و محدودیت برای اخذ ارز‌های خارجی، محدودیت برای سفر ایرانیان به آمریکا، تهدید حمایت‌های مالی و همکاری‌های تجاری میان ایران و کشور‌های اروپایی، رایزنی برای خلع سلاح موشکی سپاه، ایجاد محدودیت برای همکاری ایران با حماس و حزب‌الله، برنامه‌ریزی برای ایجاد ائتلاف نظامی علیه ایران، تحریم‌های هوشمند غذایی و دارویی، برگزاری نشست با معاندان و سرانجام تحریم مقامات و زیرساخت‌های صنعتی ایران ازجمله دیگر اقدام‌های آمریکا در جریان فشار حداکثری از ابتدای تابستان ۹۷ تا به‌امروز بوده است.

با مقاومت ایران، تلاش‌های منسجم آمریکا با وجود میلیارد‌ها دلار هزینه مادی و سیاسی تا به امروز و به اذعان اندیشکده‌ها و نخبگان ایالات متحده اثرگذاری مطلوبی نداشته و نه‌تن‌ها ایران را تسلیم یا مجبور به تجدیدنظر در سیاست‌های خود نکرده است، بلکه سیاستمداران و استراتژیست‌های واشنگتن را با همه هزینه‌های سیاسی و اعتبار از دست رفته‌شان مجبور کرد در ادبیات سیاسی خود عبارت «تغییر حکومت ایران» را با واژه‌هایی، چون «تغییر رفتار» جایگزین کنند. در حال حاضر وظیفه گروه اقدام ایران با توجه به شرایط، ادامه مدیریت روند تحریم‌ها و برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای چاره‌اندیشی در قبال استراتژی ازهم‌گسیخته تحریم‌هاست. حاکمان آمریکا و دست‌اندرکاران تحریم‌ها در این بلاتکلیفی تحریم‌ها، بعد از آنکه سراسر ایران را تحریم کرده و نتیجه نگرفتند، در جریان اعتراضات اخیر اقدام طنزگونه‌ای را در دستورکار قرار دادند و زندان‌های ایران را هم به لیست تحریم‌ها اضافه کردند.