یادداشت| دکتر مهدی مقدسی
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ از مهمترین ابعاد انتقام سخت شهادت سردار شهید قاسم سلیمانی، بعد حقوقی این حادثه تلخ است؛ امری که بسیاری معتقدند هرچه زودتر باید روندش آغاز شود، دکتر مهدی مقدسی، کارشناس مسائل حقوق و استاد دانشگاه در مطلبی که در اختیار خبرگزاری دانشجو قرار دادند در این مورد نوشت:
۱. مطابق قواعد حقوق بین الملل و استناد به اصل تجاوز براساس قطعنامه ۳۳۱۴ تعریفِ متجاوز توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد (۱۹۷۴): در بند دال ماده ۳ اعلام شده که هر گونه تهاجم نیروی مسلح یک کشور به نیروی مسلح کشور دیگر تجاوز به حساب می‌آید؛ و مساله خاک اساسا مطرح نیست که در خاک آن کشور باشد یا خاک کشور دیگری.
۲. با توجه به اینکه حاج قاسم بعنوان نیروی نظامی در خاک عراق حضور داشته اند و به دعوت حشدالشعبی که یک نهاد قانونی در قانون اساسی عراق است به عراق رفته‌اند بر این اساس جمهوری اسلامی ایران می‌تواند منطبق بر استناد حقوقی مذکور این اقدام آمریکا را تجاوز به جمهوری اسلامی محسوب نماید و مطابق قواعد حقوق بین‌الملل حق اقدام متقابل دارد.
۳. این اقدام متقابل باید با رعایت سه اصل شناخته شده در حقوق بین‌الملل فوریت، ضرورت و تناسب استفاده شود یعنی باید فورا اقدام متقابل کند تا حقوق بین‌الملل این اقدام را مشروع بداند و اگر جمهوری اسلامی ایران بعد از چند ماه بخواهد اقدامی کند اقدام تلافی‌جویانه محسوب می‌شود که مغایر حقوق بین‌الملل است، ولی اگر طی روز‌های آتی اقدام سخت و متقابل انجام دهد از نظر حقوق بین الملل مشروعیت دارد و پذیرفته شده است.
۴. طبق اصل تناسب در حقوق بین‌الملل با توجه به اینکه حاج قاسم طبق اظهارنظر‌های خودِ مقامات آمریکایی نفر دوم ایران محسوب می‌شده این اقدام متقابل ایران نمی‌تواند در حد نابودی مثلا پنج پایگاه نظامی در منطقه و این موارد باشد بلکه باید متناسب با ترور مقام دوم یک کشور اقدام متقابل انجام شود.
۲. با توجه به اینکه حاج قاسم بعنوان نیروی نظامی در خاک عراق حضور داشته اند و به دعوت حشدالشعبی که یک نهاد قانونی در قانون اساسی عراق است به عراق رفته‌اند بر این اساس جمهوری اسلامی ایران می‌تواند منطبق بر استناد حقوقی مذکور این اقدام آمریکا را تجاوز به جمهوری اسلامی محسوب نماید و مطابق قواعد حقوق بین‌الملل حق اقدام متقابل دارد.
۳. این اقدام متقابل باید با رعایت سه اصل شناخته شده در حقوق بین‌الملل فوریت، ضرورت و تناسب استفاده شود یعنی باید فورا اقدام متقابل کند تا حقوق بین‌الملل این اقدام را مشروع بداند و اگر جمهوری اسلامی ایران بعد از چند ماه بخواهد اقدامی کند اقدام تلافی‌جویانه محسوب می‌شود که مغایر حقوق بین‌الملل است، ولی اگر طی روز‌های آتی اقدام سخت و متقابل انجام دهد از نظر حقوق بین الملل مشروعیت دارد و پذیرفته شده است.
۴. طبق اصل تناسب در حقوق بین‌الملل با توجه به اینکه حاج قاسم طبق اظهارنظر‌های خودِ مقامات آمریکایی نفر دوم ایران محسوب می‌شده این اقدام متقابل ایران نمی‌تواند در حد نابودی مثلا پنج پایگاه نظامی در منطقه و این موارد باشد بلکه باید متناسب با ترور مقام دوم یک کشور اقدام متقابل انجام شود.
ارسال نظرات