پرواز لاشخور‌های نئولیبرالیسم بر سر بحران‌زدگان کرونا

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، سید یاسر جبرائیلی طی یادداشتی با عنوان «پرواز لاشخور‌های نئولیبرالیسم بر سر بحران‌زدگان کرونا» در کانال تلگرامی خود نوشت: مطالعه تاریخ اقتصاد سیاسی بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد این دو نهاد که آوانگارد‌های نئولیبرالیسم لقب گرفته‌اند، همواره در کمین می‌خوابند و سر بزنگاه‌های بحران، مانند منجیان ظاهر شده و با اعطای تسهیلات مالی برای رفع بحران، سیاست‌های نئولیبرالی را به قربانی تحمیل می‌کنند تا اقتصادش را بیش از پیش ویران سازند.

قربانیان این فرآیند در میان کشور‌های در حال پیشرفت و عقب‌مانده بسیارند. آرژانتین تا جایی خود را مقروض و تسلیم سیاست‌های صندق بین‌المللی پول کرد که به شاگرد نمونه (Poster Child) صندوق مشهور بود. اما این شاگرد اول مکتب نئولیبرالیسم، پشیمان‌ترین شاگرد نیز هست. هیچ کشوری به اندازه آرژانتین از سیاست‌های صندوق تبعیت نکرد و هیچ کشوری به اندازه آرژانتین از محل اجرای این سیاست‌های تحمیلی، شاهد ویرانی اقتصادش نبود.

امروز با شیوع بحران کرونا در جهان، صندوق دوباره دست به کار شده است. دوم مارس یک اینفوگرافیک در پایگاه صندوق منتشر شد که نحوه نقش‌آفرینی آن در مقابله با بحران کرونا را نشان می‌داد. گزارش دیگری که چهارم مارس منتشر شد، حکایت از برنامه صندوق برای اعطای تسهیلات مالی تا ده میلیارد دلار به کشور‌های کم‌درآمد و بازار‌های نوظهوری داشت که گرفتار کرونا شده اند.

این اینفوگرافیک و اخبار، بلافاصله توسط شرکای سنتی ک. فکری صندوق در ایران منتشر و جریانی برای اخد تسهیلات مالی صندوق فعال شد.

امروز شنیدم بانک مرکزی ایران تقاضای پنج میلیارد دلار تسهیلات مالی از صندوق را به این نهاد تقدیم کرده است. نکته جالب تسهیلات صندوق این است که نرخ سود آن صفر است. صندوق هرچند اعلام کرده است که در ازای این تسهیلات، یک برنامه جامع (Full-fledged) به دریافت کننده نخواهد داد، اما بلاتردید یک برنامه تعدیل در راه است.

تجربه کشور‌هایی که از ناحیه اجرای سیاست‌های صندوق آسیب دیده‌اند نشان می‌دهد تعداد قربانیان نئولیبرالیسم صد‌ها برابر قربانیان کرونا خواهد بود.

اقتضای شفافیت این است که دولت پیش از رفتن به زیر بار سیاست‌های تحمیلی صندوق در ازای تسهیلات پنج میلیارد دلاری، به مردم بگوید کدام نسخه را از این نهاد برای پیاده سازی در ایران خواهد پذیرفت؟ این نسخه را منتشر کنید تا در پیشگاه ملت هزینه و فایده اجرای این نسخه در ازای پنج میلیارد دلار قرض را بررسی کنیم.

گذشته از تجارب جهانی، ما یک تجربه داخلی نیز داریم. دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی یک بار آوار صندوق بین‌المللی پول را بر سر این ملت خراب کرده است. این مسیر ویرانگر، هرگز نباید تَکرار شود.