روحانی: تحرک و توسعه بورس در گرو عرضه سهام جدید است/ یکی از پایه های جهش تولید، معادن است

متن سخنان دکتر روحانی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

بسیار روز خوبی برای همه ما بود بخاطر افتتاح ۴ طرح بزرگی که در استان کرمان داشتیم. صنایع فولاد، مس و آلومینیوم، جایگاه مهمی در کشور ما دارند به گونه‌ای که هم نیاز‌های داخلی را تأمین می‌کنند و هم موجب صادرات می‌شوند.

اینکه امروز ۴ طرح افتتاح شد و آقای استاندار آمار خیلی خوبی دادند و گفتند در سال قبل ۲۶ هزار میلیارد طرح در استان کرمان در بخش صنایع معدنی افتتاح شد و نوید ایشان این بود که مجموعاً امسال تا پایان سال حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان طرح به افتتاح خواهد رسید، بدان معنا است که افتتاح‌های فراوانی دیگری هم از استان کرمان تا پایان سال است.

این تحول بزرگ، پاسخ قاطع کارگران، مهندسین، مسئولین و مدیران ما به استکبار جهانی است و نشان می‌دهد کشورمان را علیرغم فشار‌ها و توطئه‌ها پیش می‌بریم، طرح‌هایمان را تکمیل و افتتاح می‌کنیم، برای جوان‌های عزیزمان اشتغال درست می‌کنیم و بازار صادرات‌مان را پررونق می‌کنیم.

چند نکته را می‌خواهم اضافه کنم. آقای استاندار خبر خوشی در بخش کشاورزی هم دادند و گفتند که در برخی از محصولات مثل پسته، خرما و گردو این استان بیشترین تولید را در سطح کشور داشته است.

حتی ایشان گلایه داشتند که در بخش جنوب کرمان محصول فراوانی به بار نشسته، اما بیماری کرونا، نقل انتقال و صادرات این محصولات را دچار مشکل کرده که باید برای این موضوع فکری کرد تا کشاورزان عزیز ما به قیمتی با صرفه بتوانند محصولاتشان را بفروشند که حتماً این را موضوع دنبال کرده و امشب یا فردا با وزیر جهاد کشاورزی تلفنی صحبت و در دولت هم مطرح می‌کنم تا این مشکل حل شود.

امروز یک استان سرزنده ما مثل کرمان در بخش‌های مختلف هم تولیدکننده و هم صادرکننده است و هم استان پرافتخاری برای ما است و سرداران بزرگ و شخصیت‌های والامقامی از این استان بودند که از کشور و مردم ما محافظت کردند که یک نمونه بسیار والا شهید سلیمانی است که از این استان بود و دیدیم که چه افتخار بزرگی را برای ما، منطقه و مسلمان‌ها آفرید که خداوند روح او را در جوار روح امام مجتبی (ع) در این ایام قرار دهد.

در مسأله کمبود آب هم حتماً دنبال می‌کنیم و حتماً با وزیر نیرو برای تخصیص آبی که مورد نظر شما بود و هم برای تلاشی که این آب هر چه زودتر از منطقه جنوب به استان کرمان برسد، صحبت می‌کنم و می‌دانیم که برای توسعه صنعت و کشاورزی استان، تامین آب ضروری است؛ بنابراین برای مسایلی که مورد نظر شما بود هم در بخش کشاورزی و هم نیرو هر دو را دنبال می‌کنم.

اما نکته دیگری که می‌خواهم به طور کلی در اینجا تأکید کنم که سال ما سال جهش تولید است و معنای جهش تولید این است که اگر تولید سال‌های گذشته ما هر چه بود، امسال شاهد حرکت بیشتر و سریع‌تری باشیم و اینکه مقام معظم رهبری بر مسأله تولید امسال بیش از همیشه تأکید کردند به این دلیل است که با این شرایطی که امسال داریم، هم شرایط تحریم و هم شرایط کرونا برای اینکه کشور ما بتواند پیش برود و نیازمندی‌های مردم تامین و به مرحله صادرات برسیم، راهی جز تولید نداریم و باید تولید را گسترش دهیم.

هم برای تولید، صادرات و اشتغال که مسأله اشتغال هم برای ما بسیار مهم است. معدن یکی از سرمایه‌هایی است که دولت در اختیار دارد. معادن بزرگ در کشور ما است و این معادن باید مورد بهره‌برداری قرار گیرد که استفاده از بعضی از معادن آسان است و یک مجوز باید برای معدن شن و ماسه داده شود و خیلی پیچیده نیست یا برخی از معادن ما معادن سختی نیست و معدن بزرگ آهک و گچ است که خیلی پیچیدگی زیادی ندارد و بخش‌های خصوصی ما می‌توانند به خوبی از پس این معادن بر بیایند و محصول آن را در اختیار مردم قرار دهند.

اما برخی از معادن است که نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری دارد و دولت باید کمک کند مخصوصاً دولت هم در زمینه اکتشاف که بگوید کدام معادن در کجا است و با چه عیاری و در چه عمقی وجود دارد و بسیار خوشحال شدم که گفته شد که در بخش مینوک و بخش اکتشاف آن، برای کشف معادن عمیق منطقه تلاش می‌شود.

برای کشف معادن هنوز به عمق زمین نرفته ایم و عمدتا از معادنی استفاده کرده ایم که در سطح هستند و باید به عمق یک الی سه کیلومتری برویم که البته در نفت و گاز رفتیم. اگر نفت و گاز را جزو معادن معمولی قرار دهیم که آن‌ها را معادن ویژه حساب می‌کنیم و در عمق‌های بسیار زیاد رفتیم و در بقیه معادن هم عمق زیاد نرفتیم و جایی که معدن بزرگ با عیار بزرگ است آن وقت صرف دارد به عمق برویم و از آن معادن استفاده و بهره‌برداری کنیم.

بخش اول معدن، اکتشاف است. خوشحالم در دولت یازدهم و دوازدهم در این زمینه کار بسیار بزرگی انجام گرفته است یعنی آنچه در دولت یازدهم و دوازدهم اکتشاف شده در مقایسه با آنچه در تاریخ ایران اکتشاف شده، خیلی خیلی بیشتر است یعنی چندین برابر اکتشاف کل تاریخ است. این اکتشافی که در طول این ۷ سال انجام گرفته است و در این یکی دو سال هم آقای وزیر صمت در آغاز صحبت‌شان اشاره کردند که در زمینه اکتشاف چه کار بزرگی انجام گرفته است که این کار اول ما است که بسیار مهم است دستگاه‌های مختلف در این زمینه کار و تلاش می‌کنند.

مسأله دوم، مسأله آزادسازی پهنه‌هاست یعنی اینجا را می‌گوییم معدن است، دور آن را خط می‌کشیم، کیلومتر‌ها در کیلومتر‌ها متوقف می‌کنیم و می‌گوییم کسی حق ورود ندارد و هیچ استفاده‌ای نباید بشود و اینجا پهنه معدنی است که سریع از آن استفاده نمی‌شود و باید کاری بکنیم معادنی که استفاده نمی‌شود، به سرعت در اختیار مردم قرار دهیم.

شرکت‌ها و تعاونی‌هایی هستند که تشکیل می‌شوند و آماده هستند. بخش خصوصی است یا به سهامی تبدیل کنیم که دولت هم می‌خواهد حضور داشته باشد و دولت بخش بزرگ سهام آن را به مردم واگذار کند. توصیه‌ام به ایمیدرو که قبلاً هم در دولت تأکید کردم و اینجا هم تأکید می‌کنم این است که سهام ایمیدرو باید در بورس بیاید و به مردم واگذار شود. بورس ما استعداد بسیار زیادی دارد و آنچه امروز در بورس تهران مشاهده می‌کنیم که رقم و سرمایه آن قابل ملاحظه است و اگر اندکی تلاش کنیم این بورس را می‌توانیم به چندین برابر برسانیم.

وقتی بورسی زنده است که ما سهام نو و سهام جدید را عرضه کنیم. یک وقتی داخل بورس است و سهم خود را به او می‌فروشد و او به این یکی می‌فروشد و در داخل بورس گردش می‌کند که این خوب است. البته یکی از کار‌های بورس همین است، اما زنده ماندن بورس و تحرک جدید بورس این است که سهام جدید را وارد عرضه بورس کنیم. الحمدالله امسال ۲، ۳ قدم خوب در این زمینه برداشته شده است و سهام عدالت هم در بورس می‌آید و عرضه می‌شود که به ۵۰ میلیون نفر از مردم تعلق دارد؛ آن‌هایی که مایل هستند، بفروشند و آن‌هایی که مایل هستند، نگه می‌دارند که این هم تحرک بزرگی در بورس ایجاد می‌کند.

اکثریت قاطع سهام عدالت برای شرکت‌هایی است که بسیار سودده هستند و این سهام بسیار ارزشمندی است و این سهام به راحتی در بازار بورس فروش خواهد رفت. باید مسئولین وزارت اقتصاد ما تلاش کنند که این چند روز هم تلاش کردند و صدا و سیما هم تلاش کرد و یک جوری توضیح می‌دهد که باز آخرش مردم از دفتر ما مرتب می‌پرسند که این چه شد و مقصود چیست یعنی اینقدر پیچیده مسأله را مطرح می‌کنیم.

دیروز هم در دولت تأکید کردم و مردم عزیز ما بدانند همه آن‌هایی که دارای این سهام عدالت هستند، باید به آن‌ها اطلاع داده شود و خبر دهند که این را می‌خواهند یا می‌خواهند بفروشند و این قدم اول است. اگر می‌خواهند نگه دارند، بسیار خوب نگه دارند و سود سالانه هم به آن‌ها می‌رسد و کسانی اگر می‌خواهد بفروشند این با یک پیام و با یک پیامک و با یک تماس و این‌ها سایت و سامانه دارند و در سامانه می‌توانند وارد بشوند و بگویند می‌خواهیم سهام‌مان را بفروشیم و فروش این سهام هم راه‌های متعددی دارد.

وزارت اقتصاد مسئول آن است و وزارت اقتصاد می‌خواهد این کار را بکند و از وزیر اقتصاد می‌خواهم که این کار را هر چه سریع‌تر انجام دهد که به نظر من راه‌های مختلفی وجود دارد. نمی‌خواهم خودم وارد بشوم و می‌خواهم آن وزارتی که مسئول است، وارد شود.

راه‌های فراوانی وجود دارد که مردم به راحتی بتوانند سهام‌شان را بفروشند و پول آن سهام را به هر مصرفی که دلشان می‌خواهد برسانند. در این شرایط سختی که امروز مردم گرفتار شدند و شرایط تحریم در کنارش شرایط کرونا که شغل‌ها به طور کامل خوابیده و تعطیل شده است، بسیاری از مراکز ورزشی، تفریحی، فرهنگی، مساجد و محافل دینی تعطیل است، نقل و انتقال و سفر‌ها و گردش‌ها بسیار پایین آمده و خودمان توصیه می‌کنیم و به مردم می‌گوییم که بیشتر در خانه بمانید و جایی نروید و خیلی‌ها صدمه دیدند بنابراین آن‌هایی که نیازمند هستند این سهام را بفروشند و سهام هم الان ارزشمند است و این یک حرکت خوبی برای مردم خواهد بود پس بورس باید فعال شود و توسعه پیدا کند.

در زمینه بورس هم چیز‌هایی در بورس نیاوردیم که باید به آن فکر کنیم مثلاً هیچ وقت فروش زمین را در بورس قرار ندادیم. دولت زمین‌های بزرگ را در اختیار قرار دارد یا نیروی مسلح در اختیار دارند و مثلاً می‌بینید یک پادگان، ۱۰ کیلومتر در ۳ کیلومتر در حالی که نصف آن برای آن نیروی مسلح کافی است، نصف این زمین را عرضه کند یا دولت زمین‌های بزرگی دارد و یک بخشی مورد نیاز است و بقیه‌اش را می‌تواند عرضه کند.

معادن هم همینطور و معادن بسیار زیادی در کشور داریم که مشخصات این معادن روشن و قیمت‌گذاری شود و بورس وارد شود و شفاف و معلوم شود که ما بتوانیم علاوه بر سهام خود معادن در بورس عرضه کنیم و یک تحول بزرگی درست شود.

معادن یکی از سرمایه‌های بزرگ دولت است. دولت سرمایه‌های خیلی عظیم و بزرگی ازجمله معادن خیلی عظیم و بزرگ، معادن نفت و گاز و جنگل‌ها، مرتع‌ها و زمین‌های فراوان دارد. دولت خیلی ثروت دارد و همین معادن یکی از ثروت‌های آن است و معادن‌ها ثروت‌های بسیار بزرگی هستند.

اولاً باید پهنه‌ها را آزاد کنیم. در برخی از پهنه‌ها، دعوا بین معادن و محیط زیست ما است یعنی محیط زیست می‌گوید این قسمت نباید دست بخورد و معادن ما می‌گوید که من در این قسمت ۴ معدن مهم دارم و آن یکی می‌گوید دست نزنید و او می‌گوید باید دست بزنیم که این البته وظیفه ما است یعنی وظیفه من و وظیفه شورای عالی محیط زیست است که بسیاری از پهنه‌ها را آزاد کردیم و متقابلاً بسیاری از پهنه‌ها را به محیط زیست اضافه کردیم یعنی یک جا‌هایی را اضافه و یک جا‌هایی را آزاد کردیم.

اگر در معادن مسیر درست باشد و اگر تکنولوژی پیشرفته باشد می‌تواند به محیط زیست ضرر نزند و امروز یکی از نکات برجسته طرح‌هایی که افتتاح شد این بود که از نظر زیست محیطی بسیار مهم بود یعنی تمام این گرد و غبار سمی که در فضای بیرون منتشر می‌کرد و فضا را آلوده می‌کرد و یکی از مشخصه‌ها در این ۴ طرح این بود که محیط زیست را سامان، حراست و حفاظت می‌کند بنابراین برخی از معادن ما در دعوای بین محیط زیست و معادن گرفتار است.

بعضی از معادن ما به دلایلی به مقرراتی در داخل خانواده معادن واگذار کردند که یک مقرراتی گذاشتند و یک امتیازاتی دادند مثلاً خانواده‌ای آمده پهنه‌ای را برای خودش گرفته

برخی از معادن در دست کسانی است که سال‌ها معطل است و نه خودش استفاده می‌کند و نه پول و امکانات دارد که باید این را مقرراتی بگذاریم و در دولت یازدهم این کار را کردیم و باز هم باید ادامه دهیم که باید یک زمان کوتاهی در اختیار باشد که اگر در آن زمان نتوانست باید آن پهنه آزاد شود و پهنه‌های معادن باید آزاد باشد و این می‌تواند اشتغال بزرگی برای ما درست کند. مسأله بعدی که در معدن بسیار مهم است و باید توجه کنیم، مسأله خام‌فروشی است که خام‌فروشی مراحل دارد و یک وقتی سنگ آهن صادر نمی‌کنیم و کنستانتره صادر می‌کنیم که این را می‌گوییم خام‌فروشی نیست، یک دفعه به جای کنستانتره، آهن اسفنجی صادر می‌کنیم و یک وقتی می‌آییم آهن اسفنجی نه شمش صادر می‌کنیم، می‌گوییم این هم خام‌فروشی است.

اگر به آخرین مرحله برسیم یعنی آنجایی که مصرف‌کننده نهایی استفاده می‌کند، آنجا خام‌فروشی را متوقف کنیم. مثلاً در سنگ ساختمانی که الان در کشور یکی از معادن بزرگ و خوب است، می‌توانیم صادر کننده آن باشیم.

با سنگ ساختمانی چه کار می‌کنیم؟ قبلاً انفجار درست می‌کردیم که یک مقدار از این سنگ‌ها درست در اختیار ما قرار می‌گرفت و یک مقداری منهدم می‌شد و از بین می‌رفت حالا از یک وسایل جدیدی استفاده می‌کنیم و این سنگ را در می‌آوریم مثلاً فرض کنید سنگ ۲ متر در ۳ متر. این سنگ ساختمانی را صادر می‌کنیم. این سنگ کجا می‌رود؟ فلان کشور که اسم نمی‌برم و آنجا تبدیل می‌شود، بهترین برش‌ها داده می‌شود، بهترین صیقل‌ها داده می‌شود و آن سنگ‌ها دو مرتبه برمی‌گردد یعنی این سنگ را می‌فروشیم و به ۱۰ برابر قیمت می‌خریم که این هم خام‌فروشی است یعنی سنگ درست شود و صیقل بخورد، باز هم خام‌فروشی است.

مصرف نهایی مربوط به ساختمان است یعنی هر که ساختمان می‌سازد، معمار باید خط بدهد چه سنگی با چه برشی می‌خواهد و از اول معدن که سنگ برای یک ساختمانی در می‌آورد، برش پیدا کند، بسته‌بندی شود و بیاید مصرف شود والا برای اینکه در ساختمان مصرف کند، دو مرتبه این سنگ که در خارج می‌رود، آماده می‌شود، صیقل می‌خورد، برمی‌گردد و دو مرتبه سنگ‌بری می‌شود که یک جا انحناء دارد و یک جا مربع و یک جا لوزی باشد و باز تغییر پیدا می‌کند.

اصل اینکه خام‌فروشی را متوقف کنیم و باید معادن ما برای ساختمان‌های خاص سفارش بگیرند یعنی هر که می‌خواهد ساختمان بسازد، از روز اول مقدار، سنگ‌ها و تکه‌های مختلف که می‌خواهد در طبقات مصرف کند، اندازه‌گیری‌ها می‌شود و برای معدن فرستاده می‌شود و معدن سنگ را برای ساختمان الف می‌برد و بسته‌بندی می‌کند که این کار را باید در نهایت بکنیم؛ بنابراین این مسأله مهمی است و دولت در این زمینه اهتمام بورزد. بخش معادن ما باید این کار را بکند و به نظر من معادن را به بخش خصوصی بدهیم و واگذار کنیم که آن‌ها این کار را به راحتی می‌کنند یعنی بخش دولت معمولاً و کلاً چابک نیست.

اصولاً تشریفات دولت در جایی که وارد می‌شود و حرکت می‌کند خیلی زیاد است که بخواهد تکان بخورد، ولی به بخش خصوصی بدهیم و دلیل این است که کارمند دولت ۸ صبح می‌آید سرکار و زودتر نمی‌آید و ۴ بعد از ظهر هم رها می‌کند و می‌رود، ولی بخش خصوصی ۵ صبح می‌آید و تا ۱۱ شب هم کار می‌کند و این دلیل بر اینکه بخش خصوصی می‌تواند صحنه ما را فعال کند؛ بنابراین امسال سال جهش تولید است که به نظر من معادن یکی از پایه‌های آن است. ما باید در اکتشاف، در واگذار کردن صحنه‌ها و پهنه‌های معدنی، در فروش، واگذار کردن به بخش خصوصی و جلوگیری از خام‌فروشی ان‌شاء الله یک حرکت بسیار خوبی داشته باشیم.

خداوند هم ما را یاری می‌کند. سال سختی است، ولی خداوند می‌تواند در همین سال سخت در سایه تلاش و کوشش ما برکت و خیر را برای ما مقرر کند.

ان‌شاء الله

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.