صید ترال با چراغ خاموش! / وقتی کشتی‌های چینی دریای مکران را می‌بلعند!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حنانه جانمحمدی؛ صید ترال نوعی صید بی رحم آبزیان است که به وسیله توری قیف مانند، با آسیب رساندن به بستر دریا و به دام انداختن و تخریب زیستگاه انواع گونه‌های جانوری خسارات غیر قابل جبرانی را به روی دست‌های محیط زیست می‌گذارد. در هفته‌های اخیر حضور کشتی‌های ترال در دریای عمان باعث نابودی منبع درآمدی صیادان بومی شد. بسیاری از این افراد در تنگنای مالی قرار گرفتند، برخی برای امرار معاش مجبور به طی کردن مسافت طولانی تری هستند و متاسفانه نفس این سفر‌های دریایی می‌تواند زمینه ساز بروز خطر‌های گوناگون من جمله افتادن در دام دزدان دریایی باشد. حتی در هفته‌های اخیر توقیف چهار کشتی چینی در دریای مکران خبرساز شد، اما پایانی برای این ماجرا نبود.

مسئولین شیلات با دلایلی غیر منطقی مثل این نکته که کشتی‌های صید ترال معمولا ماهی‌های حرام گوشتی که در کف دریا مستقر هستند را صید می‌کنند و حضورشان ارزآوری زیادی برای کشور به ارمغان می‌آورد، به چنین حرکتی میدان می‌دهند؛ این در حالی است که بسیاری از مردم چابهار درآمد خود را صرفا از این طریق کسب می‌کنند و معلوم نیست در صورت ادامه روند چه بلایی بر سر این موج خانه نشین شده خواهد آمد. طبق آمار ۸۰ درصد از ساکنین شهر‌های جنوبی خلیج فارس و عمان به صیادی مشغولند و ارزآوری این چنینی جز اینکه خطری برای محیط زیست خواهد بود، معیشت خانواده‌های زیادی را تهدید می‌کند.

حتی عده‌ای از ساکنین بومی چابهار از قاچاق گسترده سوخت کشتی‌های صید ترال پرده برداشته اند. با این حال بادبان‌های کشتی‌های ترال در دریای عمان همچنان کشیده شده است و جیب محلی‌ها روز به روز خالی‌تر و سفره هایشان کوچک و تنگ تر می شود.

حجت الله عدالت پناه، سازنده مستند چالشی ترال در گفتگو با خبرنگار دانشجو می‌گوید: به گفته مسئولین شیلات، دلیل مجوز دادن به کشتی‌های ترال صید ماهی‌های کوچکی می‌باشد که حرام گوشت بوده و در اعماق دریا زندگی می‌کنند. آنها می گویند صیادان بومی دسترسی به این ماهی‌ها ندارند و اگر ما از این فرصت استفاده نکنیم و ارزآوری نداشته باشیم کشور همسایه از این فرصت سود خواهد برد.

عدالت پناه ادامه می‌دهد: نکته قابل اهمیت که در مستند ترال به آن پرداخته شد، آسیب‌هایی است که توسط این کشتی‌ها به اکوسیستم آبی دریای عمان و خلیج فارس وارد می‌شود و اگر‌جلوی این اقدام گرفته نشود، فاجعه‌ای عظیم رخ خواهد داد. این صید نه تنها ماهی‌های کوچک را به دام می‌اندازد، بلکه به واسطه تور‌های بزرگ خود ماهی‌های بزرگ و حتی مرجان‌های دریایی را به دام انداخته و محل زندگی‌موجودات کف زی را تخریب می‌کند. فاجعه‌ای که کسی برایش اهمیتی قائل نیست.

پس از ساخت مستند ترال، بار‌ها سپاه پاسداران کشتی‌های چینی را توقیف کرد، اما نکته قابل توجه واریز شدن سود به حساب عده‌ای است که با وجود مخالفت‌های گوناگون از جانب نهاد‌ها و مراکز مختلف با چراغ خاموش دل به دریا می‌زنند و ریسک توقیف را به جان می‌خرند. عدالت پناه درخصوص سهمیه سوختی که به کشتی‌های ترال داده می‌شود می‌گوید: علاوه بر سود زیادی که صاحبان این کشتی‌ها به جیب می‌زنند، یارانه‌ای برای سوخت با رانت‌های خاص دریافت می‌کنند و باب قاچاق را تا دریا‌های دور توسعه می‌دهند.