ارائه خدمات الکترونیکی و مجازی دانشگاه تبریز در زمان شیوع کرونا

فرشاد فرهادنیا، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و خدمات رایانه‌ای دانشگاه تبریز در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفت: شرایط حساس کنونی به ویژه فراگیر شدن ویروس کووید ۱۹ باعث شد تا عملا سیاست کلان دانشگاه به ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی در فضای مجازی سوق یابد. شاید تمامی دانشجویان کارکنان و اعضای هیئت علمی آشنایی ولو مختصر با خدمات آموزشی داشته باشند، لیکن بعید می‌دانم جز عده‌ای محدودی ارائه خدمات گسترده برسایر حوزه‌ها را مد نظر قرار دهند.

فرهادنیا با اشاره به خدمات ارائه شده به دانشجویان و اساتید از سوی این مرکز تصریح کرد: پشتیبانی کامل خدمات و ایجاد زیرساخت‌های لازم بر عهد مرکز فناوری اطلاعات بوده است. تقریبا در تمامی روز‌های تعطیلات خصوصا تعطیلات سال نو همکاران من به صورت شبانه روزی تلاش کردند تا نتیجه‌ای حاصل شد که امروز کل مجموعه دانشگاه تبریز به آن مفتخرند. متاسفانه شرایط ناگوار زیر ساخت مخابراتی کشور، ناهماهنگی در میان اپراتورها، عدم تمکین برخی اپراتور‌ها در برخی از استان‌ها از دستور العمل وزارت مبنی بر رایگان بودن سرویس lms دانشگاه برای مخاطبان باعث شد، تا رضایت صدردصدی مخاطبان فراهم نشود.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و خدمات رایانه‌ای دانشگاه تبریز مطرح کرد: در حوزه پژوهش درصدد تجهیز آزمایشگاه مرکزی هستیم لیکن سفارش و اقدام به نصب سیستم ویژه برای پردازش سریع HPC و همچنین تخصیص فضا برای نرم افزار‌های مجازی این حوزه و در نهایت اقدام به عقد قرارداد و استفاده مشترک از مرکز پردازش‌های موازی دانشگاه شریف ازجمله دیگر موارد بوده که با ارائه اکانت و همینطور آموزش‌های لازم از این به بعد دانشجویان تهسیلات تکمیلی به ویژه فرادکترا می‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند. در مبحث ویدیو کنفرانس و جلسات آنلاین نیز شاید بتوان گفت با برگزاری یکصدو شصت و هشت مورد تنها در طول دو ماه یکی از موفقترین مراکز آی تی کشور بوده ایم.

وی در ادامه بیان کرد: تقریبا تمامی استاندارد‌های روز دنیا در بحث امنیت و استاندارد‌های سرویس دهنده‌ها رعایت شده است. لیکن می‌بایست با توجه به نیاز روزافزون در جهت ارتقاء و افزایش سیستم‌ها گام‌های موثری برداشته شده است. مرکز داده دانشگاه تبریز با استفاده از سرویس‌های virtualization امروز تمامی نیاز‌های سرویس دهنده‌های خود را تامین می‌کند. در بخش پشتیبانگیری و راه اندازی disaster servers باید اقدامات جدیدی صورت گیرد. با عنایت به اصلاحات اساسی در ساختار شبکه دانشگاه بخش عمده‌ای از مشکلات شبکه داخلی دانشگاه را مرتفع شده است. همکاران من در طول تعطیلات سال جدید و همینطور فرصت پیش آمده به دلیل کاهش کاربران داخلی توانسته اند، با تلاش شبانه روزی اصلاحات اساسی اینترانت دانشگاه تبریز را انجام دهند.

فرهادنیا خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی همانطور که مستحضر هستید کاربران دانشجوی ما از طریق شبکه اینترنت و اینترانت کشور از خدمات ما استفاده می‌کنند نه شبکه داخلی. متاسفانه عدم وجود زیرساخت مناسب، عدم ارائه سرویس مناسب برخی اپراتور‌ها خصوصا در استان‌های محروم باعث شده مخاطبان ما مشکلات عدیده‌ای روبرو شوند. متاسفانه سوء مدیریت ها، تغییرات مکرر در پروتکل‌های ارتباطی و همچنین برخی مشکلات فنی دیگر که ذکر تمامی آن‌ها از حوصله بحث خارج است، باعث شده کاربران نهایی ما به ویژه در مناطق دور افتاده نتوانند به خوبی از خدمات ارائه شده بهرمند شوند. به عنوان مثال طبق توافق وزارت خانه‌های آموزش عالی و بهداشت درمان با وزارت ارتباطات قرار بود کلیه سرویس گیرنده‌های ما بر اساس آی پی‌های ارائه شده توسط سازمان تنظیم مقررات که دانشگاه تبریز نیز جزو آن‌ها بود، مجانی و فاقد هزینه برای مخاطبان و کاربران ما باشد. در داخل استان تقریبا تمامی آی اس پی‌ها و اپراتور‌ها این مورد را رعایت کردند. ولی در سایر استان‌ها با سیل عظیم کارشکنی اپراتور‌ها به ویژه ایرانسل و همراه اول روبرو شدیم. حتی علی رغم دریافت بخشنامه سازمان تنظیم مقررات توسط همه آی اس پی‌ها برخی در فضای مجازی ادعا کردند که چنین دستور العملی را دریافت نکرده اند، پیگیری مکرر ما همچنان ادامه دارد تا انشاء ا... در ترم آتی دیگر شاهد چنین معضلاتی نباشیم.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و خدمات رایانه‌ای دانشگاه تبریز با اشاره به برنامه‌های آینده این مرکز برای توسعه زیرساخت‌های اظهار کرد: با حمایت بی سابقه و همه جانبه هیئت رئیسه دانشگاه به زودی فاز جدید سرویس دهنده‌ها و همچنین تجهیزات بهینه سازی در حوزه load balancing، همینطور راه اندازی سرویس دهنده‌ای جدید در مرکز شماره ۲ راه اندازی خواهد شد. البته همه عزیزان به ویژه کاربران دانشگاهی باید درک کنند که در شرایط کنونی به ویژه تحریم و افزایش نرخ ارز‌های خارجی این عملیات چه بار مالی فزاینده‌ای را به دانشگاه تبریز تحمیل می‌کند.