دبیر قرارگاه احمدی روشن استان گیلان گفت: راهبردیترین اقدام متقابل ایران در صورت بازگشت تحریم ها، استراتژی صفر در مقابل صفر است.
مجتبی محمدزاده، دبیر قرارگاه احمدی روشن استان گیلان در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفت: پس از توافق ایران با کشورهای ۵+۱ موسوم به برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ توسط شورای امنیت سازمان ملل به انضمام برجام تصویب شد؛ طبق مندرجات این قطعنامه، تحریمهای هستهای مصوب شورای امنیت علیه ایران تعلیق شدند و در یک برنامه زمانی معین، پس از ۵ سال تحریمهای تسلیحاتی و پس از ۸ سال تحریمهای موشکی ملغی خواهند شد.
محمد زاده خاطرنشان کرد: حالا در زمانی قرار داریم که فاصله چندانی با موعد برداشته شدن تحریمهای تسلیحاتی نداریم و آمریکا که دشمن درجه یک جمهوری اسلامی است، طبیعتا علاقهای به کم شدن محدودیتها ندارد و دنبال راهی برای ادامه تمدید تحریمها میگردد؛ چه راهی بهتر از مکانیسم ماشه!
مکانیسم ماشه چیست؟
دبیر قرارگاه احمدی روشن استان گیلان بیان کرد: بعد از آنکه سناریوی اول آمریکا، یعنی ارائه پیش نویس قطعنامهای با موضوعیت تمدید تحریمهای تسلیحاتی شکست خورد، آنها بدنبال سناریوی دوم، یعنی فعالسازی مکانیسم ماشه یا همان اسنپبک پیش میروند.
وی افزود: جالب است بدانید بر خلاف تصور برخی از مسئولین، موارد مرتبط با مکانیسم ماشه در بندهای ۱۰ و ۱۱ قطعنانه ۲۲۳۱ قید شده است نه بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام!
محمد زاده مطرح کرد: مکانیسم ماشه یعنی اینکه هر کشوری که نسبت به نقض تعهدات یکی از طرفین شاکی باشد، میتواند با طرح شکایت خود در نهایت تمامی تحریمهای تعلیق شده سازمان ملل را بازگردانی کرده و مانع آزادسازی باقی محدودیتها شود و عملا برجامِ نه چندان پر خیر و برکت قصه ما، به خسران و قاعده نفی سبیل تغییر مسیر خواهد داد.
دبیر قرارگاه احمدی روشن استان گیلان با اشاره به سوال که آمریکا چطور با وجود خروج از برجام ادعای استفاده از مکانیسم مذکور را دارد؟ اظهار کرد: پس از آنکه آمریکا درخواست فعالسازی مکانیسم ماشه را به رییس دورهای شورای امنیت ارائه داد، بسیاری از کشورهای عضو اعلام کردند که آمریکا دیگر عضوی از توافق نامه JCPOA یا همان برجام نیست؛ اما آمریکا معتقد است طبق بندهای ۱۰ و ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ بعنوان عضو مشارکت کننده و در جایگاه هیئت موسس، این حق را برای خود محفوظ نگاه میدارد و این یکی از ضعفهای بزرگ متون نگارشی توافقنامه و نقطه ضعف ایران است.
وی با اشاره به این سوال که آیا راهی برای جلوگیری از این اقدام آمریکا وجود دارد؟ گفت: باید توجه داشت که قطعنامههای شورای امنیت بر ۲ نوعند؛ نوع اول، قطعنامههای غیر آییننامهای و نوع دوم، قطعنامههای آییننامهای که حق وتوی اعضای دائم شورا بر نوع دوم نافذ نیست.
محمد زاده تصریح کرد: برخی معتقدند که با ارائه یک قطعنامه آییننامهای مبنی بر اینکه آمریکا عضو مشارکت کننده برجام نیست یا شان هیئت موسس ندارد، میتوان جلوی این اقدام آمریکا را گرفت؛ نکته قابل ملاحظه اینست که تشخیص نوع قطعنامه (آییننامهای یا غیر آییننامه ای) بر عهده رییس شوراست، اما با توجه به اینکه آمریکا جزء اعضای دائم شورای امنیت است، میتواند نظر رییس شورا را وتو کرده و شیوه قطعنامه را به غیر آییننامهای تغییر دهد و در رای گیری نیز از حق وتوی خود استفاده نموده و کاملا قطعنامه را از چرخه خارج کند؛ به این حالت وتوی مضاعف یا double veto میگویند؛ پس امکانی برای جلوگیری از فعالسازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا از طریق شورای امنیت در نظم نوین جهانی! متصور نیست.
وی ادامه داد: برخی نیز از اعتبار ندادن کشورهای عضو شورای امنیت و اعضای باقی مانده در برجام به مصوبه شورا میگویند که اولا تضمینی بر اجرای آن وجود نداشته و ثانیا خلاف حقوق بینالملل و قابل پیگرد است.
این فعال دانشجویی با اشاره به این سوال که آیا پس از بازگشت تحریمهای شورای امنیت، برجام پایان یافته است؟ یادآورشد: خیر، طبق بندهای ۱۲ و ۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱، با فعالسازی مکانیسم ماشه تمامی تحریمهای لغو شده بازگردانده میشود و محدودیتهایی که طی بازههای زمانی متفاوت برداشته میشدند، نیز باقی خواهند ماند؛ در این بندها و هیچ یک از بندهای دیگر قطعنامه به تعهدات طرفین اشارهای نشده است؛ یعنی هپ تحریمها بازخواهند گشت و هم ایران باید به تعهداتش همچنان عمل کنند.
محمد زاده عنوان کرد: واکنش یا عدم واکنش ایران چه تاثیری بر معادلات برجامی دارد و به چه نحوی میتواند صورت پذیرد؟ عدم واکنش دولت ج. ا به اقدامات اخیر، پیام ضعف را به دشمنان قسم خورده ملت ایران مخابره میکند و به آنها این منظور را میرساند که به فشار و تحریم ادامه دهند؛ ثانیا، حمایتهای راهبردی روسیه و چین که در راستای منافع ملی خودشان است نیز دچار ابهامات جدی شده و ایران را کاملا متمایل به غرب با وجود پوچی برجام نشان میدهد؛ ثالثا، امیدی که دولت به بازگشت دمکراتها دارد نیز یک امید واهی و بی پایه و اساس است؛ زیرا نامزد این حزب سیاسی به صراحت اعلام کرده است که در صورت پیروزیدر انتخابات به برجام باز نخواهد گشت مگر با پیشکشی دستاوردهای منطقهای و موشکی!
دبیر قرارگاه احمدی روشن استان گیلان بیان کرد: راهبردیترین اقدام متقابل ایران در صورت بازگشت تحریم ها، استراتژی صفر در مقابل صفر است؛ این اصل از اصول روابط بین الملل به ما میگوید که اگر طرفی از طرفین یک توافق نسبت به تعهدات و امتیازاتی که متعهد شده است عقب نشست، طرف دیگر نیز میتواند از تعهداتش پا پس بکشد.
وی گفت: مهمترین بخش از تعهدات ایران در برجام، نظارت و بازرسی آژانس انرژی اتمی است که در ۵ گام کاهش تعهدات برجامی اصلا به سمتش نرفته ایم؛ به طور خاص باید این گزینه و گزینههای دیگری همچون خروج از برجام یا حتی خروج از NPT مطرح یا به اصطلاح روی میز باشد؛ البته این اقدام نیازمند رایزنی با متحدان راهبردی خصوصا روسیه و چین و دیپلماسی قوی است و همچنین باید بدانیم که اگر این بار هم کوتاه آمدیم، خودمان زمینه فشار را مهیا کرده ایم.
محمد زاده با اشاره به این سوال که جریان دانشجویی چه اقداماتی در این زمینه انجام داده است؟ مطرح کرد: جریان دانشجوبی کما فی السابق پرچمدار مطالبهگری و موذن جامعه بیدار است؛ در همین راستا، به همت مجموعه قرارگاه احمدی روشن بسیج دانشجویی بیش از ۳۰۰ تشکل دانشگاهی در سراسر کشور نامهای خطاب به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تنظیم و ارسال نموده و خواستار عمل به مفاد قانون «اقدام متناسب و متقابل جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» و اقدامات انقلابی فوق الذکر شدند.
وی در خاتمه اظهار کرد: همچنین طی یک گفتمان فراگیر کنشگران، فعالین دانشجویی و دغدغهمندان سراسر استان نیز طی یک عملیات موج پیامکی که در ساعت ۲۲ روز دوشنبه مورخ ۱۷ شهریور ۹۹ صورت گرفت، از نمایندگان حوزههای مختلف انتخابیه استان گیلان در مجلس شورای اسلامی مطالبه کردند تا با توجه به نقش نظارتی و شان نمایندگی ملت، فورا و در کمال دقت و مصلحت پیگیر مطالبه بحق جریان دانشجویی در کمیسیون امنیت و صحن علنی باشند.