گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛ پذیره نویسی صندوق دوم قابل معامله دولت موسوم به دارادوم یا همان پالایش یکم سی شهوریور و بعد از دو بار تمدید مهلت به پایان رسید. دولت در این صندوق 15 درصد سهام چهار شرکت پالایشی بزرگ خود یعنی پالایشگاه های بندرعباس، تهران، اصفهان و تبریز را به رقم 73 هزار میلیارد تومان به عموم مردم عرضه کرد که از 5 شهریور تا 30 شهریور بیش از 12 هزار و 500 میلیارد تومان از این عرضه صندوق ای تی اف از سوی مردم خریداری شد.
فلسفه صندوق های قابل معامله دولت (ETF)
دولت در سال جاری به دلایل مختلف از جمله تامین منابع بودجه که شیوع کرونا و افزایش تحریمها و عدم فروش نفت کسری بودجه 150 تا 200 هزار میلیاردی را برایش رقم زد و همچنین به منظور گسترش و تعمیق بازار سرمایه و استفاده از ظرفیت آن برای تامین مالی بنگاه های تولیدی، کنترل نقدینگی و توروم، خصوصی سازی شفاف و مردمی کردن اقتصاد یا مشارکت مردم در اقتصاد و توزیع عادلانه ثروت تصمیم گرفت تا بخشی از سهام شرکت های بزرگ بانکی، بیمه ای، پالایشگاهی، فولادی و خودرویی خود را در قالب صندوق های قابل معامله دولتی به مردم عرضه کند. اولین صندوق مربوط به وزارت امور اقتصاد و دارایی در خردادماه و دومین صندوق مربوط به وزارت نفت در شهریور ماه عرضه شد و سومین صندوق در ماههای آتی در اختیار عموم مردم برای خریداری قرار خواهد گرفت.
افزایش تخفیف پالایشی یکم به 30 درصد
روز دوشنبه اما مشخص شد دولت به دلیل ریزش های اخیر بازار سرمایه و برای رضایتمندی بیشتر خریداران پالایش یکم تخفیف 20 درصدی این صندوق ETF را به 30 درصد افزایش داده است.با توجه به افزایش 10 درصدی تخفیف و تعدیل قیمت خوراک پالایشگاهی ها از سوی وزارت نفت به نظر می رسد بعد از بازگشایی نماد پالایش یکم در بازار معاملات ثانویه که احتمالا اواخر ماه جاری باشد خریداران این صندوق سود قابل توجهی به دست بیاورند. از طرفی به دلیل اینکه 4 شرکت پالایشگاهی حاضر در این صندوق جزو شرکت های معتبر، سودده و با ارزش دولت در صنعت نفت کشور محسوب می شوند و در بازار سرمایه از آن ها با عنوان شرکت های بنیادین یاد می شود نگه داری سهام نماد پالایش می تواند در میان مدت هم سود قابل توحهی نصییب سرمایه گذاران نماید.
دارایکم چه وضعیتی داشت؟
صندوق دارا یکم در اواسط خرداد ماه که ۱۷ هزار میلیارد تومان ارزشگذاری و عرضه شده بود، حدود 6 هزار میلیارد تومان آن مورد استقبال سه میلیون و ۴۸۱ هزار نفر قرار گرفت و ۱۲ هزار میلیارد تومان دیگر آن نیز همچنان در دست دولت و هیات واگذاری وزارت اقتصاد باقی مانده است. نخستین صندوق ETF دولتی متشکل از باقیمانده سهام دولت در بانکهای صادرات، ملت، تجارت، بیمههای البرز و اتکایی امین بود. بعد از این واگذاری مشخص نیست که چه زمانی هیات واگذاری مجددا تصمیم به واگذاری باقی مانده سهام صندوق در بورس بگیرد. فروش بلوکی، تدریجی یا تشکیل صندوق ETF جدید در آینده میتواند از روش های این هیات در نظر گرفته شود. سهام دارادوم اکنون با شرایط یکماه و نیم گذشته که بازار بورس یک ریزش 500 هزار واحدی را تجربه کرد و ارزش سهام بسیاری از شرکتها دچار 40 تا 50 درصد افت شد اما همچنان بازدهی بیش از 120 درصدی را برای خریداران خود به همراه دارد.
بیشتر بخوانید:
آیا دارا دوم ارزش خرید دارد؟ / ۸ دلیل برای سوددهی «پالایشی یکم»
زیان مردم در سایهی عدم شفافیت تالار شیشهای/ چه کسانی پشتپرده ریزش شاخص بورس نشستهاند؟!
تعداد خریداران دارادوم
خریداران صندوق دارادوم یا پالایش یکم به دو دسته تقسیم می شدند. اول کسانی که دارایکم را تا سقف 2 میلیون تومان خریداری کرده بودند و برای دارادوم می توانستند تا سقف 3 میلیون تومان با تخفیف 20 درصدی پذیره نویسی کنند و دوم کسانی که دارایکم نگرفته بودند و برای دارادوم می توانستند تا سقف 5 میلیون تومان از صندوق ثبت سفارش خرید انجام دهند. به این ترتیب اگر میانگین آن را با توجه به اینکه بسیاری از خریداران پالایش یکم همان خریداران دارایکم هستند 3 و نیم میلیون تومان در نظر بگیریم با فروش 12.5 هزار میلیارد تومان از سهام صندوق دولتی پالایش یکم می توان برآورد کرد که بیش از 3 میلیون و 570 هزار نفر در این پذیره نویسی مشارکت کرده اند.
سومین صندوق ETF یا داراسوم
با پیگیری های صورت گرفته از منابع آگاه به نظر می رسد سومین صندوق ETF دولت که شامل صنایع فلزی و خودروسازی و متشکل از سهام شرکتهای فولاد مبارکه، صنایع مس، خودروسازی سایپا و ایرانخودرو است در انتهای پاییز سال جاری در دستور کار دولت قرار میگیرد. مسلما بازدهی دارا یکم و پالایشی یکم میتواند تاثیر بسزایی در میزان استقبال مردم از آخرین صندوق ETF دولتی در ماههای پایانی عمر دولت تدبیر و امید داشته باشد.با توجه به ریزش های اخیر بورس و ترس و بی اعتمادی شکل گرفته در سهامداران و بویژه تازه واردان به بازار سرمایه و همچنین بالا بودن رقم صندوق بعدی با توجه به شرکت های موجود در آن به نظر می رسد دولت برای جلب مشارکت بیشتر مردم در صندوق سوم فولادی خودرویی بایستی تخفیف بیشتری لحاظ کند، هر چند که این موضوع به وضعیت روز بازار و قیمت سهم های تشکیل دهنده ی صندوق داراسوم نیز بستگی خواهد داشت.
خریداران دارادوم ناآشنا چه کنند؟
افرادی که کد بورسی نداشته و دارادوم یا پالایشی یکم را از طریق بانک های منتخب یا اپلیکیشن های منتخب خریداری کرده اند برای اینکه بتوانند بعد از بازگشایی صندوق پالایشی یکم با نماد "پالایش" در بازار بورس معامله کنند بایستی در این فرصت یکماهه از طریق سایت سجام ثبت نام و احراز هویت خود را انجام دهند و سپس با انتخاب یک کارگزاری بورسی همین روند را برای ثبت نام در کارگزاری طی کنند. بعد از انجام این مراحل و دسترسی به کدبورسی و سامانه معاملات آنلاین کارگزاری انتخاب شده سهامدار تازهوارد می تواند در قسمت تغییر کارگزار ناظر با جستجوی نماد "پالایش" درخواست خود را ثبت نماید. به این ترتیب سهام پالایشی یکم خریداری شده بعد از 2 تا 5 روز کاری به پرتفوی شخصی سهامدار منتقل شده و قابلیت معامله در بازار ثانویه بورس را خواهد داشت.
چطور کد بورسی بگیریم؟
سهامداران دقت کنند که اکنون با توجه به شیوع کرونا و لزوم اجتناب از مراجعه ی حضوری به دفاتر پیشخوان دولت برای انجام مراحل احراز هویت می توانند از طریق سایت سجام ( سامانه جامع اطلاعات مشتریان) و برخی بانک ها و اپلیکیشن های منتخب مراحل ثبت نام و احراز هویت را به صورت کاملا مجازی انجام دهند. در صورت بروز هرگونه مشکل احتمالی و یا سوالات پیش آمده در حین ثبت نام نیز میتوان با تلفن پشتیبانی کارگزاری منتخب تماس گرفته و راهنمایی لازم را دریافت کرد.