وضعیت نیمسال اول بازار بورس ایران در اوضاع بحرانی اقتصاد در ایام کرونا و تحلیلی بر آینده این بازار بررسی شده است. این تحلیل در حالتی است که ضریب حساسیت بازار بورس به مسائل سیاسی مانند انتخابات آمریکا بسیار بالا رفته است.
*گوشه و کنار نشریات، دکتر مهدی قلی پور: بازار بورس ایران را تالار شیشهای هم مینامند، اگر بخواهیم علاوه بر جنبه شفافیت برای این نامگذاری علت دیگری مطرح کنیم؛ بالا بودن ضریب حساسیت و واکنش بازار سرمایه به مسائل سیاسی و اقتصادی خصوصیت دیگر آن است. بررسی این تالار و اتفاقاتی که در نیم سال طی شده است در سال ۱۳۹۹ و تحلیلی بر روند فعالیت بازار بورس در ادامه سال با وجود بحرانهای اقتصادی و اجتماعی تحت تاثیر بیماری کرونا را در گزارش ذیل مطالعه میکنید:
در نیمه اول امسال چه گذشت؟ شش ماهه اول سال ۱۳۹۹ دو دوره متفاوت را شاهد بود، دوره اول از ابتدای سال تا ۲۰ مردادماه و دوره دوم از ۲۰ مرداد تا پایان شهریور. دوره اول شاهد رشد ۳۰۸ درصدی در شاخص کل بورس، رشد ۱۷۰ درصدی متوسط معاملات خرد (از میانگین روزانه ۶ هزار میلیارد تومان به میانگین روزانه ۱۸ هزار میلیارد تومان) و ورود بی سابقه ۱۲۰ هزار میلیارد تومان پول حقیقی به بازار بودیم، ولی در دوره دوم شاهد افت ۲۱درصد شاخص کل (که معادل کاهش ۶۵درصد از بازدهی از ابتدای سال بود)، خروج بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان پول حقیقی و افت ۲۵ درصدی در حجم معاملات خرد بودیم به نحوی که نیمه اول سال ۱۳۹۹ با وضعیت زیر کار خود را به پایان رسانید:
تحولات بورس در مجموع طی شش ماه اول شامل افزایش نقدشوندگی و افزایش حجم ورود نقدینگی و نهایتا رشد مناسب قیمتها بود، با این حال مهمترین عواملی که طی این شش ماه بر رشد بازار اثر گذاشتند عبارتند از:
• رشد نقدینگی در کشور (تقریبا روزانه ۲ هزار میلیارد تومان به نقدینگی اضافه شده است) • رشد نرخهای دولتی ارز و نرخ بازار • انتظارات تورمی نسبت به آینده • افزایش ارزش جایگزینی شرکتها و افزایش فروش
انتظارات از نیمه دوم سال به نظرم در نیمه دوم امسال نیز شاهد دو دوره خواهیم بود، دوره اول تا انتهای آبان ماه و دوره دوم پس از آن. در دوره اول شاهد دو اتفاق عمده خواهیم بود، اعمال مکانیزم ماشه از سوی ایالات متحده و سپس برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده. از آنجا که در اعمال مکانیزم ماشه ایالات متحده مجبور خواهد بود به تنهایی به اعمال تحریمها بپردازد انتظار نداریم که اثر شدیدتری نسبت به گذشته در اقتصاد کشور داشته باشد، ولی انتخاب احتمالی مجدد ترامپ، انتظارات از رشد سطح عمومی قیمتها و نرخ ارز را رشدی خواهد کرد و در مرحله بعد مجدد منجر به رشد بازار بورس خواهد بود.
البته در صورت انتخاب بایدن که احتمال آن را کم میدانم، انتظارات رشدی نسبت به نرخ ارز تعدیل شده و در آنصورت امکان کاهش شاخص به سطح ۸۰۰ هزار واحد کاملا محتمل است. در دوره پیش از اعلام نتایج انتخابات ایالات متحده یعنی تا آبان ماه، بازار نوسانات زیادی را خواهد دید بالاخص با خروج پول با توجه به عدم اطمینان پیش رو و انتظار رشد بعید است، ولی پس از آن بر اساس نتایج انتخابات ایالات متحده نوسان خواهد داشت. با فرض انتخاب مجدد ترامپ و با فرض سیاست نه جنگ و نه مذاکره، بازار به خاطر انتظارات تورمی رشدی خواهد بود و اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، خبر بسیار خوبی برای کشور، ولی خبر بدی برای بازار خواهد بود.