کد خبر:۹۰۱۸۹۶
بازار عراق از دست می‌رود / دلایل کاهش صادرات گاز به عراق
کمبود گاز در ایران موجب شد وزارت نفت فلکه گاز را به روی عراق ببندد؛ موضوعی که به طور قطع موجب از دست رفتن بازار عراق برای گاز ایران می‌شود.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، جمهوری اسلامی ایران دو قرارداد شش ساله با عراق دارد که بر اساس آن، حداکثر می‌تواند روزانه ۶۰میلیون مترمکعب گاز به این کشور صادر کند که این رقم هیچ‌گاه محقق نشده است. نیروگاه‌های این کشور به گاز ایران وابسته هستند و با تبدیل گاز به برق، بخش مهمی از نیاز‌های برقی خود را تأمین می‌کند.
مقوله برق برای عراقی‌ها، یک عامل مهم امنیتی است، هرگاه کمبود برق موجب بروز خاموشی‌ها می‌شود مردم عراق دست به اعتراض و تظاهرات خیابانی می‌زنند که در اغلب موارد به بحرا‌ن‌های امنیتی ختم می‌شود. طی سال‌های اخیر، گاز ایران توانسته به خوبی نقش خود را برای تولید برق در عراق ایفا کند و از همین منظر، تبدیل به یک عامل در روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور شده است.
زمستان امسال، اما وزارت نفت به بهانه تسویه‌نشدن بدهی ۶میلیارد دلاری عراق، تصمیم گرفت میزان صادرات گاز را ۹۰درصد کاهش دهد و میزان صادرات را به ۵میلیون مترمکعب برساند. عراقی‌ها با انتقاد از این اقدام، کمبود برق در عراق را به گردن ایران انداختند که گاز را قطع کرده است.
شرکت ملی گاز ایران هم با انتشار یک بیانیه نسبتاً تند، موضوع بدهی را پیش کشید و از تصمیم وزارت نفت حمایت کرد. چند روز بعد رضا اردکانیان، وزیر نیرو که واسطه روابط انرژی ایران و عراق است، به بغداد سفر کرد تا به این غائله پایان دهد. او دلیل کاهش شدید صادرات گاز را مسائل فنی عنوان کرد در حالی که بیانیه شرکت ملی گاز نشان می‌داد موضوع چیز دیگری است.
سانسور واقعیت
گرچه بدهی گاز عراق به ایران به دلیل مسائل تحریم‌ها سخت تسویه می‌شود، ولی با توجه به بعد امنیتی این موضوع، وزارت نفت به طور کامل از روند تصمیم‌گیری‌ها حذف شده است، این وزارتخانه فقط باید گاز را صادر و امور تسویه گازب‌ها را به سایر نهاد‌ها واگذار کند، با وجود این، وزارت نفت بار‌ها از عراقی‌ها انتقاد کرده در حالی که مسئله تسویه این بدهی، از کانال‌های دیگر در حال انجام بوده است. موضع این وزارتخانه، کاملاً مشخص است، ولی کاهش ۹۰درصدی صادرات گاز به دلیل همین بدهی، دلیل دیگری دارد. با توجه به افزایش مصرف گاز در فصل سرما، چند راهکار برای عبور از چنین وضعیتی وجود داشت که یکی از آن‌ها کاهش صادرات گاز است.
وزارت نفت روی این موضوع دست گذاشت تا زمستان ۹۹ تبدیل به بحران نشود، در واقع چیزی که موجب اجرایی شدن تصمیم این وزارتخانه شده، کمبود گاز در ایران است که سانسور می‌شود. ولی در این میان چه کسی مقصر است؟
بازار عراق از دست می‌رود
ایران تنها به دو کشور عراق و ترکیه صادرات گاز دارد؛ قرارداد ترکیه پنج سال دیگر پایان می‌یابد و قرارداد‌های عراق هم تا دو سال آینده منقضی می‌شود. امریکایی‌ها به بغداد فشار می‌آورند که باید میزان اتکای خود را به گاز ایران کاهش دهند که با تصمیمات وزارت نفت، این فشار‌ها در حال جواب دادن است!
گرچه کمبود گاز در ایران و اولویت مصارف داخلی، سال‌هاست تبدیل به یک چالش شده است، ولی عدم توجه به سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران که منافع استراتژیک در منطقه را دچار مشکل می‌کند، در کمکاری و اهمال وزارت نفت ریشه دارد. این نهاد دولتی می‌گوید، چون مصرف گاز بالاست، باید در فصول سرد، میزان صادرات گاز کاهش یابد بدون آنکه این مهم را بپذیرد، صادرات گاز یک پدیده چندبعدی است و نه یک بعدی.
با اقدامات وزارت نفت بیم آن می‌رود بازار عراق به‌زودی به امریکا، کردستان عراق و حتی عربستان برسد، اما کسی از وزارت نفت سؤال نمی‌کند چرا کمبود گاز در ایران چنین شرایطی را به وجود آورده است؟
کمکاری وزارت نفت
کمکاری وزارت نفت در این غائله به روشنی قابل مشاهده است. طی هفت سال اخیر در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی کار قابل توجهی انجام نشده و برنامه‌های وزارت نفت روی کاغذ مانده است تا مصرف گاز، سال به سال رکورد بزند. از سوی دیگر در حوزه تولید، کمکاری این وزارتخانه در توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی، تأخیر‌های خسته‌کننده در بهره‌برداری از فاز ۱۴، توسعه میدان گاز کیش و قطع تجارت گازی با ترکمنستان و... قابل چشم‌پوشی نیست.
قرار بود گاز فاز ۱۴ در سال ۹۶ به شبکه سراسری گاز تزریق شود، اما اینگونه نشد. میدان گازی کیش در حال توسعه بود که با دستور وزیر نفت، توسعه این میدان هم متوقف شد و تا به امروز به حال خود رها شده است.
عملیات فاز ۱۱ پارس‌جنوبی هم در سال ۹۲ در شرف اجرایی شدن بود که وزیر نفت، قرارداد آن را لغو کرد تا در سال ۹۶ توسعه آن به توتال برسد. این شرکت فرانسوی هم زیر قرارداد زد تا عملیات توسعه آن توسط شرکت‌های ایرانی در پاییز ۹۹ آغاز شود!
از سوی دیگر، قطع تجارت گازی با ترکمنستان، باعث شد این کشور با مازاد گازی که در نتیجه تصمیم وزارت نفت آن مواجه بود، بازار گاز پاکستان را هدف بگیرد. ایران هم در این شرایط با کمبود گاز مواجه شد تا برای تنظیم عرضه در داخل، هم گاز صنایع را قطع و هم عراق را با بحران برق درگیر کند.
دولت اگر می‌خواهد خود را حافظ منافع ملی معرفی کند و کاهش صادرات گاز به عراق را به حساب «میهن‌دوستی» بگذارد، می‌تواند به آن بنازد، اما نباید از خاطر برد به دلیل سوءمدیریت وزارت نفت، بخش مهمی از ظرفیت‌های گازی کشور توسعه نیافت و با مهارنشدن مصرف، رابطه اقتصادی با کشور‌های همسایه به راحتی در حال نابود شدن است، البته روحانی و زنگنه بار‌ها گفته‌اند تولید گاز در دولت‌های یازدهم و دوازدهم دو برابر شده است، ولی این را نمی‌گویند که این دو برابر شدن ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل پروژه‌هایی است که در دولت قبل انجام شده و این دولت در برخی پروژه‌ها حداکثر ۲۰درصد پایانی آن را تکمیل کرده است.
امریکا حالا می‌تواند ایران را کشوری غیرقابل اعتماد در تعاملات انرژی بداند و بدون آنکه مثل قبل به بغداد فشار بیاورد، شاهد حذف ایران از بازار گاز باشد.
منبع: روزنامه جوان
مقوله برق برای عراقی‌ها، یک عامل مهم امنیتی است، هرگاه کمبود برق موجب بروز خاموشی‌ها می‌شود مردم عراق دست به اعتراض و تظاهرات خیابانی می‌زنند که در اغلب موارد به بحرا‌ن‌های امنیتی ختم می‌شود. طی سال‌های اخیر، گاز ایران توانسته به خوبی نقش خود را برای تولید برق در عراق ایفا کند و از همین منظر، تبدیل به یک عامل در روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور شده است.
زمستان امسال، اما وزارت نفت به بهانه تسویه‌نشدن بدهی ۶میلیارد دلاری عراق، تصمیم گرفت میزان صادرات گاز را ۹۰درصد کاهش دهد و میزان صادرات را به ۵میلیون مترمکعب برساند. عراقی‌ها با انتقاد از این اقدام، کمبود برق در عراق را به گردن ایران انداختند که گاز را قطع کرده است.
شرکت ملی گاز ایران هم با انتشار یک بیانیه نسبتاً تند، موضوع بدهی را پیش کشید و از تصمیم وزارت نفت حمایت کرد. چند روز بعد رضا اردکانیان، وزیر نیرو که واسطه روابط انرژی ایران و عراق است، به بغداد سفر کرد تا به این غائله پایان دهد. او دلیل کاهش شدید صادرات گاز را مسائل فنی عنوان کرد در حالی که بیانیه شرکت ملی گاز نشان می‌داد موضوع چیز دیگری است.
سانسور واقعیت
گرچه بدهی گاز عراق به ایران به دلیل مسائل تحریم‌ها سخت تسویه می‌شود، ولی با توجه به بعد امنیتی این موضوع، وزارت نفت به طور کامل از روند تصمیم‌گیری‌ها حذف شده است، این وزارتخانه فقط باید گاز را صادر و امور تسویه گازب‌ها را به سایر نهاد‌ها واگذار کند، با وجود این، وزارت نفت بار‌ها از عراقی‌ها انتقاد کرده در حالی که مسئله تسویه این بدهی، از کانال‌های دیگر در حال انجام بوده است. موضع این وزارتخانه، کاملاً مشخص است، ولی کاهش ۹۰درصدی صادرات گاز به دلیل همین بدهی، دلیل دیگری دارد. با توجه به افزایش مصرف گاز در فصل سرما، چند راهکار برای عبور از چنین وضعیتی وجود داشت که یکی از آن‌ها کاهش صادرات گاز است.
وزارت نفت روی این موضوع دست گذاشت تا زمستان ۹۹ تبدیل به بحران نشود، در واقع چیزی که موجب اجرایی شدن تصمیم این وزارتخانه شده، کمبود گاز در ایران است که سانسور می‌شود. ولی در این میان چه کسی مقصر است؟
بازار عراق از دست می‌رود
ایران تنها به دو کشور عراق و ترکیه صادرات گاز دارد؛ قرارداد ترکیه پنج سال دیگر پایان می‌یابد و قرارداد‌های عراق هم تا دو سال آینده منقضی می‌شود. امریکایی‌ها به بغداد فشار می‌آورند که باید میزان اتکای خود را به گاز ایران کاهش دهند که با تصمیمات وزارت نفت، این فشار‌ها در حال جواب دادن است!
گرچه کمبود گاز در ایران و اولویت مصارف داخلی، سال‌هاست تبدیل به یک چالش شده است، ولی عدم توجه به سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران که منافع استراتژیک در منطقه را دچار مشکل می‌کند، در کمکاری و اهمال وزارت نفت ریشه دارد. این نهاد دولتی می‌گوید، چون مصرف گاز بالاست، باید در فصول سرد، میزان صادرات گاز کاهش یابد بدون آنکه این مهم را بپذیرد، صادرات گاز یک پدیده چندبعدی است و نه یک بعدی.
با اقدامات وزارت نفت بیم آن می‌رود بازار عراق به‌زودی به امریکا، کردستان عراق و حتی عربستان برسد، اما کسی از وزارت نفت سؤال نمی‌کند چرا کمبود گاز در ایران چنین شرایطی را به وجود آورده است؟
کمکاری وزارت نفت
کمکاری وزارت نفت در این غائله به روشنی قابل مشاهده است. طی هفت سال اخیر در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی کار قابل توجهی انجام نشده و برنامه‌های وزارت نفت روی کاغذ مانده است تا مصرف گاز، سال به سال رکورد بزند. از سوی دیگر در حوزه تولید، کمکاری این وزارتخانه در توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی، تأخیر‌های خسته‌کننده در بهره‌برداری از فاز ۱۴، توسعه میدان گاز کیش و قطع تجارت گازی با ترکمنستان و... قابل چشم‌پوشی نیست.
قرار بود گاز فاز ۱۴ در سال ۹۶ به شبکه سراسری گاز تزریق شود، اما اینگونه نشد. میدان گازی کیش در حال توسعه بود که با دستور وزیر نفت، توسعه این میدان هم متوقف شد و تا به امروز به حال خود رها شده است.
عملیات فاز ۱۱ پارس‌جنوبی هم در سال ۹۲ در شرف اجرایی شدن بود که وزیر نفت، قرارداد آن را لغو کرد تا در سال ۹۶ توسعه آن به توتال برسد. این شرکت فرانسوی هم زیر قرارداد زد تا عملیات توسعه آن توسط شرکت‌های ایرانی در پاییز ۹۹ آغاز شود!
از سوی دیگر، قطع تجارت گازی با ترکمنستان، باعث شد این کشور با مازاد گازی که در نتیجه تصمیم وزارت نفت آن مواجه بود، بازار گاز پاکستان را هدف بگیرد. ایران هم در این شرایط با کمبود گاز مواجه شد تا برای تنظیم عرضه در داخل، هم گاز صنایع را قطع و هم عراق را با بحران برق درگیر کند.
دولت اگر می‌خواهد خود را حافظ منافع ملی معرفی کند و کاهش صادرات گاز به عراق را به حساب «میهن‌دوستی» بگذارد، می‌تواند به آن بنازد، اما نباید از خاطر برد به دلیل سوءمدیریت وزارت نفت، بخش مهمی از ظرفیت‌های گازی کشور توسعه نیافت و با مهارنشدن مصرف، رابطه اقتصادی با کشور‌های همسایه به راحتی در حال نابود شدن است، البته روحانی و زنگنه بار‌ها گفته‌اند تولید گاز در دولت‌های یازدهم و دوازدهم دو برابر شده است، ولی این را نمی‌گویند که این دو برابر شدن ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل پروژه‌هایی است که در دولت قبل انجام شده و این دولت در برخی پروژه‌ها حداکثر ۲۰درصد پایانی آن را تکمیل کرده است.
امریکا حالا می‌تواند ایران را کشوری غیرقابل اعتماد در تعاملات انرژی بداند و بدون آنکه مثل قبل به بغداد فشار بیاورد، شاهد حذف ایران از بازار گاز باشد.
منبع: روزنامه جوان
لینک کپی شد
گزارش خطا
۰
ارسال نظر
*شرایط و مقررات*
خبرگزاری دانشجو نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.