در حالی که در سالهای گذشته، معمولا به علت گرمای تابستان با خاموشیهای موقت و در اثر سرمای زمستان با قطعی موردی گاز مواجه بودیم، حالا با همه وعدههای دولت، پای خاموشیها به زمستان هم باز شده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پس از چند بار قطعی پراکنده برق در برخی مناطق شهری از جمله تهران، دیروز قرار بود طبق یک برنامه زمانبندی، برق مناطق مختلف تهران در طول روز قطع شود. شرکت توزیع نیروی برق تهران با صدور اطلاعیهای، سایت این شرکت بهآدرس WWW.TBTB.IR و اپلیکیشن «برق من» را برای اطلاع شهروندان از جزئیات این برنامه معرفی کرد. در نهایت اعلام برنامه خاموشیها برای زندگی روزمره شهروندان مشکلاتی بوجود آورد و البته در برخی مناطق این خاموشیها اعمال نشد. با این حال موضوع خاموشیها در زمستان سال جاری زنگ خطری جدی را به صدا درآورده است و مسئولان هم درباره علت بروز این وضعیت توضیحات متفاوت و حتی متناقضی ارائه میکنند. مدیرعامل شرکت ملی گاز در پاسخ به این پرسش که «برای اولین بار در زمستان دچار وضعیتی شدیم که خاموشیهای برنامهریزی شده و جدولبندی به مردم اعلام شود، چقدر از این مشکل، تقصیر و سهم شرکت ملی گاز است؟»، گفت: مشکل خاموشیها از ما نیست از افزایش مصرف برق است. حسن منتظر تربتی در گفتگو با خبرگزاری فارس ادامه داد: مصرف برق امسال بیش از برنامههای اعلامی وزارت نیرو بوده، از این رو بخشی از این خاموشیها به خاطر افزایش مصرف برق و به تبع آن افزایش مصرف سوخت معادل نیروگاهی بیش از برنامه اعلامی قبلی بوده است. وی تصریح کرد: برنامه اعلامی وزارت نیرو تأمین نیاز مصرف ۱۸۰ میلیون مترمکعبی سوخت معادل برای نیروگاهها بود، در حالی که در برخی روزها این نیاز سوخت در نیروگاههای کشور به بیش از ۱۹۰ میلیون مترمکعب رسید و بخشی از این خاموشیها شاید در جهت جبران مازاد نیاز سوخت نیروگاهها باشد. در عین حال، محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز به فارس گفت: علت قطعی برق در روزهای گذشته و آتی تنها به افزایش مصرف گاز در بخش خانگی برنمیگردد بلکه افزایش مصرف برق نیز نسبت به سال گذشته مزید بر علت شده است.
افزایش مصرف برق
مسئولان گازی در حالی علت خاموشیها را افزایش مصرف برق میدانند که مسئولان برقی اعلام میکنند «میزان برق مصرف شده نسبت به کل سال گذشته تنها دو درصد افزایش پیدا کرده است.» عبدالامیر یاقوتی معاون مهندسی و نظارت شرکت توزیع نیروی برق توانیر با بیان این آمار به فارس گفته است: «مشترکان خانگی چهار درصد بیشتر از سال گذشته برق مصرف کردهاند». وی اعلام کرد آمار مشترکان پرمصرف تا ابتدای دی ماه ۹ درصد کاهش یافته، با این حال درباره اینکه چرا میزان مصرف برق نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش پیدا کرده، توضیح داد: آمار بیان شده بر مبنای تعدد مشترکان است و این آمار نمیتواند به معنای کاهش مصرف انرژی تلقی شود. گفتنی است درباره علت بروز خاموشیهای قابل توجه آن هم در زمستان ابهامات و پرسشهای زیادی وجود دارد. به گزارش فارس، یکی از دلایلی که برای مرتبط دانستن خاموشیهای اخیر با توافق پاریس مطرح شده، ناظر به نزولی بودن شیب افزایش ظرفیت نیروگاهها در دولتهای یازدهم و دوازدهم نسبت به دولتهای قبل است. اینگونه استدلال میشود که با توجه به اینکه نیروگاهها یکی از منابع اصلی تولید گازهای گلخانهای مثل کربن دی اکسید هستند، در نتیجه دولت به دلیل اجرای چراغ خاموش توافق پاریس، ظرفیت نیروگاهی را به اندازه کافی افزایش نداده است تا بدین صورت گاز کمتری در نیروگاهها بسوزد و کربن دی اکسید کمتری تولید شود. این گزارش میافزاید، با توجه به افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و نیروگاهی به نظر میرسد فرضیه قطعی برق ناشی از اجرای توافق پاریس قابل اعتنا نیست و تکرار این ادعای اشتباه باعث میشود نوک پیکان مطالبات از وزارت نفت برای اجرای پروژههای بهینهسازی منحرف شود.
سوء مدیریت؛ وجه مشترک دلایل خاموشیها
گفتنی است دلایل دیگری هم برای توضیح وضعیت موجود بیان میگردد. افت تولید از میادین گازی پارس جنوبی یکی از این موارد است که از سوی کارشناسان مطرح گردیده است. در عین حال شنیده میشود برقی که مزارع تولید رمزارزها استفاده میکنند باعث اعمال فشار زیاد به شبکه شده است. هر چند دولت در سطوح مختلف این ادعا را تکذیب کرده، اما با توجه به انتشار اخبار گاه و بیگاهی مبنی بر کشف برخی مراکز تولید رمزارز، به نظر میرسد افکار عمومی در این زمینه قانع نشده است. همچنین بر اساس برخی گزارشها، «افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری باعث شده است که بخشی از سوخت موردنیاز نیروگاهها از گاز به گازوئیل و مازوت شیفت پیدا کند و ظاهرا طبق برنامه مشخص شده توسط وزارت نفت، شرکت ملی گاز نیز به تمامی تعهدات خود برای ارسال بخش گازی سوخت نیروگاهها عمل کرده است. در نتیجه به نظر میرسد باید دلیل نرسیدن سوخت به نیروگاهها و قطعی برق را عملکرد شرکت ملی پالایش و پخش در ارسال سوخت مایع (گازوئیل و مازوت) جستوجو کرد». در نهایت میتوان گفت وضعیت امروز کشور ممکن است در نتیجه سوءمدیریت باشد که پاسکاری علت بروز این شرایط از سوی مسئولان میتواند تأییدی بر آن باشد. همه مواردی که ذکر شد از افزایش مصرف برق خانگی و صنعتی تا تأمین سوخت نیروگاهها و کاهش ظرفیت تولید گاز و ... به دلیل پیشبینی نکردن این شرایط، پای سوءمدیریت را به ماجرا باز میکند.