عبدالملکی: ناکارآمدی بانک‌های اطلاعاتی دولت را مجبور به اعطای یارانه به همه دهک‌ها می‌کند/ رشد نرخ ارز منبع قابل اطمینان افزایش یارانه نقدی

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ یکی از مباحثی که در مجلس بر سر آن بحث است موضوع افزایش یارانه‌های نقدی در سال ۱۴۰۰ است که دیدگاه‌های مختلفی درباره این موضوع بیان شده و آن را مورد نقد و بررسی قرار داده اعم از تورم زا بودن آن، مبلغ کم حمایت و اینکه چرا ۷۸ میلیون نفر مشمول یارانه ۹۱ هزار تومانی در سال ۱۴۰۰ شده اند؟ حجت الله عبدالملکی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق پاسخ این پرسش‌ها را به دانشجو داده که در ادامه می‌خوانیم.

حجت الله عبدالملکی با انتقاد به رویه پرداخت یارانه‌ها به همه مردم توسط دولت قبلی و کنونی گفت: یکی از مواردی که در اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها متاسفانه مورد بی توجهی دولت‌ها قرار گرفت پرداخت یارانه به همه مردم است در حالی که اصل اساسی این است که یارانه به افراد فقیر داده شود، یعنی دهک‌های متوسط به بالا مشمول دریافت یارانه نقدی نباشند.

وی در این باره خاطر نشان کرد: متاسفانه دولت به جای اصلاح نظامات اقتصادی که کاهش تورم را رقم بزند که مردم تحت فشار تورم و تنگنای معیشتی قرار نگیرند راه دوم یعنی اعطای یارانه به همه دهک‌های جامعه را در پیش گرفت، در حالی که موضوع رنج آورو مساله‌ای که مردم بدان معترض هستند وجود تورم بالا در اقتصاد است.

عبدالملکی با بیان اینکه دهک‌های کم درآمد و ضعیف حتما باید مورد حمایت دولت قرار بگیرند بیان داشت: به هر حال یکی دو دهک ضعیف و ناتوانی که به دلایل مختلف امکان کار کردن، درآمد زایی و تامین معاش خانواده را ندارند تحت پوشش نهاد‌های حمایتی قرار می‌گیرند لذا یارانه این دهک‌ها حتما باید افزایش بیابد و به طور مستمر به آن‌ها مستمری و سایر خدمات مورد نیاز داده شود، اما سایر افراد جامعه که عمدتا نیازمند دریافت یارانه مستقیم نیستند باید به شکل دیگری یعنی کنترل، مدیریت و کاهش تورم مورد حمایت دولت واقع شوند تا با درآمد خود زندگی و معیشت خانواده را کنترل و اداره کنند، لذا تمرکز بر روی سیاست‌های تمرکز زدا بسیارحائز اهمیت است.

عبدالملکی دراین باره تصریح نمود: بنابراین با کنترل تورم یارانه‌ای که به دهک‌های متوسط به بالا داده می‌شد به دهک‌های نیازمند و ناتوان اعطا می‌شود یعنی به جای پرداخت یک یارانه، سه چهار یارانه به آن‌ها داده می‌شود تا پاسخگوی نیاز‌های زندگی این گروه‌ها باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق افزایش یارانه را در سال ۱۴۰۰ توسط مجلس به این دلایل تایید کرد و گفت: مجلس شورای اسلامی براین اساس افزایش یارانه نقدی را در سال آینده دنبال می‌کند چرا که براین باور است شناسایی دهک‌های پایین درآمدی کار مشکلی است و از سوی دیگر نمی‌توان به دولت برای شناسایی واقعی نیازمندان جامعه و حمایت از آن‌ها چندان اعتماد کرد. مساله دوم این است که در کوتاه مدت نمی‌توان انتظار تحقق سیاست‌های تورم زدایی توسط دولت را داشت، چرا که کاهش و حذف تورم زمان بر است و بخشی از این مقوله روانی است، بنابراین مدیریت عامل روانی زمان بر است و این مساله منوط به کارکرد دولت، اعتقاد و عزم راسخ دولت برای از بین بردن تورم است که متاسفانه دراین دولت چنین عزمی دیده نمی‌شود. وقتی دولت انگیزه‌ای برای کاهش تورم و برای شناسایی دهک‌های واقعا نیازمند ندارد تفکیک مردم از یکدیگر سخت می‌شود و، چون بانک‌های اطلاعاتی موجود نیز چندان قابل اتکا نیستند، لذا این موضوع به در بسته می‌خورد از این جهت مجلس تصمیم گرفته برای حمایت از مردم و افزایش تاب آوری آن‌ها در برابر فشار‌های اقتصادی و تورم یارانه نقدی را دو برابر کند تصمیمی که در شرایط کنونی غیر منطقی نیست.

عبدالملکی در پاسخ به این سوال که افزایش یارانه نقدی در سال آینده تورم را افزایش نمی‌دهد گفت: موضوعی که برخی از کارشناسان درباره تورم زا بودن افزایش یارانه نقدی در سال ۱۴۰۰ بیان می‌کنند از نظر بنده درست نیست چرا که این موضوع منجر به افزایش پایه پولی و به تبع آن تورم نمی‌شود. منابع این موضوع از ارز حاصل از فروش انرژی و دلار ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی دیده شده بنابراین نیازی به خلق پول جدید نیست.

حجت الله عبدالملکی درباره تجمیع یارانه‌ها توسط مجلس نیز گفت: مجلسی‌ها بر آن هستند تا یارانه هدفمندی و معیشتی و بنزین را همه یک بار به صورت تجمیع شده برای نیازمندان واریز کنند که این روش برای حمایت و مشخص بودن میزان وجوه نقدی یارانه برای مدیریت آن برای خانوار خبر خوبی است. به هر حال قرار است ما به ازای دلار ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی از دلار ۴۲۰۰ تومانی به صندوق هدفمندی یارانه‌ها واریز و بین مردم توزیع شود تا به این شکل از دهک‌های نیازمند حمایت شود.

وی با اشاره به اینکه با تورم کنونی این حمایت حداقلی است خاطر نشان کرد: به هرحال هر چند یارانه‌ها هم تجمیع شود، اما با توجه به تورم کنونی این حمایت حداقلی است، لذا نیازمند اصلاحات اساسی تری در اقتصاد مثل کنترل و کاهش تورم هستیم، اما این مساله به دولت کنونی قد نمی‌دهد و امید می‌رود دولت بعدی دراین موضوع کوشا و موفق عمل کند.

عبدالملکی در پایان با تایید رویه مجلس در افزایش یارانه‌ها توضیح داد: به هر حال در پایان باز هم براین نکته اشاره می‌کنم مجلس به دلیل نگرانی از سپردن حمایت از اقشار ضعیف جامعه به دست دولت این کار را دنبال می‌کند چرا که مجلس می‌گوید من می‌توانم به دولت حکم کنم که این پول را به حساب مردم بریز، اگر دولت به حساب مردم واریز نکرده باشد دولت را توبیخ می‌کنیم، اما اگر به دولت بگوییم ساز وکار‌های اقتصادی را اصلاح کن دولت قطعا به این موضوع تن نمی‌دهد لذا مردم عملا تحت فشار قرار می‌گیرند، بنابراین مجلس افزایش یارانه نقدی به صورت مستقیم را مد نظر دارد.