چرا پاپ با آیت‌الله سیستانی دیدار می‌کند؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، دولت رسمی عراق از طریق کاردینال ساکو، رهبر اقلیت کاتولیک‌ها در این کشور، پاپ فرانسیس را برای سفری سه روزه به عراق دعوت کرد. در ابتدا گمانه‌زنی‌های بسیاری شد که ممکن است به علت شیوع ویروس کرونا و حملات موشکی عراق، سفر پاپ به تعویق بیفتد اما در نهایت واتیکان اعلام کرد که روز جمعه پنجم مارس (۱۵ اسفند) شروع سفر رهبر کاتولیک‌های جهان به عراق خواهد بود.

دیدار تاریخی پاپ با یکی از مراجع شیعیان

پاپ قرار است در طول سفر خود ابتدا به نجف برود تا دیداری مهم با آیت الله سیستانی داشته باشد. سپس او به موصل و اربیل و درنهایت به بغداد سفر می‌کند.
دیدار پاپ با آیت الله سیستانی به عنوان مرجع شیعیان می‌تواند حاوی پیام‌های مهمی برای مسیحیان و مسلمانان در سراسر جهان باشد.
تاکنون سابقه نداشته است که پاپ فرانسیس در منزل یکی از رهبران دینی اسلامی حضور یابد. حتی چند دیدار او با رهبران اهل تسنن در واتیکان انجام شده است. چندسال قبل نیز در دیداری که بین روحانی و پاپ صورت گرفته بود در پی سفر رئیس‌جمهور کشورمان به واتیکان بوده است. با این حال قرار است پاپ در منزل شخصی آیت الله سیستانی به دیدار با ایشان بپردازد‌ و این اول از همه نشانه شئنیت شیعیان به عنوان اصلی ترین شاخه مسلمانان در جهان است. ضمن اینکه آیت‌الله سیستانی از زمان سقوط رژیم بعث همواره خانه نشین بوده‌اند و تنها چندبار برای زیارت امیرالمومنین از منزل خارج شده‌اند.

آیت‌الله سیستانی، رهبر دینی مردم عراق

آیت‌الله سیستانی، در عین حال که یک مرجع کاملاً سنتی است، از افکار عمیقی در نگاه آزاداندیشانه به مسائل جهانی برخوردار است. در نگاه این مرجع بزرگ، پیروان ادیان و مذاهب از حقوق شهروندی یکسان برخوردار هستند و تحت هیچ عنوان نباید از این حقوق محروم شوند. رهنمودهای حکیمانه‌ ایشان برای تأمین حقوق پیروان مذاهب و ادیان در عراق در جریان تدوین قانون اساسی جدید این کشور، اقدامات عملی ایشان برای جلوگیری از تجاوز گروه‌های تروریستی تکفیری به مال و جان مسیحیان در دوران اشغال بخش‌های مهمی از عراق توسط گروه تروریستی داعش و تعامل حکیمانه ایشان با اقوام مختلف ساکن عراق در دوران‌های سخت حاکمیت جائرانه صدام و بعد از سقوط حزب بعث و اشغال عراق توسط آمریکا و تا امروز، برگ‌های طلائی افتخارآمیزی از کارنامه درخشان این مرجع بزرگ است. همین روش است که عموم مردم عراق از هر قوم و دین و مذهب را مجذوب آیت‌الله سیستانی کرده است.
دیدار پاپ در منزل شخصی یکی از مراجع شیعیان هم‌چنین این موضوع را یادآوری می‌کند که رهبران ادیان جهان دریافته‌اند که دیدار با مسلمانان و بالاخص شیعیان تا چه اندازه می‌تواند به گسترش صلح و مراودات صلح آمیز بین ادیان الهی کمک کند.
همچنین این احتمال مطرح شده از آنجا که منزل آیت الله سیستانی بسیار نزدیک حرم حضرت علی (ع) است و ایشان اغلب از آنجا حضرت را زیارت می‌کنند، دیدارشان با پاپ در حرم علوی برگزار شود. حضور یافتن هیئت کاتولیکی در نجف اشرف که به ‌عنوان نماد و شهر شیعیان جایگاه تشیع را بیش از پیش به جهانیان خاطر نشان خواهد کرد.
از آنجا که واتیکان یک دولت نیز به شمار می‌آید بنابراین سفر پاپ به عراق و دیدارش با آیت‌الله سیستانی جزء سفرها و دیدارهای سیاسی نیز تلقی می‌شود.

دل‌گرمی پاپ به مسیحیان جنگ زده عراقی

علت اصلی دیگر این سفر دل‌گرمی پاپ به مسیحیان زجردیده عراق است. مسیحیان عراق در سال‌های اخیر به دلیل فشارهای تروریسم به شدت آسیب دید‌‌ه‌اند و مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده‌اند. رهبر کاتولیک‌های جهان امیدوار است با سفر خود به عراق به ویژه رفتن به شهر اور، زادگاه حضرت ابراهیم (ع)، بتواند ضمن دادن روحیه معنوی به آنان، مسیحیان را مجاب کند که ترک وطن نکنند و همچنان به عنوان بخشی از جامعه عراق حضور خود را در این کشور حفظ کنند. پایگاه خبری واتیکان نیز در بیانیه‌ای با اشاره به اینکه پاپ برای یاری اقلیت‌هایی که در معرض مشکلات و کشتار از سوی گروهک های تروریستی قرار گرفتند به عراق سفر می کند، تأکید کرد: اقلیت‌های مسیحی و ایزدی به ویژه ساکنان نینوا و موصل و شهر‌های پیرامون در‌ پی اعمال تروریستی داعش مجبور به آوارگی و رها کردن خانه خود شدند.

در این بیانیه آمده‌است: پاپ می‌خواهد از اوضاع آوارگان موصل بازدید کند و با سفر به شهر اربیل که بسیاری از آوارگان موصل و نینوا در آنجا ساکن هستند، آنان را به پایداری در سرزمین اجدادی خود تشویق کند. پاپ همچنین به موصل و قرقوش سفر خواهد کرد تا آنان را به بازگشت به سرزمین اجدادی خود مجاب کند.
یادآوری این نکته هم مهم است که از شمار مسیحیان ساکن عراق به‌شدت کاسته شده است. در سال ۲۰۰۳ و پیش از آغاز جنگ عراق، حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار مسیحی در عراق سکونت داشتند. این در حالی است که اکنون تعداد مسیحیان ساکن این کشور را حدود ۴۰۰ هزار نفر تخمین می‌زنند.

اهمیت این سفر برای دولت الکاظمی

سفر پاپ برای عراق و دولت الکاظمی نیز بسیار حائز اهمیت‌ است. مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر این کشور سفر پاپ را در شرایط کنونی نشانه‌ای برای تثبیت دولت خود می‌داند.
محمد مسجدجامعی سفیر سابق ایران در واتیکان نیز در این باره گفته است: «این سفر جایگاه عراق را به عنوان کشوری که به همه ادیان و اقلیت‌های خود احترام می‌گذارد، ارتقا می‌دهد و به طور کلی حیثیت او [کاظمی] را افزایش می‌دهد. این افزایش پرستیژ از دو ناحیه اتفاق می‌افتد: یکی از ناحیه افکار عمومی غربی و دیگری از ناحیه افکار عمومی مسلمانان و به‌ویژه اعراب.»