آشتیانی: دولت رایزنان بازرگانی را مورد بی مهری قرار داد / پارامتر‌های انتخاب رایزن بازرگانی و کشور هدف چیست؟

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، معاون توسعه بازار‌های صادراتی سازمان توسعه تجارت از اعزام پنج رایزن بازرگانی از ایران به مقصد کشور‌های روسیه، چین، آذربایجان، ارمنستان و عمان خبر داد، ضمن اینکه عنوان کرد سال گذشته بیش از دویست و پنجاه فرد برای فعالیت به عنوان رایزن بازرگانی متقاضی بودند که تا امروز پنج فرد واجد شرایط انتخاب شدند و امیدوار هستیم که تا اواسط اردیبهشت ماه امسال به کشور‌های تعیین شده‌ی دیگر هم اعزام شوند. در حالی قرار است امسال به چند کشور اعلام شده و مقاصد بیشتری برای ماه‌های آینده رایزن بازرگانی اعزام شود که مسوولین امر به موضوع همکاری آن‌ها با وزارت خارجه، وزارت صمت و ویژگی‌های افراد انتخاب شده به عنوان رایزن بازرگانی جمهوری اسلامی ایران اشاره‌ای نشده است. به هر حال خبر اعزام رایزن بازرگانی خبر خوبی است، اما رعایت همه نکات در این موضوع که نتیجه آن به تسهیل تجارت خارجی بیانجامد موضوع مهمی است. دانشجو در گفتگو با امیر رضا واعظ آشتیانی؛ معاون اسبق وزارت صمت موضوع اعزام رایزن بازرگانی و چند و، چون آن را مورد بحث و بررسی قرار داده است که در ادامه مشاهده می‌کنید.


امیر رضا واعظ آشتیانی در خصوص اعزام پنج رایزن بازرگانی به چند کشور منطقه‌ای واکنش نشان داد و گفت: بحث رایزن اقتصادی یا رایزن بازرگانی موضوع جدیدی در دنیا نیست که در سال‌های اخیر شکل گرفته و انجام شده باشد، بلکه این موضوع در میان کشور‌های دنیا حتی در دهه‌های گذشته در کشور‌های زیادی مثل کشور‌های اروپایی انجام می‌گرفته، یعنی اصولا کشور‌ها سعی می‌کردند غیر از اعزام سفیر، افرادی را به عنوان رایزنان بازرگانی به کشور‌های مختلف گسیل کنند.

وی در این باره خاطر نشان کرد: از این جهت می‌توان گفت کشور‌های دنیا به اعزام رایزن بازرگانی جهت تسهیل تجارت فی مابین و باز کردن راه‌های صادراتی و استفاده بهتر از ظرفیت‌های اقتصادی خود توجه زیادی مبذول داشته و دارند.

وی افزود: اعزام رایزن بازرگانی در ایران نیز در مقاطع مختلفی مورد توجه قرار گرفته و در برخی دولت‌ها با بی مهری‌هایی مواجه شده است، ضمن اینکه وزارت خارجه و وزارت بازرگانی پیشین یا وزارت صمت کنونی، مسوول گزینش و اعزام رایزنان بازرگانی به کشور‌های خارجی هستند، از سوی دیگر اصولا محل کار رایزن بازرگانی اعزامی از جمهوری اسلامی ایران در سفارت جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.

معاون اسبق وزارت صمت در پاسخ به این سوال که مهمترین وظایف رایزن بازرگانی چیست گفت: مهمترین وظیفه رایزن بازرگانی، شناسایی امکانات و منابع طبیعی کشور خود و نیاز‌های کشور هدفی است که به آنجا اعزام می‌شود، درعین حال رایزن بازرگانی موظف به شناسایی و کسب شناخت همه جانبه از ظرفیت‌های اقتصادی و طبیعی کشور خود است تا به واسطه این موارد بتواند در امر واردات مورد نیاز کشور و صادرات به کشور هدف مقدمات لازم را ایجاد و زمینه‌های کار را برای صادر کنندگان و وارد کنندگان تسهیل کند تا تجارت و تعامل اقتصادی که صورت می‌گیرد، کار کاملاً حرفه‌ای و بازرگانی در حوزه مربوطه باشد.

وی دراین باره تصریح کرد: نکته‌ی مهم، تلاش رایزن بازرگانی برای انعقاد قرارداد‌ها و تفاهم نامه‌های بازرگانی است، یعنی رایزن بازرگانی موظف به بستر سازی برای رقم زدن پروتکل‌های اقتصادی بین کشور خود و کشور‌های دیگر است، تا رایزن بازرگانی دراین مسیر زمینه همکاری بین دو کشور را در بخش تولید و بازرگانی ایجاد کند و از طریق سفارتخانه مربوطه، پروتکل‌های بین کشور خود و کشور مقصد را به منصه ظهور برساند تا در نهایت با سفر مسوولین بلند پایه و تجار به کشور‌های طرف تجارت زمینه برای انعقاد قرارداد‌های تجاری میان مدت و بلند مدت فراهم شود.

واعظ آشتیانی در این باره توضیح داد: وقتی پروتکل‌ها به تصویب می‌رسد از آن زمان به بعد کار برای صنعتگر، تولیدکننده، بازرگان و حتی سرمایه گذار تسهیل می‌شود، چرا که در پروتکل‌ها این موارد لحاظ شده که مثلا کشور میزبان چه امتیازاتی برای بازرگانان و سرمایه‌گذاران ما در کشور خود در نظر گرفته است در نتیجه اعزام رایزن بازرگانی به کشور‌های مختلف موضوع حائز اهمیتی است.

معاون اسبق وزارت صنعت معدن و تجارت درخصوص عملکرد دولت‌های آقای روحانی در موضوع استفاده از ظرفیت رایزن بازرگانی خاطر نشان کرد: با اینکه اعزام رایزن بازرگانیِ کار بلد موضوع مهمی برای رشد و توسعه اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شود، اما در عمل در دولت‌های یازدهم و دوازدهم شاهد بی اهمیتی دولتمردان نسبت به اعزام رایزن بازرگانی بودیم، ضمن اینکه وزرات خارجه در سال گذشته به دلیل محدودیت‌های ارزی رایزنان بازرگانی را به کشور فراخواند و کشور را از داشتن رایزن بازرگانی در خارج محروم کرد. قطعا اگر مسوولان وزارت خارجه نبود رایزن بازرگانی را موضوع مهمی نمی‌دانند باید معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه را هم تعطیل می‌کردند.

امیر رضا واعظ آشتیانی دراین باره خاطر نشان کرد: نکته مهمتر در وزارت خارجه این است که برای وجود افراد متفرقه‌ای که برای این کشور چه در زمینه سیاسی یا اقتصادی در وزارت خارجه کاری نمی‌کنند، پول و اعتبار وجود دارد، اما دولت قادر به پرداختن هزینه رایزنان بازرگانی خود نیست و از کمبود هزینه‌های مالی شکایت می‌کند! این موضوع واقعاً معمای بزرگی است که مسوولین مربوطه حتما باید پاسخگوی افکار عمومی باشند.

وی در این باره تصریح کرد: بنده از نمایندگان مجلس شورای اسلامی متعجب هستم که چرا نسبت به این موضوع، موضع صحیحی اتخاذ نکردند و در برابر دولت نایستادند که با بازگرداندن رایزنان بازرگانی به توسعه تجارت کشور لطمه وارد نکند؟ به هر حال موضوع اعزام و تربیت رایزنان بازرگانی نخبه، فعال و کاربلد از سوی وزارت صمت و وزارت خارجه مغفول واقع شده است، اما اینکه بعد از مدتی مسوولین سازمان توسعه تجارت از اعزام پنج رایزن بازرگانی به کشور‌های روسیه، چین، عمان، آذربایجان و ارمنستان خبر داده اند خوب است و جای خوشحالی دارد، اما باید به این سوال پاسخ دهند که کشور‌های انتخاب شده با چه فاکتور‌ها و پارامتر‌های انتخاب شده اند؟ اگر دولت معتقد به شفاف سازی است در این زمینه باید برای تنویر افکار عمومی، تجار و سرمایه‌گذاران به صورت شفاف اعلام کند که در این کشور‌ها چه ویژگی‌هایی دیده و تشخیص داده شده که قرار است نیمه‌های اردیبهشت ماه سال جاری، پنج رایزن بازرگانی به این کشور‌ها اعزام شوند؟

معاون اسبق وزارت صمت درخصوص اینکه با ظرفیت‌های گسترده خود می‌توانیم با بسیاری از کشور‌ها در تعامل اقتصادی و تجاری باشیم گفت: خوشبختانه ایران از ظرفیت‌های بسیاری برای ارتباط و تعامل با کشور‌های مختلف دنیا برخوردار است، بنابراین به غیر از اروپا باید به ظرفیت‌های خالی که در کشور‌های آسیایی، آفریقایی و بسیاری از کشور‌های دور دست داریم توجه و برای فعال سازی آن‌ها با استفاده از اعزام رایزنان بازرگانی کاربلد، بسیاری از پتانسیل‌های اقتصادی خود به نحو مطلوب استفاده کنیم. به کار انداختن ظرفیت‌های خالی تجارت ما با کشور‌های دیگر فقط نیازمند هوشمندی و مدیریت درست این عرصه است که بتوانیم در جهت افزایش مراودات اقتصادی اعم از صادرات و واردات که عمدتاً امیدواریم بیشتر جنبه صادراتی داشته باشد تا وارداتی، شاهد دستاورد‌های خوبی باشیم.