به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، دور جدید رایزنیهای جمهوری اسلامی ایران و ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) که از روز سه شنبه هفتم اردیبهشت ماه پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام دوباره از سر گرفته شد، کماکان در وین پایتخت اتریش در جریان است.
گفتگوهای ایران و گروه ۱+۴ روز پنجشنبه نیز به شکلی فشرده در وین دنبال شد و از ساعات ابتدایی صبح تا اواخر شب گذشته نشستهایی در سطوح و فرمتهای مختلف برگزار شد.
در همین خصوص محمدجواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی دیشب همچنین در توئیتی از کویت نوشت: همزمان با آن که عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه با شایستگی، رهبری گفتگوها برای احیای برجام را برعهده دارد، بازدیدم از کشورهای حاشیه خلیجفارس را با دیدار از کویت و ملاقات با نخستوزیر شیخ صباح الخالد و وزیر خارجه دکتر شیخ احمد ناصر پایان میدهم. تمرکز بر طرح صلح هرمز (امید) برای منطقه ما بود. نشانههای مثبت در هر دو مسیر (وین و منطقه) به چشم میخورد.
روز پنجشنبه هیئتهای آمریکا و روسیه در وین برای گفتگو درباره رفع تحریمها علیه ایران و احیای برجام گفتگو کردهاند. پس از این دیدار میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه در نهادهای بینالمللی در وین در صفحه شخصیاش در توئیتر نوشت که «یکبار دیگر همراه با تیمهایمان با رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران دیدار کردم. رایزنیهای مفصل و بسیار موثری درخصوص برخی موضوعات اصلی داشتیم که در گفتگوهای جاری در وین برای احیای کامل برجام تحت بررسی هستند.»
همزمان خبرگزاری ریانووستی روسیه به نقل از اولیانوف اعلام کرد دولت آمریکا با رفع تحریمهای اعمالشده علیه ایران به بهانههای ادعایی «تروریسم»، برنامه موشکی و مسائل «حقوق بشر» موافق نیست.
این اظهارات، همراستا با گزارشی است که چند روز پیشتر در روزنامه والاستریتژورنال منتشر شده بود. این روزنامه به نقل از منابع مطلع نوشته بود دولت بایدن برای کاهش تحریمها علیه برخی از بخشهای اقتصاد ایران از جمله نفت و بخش مالی آمادگی نشان داده اما حاضر نیست تحریمهای اعمالشده علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بهانه تروریسم را کاهش دهد.
این در حالی است که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا نیز طی سخنرانی آنلاین در «مرکز مطبوعات خارجی»، با تکرار ادعاهای بیاساس و نخنما شده علیه جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد تهران چالشهای واضح و متمایزی برای واشنگتن دارد.
وزیر خارجه آمریکا با متهم کردن ایران به فعالیتهای ثباتزدا در منطقه، مدعی شد با وجود حصول توافق هستهای، واشنگتن باز هم تاکید کرده که به اقدام علیه فعالیتهای تهران در دیگر حوزهها ادامه میدهد.
از سوی دیگر در پی انتشار خبری به نقل از منابع ناشناس در دولت آمریکا از خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس، درباره آمادگی آمریکا برای برداشتن برخی تحریمها، شبکه پرس تیوی از منابع مطلع ایرانی در تهران کسب اطلاع کرده است که آمریکا هنوز حاضر به لغو همه تحریمها و راستیآزمایی واقعی آن نشده است.
پرس تیوی حداقل از دو منبع جداگانه در تهران مطلع شده است که از جمله تحریمهایی که باید لغو شوند و در صورت عدم لغو، ایران هیچ سودی از برجام نخواهد برد، دستورات اجرایی ۱۲۹۵۹ و ۱۳۵۹۹ و ۱۳۸۷۶ و ۱۳۹۴۹ رئیسجمهور آمریکا و قوانین کاتسا، ISA و ویزا و قانون میهنپرستی پاتریوت بخش ۳۱۱ و U Turn دلار است که باید لغو شوند.
همچنین بررسی پرس تی وی نشان میدهد در صورت عدم لغو یا remove کامل همه تحریمها و اصرار آمریکا بر تعلیق تحریمها یا suspend, lift, cease یا توقف موقت ۱۲۰ روزه و ۱۸۰ روزه (waive)، نتایج مذاکرات وین مورد تایید نهادهای قانونی کشور قرار نخواهد گرفت.
از دیگر سو، پرس تیوی مطلع شده است که آمریکا باید تعهد دهد تحریمها را مجددا باز نخواهد گرداند و در این صورت شرکتهای بینالمللی طرف قرارداد با ایران تا چهار سال مجاز به ادامه فعالیت و همکاری با ایران باشند.
طبق اطلاعات دقیق و تایید شده پرستیوی، آمریکا همچنین باید تعهد به عدم اجرای مکانیزم ماشه و نیز پرداخت خسارتهای ایران از خروج آمریکا از برجام نیز بدهد.
بر اساس تحقیق پرس تی وی، بازگشت آمریکا به برجام، چنانچه تحریمهای مغایر با برجام یا مانع سود بردن ایران از برجام را لغو نکند، نه تنها فایدهای برای ایران نخواهد داشت، بلکه صرفا دست آمریکا را برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی مصوب شورای امنیت باز خواهد کرد.
منابع پرستیوی مجددا تاکید کردهاند که اجرای رفع تحریمها به صورت گام در برابر گام، به گونهای که بهتدریج و در برابر اقداماتی از طرف ایران باشد، تحت هیچ عنوانی قابل پذیرش نیست.
یک منبع امنیتی هم روز پنجشنبه در پاسخ به سؤال پرس تیوی درباره آخرین وضعیت مذاکرات وین گفت: آمریکا نه تنها تا کنون لغو همه تحریمها را نپذیرفته، بلکه حتی با لغو موثر همان تحریمهای ناقص هم موافقت نکرده است. آمریکا قصد دارد تحریمهای اصلی اقتصادی ایران را صرفا در بازههای ۴ ماه و ۶ ماه به صورت موقت متوقف کند که در این صورت هیچگونه گشایش اقتصادی و روابط اقتصادی خارجی جدی شکل نخواهد گرفت.
در خبری دیگر پایگاه اینترنتی شبکه آمریکایی «بلومبرگ» نیز گزارش داد قدرتهای جهانی در تلاش هستند تا توافق هستهای با ایران را تا پیش از نیمه مه، قبل از موعد پایان توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی احیا کنند.
بلومبرگ با اشاره به تایید این مسئله از سوی دو مقام اروپایی که در میانجیگری روند گفتگوها در وین مشارکت دارند و به دلیل حساسیت این گفتگوها نخواستند نامشان فاش شود، هدفگذاری شدن این تاریخ را تایید کرد و به نقل از آنها افزود گرچه ایران و آمریکا در مسیر توافق پیشرفت کردهاند، همچنان راه زیادی تا رسیدن به تفاهم باقی است. طبق این گزارش، با نزدیک شدن به ۲۲ مه (اول خرداد) گفتگوها فوریت یافته است.
به نوشته بلومبرگ، دو طرف در ماه فوریه به توافقی دست یافتند که بر اساس آن دوربینهای آژانس میتوانند فعالیتها در تاسیسات اصلی ایران را ضبط کنند، اما بازرسان تنها در صورتی میتوانند به محتوای آنها دسترسی پیدا کنند که توافقی در پایتخت اتریش به دست آید و در غیر این صورت ایران گفته که آنها را پاک میکند.
با این همه خبرگزاری رسمی دولت چین با اشاره به اینکه گفتگوها برای بازگرداندن آمریکا و ایران به تعهدات ذیل توافق هستهای ایران در وین وارد هفته چهارم شده، افزود جامعه بینالمللی به دنبال دستیابی به یک موفقیت بزرگ در این گفتوگوهاست.
«شینهوا» در ادامه تاکید کرد: اگر واشنگتن در قصدش برای بازگشت به توافق هستهای صادق است، با توجه به اینکه به طور یکجانبه آن را ترک و سپس فشار حداکثری را علیه ایران اعمال کرد و عامل ایجاد بحران کنونی بوده، باید ابتدا دست به اقدام بزند.
در ادامه این مطلب به اقدامات جبرانی ایران در واکنش به خروج آمریکا و اعمال تحریمها و بدعهدیها اشاره شده و آمده است: بنابراین، در تلاش برای دستیابی به پیشرفت واقعی در وین، واشنگتن باید اولین گام را با برداشتن همه تحریمهای یکجانبه غیرقانونی علیه ایران و طرفهای سوم مرتبط بردارد.
به نوشته شینهوا، همانطور که «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه ایران هم پیشتر گفت ایالات متحده باید همه تحریمها را بردارد تا پیشرفت حاصل شود.
طبق این مطلب، روسیه و چین هم همین موضع را دارند و بارها از آمریکا خواستهاند فوراً و به طور کامل تحریمها علیه ایران را بردارد. «وانگ کان» فرستاده چین در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین و نماینده پکن در نشست کمیسیون مشترک برجام در همین خصوص گفته لغو همه تحریمهای یکجانبه غیرقانونی کلید موفقیت گفتگوهای وین است.