دارابی: فراز و نشیب بورس وابسته به مدیریت اقتصاد کلان است / پیشنهاداتی برای حفظ و تقویت بازار

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مدیریت اقتصادی مدیریتی بسیار حساس است چرا که مدیریت درست یا غلط اقتصادی بخش‌های دیگر زندگی و حیات اجتماعی را با خطراتی مواجه می‌کند که می‌تواند بحران‌های مختلفی را برای جامعه رقم بزند. همایون دارابی؛ کارشناس و فعال بازار سرمایه در گفتگو با دانشجو به اهمیت مدیریت اقتصاد در بخش‌های مختلف و تاثیر آن بر ریزش‌ها و صعود‌های بازار پرداخته و بخش قابل توجهی از ریزش‌های بورس و اعتماد زدایی سرمایه گذاران را وابسته به تصمیم گیری دولت در بخش‌های مختلف اقتصاد که بورس را از خود متاثر می‌کنند دانسته است که در ادامه تقدیم می‌شود.


از نظر شما مهمترین برنامه‌هایی که دولت آقای رئیسی و تیم اقتصادی دولت سیزدهم برای بازار بورس باید داشته باشند چیست؟
خود آیت الله رئیسی تا کنون در مصاحبه‌ها و نشست‌هایی که با کارشناسان اقتصادی و در تبلیغات انتخاباتی داشتند به مسائل و نکات مهمی در رابطه با بازار سرمایه و نجات این بازار از ریزش‌ها و بی اعتمادی مردم ارائه دادند. اما موضوع مهمی که درباره تقویت بورس از دولت آینده می‌توان انتظار داشت موضوع پایان زدن بر کسری بودجه دولت است. موضوعی که مشکلات زیادی برای اقتصاد ایران، معیشت مردم و برای اهالی بازار سرمایه ایجاد کرده است. تامین کسری بودجه برای بورس از این جهت حائز اهمیت است که دولت کسری بودجه خود را از بورس تامین نکند، مثل آنچه در یکی دو سال گذشته دیدیدم که چه بلایی بر سر بورس آورد! به این موضوع باید توجه شود چرا که بازار سرمایه، بازار حساسی است. با توجه به حساسیت بازار سرمایه دولت سیزدهم نباید اجازه دهد که با فروش سهام دولتی فشار فروش روی بازار ایجاد شده و بازار از تعادل خود خارج شود.

مهمترین راهکاری که برای حفظ بازار سرمایه از این عارضه می‌توان به کار گرفت از نظر شما چیست؟
این موضوع بسیار مهمی است چرا که اصولا برای نگه داشت بازار سرمایه باید همزمان سمت عرضه و تقاضا مدیریت شود. در خصوص سمت عرضه این موضوع مهم است که کسری بودجه بدون توجه به شرایط بازار از طریق بازار سرمایه تامین نشود، چرا که تامین کسری بودجه از این طریق غیر از به هم ریختن تعادل بورس هیچ آورده‌ای برای بازار بورسی‌ها به دنبال ندارد.

به نظر شما دولت آینده برای موضوع سهام عدالت در بازار سرمایه چه راهبرد و سیاستی را باید در پیش بگیرد؟
به نکته خوبی اشاره کردید چرا که سهام عدالت موضوع مهمی است. برای اینکه سهام عدالت یک بار دیگر شوکی به بازار وارد نکند مدیریت سهام عدالت توسط دولت بعدی بسیار مهم است با این روش که باید کماکان ممنوعیت فروش سهام عدالت برقرار باشد. یعنی فروش سهام عدالت همچنان مدیریت شود تا به بازار برای فروش فشار نیاید این موضوع اگر به خوبی و به درستی مدیریت شود قطعا راهگشا خواه بود.

در بخش تقاضا چه پیشنهادی دارید؟ با اتفاقات سال گذشته و تامین مالی کسری بودجه از بورس مردم چطور به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه اعتماد کنند؟
در بخش تقاضا تا آنجایی که از صحبت‌های قبلی خود آیت الله رئیسی می‌توان برداشت کرد تقویت صندوق توسعه بازار مهم است. بنده معتقدم هفت بندی که توسط سران قوا تصویب شد می‌تواند در راستای تقویت تقاضا در بازار سرمایه موثر باشد. اما یک موضوع مهم دیگری که دولت باید مورد توجه قرار دهد بحث متغیر‌های کلان اقتصادی است که به نوبه خود روی بورس تاثیر می‌گذارند. اگر چهار حوزه متغیر کلان اقتصاد خوب پرداخته و مدیریت شود می‌تواند بازار سرمایه را پویا و روند آن را رو به رشد و به سمت بالا نگاه دارد. اولین موضوع بحث مدیریت نرخ ارز به عنوان یک مولفه تاثیر گذار روی بازار سرمایه است. چگونگی مدیریت نرخ ارز بسیار حائز اهمیت است. مدیریت نرخ سود نیز موضوع مهم دیگری است که دولت باید سیاست گذاری درستی در این بخش داشته باشد. محور سوم عدم قیمت‌گذاری دستوری در بازار است و نهایتا تامین کسری بودجه دولت بدون فشار به بازار سرمایه. این موضوعات مهم که اگر درست مدیریت شوند می‌توانند بازار سرمایه را کمک کنند.

اگر دولت آینده این حوزه‌ها را به خوبی مدیریت کند، بازار سرمایه به صورت خودجوش و اتوماتیک می‌تواند خود را ترمیم کند، شاخص‌ها را نگه دارد و به تدریج هم روند افزایشی داشته باشد اگر این سیاست‌ها با تمرکز انجام شود، چون بازار سرمایه متاثر از متغیر کلان اقتصادی است؛ اگر کلان اقتصاد به درستی مدیریت شود بازار سرمایه به نقطه تعادلی می‌رسد. با توجه به اینکه بازار سرمایه و پول هوشمند هستند اگر کلان اقتصاد به درستی مدیریت شود به نظر می‌رسد بازار سرمایه بهترین بازار‌ها برای سرمایه گذاری است و شاخص‌ها دچار ریزش نمی‌شوند و ریسک چندان بزرگی نخواهند داشت. با توجه به اینکه در حال حاضر، اکثر شرکت‌های بنیادی و بزرگ حتی شرکت‌های کوچکتر در صنایع غذایی، دارویی و سیمانی همه سود‌های خوبی در سال ۱۴۰۰ داشته اند به طوری که p بر E شرکت‌ها زیر شش است این نشان می‌دهد بازار ارزنده است. یعنی بازار در حال حاضر در نقطه‌ای قرار گرفته که به هیچ وجه بالاتر از ارزش ذاتی نیست بلکه حتی زیر ارزش ذاتی است؛ بنابراین بازار باید به خوبی مدیریت شود و مدیریت خوب بازار هم وابسته به مدیریت خوب کلان اقتصاد است. اگر این موضوع توسط دولت آقای رئیسی به خوبی دنبال شود قطعا بازار سرمایه، بهترین بازار برای سرمایه گذاری خواهد بود.