گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - محمدمهدی احمدی؛ پایگاه خبری «المانیتور» آمریکا در گزارشی با عنوان «پیروزی طالبان در افغانستان میتواند الهام بخش جریانات تروریستی و مسلّح در سراسر خاورمیانه شود» به روایت روزنامه نگار «شلی کیتلسون» مستقر در قندهار افغانستان نوشت: پلیس خسته افغانستان پس از نماز مغرب اسلحه و کوله پشتی را برمیدارد و از صخره دیده بانی بالا میرود تا طول شب را نگهبانی بدهد. بسیاری از درگیریهای اینجا در شب انجام میشود. قندهار پایتخت و دژ مستحکم طالبان در دوران امارت [به زعم خود اسلامی] بود. اسامه بن لادن بنیان گذار القاعده در سال ۱۹۹۹ در این شهر با ابومصعب الزرقاوی اردنی تحت حاکمیت رژیم طالبان (۱۹۹۶-۲۰۰۱) دیدار کرد. الزرقاوی و نیروهایش بعدها تبدیل به شاخه القاعده در عراق شدند.
حداقل ۹۵% نیروهای آمریکایی تاکنون افغانستان را ترک کردهاند و باقی نیز تا ۳۱ آگوست خارج خواهند شد. این رویه تضاد شدیدی با روند خروج از عراق دارد. به قول یک افغانستانی که به این روزنامهنگار گفت: «آمریکا قبل از آنکه [عراقیها!] آماده ایستادن شوند، آنها را ناگهانی از بخش مراقبتهای ویژه خارج نکرد.»
طی ماههای اخیر، ولسوالیها (شهرستان) به طرز نگران کنندهای توسط طالبان سقوط کردهاند، زیرا آمریکا با عجله در خروج نیروهای خود از افغانستان است و این فرآیند در برخی مواقع حتی بدون اطلاع همتایان خود در این کشور انجام میدهند. نبرد هنوز به پایان خود نرسیده است و شهرهای بزرگ افغانستان تحت کنترل دولت کابل باقی مانده ولی اوضاع خوب به نظر نمیرسد.
بعضی از قسمتهای شهر قندهار در روزهای گذشته به دست طالبان افتاده است؛ از جمله: خانه یکی از نزیکان حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان. همزمان با انتشار گزارشهایی مبنی بر حضور جنگجویان خارجی در صفوف طالبان، خطر تاثیرات وسیع منطقهای آن نیز افزایش مییابد. با استناد به گزارش اخیر سازمان ملل، القاعده در حداقل ۱۵ ولایت (استان) حضور دارد و تحت لوای طالبان در قندهار، هلمند و نیمروز عملیات میکند.
طیفی از گروههای مسلح خارجی در برخی از نقاط افغانستان بنا به ادعا با طالبان همکاری کردهاند یا تحت پرچمشان جنگیدهاند. عمر شریف - محقق افغانستانی است که در دهه ۹۰ میلادی به دلیل نداشتن ریش مناسب هنگام تحصیل در رشته پزشکی هفتهها در زندانهای در امارت سابق طالبان بود. شریف طی مصاحبهای در کابل در ماه جولای/ تیر به المانیتور گفت: «برخی از این گروهها که عمدتاً از جنگجویان خارجی تشکیل شدهاند، در ابتدا زیر پرچم طالبان جنگیدند و بعدها پرچم خود را بالا بردند.»
افغانستان در اواخر دهه ۹۰ میلادی تحت حاکمیت طالبان زمین تمرینی برخی از گروههایی شد که بعدها به داعش پیوستند. الزرقاوی سال ۲۰۰۶ در جریان بمباران خانه امن وی در روستایی نزدیک شهر بعقوبه عراق توسط آمریکا کشته شد؛ با این حال القاعده عراق به عنوان سلف داعش عمل میکرد تا اینکه خلافت در سال ۲۰۱۳ رسماً اعلام موجودیت کرد.
داعش حدود یک سوم قلمروی سوریه و ۴۰% خاک عراق را تحت کنترل خود داشت. در دسامبر سال ۲۰۱۷ اعلام شد که داعش شکست خورد و آخرین قلمرو خود را نیز در دیرالزور - استان شرقی سوریه از دست داد. با این حال پس از گذشت چند سال از اعلام شکست داعش در عراق هنوز به حملات تروریستی ادعایی خود ادامه میدهد؛ از جمله: شهرک صدر بغداد در روز ۱۹ جولای / ۲۹ تیر که طی این حمله بیش از ۳۰ تن کشته شدند.
کارشناسان اعلام کردند که نیروهای داعش به سمت روستاها، بیابانها و کوهها عقب نشینی کرده و در تلاش برای تجدید قوا است. با این حال، گروههای [ترویستی] در عراق فضای کمتری برای مانور دارند تا افغانستان تحت حکمرانی امارت طالبان.
نویسنده المانتیور مدعی است: اگر چه طالبان و شاخه خراسان خلافت داعش بر سر تسلط بر اراضی افغانستان با هم جنگیدند ولی طالبان و القاعده روابط حسنه خود را حفظ کردهاند. المانتیور ادامه داد: طالبان طی سالیان اخیر پیامهای عمومی خود را به طرز چشمگیری افزایش داده است. برخی از یگانهای طالبان ظاهراً از ماسک و یونیفرم استفاده میکنند. نویسنده المانیتور مدعی شد که برخی از اهالی شهرهایی که تحت کنترل طالبان درآمدند، در هفتههای اخیر افرادی را دیدند که به نظر نمیرسید اهل افغانستان باشند. المانیتور ادامه داد: برخی از اعضای عراقی سابق تشکیلات القاعده نظیر ابوماریا القحطانی - فرمانده سابق پلیس موصل که در زندان بدنام «بوکا» عراق چندین سال زندانی بود و اعتقاد بر این است که اکنون در استان ادلب سوریه حضور دارد، طی هفتههای اخیر به صورت توئیتری در ستایش طالبان قلم به حمایت چرخاند.
دو روز بعد بازدید این روزنامه نگار از خط مقدم حاشیه مرزی شهر قندهار، تمامی خطوط تلفن و سرویس اینترنتی شهر در نزدیکی محل تجمع آوارگان فراری از مناطقی تحت تسلط طالبان، از ساعت ۶ بعد ازظهر از کار افتادند. دو ساعت بعد صدای هلی کوپترها شنیده شد، ولی مشخص نبود که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. صحبت با آنهایی که تنها چند بلوک آن طرفتر بودند بدون حضور فیزیکی غیرممکن شده بود. پرچم طالبان هفته هاست که در حاشیه مرزی شهر قندهار قابل رویت است.
نویسنده المانیتور در پایان نوشت: پس از نیمه شب، صدای هواپیماهای جنگی دوباره شنیده میشد که به این سو و آن سو پرواز میکردند. ناتوانی در برقراری ارتباط به طرز وحشتناکی یادآور وقایعی بود که طی سالیان اخیر در الرقه، موصل و نقاط دیگر در سراسر خاورمیانه مشاهده شد.