گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، دولت سیزدهم روی کار آمد. علی رغم همه اشتباهات و خطاهای عمدی و غیرعمدی که دولت آقای روحانی در مدیریت اقتصاد کشور داشت و براساس نظرات کارشناسان اقتصادی که اشتباهات و کوتاهیها و کم کاریهای دولت را در اداره اقتصاد کشور تایید میکنند، اما دولت آقای روحانی و شخص رئیس جمهور سابق همچنان مدعی است اقتصاد در دولت یازدهم و دوازدهم به خوبی مدیریت شده است! بیژن عبدی؛ اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی واژه آواربرداری را که آقای روحانی مبدع آن است را مناسب پایان دوره مدیریت دولتمردان یازدهم و دوازدهم میداند و دلایل خود را درباره این موضوع در گفتگو با دانشجو توضیح داده است که در ادامه مشاهده میکنید.
بیژن عبدی در پاسخ به این سوال که چرا دولتها در آغاز کار خود از آواربرداری اقتصادی سخن میگویند مثل آنچه خود آقای روحانی در سال ۹۲ گفت، امروز کارشناسان به دولت آقای روحانی نسبت میدهند گفت: به این دلیل که واقعا با رفتن دولت آقای روحانی از اقتصاد تلی خاک و آوار برجا مانده که دیدیم و شنیدیم رهبر معظم انقلاب در دیدار آخر با هیات دولت به اشکالات دولت ورود کردند و با اشاره به بحث برجام که چسبندگی دولت به برجام عامل ویرانی اقتصاد بود اشاره کردند. خود همین برجام و وابستگی به اینکه امروز و فردا تحریمها لغو میشود آن زمان برای اقتصاد کار میکنیم آوارهای سنگینی را بر اقتصاد تحمیل کرد و دیدیم که رهبر انقلاب به این موضوع پرداختند تا آیینه عبرتی برای سایر دولتها شود.
وی در این باره گفت: مقام معظم رهبری این نکته را به دولت سیزدهم گوشزد کردند که کارهای دولت آقای روحانی تکرار نشود چرا که تکرار همان رویه ها، یعنی، تکرار عدم توجه به پتانسیلهای داخلی و واگذار کردن اقتصاد کشور به خواست و اشاره آمریکا برای لغو تحریم ها، در حالی که میدانیم لغو تحریمها به دست آمریکاست، بخواهد بر میدارد نخواهد بر نمیدارد و برای اجرای تعهداتش هیچ ضمانتی به ایران نمیدهد.
عبدی درباره فعالیتهای دولت که اقتصاد را ویران کرد گفت: تنها چیزی که از نتیجه فعالیتهای اقتصادی دولت به ذهن متبادر میشود، ویران کردن اقتصاد است. دولت آقای روحانی ارز ۳۲۰۰ تومانی تحویل گرفت امروز ارز ۲۶ هزار تومانی تحویل دولت بعدی میدهد، این میزان از افزایش نرخ ارز و تورم ۴۴ درصدی فاجعه نیست؟ وضعیت آبرسانی به مناطق مختلف کشور و افزایش مشکلات زیستن محیطی که مردم تشنه را راهی کوچه و خیابان کرده و صدای اعتراض آنها را درآورده آیا ویران کردن اقتصاد ایران نیست؟
استاد اقتصاد در این باره تصریح کرد: اگر دولت در شهرهای بی آب روی شیرین کردن آب در هشت سال گذشته سرمایه گذاری میکرد و ظرفیتهای آب شیرین درخلیج فارس را راه اندازی میکرد امروز بسیاری از استانهای منطقه از سیستان و بلوچستان تا بوشهر وبندرعباس تا دل کویر تحت آبرسانی قرار میگرفت، آیا اسم بی عملی دولت در موضوع مهمی مثل رفع تشنگی انسان و حیوان را میتوان فاجعه و آوار ننامید؟
کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه واقعا دولت آقای رئیسی در حال تحویل گرفتن یک ویرانه است گفت: آقای رئیسی نه جادوگر است نه عصای موسی را دارد که به سرعت بتواند ویرانههای اقتصادی که دولت آقای روحانی مسبب آن است را آوار برداری کند. اصلاحات اقتصادی با این وضعیت در دراز مدت اتفاق میافتد، ضمن اینکه حاکمیت نیز برای تحقق اهداف اقتصادی دولت باید همراه باشد.
بیژن عبدی خاطر نشان کرد: همه به یاد داریم آقای روحانی در دولت یازدهم واژگانی برای دولت قبلی به کار برد که این روزها بیشتر مناسب حال و روز مدیریت خود است، چرا که آوار اقتصاد را بر سر جامعه خالی کرده است. وقتی انسانها ناعادلانه قضاوت کنند با همان چوبی رانده میشوند که دیگران را قضاوت کرده اند، این مساله حق است و امروز ثابت شد. آقای روحانی در سال ۹۲ مدعی خالی بودن خزانه و انبارها از کالاهای ضروری و استراتژیک بود و مدعی بودند با چنین وضعیتی دست ما برای مذاکرات برجام خالی میشود و عملا قدرت چانه زنی تیم مذاکره کننده از بین میرود. واقعیت این است مدیریت اقتصادی دولت آقای احمدی نژاد نیز ایرادات زیادی داشت و در دو سال آخر دولت رها شده بود، اما اگر آقای روحانی راست میگفت میبایست معایب و ضعفهای عملکرد اقتصادی دولت قبلی را درست کند نه اینکه بهانهای شود برای اشکال تراشیها و کم کاریهایی که اقتصاد بیش ازپیش به چالش کشیده و ویرانتر از قبل شود.
عبدی خاطر نشان کرد: متاسفانه دولت آقای روحانی نه تنها اشتباهات و عملکردهای دولت قبلی را تکرار بلکه دامنه آن را وسیعتر کرد. دولتی که میدانست براساس تشدید تحریمها درآمدهای زیادی نخواهد داشت، اما دست از هزینه تراشی برنداشت و هزینههای اقتصادی را افزایش داد، هزینههایی مثل افزایش حقوق و دستمزد که بخش عمده آن به دلیل تورم بالا و کاهش قدرت خرید مردم است.
وی در این باره توضیح داد: وقتی دولت نمیتواند نفت بفروشد و صادراتی داشته باشد مسلما دست دولت بعدی در پوست گردو میرود اگر این آوار نیست، پس چیست؟ تنها راهی که میتواند جلوی شتاب تورم را بگیرد و به دولت سیزدهم کمک کند استفاده از ظرفیتهای عظیم مالیاتی که دولت آقای روحانی به عمد از آن چشم پوشی کرد، بنابراین دولت آقای رئیسی باید ظرفیتهای مالیاتی را احیا کند.
استاد اقتصاد تصریح کرد: برای روشن شدن این موضوع به یک مثال ساده بسنده میکنم. نزدیک به دو سوم بودجه کشور در اختیار شرکتهای دولتی است، معادل ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان و نزدیک ۸۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه جاری کشور است. بودجه شرکتهای دولتی که دقیقا نه درآمد و نه سود آنها مشخص است و نه اینکه این ثروتهای عظیمی که تولید میشود چه میزان در داخل و چه میزان در خارج هزینه میشود. فعالیتهایی که با این عددها و رقمهای نجومی میشود در اقتصاد چه عوایدی داشته است. هزاران میلیارد تومان درآمد غیر شفاف که برای کمک به دولت باید احصاء شود.
بیژن عبدی اضافه کرد: با توجه به اینکه بخش اعظم این شرکتها انفال و ثروتهای عمومی است که مربوط به کل جامعه اسلامی است، دولت باید این ثروتها را بهینه مصرف کرده و صرف رفاه عموم جامعه کند. در حالی که هیات مدیرههای شرکتهای دولتی فکر میکنند ملک شخصی آنهاست و سودهای کلانی که متعلق به عموم ملت است را بین خود تقسیم میکنند. این عدم شفافیت هاست که آوارهای زیادی بر اقتصاد ایران ریخته است.