به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، صنعت لوازم خانگی ایران در سال‌های اخیر و به رغم محدودیت‌هایی که با آن دست به گریبان بود، به مرحله‌ای از سطح خودکفایی رسید که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده با توجه به وضعیت کنونی تولید، در بخش محصولات آماده لوازم خانگی نیازی به واردات نیست.
این خودکفایی، اما حاصل برنامه‌ریزی نبوده و پس از توفیق اجباری خروج شرکت‌های کره‌ای به دلیل تحریم‌های یک جانبه ایالات متحده آمریکا به دست آمده است.
با خروج دو شرکت ال جی و سامسونگ از ایران، بستری برای تولیدکنندگان داخلی فراهم شد تا توانمندی‌های خود را در عرصه تولید لوازم خانگی به نمایش بگذارند و برای تأمین نیاز بازار داخل، تولیدات خود را افزایش دهند.
در این میان، متقاضیان لوازم خانگی که تا پیش از این، تنها به خرید محصولات کره‌ای عادت داشتند و محصولات ایرانی را قابل رقابت با محصولات کره‌ایی نمی‌دانستند، با بازاری مواجه شدند که تنوع محصولات آن نه تنها بیش از محصولات کره‌ای بود بلکه محصولات نیز حتی در مواردی با کیفیت بهتری نسبت به لوازم خانگی سامسونگ و ال‌جی تولید می‌شد.
آنچه با خروج سامسونگ و ال‌جی از کشور در ایران اتفاق افتاد، تحول بزرگی در صنعت لوازم خانگی بود که امروزه زمینه را برای رشد بیش از ۴۰ درصدی این صنعت فراهم کرد.
آمار‌ها چه می‌گویند؟
بر اساس آمار ارائه شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، هم اکنون ۵۰۰ واحد صنعتی بزرگ و متوسط تولید‌کننده لوازم خانگی با ظرفیت تولید ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه در کشور وجود دارد.
در سال ۹۶ میزان تولیدات لوازم خانگی در ایران طبق آمار وزارت صمت، معادل ده میلیون و ۹۲۷ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی بوده است که این رقم در سال ۹۷ و در پی نوسانات شدید ارزی با کاهش ۲ میلیون دستگاهی به ۸ میلیون و ۱۰ هزار دستگاه رسید. از سال ۹۷ که مصوبه ممنوعیت واردات ابلاغ شد، روند تولید لوازم خانگی نیز به شکل قابل توجهی افزایش یافت.
بنابراین، در سال ۹۸ میزان تولید لوازم خانگی با رشد ۷.۸ درصدی نسبت به سال ۹۷ به ۸ میلیون و ۶۹۳ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی رسید. در این راستا وزارت صمت، تولید یازده میلیون و ۶۴۰ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی را برای سال ۹۹ هدفگذاری کرد که طبق آمار ارائه شده در هشت ماهه سال ۹۹ معادل ۸ میلیون و ۵۹۴ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی بر اساس برنامه هدفگذاری شده، تولید شده است.
به عبارت دیگر در هشت ماه سال ۹۹ میانگین، ماهانه یک میلیون و ۷۴ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی تولید شده که اگر همین روند تا پایان سال ادامه داشته باشد، میزان تولید انواع لوازم خانگی تا پایان سال ۹۹ به بیش از ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه رسیده است؛ در حالی که طبق آمار ارائه شده از سوی مدیر کال صنایع برق، فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت در پایان سال ۹۹ تولید انواع لوازم خانگی در مقایسه با سال ۹۷ رشد بیش از ۴۳ درصدی را تجربه کرده و به میزان ۱۵ میلیون و ۴۲۵ هزار دستگاه انواع لوازم خانگی رسیده است؛ رقمی که از میزان هدفگذاری شده برای سال ۹۹ بیش از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه فراتر رفته است.
صدای پای کره‌ای‌ها به گوش می‌رسد
حالا پس از دو سال و با پا گرفتن نهال تولید در داخل کشور، زمزمه‌هایی از بازگشت شرکت‌های کره‌ای و به ویژه دو شرکت «ال‌جی» و «سامسونگ» به گوش می‌رسد؛ شرکت‌هایی که در بدترین شرایط ممکن، بدون در نظر گرفتن نیاز بازار ایران، یکباره از کشورمان خارج شدند و در پازل آمریکا بازی کردند. آن هم زمانی که تولیدکنندگان داخلی توانسته‌اند به خودکفایی دست پیدا کنند. البته این موضوع نافی رقابت نیست؛ اما حداقل کاری که می‌توان در حمایت از تولیدکنندگان انجام داد، ممنوعیت پنج ساله و کوتاه مدت برای قدرتمندتر شدن آنهاست؛ همان کاری که اغلب کشور‌ها با شرکت‌ها و صنایع مادر خود انجام دادند.
شرط و شروط آمریکا برای بازگشت کره‌ایی‌ها
سخنگوی انجمن صنفی لوازم خانگی ایران در مورد شایعات یا اخبار ورود دوباره محصولات این دو برند کره‌ای به ایران در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک اقتصادی می‌گوید: آمریکا برای آزاد کردن بخشی از پول‌های ایران، مجوزی را به شرکت‌های کره‌ای داده که بر اساس آن این شرکت‌ها می‌توانند بدهی ایران را تنها از طریق واردات کالا به ایران پرداخت کنند. در این مجوز همچنین قید شده است، شرکت‌های جدید امکان صادرات محصولات خود به ایران را ندارند، بلکه همان شرکت‌های پیشین باید اقدام به صادرات محصولات خود به ایران کنند. آمریکا برای این مجوز نیز ضرب‌الاجل ۹۰ روزه تعیین کرده است.
به گفته حمیدرضا غزنوی، این شروط نشان می‌دهد که برای ورود دوباره ال‌جی و سامسونگ به بازار ایران و دقیقا زمانی که ایران اعلام کرده در صنعت تولید لوازم خانگی به خودکفایی رسیده، طراحی دقیقی صورت گرفته است.
وی می‌افزاید: متاسفانه آمریکا به دنبال راهی برای شکستن استقامت ایران در بخش‌های مختلف است. صنعت لوازم خانگی به لطف خروج ال‌جی و سامسونگ از کشور، روی پای خود ایستاد و در سال ۹۹، در اوج تحریم‌ها و شرایطی که از نظر شیوع کرونا بر کشور حاکم بود، صنعت تولید لوازم خانگی رشد چشمگیری پیدا کرد؛ رقمی که در صنعت کشور بی‌سابقه و شگفت‌انگیز بوده است.
وی معتقد است که دشمنان ایران تلاش می‌کنند، با واردات دوباره لوازم خانگی کره‌ای، صنعت کشور را زمین‌گیر کنند و در این میان متاسفانه برخی از افراد و مسئولان نیز همسو با آن‌ها حرکت می‌کنند.
لابی‌گری‌های زیرپوستی
غزنوی با اشاره به عواقب بازگشت این دو برند و تبعات آن بر تولید داخل می‌گوید: بر پایه اطلاعات موثقی که در دست داریم، دو شرکت کره‌ای به ویژه سامسونگ در حال لابی‌گری برای بازگشت به ایران هستند و در این راستا نیز تمام تلاش خود را صرف تبلیغات به ویژه در حوزه فرهنگی کرده‌اند. این دو برند در حال حاضر، مشغول مقدمه‌چینی برای ورود دوباره به بازار ایران و به صورت کاملا زیرپوستی مشغول لابی با مسئولان و برخی چهره‌های فرهنگی هستند.
به گفته وی این نگرانی وجود دارد که در جریان لابی‌گری کره‌ای‌ها، افراد تاثیرگذار صنعت لوازم خانگی کشور، با این برند‌ها همسو شوند. در این صورت منافع تولیدکنندگان به خطر خواهد افتاد و نه تنها شعار سال محقق نمی‌شود، بلکه تولید لوازم خانگی در معرض خطر نابودی قرار می‌گیرد.
غزنوی بر این باور است که اگر تولیدکنندگان ایرانی محصول بی‌کیفیت و بدون گارانتی تولید کنند، می‌توان دلیل موجهی برای ورود برند‌های خارجی به کشور داشت، اما در شرایطی که تولیدات لوازم خانگی ایران در حال حاضر به اروپا صادر می‌شود و قابل رقابت در بازار‌های جهانی است، ورود دوباره برند‌های خارجی، در واقع تیشه محکمی به ریشه تولید می‌زند.
راه‌اندازی کمپین «نه به واردات»
سخنگوی انجمن صنفی لوازم خانگی ایران می‌افزاید: متاسفانه هم اکنون حتی برخی فروشندگان لوازم خانگی اقدام به تخلیه مغازه خود کرده و آماده شده‌اند تا با رفع ممنوعیت واردات محصولات ال‌جی و سامسونگ، این محصولات را عرضه کنند.
به گفته وی، در این راستا فعالان صنعت لوازم خانگی و دلسوزان این صنعت، با راه‌اندازی کمپین «نه به واردات» سعی کرده‌اند تا در شرایطی که ما در صنعت لوازم خانگی به خودکفایی رسیده‌ایم، مانعی بر سر راه واردات لوازم خانگی باشند. ما امیدواریم دولت سیزدهم با توجه به وضعیت حساس کنونی و با هدف حمایت از تولیدکنندگان داخلی و تحقق شعار سال، مانعی جدی بر سر واردات هدف‌دار محصولات کره‌ای به ایران باشد.
ورود کره‌ایی‌ها، صنعت ایران را زمین‌گیر می‌کند
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران نیز با اشاره به اینکه احتمال ورود دوباره محصولات کره‌ای به ایران دور از انتظار نیست، می‌گوید: امکان دارد اگر آمریکا وارد برجام شده و تحریم‌ها لغو شود، واردات محصولات کره‌ای نیز آزاد شود.
به گفته اکبر پازوکی، اکنون زمان واردات لوازم خانگی به ایران نیست، چون ما در چهار سال گذشته، در این صنعت به خودکفایی رسیده‌ایم و لغو ممنوعیت واردات، تنها موجب زمین‌گیر شدن و ضربه زدن به تولید داخل می‌شود.
وی با اشاره به سوء مدیریت دولت دوازدهم و عدم حمایت از تولیدکنندگان می‌افزاید: متاسفانه دولت یازدهم و دوازدهم نه تنها از صنعت لوازم خانگی حمایت نکرد، بلکه هیچ گاه بهایی برای اتحادیه‌ها و فعالان صنف لوازم خانگی نیز قائل نبود. این در حالی است که برای واردات یک محصول یا یک کالا، اتحادیه‌ها و اصناف بهترین مرجع برای پاسخگویی به میزان نیاز بازار هستند تا بر اساس آن نوع و میزان واردات کالا مشخص شود.
وی بر این باور است، امروز صنایع کشور به جای واردات کالا، نیازمند ورود تکنولوژی و دانش فنی هستند؛ هرچند اکنون توانسته‌ایم در صنعت لوازم خانگی به خودکفایی برسیم و از تخصص و توانمندی متخصصان ایرانی استفاده کنیم، با این حال خطوط تولید ما همچنان با تکنولوژی چند سال گذشته فعال است، در حالی که تکنولوژی در صنعت باید هر ساله به روز رسانی شود.
ضرورت ممانعت از ورود لوازم خانگی کره‌ای
پازوکی اضافه می‌کند: در چهار سال گذشته، متخصصان و نیروی کار جوان وارد صنعت شدند، دانشگاه‌ها، نخبگان خود را به کارخانه‌ها معرفی کردند و شرکت‌های دانش‌بنیان دست در دست صنایع گذاشتند تا امروز صنعت لوازم خانگی توانسته به جایگاه واقعی خود در کشور دست پیدا کند. حال اگر قرار باشد با واردات محصولات ال‌جی و سامسونگ، خللی در این روند ایجاد شود، وظیفه مردم و صنعتگران است که مانع تحقق اهداف دشمنان شوند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران با اشاره به نقاظ ضعف موجود در صنعت لوازم خانگی ادامه می‌دهد: نبود نقشه راه مشخص، سوء مدیریت یا مدیریت ناکارآمد و نبود زیرساخت‌های لازم موجب شده تا به رغم تلاش بی‌وقفه صنعتگران، این صنعت مسیر مشخص و چشم‌انداز روشنی نداشته باشد.
اگر قرار است خودکفایی در صنعت لوازم خانگی را حفظ کنیم و به صادرات و بازار‌های بین‌المللی بیندیشیم، در وهله نخست باید نقاط ضعف موجود را برطرف کنیم.
منبع: تابناک