از نیشخند روحانی تا حضور میدانی رئیسی؛ سبک مدیریت دو رئیس‌جمهور در آبان چگونه بود؟+فیلم

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- محمد حسین طارمی؛ سه‌شنبه گذشته، پیش از ظهر بود که اختلال در سامانه هوشمند سوخت باعث شد تا عرضه بنزین به صورت یکپارچه در سراسر کشور متوقف شود. مردم انتظار داشتند لحظاتی بعد این مشکل برطرف شود، اما این معضل ادامه دار شد و مردمی با باک‌های خالی از بنزین به جایگاه‌های سوخت مراجعه کرده بودند، کم کم متوجه شدند چند ساعتی خبری از بنزین نمی‌شود.

اختلال در سامانه‌های سوخت از حوالی ساعت ۱۱ صبح در تهران آغاز شد و به تدریج به سایر استان‌ها سرایت کرد. این مسئله  آنقدر سریع اتفاق افتاد که تقریبا در لحظات اولیه هیچ واکنشی از مسئولین به دنبال نداشت و تنها در فضای مجازی حدس و گمان‌هایی زده می‌شد.

طبق معمول با طولانی‌شدن این اختلال و پر شدن پیمانه صبر مردم از بی‌اطلاعی، کم کم واکنش‌های رسمی آغاز شد. اولین واکنش را سخنگوی وزارت نفت داشت که با اشاره به اختلال رخ ‌داده برای دریافت بنزین از طریق کارت هوشمند سوخت، گفت که سامانه هوشمند کارت سوخت از مدار خارج شده است و دلیل این اختلال را مشکل فنی اعلام کرد.

بنزین گران می‌شود؟

مثل همیشه با اولین واکنش رسمی، موج خبرها و شایعات آغاز شد و اولین شایعه‌ای که دهان به دهان می‌چرخید و حتی به فضای مجازی نیز رسید، بحث گرانی بنزین بود. البته برخی بی‌تقصیر بودند، زیرا این مسئله در چند روز گذشته نیز خبرساز شده بود و برخی کانال‌ها در فضای مجازی از تک نرخی شدن بنزین و حتی رسیدن قیمت تا ۱۴ هزار تومان نیز خبر داده بودند. البته این مسئله از سوی مسئولین امر تکذیب شده بود اما تجربه تلخ دولت روحانی همچنان در یاد و خاطر مردم باقی مانده است.

به همین خاطر وزیر کشور با تأکید بر اینکه هیچ برنامه ای برای گرانی بنزین وجود ندارد، گفت: «مردم هیچ نگرانی نداشته باشند». اما بر اساس نظارت‌های میدانی ما در پمپ بنزین‌های سطح شهر خبر از دلهره مردم برای گرانی مجدد بنزین و بی‌اطلاعی از شرایط پیش آمده بودند.

در ساعات اولیه خبرهای ضد و نقیضی از عرضه بنزین بدون کارت سوخت و به صورت آزاد اعلام شد که بر اساس مشاهدات میدانی، شرایط پمپ بنزین‌ها از تعطیلی کامل حکایت می‌کرد. کمی بعد مجدد اعلام شد برای دریافت بنزین حتی به نرخ آزاد نیز باید سامانه هوشمند سوخت در پمپ‌ بنزین‌ها به صورت دستی از مدار خارج شود. با این حال برای چند ساعت، هیچ بنزین در کشور عرضه نشد و به گفته شاهدان عینی تنها برخی سودجویان در نزدیک جایگاه‌های سوخت، هر لیتر بنزین را به قیمت 12 هزار تومان به فروش می‌رساندند.

رئیسی در کف میدان نظارت

صبح روز چهارشنبه درست یک روز پس از ایجاد اختلالات برای بررسی اوضاع جایگاه‌های سوخت، به سطح شهر رفتیم و بر اساس مشاهدات میدانی، جایگاه‌ها با شرایط مختلفی راه اندازی شده بود. اما کمی بعد خبر بازدید سرزده‌ رئیس‌جمهوری از وزارت نفت برای بررسی آخرین وضعیت عملیاتی کردن جایگاه‌های عرضه سوخت منتشر شد.

رئیسی به منظور بررسی آخرین وضع عملیاتی کردن جایگاه‌های عرضه سوخت در سراسر کشور و بررسی اختلال پیش‌آمده در سامانه هوشمند سوخت در وزارت نفت حضور یافت. سپس به صورت سرزده به جایگاه توزیع سوخت در میدان فردوسی تهران رفت و از آنجا بازدید کرد. حضوری که برای مردم حاضر در جایگاه تعجب برانگیز بود و به گفته افراد حاضر در صحنه، توقع حضور شخص رئیس جمهور برای نظارت از نحوه راه اندازی مجدد جایگاه‌ها در کف خیابان، را نداشتند.

بی‌تدبیری دولت تدبیر و امید

بامداد روز جمعه ۲۴ آبان ماه سال 98 بود که ناگاه رسانه‌ها خبر از شوک افزایش قیمت بنزین دادند و علی رغم آنکه بار‌ها وزیر نفت (در روزهای قبل از افزایش قیمت) اعلام کرده بود دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد؛ اما خبر تغییر نرخ بنزین به صورتی که بنزین سهمیه‌ای لیتری هزار و 500 و بنزین آزاد لیتری 3 هزار تومان، مسئله‌ای بود که از همان ساعات ابتدایی موجی از اعتراضات را در کشور به دنبال داشت. این اعتراضات عمدتاً در محلات فقیرنشین شهری متمرکز و در ابتدا نسبتاً مسالمت‌آمیز بود و به تدریج به یک شورش خشونت‌آمیز علیه حاکمیت تبدیل شد.

من هم صبح جمعه فهمیدم!

در حالیکه رسانه‌های معاند با اجرای نادرست این طرح برچسب‌های ناشایستی به پیشانی کشور و نظام می‌زدند؛ حسن روحانی در اولین واکنش خود به این موج اعتراضات در جلسه شورای اداری استان آذربایجان شرقی گفت: «شبی که سهمیه‌بندی بنزین اجرا شد من خودم هم اطلاع نداشتم و نمی‌دانستم که اجرای این طرح این هفته است یا هفته آینده؛ چرا که به شورای امنیت کشور گفته بودم که زمان آن را به من هم حتی نگویید، چرا که به آن‌ها گفته بودم در صداوسیما کار‌های تبلیغاتی اجرای این طرح را انجام دهید و هر شبی که مناسب بود آن را اجرایی کند».

وی ادامه می‌دهد: من هم مثل همه مردم ایران مطلع شدم که صبح جمعه قیمت بنزین تغییر کرده است چرا که من هم این طرح را به شورای امنیت واگذار کرده بودم و به آن‌ها گفته بودم که زمانش را به من نگویید چرا که این مصوبه در جلسه سران قوا مصوب شده است.

این شاهکار دولت و حالا اظهارات عجیب روحانی مشکلات دولت را کاهش نداد و مشکلات دیگری در این شرایط بحرانی اضافه کرد؛ چرا که این ذهنیت برای مردم جامعه ایجاد شد که روحانی هم یکی مثل آدم عادی است و مثل مردم نظاره گر اتفاقات و رخدادهای پیرامونی در کشور هست.

مدیریت از کاخ نیاوران یا کف میدان

با این تفاسیر زمانی که مدیریت این دو بحران یعنی گرانی ناگهانی بنزین در سال 98 و اختلال ناگهانی سامانه هوشمند سوخت در چند روز گذشته را با یکدیگر بررسی و مقایسه می‌کنیم، به تفاوت فاحش سبک مدیریت دو رئیس جمهور پی می‌بریم. در یکسو روحانی مهارت ویژه‌ای در مدیریت از راه دور یا در کلام بهتر، مدیریت از کاخ نیاوران داشت و این امر سرلوحه مدیریتش بود و با گذشت امر دولتش، شکاف اعتماد بین مردم و نظام با عملکرد او افزایش پیدا می‌کرد؛ اما در طرف دیگر آیت الله رئیسی، از اولین روز کاری با حضور میدانی در کف خیابان و در میان مردم، باعث دلگرمی و افزایش اعتماد به دولت و حاکمیت شده است. مدیریتی که از ابتدا سرلوحه کار وی بوده و بر همین اساس سعی در رفع مشکلات مردم دشته است.