گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- یوسف بیوک خان؛ پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی که در روز‌های گذشته برگزار شد، با تاکید بر همکاری‌های تجاری و اقتصادی هرچه بیشتر به کار خود پایان داد. ده کشور عضو این سازمان اصولا تلاش می‌کنند تا سهم بیشتری از مزایای عضویت در این سازمان داشته باشند. اما عضویت در سازمان اقتصادی همکاری اکو تا چه حد برای همه اعضا و ایران رشد و توسعه اقتصادی را به عنوان یک دستاورد به همراه داشته را در گفتگو با فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی مطرح کردیم که در ادامه آمده است.
مسعود دانشمند؛ عضو اتاق بازرگانی تهران و فعال اقتصادی در گفتگو با دانشجو به مساله بهره برداری اعضای سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو پرداخت و در این باره با انتقاد به عملکرد این سازمان و بی عملی ایران در استفاده اقتصادی از عضویت در سازمان‌هایی نظیر اکو گفت: سازمان اکو یک سازمان مستقل است. یعنی این سازمان ذیل سازمان اقتصادی دیگری نیست، بنابراین شخصیت مستقل خود را دارد. اما وقتی این سازمان بهای بیشتری می‌یابد و در عرصه بین الملل به لحاظ اقتصادی و تجاری و حتی سیاسی معتبر می‌شود که اعضای اکو بدان بها دهند.
وی در این باره خاطر نشان کرد: هنگامی که اعضای سازمان اکو از ظرفیت‌های خود برای تعامل هر چه بیشتر درون اعضای این سازمان اهمیتی نمی‌دهند و از آن به درستی بهره برداری نمی‌شود، واضح است که سایر سازمان‌های اقتصادی و کشور‌های دنیا نیز به این سازمان اعتباری نمی‌دهند و توجهی نمی‌کنند.
دانشمند با انتقاد از عملکرد اقتصادی ایران در سازمان اکو و سازمان‌های مشابه اقتصادی ادامه داد: ایران در سال‌های گذشته تا کنون از عضویت در سازمان‌های اقتصادی بهره زیادی نبرده است. نه فقط از اکو، از سایر سازمان‌های اقتصادی دیگری نیز که در آن عضو هستیم، استفاده نکرده ایم. مثل همکاری با هشت کشور اسلامی در حال توسعه مثل اندونزی، مالزی، بنگلادش، پاکستان، ترکیه، مصر و نیجریه که به قدر کافی از آن بهره‌مند نشده ایم. در اکو نیز کاری نکرده ایم، همانطور که از عضویت در کشور‌های ساحلی اقیانوس هند نیز بهره برداری اقتصادی و تجاری نداشته ایم؛ لذا با صراحت می‌توان گفت در همه سازمان‌های اقتصادی مثل شانگهای، اکو، و سایر مجامع جهانی اقتصادی کارنامه قابل دفاعی نداریم.
عضو اتاق بازرگانی تهران با انتقاد از برجسته کردن تحریم‌های نفتی و اینکه برخی تلاش می‌کنند به گونه‌ای وانمود کنند که گویا ایران فقط نفت صادر می‌کند، گفت: ایران در سال ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی دارد. در این شرایط این رقم، عدد بزرگی است. مساله این است که هر چند در سازمان‌های همکاری اقتصادی اکو عضو شده ایم، اما برای مشارکت کردن نیامدیم. نیامدیم در همکاری با کشور‌های مختلفی که عضو سازمان‌های اقتصادی هستند کارخانه‌های مشترک ایجاد کنیم.
وی در این باره تصریح کرد: مثلا در همین اکو می‌توانستیم یک کشور را مامور به ساخت کاغذ و دایر کردن کارخانه کاغذ سازی برای برداشت خود و فروش به همه اعضا کنیم. هر کشوری بنا بر مزیت‌های خود می‌توانست کالایی تولید کند و در اختیار سایر اعضا قرار دهد. در چنین روندی هم کشور هدف سود می‌برد، هم سایر اعضا و نیاز‌های سایر کشور‌های منطقه نیز مرتفع می‌شود. ضمن اینکه زمینه‌ی اشتغالزایی برای چند کشور عضو این سازمان ایجاد می‌کند.
مسعود دانشمند فعال اقتصادی خاطر نشان کرد: مثلا در زمینه پوشاک پاکستان و ترکیه پیشرفت‌های قابل توجهی دارند. آنچه از البسه‌ای که وارد کشور می‌شود عمدتا از این دو کشور به صورت قاچاق است. ما می‌توانستیم تولید کننده کالایی باشیم تا کالای خود را به این کشور‌ها صادر کنیم و بدون قاچاق از آن‌ها واردات داشته باشیم. عدم شناسایی ظرفیت‌ها ناشی از غیر فعال بودن و مدیریت غلط دبیرخانه سازمان اکو است. در صورتی که اگر دبیرخانه این سازمان فعال باشد ده کشور عضو می‌توانند در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و ... خدمات مختلفی از یکدیگر دریافت کنند که به صرفه‌تر و ارزان‌تر باشد.
عضو اتاق بازرگانی خاطر نشان شد: متاسفانه کشور‌های عضو اکو برای توسعه فعالیت‌های اقتصادی از این ظرفیت عظیم استفاده چندانی به عمل نیاورده اند. یعنی می‌توان گفت اکثر کشور‌های عضو اکو به صورت ویترینی و دکوری هستند تا فعال در زمینه توسعه اقتصادی با سایر اعضا. در صورتی که اگر سازمان اکو دبیرخانه دائمی فعالی داشته باشید با همکاری و تعامل بیشتر می‌تواند زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی کشور‌های عضو فراهم کنند. متاسفانه وضعیت به گونه‌ای شده که سران کشور‌های عضو اکو چند سال یک بار دور هم چای و قهوه‌ای می‌نوشند و تمام.
مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی تهران در ادامه تاکید کرد: مسوولین ما گمان می‌کنند وقتی عضو یک سازمان شدند فقط باید به آن کشور صادرات داشته باشیم. در حالی که نباید از این کشور‌ها فقط به عنوان بازار مصرف برای خود استفاده کنیم. تا زمانی که به این کشور‌ها به عنوان بازار مصرف نگاه کنیم تجارت ما توسعه نمی‌یابد. زمانی می‌توانیم از عضویت در سازمان‌های مختلف بهره‌مند شویم که مزیت خود و سایر کشور‌ها را تعریف و با آن آشنا باشیم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: سازمان همکاری اکو به شدت نیازمند تشکیل یک صندوق سرمایه گذاری است که اعضای آن حداقل ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه در آن بگذارند. از بانک‌های بین المللی ۲۰۰ میلیارد دلار نیز وام بگیرند تا بتوانند فعالیت‌های اقتصادی مورد نظر خود را در ده کشور عضو کلید بزنند. اما اگر قرار باشد هر کشوری با نگاه از بالا به پایین به بهره برداری خود از یک سازمان اقتصادی نگاه کند و برای سایر کشور‌ها امتیازی قائل نباشد قطعا سازمان مورد نظر بی خاصیت خواهد بود.