اعتراض کارگران میاناب در چند روز اخیر / آیا کشت و صنعت میاناب به سرنوشت هفت تپه دچار شده؟

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، سیاست خصوصی‌سازی در دهه‌های اخیر به صورت چشم گیری در کشور افزایش پیدا کرده تا امروز شاهد واگذاری شرکت مختلفی بودیم. خصوصی‌سازی نه تنها در کشور ما بلکه در خیلی از کشور‌های توسعه یافته یا در حال توسعه اجرا شده است که نتایج رضایت بخشی نیز داشته است.

اما در کشور ما اکثر خصوصی‌سازی‌ها با نارضایتی و اعتراض مردم، کارگران و کارکنان مواجه شده است؛ به گونه‌ای که شرکت‌هایی مانند هفت‌تپه، هپکو، ماشین‌سازی تبریز، دشت مغان، پالایشگاه کرمانشاه، کنتورسازی قزوین و... به دلیل مشکلات خصوصی‌سازی نام‌شان برای اکثر مردم ایران آشنا است.

سوال این جاست که چرا فرآیند خصوصی‌سازی در ایران با این اعتراضات مواجه شده است؟ وچرا خصوصی سازی در اکثر مواقع حتی نتوانسته یکی از اهداف تدوین شده را تحقق ببخشد؟

با اندکی بررسی متوجه خواهیم شد که عمده خصوصی‌سازی‌ها در کشورمان دارای اشکالات زیر هستند:
۱. نحوه قیمت گذاری
۲. شیوه واگذاری
۳. اهلیت خریدار
۴. سوء مدیریت

بی دقتی دولت و نهاد‌های متولی در واگذاری‌ها آنچنان عمیق است که تقریبا به اکثر این شرکت‌ها چوب حراج زده‌اند. همچنین سرکار آمدن افراد نا اهل بر سر شرکت‌ها نیز سبب شده که عمدتا شرکت‌ها از ریل اصلی خود خارج بشوند و سیاست‌هایی را اتخاذ کنند که فقط منافع خودشان را تامین کند و بی اهمیت‌ترین مسئله منافع ملی، حقوق کارکنارن و به خصوص قشر کارگر است.

کنشگری جنبش‌های دانشجویی و کارگران در رسانه‌ای کردن این موضوعات و مطلع کردن سایر مردم نقش تاثیر گذاری داشته است؛ به گونه‌ای که مقاومت و ایستادگی کارگران هفت‌تپه امروز به الگویی برای سایرین تبدیل شده است.

شرکت‌کشت و صنعت میاناب در همسایگی همان هفت‌تپه مشهور

شرکت‌کشت و صنعت میاناب - در همسایگی همان هفت‌تپه مشهور- که از سال ۹۶ به بخش خصوصی واگذار شده بود نیز از مشکلات خصوصی سازی بی نصیب نمانده. در چند روز اخیر شاهد اعتراضات کارگران و اهالی روستا‌های همجوارشرکت به این مشکلات هستیم. شرکت کشت و صنعت نیشکر میان‌آب از توابع این شهرستان پس از سال‌ها گمانه‌زنی سرانجام به شرکتی خصوصی موسوم به مزمز واگذار شد. این واحد تولیدی که درمنطقه میان آب و آهودشت قرار دارد در حالی به بخش خصوصی واگذار شده که در اراضی حاصلخیز هشت هزار هکتاری آن محصولاتی همچون سه هزار هکتار نیشکر و دو هزار هکتار غیر نیشکری مثل کلزا، گندم، ماش وچغندر و باغ‌های مرکبات وزیتون کشت می‌شود.

آب مورد نیاز اراضی به میزان بیش از ۱۰ متر مکعب در ثانیه با استفاده از تاسیسات ایستگاه پمپاژ به وسیله ۹ دستگاه الکتروپمپ و سیستم آبرسانی نیمه مدرن تامین و از طریق کانال اصلی به ظرفیت ۲۱ متر مکعب به کانال‌های درجه ۱ و سپس به کانال‌های ۲ و ۳ هدایت می‌شود. این طرح دارای مجموعه‌ای از شبکه زهکشی، ساختمان‌ها، تاسیسات، تجهیزات و ماشین آلات بوده و مجموعه طرح، محدود به عوراض طبیعی و خط راه‌آهن است. واگذاری واحد کشت و صنعت نیشکر میان‌آب یکجا از طریق مزایده و تحت شرایط اعلامی صورت گرفت.

کارگران شرکت میاناب با الهام گرفتن از پیگیری و تجمعات مسالمت آمیز شرکت همجوارشان یعنی کشت و صنعت هفت تپه، به دنبال احقاق حقوق ضایع شده‌شان هستند؛ و چند روزیست نهاد‌ها دستگاه‌های مختلف را مورد خطاب قرار می‌دهند. اما تا کنون بعد از ده روز تجمع مسالمت آمیز نه تنها کسی پاسخ‌گوی ایشان نیست بلکه حتی اخبارشان در بین رسانه‌ها بازتابی نداشته است؛ و این نگرانی را برایشان پیش آورده که نکند رسانه‌های معاند با غرض ورزی این تجمعات را پوشش بدهند و مطالب‌شان را به موضوعی امنیتی تبدیل کنند. عمده این کارگران به صورت مزد-ساعتی با شرکت دیگری طرف قرارداد هستند که در نتیجه نگران برهم خوردن امنیت شغلی خود هستند.

به گفته کارگران، تعداد همکارانشان از سال ۹۶ که کشت و صنعت میاناب به بخش خصوصی واگذار شد، از بیش از هزار نفر به حدود ۵۰۰ نفر کاهش یافته است. از این تعداد هم حدود ۴۰۰ نفر با شرکت دیگری طرف قرارداد هستند.

این کارگران همچنین خواهان درج عناوین شغلی خود به صورت ثابت در لیست‌های بیمه‌ای هستند؛ چراکه به گفته آن‌ها عناوین شغلی مختلفی در لیست‌های بیمه‌ای عنوان شده است. این موضوع موجب می‌شود که آن دسته از کارگران که شغل‌شان مشمول بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان‌آور می‌شود، دیرتر از موعد بازنشسته شوند یا برای احراز سوابق خود و تطبیق آن‌ها با عناوین شغلی، درگیر امور اداری شوند.

تحقیق و تفحص از واگذاری شرکت کشت و صنعت نیشکر میاناب

شرکت کشت و صنعت میاناب حدود ۸ هزار هکتار زمین دارد که کارگران می‌گویند که از این زمین‌ها برای کشت شلتوک و گندم هم استفاده می‌شود؛ درحالیکه واگذاری این شرکت با هدف تکمیل زنجیره محصولات نیشکر انجام شده است. از آنجا که کشت و صنعت میاناب کارخانه ندارد، محصول نیشکر خود را پس از برداشت، در اختیار شرکت‌های همجوار خود یعنی کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه و کشت و صنعت کارون قرار می‌دهد. با این احوال کارگران در درجه اول خواهان تبدیل وضعیت قرارداد خود در قالب انعقاد قرارداد مستقیم با شرکت میاناب هستند.

پرداخت پاداش‌های بهره‌برداری و حسابرسی، جیره ارزاق، پاداش دهه فجر، حق لباس و دانش آموزان ممتاز، بروزرسانی طبقه‌بندی مشاغل، محاسبه سنوات بازنشستگی طبق عرف سال‌های گذشته (۴۵ روز با مزایا)، انتخاب شورای کارگری طبق روال سال‌های گذشته و همسان‌سازی حقوق پرسنل مانند شرکت‌های مجاور از دیگر خواسته‌های کارگران میاناب است.

گفتنی است که سال ۹۹ موضوع تحقیق و تفحص از واگذاری شرکت کشت و صنعت نیشکر میاناب مطرح شده بود. محمد کعب عمیر، نماینده شوش در این مورد، گفته بود: متاسفانه شرکت کشت و صنعت «میان‌آب» شوش، با تقریباً ۸ هزار هکتار در سال ۹۶ بدون کار کارشناسی به شرکت مزمز واگذار شده است که تحقیق و تفحص این موضوع را پیگیری می‌کنم؛ لذا سکوت رسانه‌های داخلی و به خصوص صدا وسیما امروز در حق کارگران شرکت میاناب و مردم روستا‌های همجوار ظلمی است نابخشودنی.