خطیبی: عدم لغو تحریم‌های نفتی ایران و روسیه قیمت نفت را افزایش می‌دهد/ صنعت نفت نیازمند نوسازی

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، قیمت نفت در بازار‌های جهانی بعد از بحران اوکراین به شدت افزایش یافت به گونه‌ای که رکورد قیمت را در بیش از هفت سال گذشته شکست. افزایش قیمت نفت و خطر بروز بحران اقتصادی واجتماعی در آمریکا و اروپا سران کشور‌های غربی را مجبور به برداشت استراتژیک از ذخایر نفتی خود کرد، راهکاری که به کاهش قیمت نفت منجر شد. کارشناس انرژی و معاون اسبق اوپک در گفتگو با دانشجو آینده بازار نفت و قیمت در بازار‌های بین المللی انرژی را تحلیل کرده است.

محمد علی خطیبی؛ معاون اسبق وزارت نفت و عضو سابق ایران در اوپک در گفتگو با دانشجو در خصوص آینده قیمت نفت در بازار‌های جهانی گفت: آمریکایی‌ها به دلیل نگرانی از افزایش نرخ سوخت و اعتراضاتی که در کشور‌های غربی به این دلیل به وقوع می‌پیوست ناچار به برداشت از ذخایر استراتژیک نفتی خود شدند. کمبودی که در بازار نفت دیده می‌شود ناشی از تحریم روسیه توسط آمریکاست به همین دلیل آمریکایی‌ها چاره‌ای غیر از برداشت از منابع ذخیره‌ای خود نداشتند.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: با اینکه اروپا نفت و گاز روسیه را بعد از بحران اوکراین تحریم نکرد، اما آمریکا با تحریم انرژی روسیه به افزایش قیمت نفت و کمبود انرژی در سطح جهان دامن زد. آمریکایی‌ها برای جبران کمبود‌های موجود ناچار به برداشت‌های فوری از ذخایر خود شدند چرا که کشور‌های عربی تولید کننده نفت در عرضه بیشتر نفت به بازار‌های جهانی همکاری نکردند.

معاون اسبق شرکت ملی نفت خاطر نشان کرد: کشور‌های حوزه خلیج فارس به عنوان اصلی‌ترین تولید کنندگان نفت و گاز منطقه به صراحت اعلام کردند نفت مازادی برای عرضه به بازار ندارند، در حالی که همین کشور‌های حوزه خلیج فارس در دوران ترامپ از تحریم نفتی ایران استقبال کردند و به آمریکا و غرب اطمینان دادند که نیاز بازار‌های خریدار نفت ایران را تامین می‌کنند.

وی در ادامه توضیح داد: کشور‌های تولید کننده نفت از جمله عربستان و حوزه خلیج فارس برای ایجاد ثبات در قیمت‌ها بعد از تحریم ایران، نفت بیشتری تولید کردند، اما درباره روسیه اعلام کردند که امکانی برای جایگزینی نفت مورد نیاز کشور‌های خریدار نفت روسیه ندارند. عدم برخورداری از ظرفیت مازاد و پتانسیل لازم برای تولید نفت توسط کشور‌های تولید کننده موضوعی است که بحران نفت را در ماه‌های آتی و تداوم تحریم روسیه جدی‌تر می‌کند.

محمد علی خطیبی آینده بازار نفت را پیش بینی کرد و گفت: هنگامی که کشور‌های صادر کننده نفت نتوانند تولید خود را اضافه کنند و جایگزینی برای تامین نفت روسیه نشوند، کشور‌های غربی و آمریکا مجبور به برداشت ذخایر استراتژیک خود می‌شوند، مساله مهم در این نکته است که این کشور‌ها به صورت دائم تا پایان تحریم‌های روسیه نمی‌توانند یعنی امکانی برای برداشت از ذخایر استراتژیک خود ندارند، چرا که این ذخایر محدود است و برداشت بیش از حد آن تهدید کننده امنیت ملی کشور‌ها به شمار می‌رود، بنابراین، چون سطح ذخایر استراتژیک از حد مشخصی نباید کاهش بیاید افزایش قیمت باز هم به بازار بازمی گردد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ایران می‌تواند تامین کننده نفت بازار در صورت تداوم تحریم روسیه باشد گفت: ایران پتانسیل زیادی برای تولید نفت اضافی ندارد، چرا که در حال حاضر میزان تولید نفت خود را افزایش داده است. در صورت لغو تحریم‌ها نیز نمی‌توان به سرعت میزان تولید نفت را افزایش داد چرا که صنعت نفت نیاز به نوسازی و سرمایه گذاری دارد، بنابراین ایران نمی‌تواند جای خالی نفت روسیه را پر کند.

معاون اسبق ایران در اوپک افزود: ایران رفته رفته بازار‌ها و مشتریان قبلی خود را به دست آورده است و این مشتریان از ایران تقاضای خرید نفت کرده اند، بنابراین نفت اضافی برای عرضه به بازار بین المللی نداریم، لذا بازار نفت باز هم با کاهش عرضه نفت رو به رو خواهد شد.

محمد علی خطیبی راهکار کاهش قیمت نفت را توضیح داد و در پایان گفتگو تصریح کرد: تنها راهکار کاهش قیمت نفت، لغو تحریم‌های روسیه و ایران و سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران است. هر چند برداشت نفت از ذخایر استراتژیک قیمت‌ها را از ۱۲۰ دلار به ۱۰۵ دلار کاهش داد، اما تبعات و آثار تورمی در قیمت نفت براساس کمبود‌های موجود دیر یا زود خود را نشان می‌دهد و یک بار دیگر شاهد افزایش قیمت نفت خواهیم بود.