به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، جلسه پنجاه و ششم شورای توسعه فرهنگ قرآنی روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست دکتر سعیدرضا عاملی و جمعی از مسئولان قرآنی برگزار و از سامانه «اطلس جامع موسسات قرآنی کشور» رونمایی شد.
سالروز تصویب منشور توسعه فرهنگ قرآنی
دکتر سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تبریک سالروز تاسیس و تصویب سند منشور توسعه قرآنی در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۸ اظهار داشت: جا دارد در فرا رسیدن این سالگردها با نگاه به گذشته، دستاوردهای بدست آمده را بررسی و نسبت به رفع نقاط ضعف آن اقدام و تجدید نظر کرده تا به پیشرفت بیشتری برسیم.
رونمایی از سامانه «اطلس جامع موسسات قرآنی کشور
در بخشی از این جلسه دکتر عاملی پس از رونمایی از سامانه «اطلس جامع موسسات قرآنی کشور»، تهیه شده توسط اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکلهای قرآن و عترت، با ابراز امیدواری از یکپارچه شدن موسسات قرآنی به وسیله این سامانه اظهار داشت: چند نکته باید مد نظر قرار داده شود اول اینکه در بخش توسعه برخی عوامل پیشران هستند. توسعهایها بحث پیشران صنعت، کشاورزی یا خدمات را مطرح میکنند و بعضی بخش کشاورزی و گروهی بخش صنعت یا خدمات را مقدم و اثرگذار بر سایر بخشها میدانند. در حوزه فرهنگ و تعلیم و تربیت اسلامی بطور حتم عامل و پیشران اثرگذار بر کل نظام تعلیم و تربیت، انس با قرآن کریم است. به عبارت دیگر اگر تمام بودجههای فرهنگی کشور در امر انس با قرآن، حفظ قرآن، قرائت قرآن، تفسیر و تبیین قرآن متمرکز شود، امری مهم، پسندیده و اثر گذار بر تعلیم و تربیت اسلامی خواهد داشت.
همترازی جایگاه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم با کمیسیونهای تخصصی
دکتر عاملی پیرامون پیش از دستور جلسه یعنی درخواست ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم مبنی بر همترازی با کمیسیونهای تخصصی افزود: یکی از مواردی که نیاز به تجدید نظر دارد ساختار کمیسیونها است، زیرا اولاً کمیسیونها را به بخش دولتی واگذار کردهایم و توسط آنها اداره میشود که البته هدف ما تضعیف بخش دولتی نیست، ولی حوزه عمومی مربوط به مردم اهمیت زیادی دارد که نیازمند توجه و تمرکز بر نقش آفرین مردمی و فعالان مردمی است.
وی افزود: یکی از مواردی که نیاز به نظارت دارد کمیسیونها هستند وقتی انحصار کار در دست نهادهای دولتی قرار داده میشود در عمل موفق نیست؛ به عنوان مثال میتوان از ظرفیت فعالان انجمنهای قرآنی کشور و مساجد به عنوان یک ظرفیت مهم۸۰ هزارتایی و حوزههای علمیه که شعبههایی را برای حفظ قرآن ایجاد کردهاند، استفاده کرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه نگاه خروجی محور میتواند راهگشا باشد اظهار داشت: وقتی قرار است هزینه برای حفظ قرآن انجام شود، بررسی اینکه در کدام نهاد یا سازمان هزینه شده اهمیت چندانی ندارد بلکه موفقیت در به نتیجه رسیدن این طرح اولویت دارد؛ زیرا به ثمر نشستن این برنامه به لطف خدا و توجه ائمه اطهار امکانپذیر خواهد بود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه زمانی که بتوانیم از ظرفیتهای کشور برای انس با قرآن استفاده کنیم انقلاب عظیم صورت خواهد گرفت اظهار داشت: در ایران ۹۲ و نیم درصد نفوذ اینترنت وجود دارد. به عبارت دیگر ۹۲ و نیم درصد جمعیت ایران با این محیط مجازی اتصال دارند بنابراین طراحی محیط مجازی با منطق بهرهگیری از منابع برای انبوه تولید محتوا است و اگر در فضای سامانهای ابزار لازم برای حفظ و قرائت صحیح قرآن کریم تامین شود، به توفیق میرسیم.
دکتر عاملی گفت: در غرب شرکتی مانند گوگل با سرمایه ۱۰۰ هزار دلاری در یک گاراژ طراحی و راهاندازی میکنند که بعداً در سطحی قرار میگیرد که ارزش سرمایه آن به یک تریلیون دلار افزایش پیدا کرده و بیش از ۱۰۰ هزار پرسنل در آن مشغول به کار هستند یا در مثال دیگر فیسبوک با دو و نیم میلیارد کاربر، تعداد پرسنل آن به مرز ۱۰۰ هزار نفر نزدیک میشود، اما در ایران چندین سامانه راهاندازی و طراحی میشود که ضعیف هستند.
وی با بیان اینکه در فضای مجازی یک تولید به منزله همه تولیدها است، تاکید کرد: یکی از وظایفی که شورای توسعه فرهنگ قرآنی دارد ساماندهی و یکپارچهسازی فضای مجازی برای امر قرآن است، بنابراین تولید سامانه و یا اطلس برای قرآن باید بتواند به طور کامل کار را جلو برده و پاسخگوی همه نیازها باشد و امیدواریم سامانهای برای نظام یکپارچه توسعه و پیشرفت امر قرآن در کشور تهیه شده و برای آن نهاد متولی مشخصی تعیین گردد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به انگیزه و شناخت مردم نسبت به قرآن کریم اظهار داشت: باید راهکارهای انگیزشی جوانان برای جذب به سمت قرآن کریم بررسی شود، به عنوان مثال اگر با ساخت فیلم سینمایی این امر محقق میشود پس باید آن را تولید کنیم؛ همچنین باید بتوانیم شخصیت مطلوبی که حافظ قرآن باشد به نوجوانان و جوانان معرفی کنیم تا به جای الگو قرار دادن اشخاصی مانند مایکل جکسون به مفاخر ملی خود اتکا کنند.
دکتر عاملی با بیان اینکه مدلهای فعلی با واسطه به نتیجه نمیرسد افزود: یکی از دلایل موفقیت فضای مجازی، وصل بدون واسطه افراد به شبکه است؛ برخلاف کشور ما که واحد مسجد درون خود چندین واحد دیگر ایجاد میکند و این سلسله مراتب مانع رسیدن به اهداف عالیه میشود.
وی گفت: نیازمندیم با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با یک برنامه منسجم از شرکتهای دانش بنیانی که در حوزه تقویت مساجد و کارکردهای مسجد با محوریت توسعه نمازجماعت و توسعه امر قرآن اقدام به طراحی نرم افزار یا سامانه جامعه میکنند، حمایت کنیم. هم اکنون ۲۵۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی شرکتهای دانش بنیان در تولید سرانه ملی کشور است؛ بنابراین لازم است از ظرفیتهای موجود در کشور نهایت استفاده را ببریم، زیرا در حوزه فرهنگ موفق نبودهایم.
دکتر عاملی با اشاره به اینکه نباید به گذشته و عدم موفقیتها توجه کرد اظهار داشت باید با الگو قرار دادن مقام معظم رهبری که در گام اول به موفقیتها توجه نمودند و در گام دوم هدف گذاری مطلوب و مثبت را مورد تاکید قرار داده اند از جمع حاضر میخواهم با همفکری، هم افزایی و تکیه بر نقاط مثبت آینده کشور را به پیش ببریم.
در این جلسه حجت الاسلام والمسلمین حمید محمدی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که موضوع حفظ قرآن در کشور در بالاترین درجه اهمیت قرار دارد اظهار داشت: حفظ قرآن برای شورا آن چنان اهمیتی دارد که چند سال پیش در کنار سند آموزش عمومی قرآن کشور، سند مستقل حفظ تدوین و تنظیم کرد.
وی اظهار داشت: ارتقاء ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم به کمیسیون ملی حفظ قرآن مورد بررسی قرار گرفت که استقبالی از آن نشد. مدل پیشنهادی دیگر این است که ستاد طرح ملی حفظ قرآن کماکان برقرار باشد، اما اختیارات آن در حد کمیسیون باشد و اتصال آن از کمیسیون آموزش عمومی به شورا به صورت مستقیم برقرار شود. مشروط بر اینکه سازمان اوقاف و امور خیریه بتواند حق مطلب را ادا کند. به نظر میرسد سازمان اوقاف و امور خیریه میتواند با همه امکانات و ظرفیتهایی که دارد به این مسئله ورود کرده و موضوع وقف قرآنی را نیز در سطح کشور توسعه دهد.
محمد علی خواجه پیری، عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی با بیان اینکه پیشنهاد همترازی ستاد راهبری حفظ قرآن کریم برای اولین بار مطرح میشود اظهار داشت: در این دو سال و نیم گذشته کمیسیون آموزش عمومی نظارتی بر این مسئله نداشته است؛ لذا پیشنهاد میکنیم ستاد راهبری حفظ کماکان برقرار باشد، اما همه اختیارات کمیسیون را داشته باشد و ارتباط ما با آنها سریع و قابل اقدام باشد.
وی از توافق با همراه اول برای پشتیبانی و سرمایهگذاری در حوزه حفظ قرآن خبر داد و افزود: همراه اول با همه امکانات و سرمایهگذاری حداکثری در این طرح مشارکت خواهد داشت و نسبت به تشکیل کمیته حفظ و شورای قرآن اقدام کرده است و به زودی طی دو هفته آتی خبرهای خوبی از نتایج این توافق به اطلاع خواهد رسید.
در ادامه مجیدیمهر، رئیس مرکز قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تاکید بر اینکه فعالیت ستاد مسابقات قرآن کریم مهم و اثرگذار در نظام جمهوری اسلامی ایران است خاطرنشان کرد: ستاد مسابقات، کارویژه نظام است و توانسته ۴۵ دوره مسابقات ملی و ۳۹ دوره مسابقه بین المللی را برگزار کند.
وی با بیان اینکه در نظامات بودجهریزی، افزایش اثرگذاری ستاد حفظ مهم است اظهار داشت: ما به دنبال توسعه ساختاری نیستیم بلکه به دنبال اثرگذاری، راهبری و هدایت هستیم.
در بخش دیگری از این جلسه حجت الاسلام والمسلمین رضایی نماینده بسیج در گزارشی از آخرین فعالیتهای این نهاد در حوزه حفظ قرآن گفت: موضوع حفظ قرآن در بسیج محور قرار داده شده و بحث مدارس تخصصی حفظ قرآن به زودی در این نهاد اجرایی خواهد شد. اعلام آمادگی میکنیم سه سال آینده ۳۲ مدرسه تخصصی حفظ قرآن در کشور ایجاد کنیم.
پس از بحث و گفتگوی اعضای این شورا در مورد فعالیت ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم، مقرر شد با توجه به تأکید چند باره مقام معظم رهبری بر لزوم توسعه برنامههای حفظ قرآن جهت تأمین ۱۰ میلیون حافظ و به منظور افزایش اهتمام، ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن به جایگاه همتراز کمیسیونهای تخصصی شورا ارتقا پیدا میکند و مسئولیت رئیس و دبیر آن مطابق مسئولیتهای رؤسا و دبیران کمیسیونها تعیین میشود. همچنین سهم اعتبارات عرصه حفظ قرآن در سال ۱۴۰۱ به میزان حداقل ۵۰ % کل اعتبارات خواهد بود.
پس از بررسی پیش از دستور، دستور نخست این جلسه به بررسی نحوه تحقق مطالبات اخیر قرآنی رمضانیه مقام معظم رهبری و مدل اجرای الگوی مسجد تراز قرآنی اختصاص داشت که مقرر شد به منظور شناسایی راهکارهای تحقق مطالبه مقام معظم رهبری برای تبدیل مساجد به پایگاه قرآنی، کارگروهی متشکل از نمایندگان بخش مردمی و عمومی تشکیل شود. اقدامات قبلی دستگاهها و نهادها در دبیرخانه گردآوری و پس از طرح در کارگروه جمعبندی و نتایج به شورا ارائه میشود.دومین دستور نیز تصویب جزئیات شاخصهای انتصاب مدیران امور قرآنی بود که پیش از این در جلسات ۵۳، ۵۴ و ۵۵ شورای توسعه فرهنگ قرآنی و جلسات ۱۱۹، ۱۲۰ و ۱۲۱ مجمع مشورتی مطرح و مورد بررسی قرار گرفته بود و تصویب نهایی آن در صحن شورا باقی مانده بود که بر اساس مصوبه جلسه ۵۶، اختیار تصویب جزئیات شاخصهای انتصاب مدیران امور قرآنی به مجمع مشورتی شورا واگذار شد. دستور سوم جلسه اختصاص به ماده واحده تشکیل کمیته ساماندهی و یکپارچهسازی سامانههای امور قرآنی کشور بود که مقرر شد این موضوع از طریق کمیتهای و با دبیری سازمان تبلیغات اسلامی دنبال شود.
در نوبت پیش از دستور این جلسه تقویم برگزاری جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی و مجمع مشورتی در سال ۱۴۰۱ برای تصویب نهایی ارائه شد که طی آن تقویم جلسات ۱۴۰۱ شورا و مجمع مشورتی تصویب شد. همچنین در این جلسه اختیار تعیین مؤسسه حسابرسی صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی بنابر پیشنهاد هیئت بازرسان به کمیته تخصیص واگذار شد.
همچنین مقرر شد در صورتی که جلسات کمیسیونها برای تصویب برنامههای تفصیلی اعتبارات ۱۴۰۱ در مهلت معین شده تشکیل نشود، شورای راهبری اسناد وظایف کمیسیون مربوطه را رأساً اجرا خواهد کرد.
در این جلسه تقویم اجرایی سال ۱۴۰۱ صندوق مشارکت بر اساس جدول مصوب جلسه ۵۲ تصویب شد. در صورت اقدام نکردن کمیسیونها طبق تقویم اجرایی، شورای راهبری اسناد رأساً اقدام خواهد کرد. سهم اعتبارات عرصه بینالملل در سال ۱۴۰۰ جهت کسر از محل اعتبارات حوزه تبلیغ و ترویج توسط شورای راهبری اسناد تعیین و به کمیته تخصیص ابلاغ میشود.