به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فاطمه کتابی؛ چندی پیش آمارهایی درباره سرانه پزشک در کشور اعلام شد که نشان میداد ایران با بحران کمبود پزشک روبهرو است. همین آمار باعث شد شورای انقلاب فرهنگی طرح افزایش ظرفیت پزشک را مطرح کند. اهالی وزارت بهداشت از همان ابتدا با دلایلی همچون نبود زیرساخت و امکانات مناسب برای آموزش دانشگاهی و بیمارستانی دانشجویان، در صف مخالفان این طرح ایستادند.
به مرور با این شرط که افزایش ظرفیت دانشجویان خاص مناطق محروم و کمبرخوردار باشد، چنین طرحی را پذیرفتند. اما ماجرا به اینجا ختم نشد و طرح افزایش ظرفیت مانند توپ فوتبال در زمین وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال پاسکاری است.
در دی ماه سال ۱۴۰۰ جلساتی پیرامون افزایش ظرفیت پزشکی در ستاد نقشه جامع علمی کشور با حضور مسئولان مربوطه از جمله وزیر بهداشت برگزار شده و تایید کردند که باید تا سال ۱۴۱۰ سرانه پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، ۲۰ پزشک شود (در سال جاری نسبت پزشک به ۱۰ هزار نفر جمعیت ۱۳ است).
با گذشت کمتر از یکماه از اعلام خبر مصوبه ستاد نقشه جامع علمی کشور برای افزایش ظرفیت پزشکی، رییس جمهور ماده واحده مربوطه را ابلاغ کرد و آن را لازمالاجرا دانست؛ لذا طبق اظهارات معاون آموزشی وزارت بهداشت قرار بود در کنکور امسال به جمعیت دانشجویان پزشکی ۹۶۰۰ نفر اضافه شود همچنین موضوع افزایش ظرفیت دستیاری از مسیر پذیرش دستیار بومی برای امسال انجام خواهد شد تا کمبود متخصص در کشور به ویژه مناطق محروم برطرف شود.
با اینکه این طرح تصویب و ابلاغ شده بود، اما وزارت بهداشتیها با کفش آهنی به دنبال لغو این طرح بودند تا حدی که کارشناسان حوزه آموزش عالی اعلام کردند اینمیزان پافشاری و مخالفت وزارت بهداشتیها خاطر است که آنها سرنوشت کاری و آینده شغلی خود را با افزایش پزشکان در سطح کشور در خطر میبینند. در غیراینصورت چرا حال که آمارها از افزایش جمعیت سالمند در کشور، کمبود پزشک و به تبع آن بالا رفتن هزینههای خدمات دندانپزشکی برای مردم خبر میدهند، وزارت بهداشت باید تا این حد مخالف باشد؟
با توجه اعلام این آمار که: «سرانه دندانپزشک بهازای هر ۱۰۰ هزار نفر در ایران ۳۲ و میانگین سرانه کشورهای پیشرو در حوزه سلامت ۸۰ دندانپزشک است (مطابق آمارهای ارائه شده از سوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی). و همچنین عمده هزینه خدمات دندانپزشکی مربوط به دستمزد دندانپزشک است، این کمبود موجب افزایش شدید قیمت این خدمات شده، بهطوریکه بسیاری از مردم به دلیل هزینههای سنگین دندانپزشکی امکان استفاده از این خدمات را ندارند». این بار طرح افزایش ظرفیت دانشجویان دنداپزشکی مطرح شد.
در مورخ ۲۴ خرداد کاسه صبر شورای عالی انقلاب فرهنگی لبریز شد و جلسهای با عنوان بررسی افزایش ظرفیت دانشجویان دندانپزشکی تشکیل داد. این جلسه با حضور وزارت علوم و وزارت بهداشت برگزار شد که افزایش پلکانی و سالانه دانشجویان دندانپزشکی (تا سال ۱۴۰۴ برای بررسی افزایش ظرفیتها) تا سقف ۹۰ درصد از دستاوردهای آن بود به گونهای که قرار شد در کنکور امسال ۱۰ درصد و سال آینده ۲۰ درصد و... به پذیرش دانشجویان دندانپزشکی افزوده شود.
دبیر ستاد نقشه جامع علمی کشور اعلام کرد که تمامی آمار و ارقامهای این مصوبه با هماهنگی نماینده وزیر بهداشت حاضر در جلسه یعنی باقریفرد، معاون آموزشی این وزارتخانه بوده و وی که کمبود دندانپزشک در کشور را پذیرفته است، فراهم کردن تجهیزات و امکانت رفاهی و آموزشی لازم برای این تعداد دانشجو از شرطهای این طرح بود که مسئولان سازمان مدیریت و برنامه راهکارهای اجرایی را در این باره ارائه کردند. با این شرایط به نظر میرسید که طرح افزایش ظرفیت به مرحله فینال اجرایی رسیده، اما اینطور نبود و تاریخ انقضای این توافق پس از گذشت چند ساعت از پایان جلسه تمام شد.
با این حجم از انتشار اخبار اعتراضی مسئولان معاونت آموزشی وزارت بهداشت نسبت به این مصوبه، اگر فیلمهای برگزاری جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نبود شاید باور نمیکردیم که این تصمیم تمام و کمال با نظر آنها بوده و نمایندگان وزارت بهداشت در جلسه حضور داشتند و میتوانستند نظر موافق یا مخالف خود را اعلام کنند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی، طرح افزایش ۱۰ درصد دانشجویان دندانپزشکی را با موافقت وزارت بهداشت و ستاد نقشه جامع علمی کشور تصویب کرد. پس از گذشت چند ماه اینبار آقایان وزارت بهداشتی عدم حضور رییس جمهور را بهانه کردند و گفتند باید جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور رئیس جمهور برگزار شده و تصمیمگیریها انجام شود؛ این درحالی است که همگان واقفند وقتی کارگروههای شورای عالی انقلاب فرهنگی طرحی را تصویب کنند، رییس جمهور تنها مسئولیت ابلاغ یا عدم ابلاغ مصوبه را دارد و دیگر در بحث تصویب ورود پیدا نمیکند.
هنوز ۲۴ ساعت از حضور باقریفرد معاون آموزشی وزارت بهداشت در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب طرح نگذشته بود که در رسانهها اعلام کرد: مصوبه ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور در خصوص افزایش ظرفیت رشته دندانپزشکی، مغایر با نظر کارشناسی و زیرساختهای وزارت بهداشت است و مصوبه ستاد راهبردی نقشه باید در صحن اصلی شورای انقلاب فرهنگی با حضور ریاست شورا تصویب شود.
براساس اعلام ستاد نقشه جامع علمی کشور قرار بود، یکشنبه ۱۱ تیر ۱۴۰۱ جلسهای با حضور برخی از اعضای ستاد نقشه جامع علمی کشور و وزیر بهداشت، معاون آموزشی وزیر بهداشت، روسای کمیسیونهای آموزش و بهداشت مجلس برگزار شود تا آمارهای ارائه شده در زمینه ظرفیت دندانپزشکی مورد بحث و بررسی بیشتر قرار گیرند.
همچنین توافق شده بود نتیجه این جلسه و یکسان سازی آمارها در جلسه روز سه شنبه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شود.
باوجود اینکه زمان جلسه توسط شخص وزیر بهداشت تنظیم شده بود، معاون آموزشی این وزارتخانه دو ساعت مانده به جلسه و وزیر بهداشت ۴۰ دقیقه مانده به آغاز جلسه، آن را لغو کردند.
منصور کبگانیان، دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور پیش از این درباره بازنگری و بررسی مجدد مصوبه افزایش ظرفیت رشتههای دندانپزشکی در ستاد نقشه جامع علمی کشور گفته بود: مصوبه افزایش ظرفیت رشتههای دندانپزشکی در جلسه گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفت و چون آمار و ارقامی که ستاد نقشه جامع علمی کشور ارائه کرد با وجود اینکه از سایتهای وزارت بهداشت به دست آورده بود، اما با آماری که دکتر عین اللهی وزیر بهداشت ارائه داد، متفاوت بود؛ بنابراین قرار شد ستاد نقشه از دکتر عین اللهی دعوت کند و در جلسهای کاملاً علمی و دوستانه آمار و ارقام یکی شود تا در صحن شورا تشتت ایجاد نشود.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی دلیل لغو جلسه ۱۱ تیر را عدم هماهنگی در تعیین زمان جلسه و تداخل با دیگر جلسات اعلام کرد و گفت: موضوع سرانه دندانپزشک در بحث ارتقاء سلامت دهان و دندان از اولویت برخوردار نیست و ارزش بالایی ندارد. با این حال با توجه به اصرار دوستان در ستاد نقشه، بارها نحوه محاسبه آن را توضیح داده شده و گفتهایم که لطفا این آماری را که اشتباه محاسبه شده در مجالس و صدا و سیما بیان نکنند، اما متاسفانه همچنان بر محاسبات خود اصرار دارند.
وی افزود: موضوع آنچنان پیچیده نیست، در سامانه نظام پزشکی تقریبا ۴۲ هزار و ۶۵۰ دندانپزشک ثبت شده است. اگر از این افراد بر اساس هرم جمعیتی حتی ۱۵۰۰ نفر هم فوت شده باشند، حدود ۴۱ هزار دندانپزشک باقی می ماند که اگر به نسبت جمعیت محاسبه کنیم نسبت جمعیتی ما حدود ۵ نفر با ازای هر ۱۰ هزار نفر و یا حدود ۵۰ نفر به ازای هر صد هزار نفر می شود.
کدخدازاده خاطرنشان کرد: اشتباهی که ستاد نقشه علمی کشور می کند این است که فقط دندانپزشکان که پروانه مطب دارند را محاسبه می کند و نسبت ۳۵ نفر به ازای صد هزار نفر را دائما گزارش می کند که غلط است، چون بسیاری از دندانپزشکانی که فعالیت دارند در این محاسبه لحاظ نمی شوند. مثلا اساتید تمام وقت دانشگاه، دندانپزشکان متخصص متعهد خدمت، دندانپزشکان تازه فارغ التحصیلی که در مراکز بهداشتی درمانی طرح می گذرانند، رزیدنت ها و.... پس با این توضیح مشخص است که نحوه محاسبه سرانه توسط ستاد نقشه اشکال دارد و نادرست است.
وی گفت: موضوع مهم این است که ما در زیرساخت و تجهیزات و از همه مهمتر هیات علمی دچار مشکل هستیم و دانشگاهها در بحث مالی به شدت تحت فشار هستند و مشکل مالی دارند. از روسای دانشکده ها، از اساتید دانشکدهها سوال بپرسید، از دانشجویان بپرسید که شرایط چگونه است.
کدخدازاده اظهار داشت: مادامی که واقعیتها را نپذیریم نمیتوانیم مشکل را حل کنیم. و البته اگر که موضوع یک حوزه تخصصی را بخواهیم به افراد غیر متخصص بسپاریم و بر اساس نظرات غلط آنها پیش ببریم حاصل آن شکست است و حتما رهآوردی جز تضییع بیت المال، ناامیدی در دانشجویان و دانشگاهیان، درمانهای القایی و آسیب به سلامت مردم نخواهد داشت.
وی گفت: ما باید بر اجرایی شدن طرح جامع سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متمرکز باشیم نه افزایش ظرفیت. برای اجرایی شدن طرح جامع وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیازمند همدلی و همراهی همه دغدغه مندان حوزه سلامت است و بدون کمک مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه و سازمانهای دیگر امکانپذیر نخواهد بود.
با توجه به توضیحات اخیر کدخدازاده، دبیر شورای آموزش دندانپزشکی در این باره، آیا پرونده طرح ظرفیت افزایش دانشجویان دندانپزشکی تا اطلاع ثانوی مختومه میشود یا منتظر اعلام برگزاری جلسه در تاریخ دیگری باشیم؟