به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، از اواسط آبان ماه نرخ دلار در بازار تهران به یکباره روندی صعودی به خود گرفت و از حدود ۳۲ هزار تومان تا ۳۷ هزار تومان افزایش یافت. در این مدت بانک مرکزی ضمن خودداری از عرضه گسترده ارز در بازار داخلی، اقداماتی همچون ثبت سیستمی هویت خریداران ارز را در دستورکار قرار داد. این اقدامات در نهایت موجب شد در روزهای اخیر نرخ ارز در محدود ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان تثبیت شود و روند صعودی آن متوقف گردد. اما در روزهای اخیر با وجود تثبیت نسبی قیمت دلار، نرخ سکه و طلا روندی صعودی به خود گرفته و در حال ثبت رکوردهای قیمتی جدید است.
* قیمت جهانی طلا عامل رکورد قیمتی سکه نیست
به طور معمول قیمت سکه و طلا در بازار تهران، تابعی از دو مولفه «قیمت جهانی هر اونس طلا» و «قیمت دلار در بازار تهران» است. در دو هفته اخیر قیمت جهانی اونس طلا روندی کاهشی داشته و از حدود ۱۷۸۰ دلار به حدود ۱۷۵۰ دلار رسیده است. در نمودار زیر قیمت جهانی انس طلا در روزهای اخیر نشان داده شده است.
بنابراین افزایش قیمت جهانی طلا نمیتواند دلیل رشد ناگهانی قیمت سکه و طلا در روزهای اخیر باشد. از طرف دیگر نرخ ارز نیز در این مدت افزایش قابل توجهی نداشته و با وجود افزایش ناچیز، در محدود ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان قرار داشته است.
* چرا سکه رکورد قیمتی میزند، اما دلار نه؟
بر این اساس اعلام بانک مرکزی، در حال حاضر افرادی که قصد دارند خارج از سامانههای رسمی و به دلایلی غیر از واردات کالا یا خدمات، اقدام به خرید ارز نمایند، ابتدا باید درخواست خرید خود از طریق سامانه برخطی که راه اندازی شده است، به ثبت برسانند و پس از احراز هویت، به صورت حضوری مراجعه و ارز خود را دریافت کنند. هویت سنجی خریداران ارز از سوی بانک مرکزی اقدامی قابل تقدیر است و در کاهش عطش تقاضا برای خرید نقدی اسکناس در روزهای اخیر نقشی مهم داشته است.
اما در مقابل در حال حاضر چنین شرایطی برای خرید سکه و طلا حاکم نیست و خریداران طلا و سکه به راحتی میتوانند اقدام به خرید و فروش آن نمایند و معاملاتشان را از دید نهادهای نظارتی همچون بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی، پنهان نگهدارند. حجم عظیم سکه و طلای فیزیکی موجود در بازار که از سوی هر فردی قابل خریداری است نیز شرایط سوداگران در این بازار را تسهیل کرده است.
چنین شرایطی موجب شده است درحال حاضر بازار سکه و طلا از جذابیتی به مراتب بیشتر از بازار ارز برای سوداگران برخوردار باشد و سرمایه کلان آنها برای کسب سود در این بازار فعال شود. سوداگرانی که صرفا به منظور کسب سود در کوتاه مدت اقدام به خرید و فروش ارز، سکه، طلا یا مسکن مینمایند، یکی از دلایل اصلی بی ثباتی شرایط در اقتصاد ایران هستند. اقدام اخیر بانک مرکزی دست این افراد را تا حدودی از بازار ارز کوتاه کرده است، اما آنها همچنان در بازار سکه و طلا، مشغول فعالیت هستند.
منبع: مسیر اقتصاد