گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، خراسان جنوبی سابقه وقوع بیش از ۲۰ نوع بلای طبیعی و غیرطبیعی را دارد که حوادثی همانند زلزله، خشکسالی، سیل، توفان و سرمازدگی بیشترین فراوانی را دارند.
در پهنه سومین استان پهناور کشور با ۱۵۱ هزار کیلومتر مربع مساحت میتوان بیشترین زمینههای بلایای طبیعی را یافت، بیشتر حوادثی که در سطح کشور شناخته شده به نوعی در خراسان جنوبی هم با میزان شدت کم و زیاد وجود دارد، که از آن جمله میتوان به زلزله، خشکسالی، صاعقه، توفان، گرد و غبار، سیل، بیماریهای مشترک بین انسان و دام، فرونشست زمین، سرمازدگی، تگرگ، آتشسوزی، فرسایش زمین، حوادث زیست محیطی، خودسوزی میدانهای زغالی، رانش و لغزش زمین، ریزش کوه و حوادث انسانساز جادهای و فرودگاهی اشاره کرد.
خراسان جنوبی با گسلهای فعال از مناطق دارای شدت زلزلهخیزی در کشور محسوب میشود، به طوری که متوسط سالانه چندین زلزله خفیف و البته هر چند سال هم چند زلزله به نسبت شدید در استان رخ داده است که برخی از این زمین لرزهها بدلیل تلفات جانی بالا، هنوز هم از خاطر مردم پاک نشده و ترس را در جان اهالی مومن این خطه کویری انداخته دارد.
در سالهای گذشته در شهرستانهای طبس، فردوس، قاینات و بشرویه شاهد وقوع زلزلههای شدید بودیم که برخی از این زمین لرزهها بالای ۷.۵ ریشتر بوده است. طبق آمار بیش از دو سوم مساحت استان از نسبت زلزلهخیزی بالا و بسیار بالا برخوردار است و مردم این دیار بهطور میانگین هر ۱۲ سال یک بار شاهد زلزلههای بالای ۶ ریشتر و خسارتهای زیانبار ناشی از آن بودهاند.
سیلاب و طوفان فروردین و اردیبهشت، سیلاب مخرب ۴ الی ۷ مرداد ماه، طوفانهای شهریور ماه، بارش سنگین برف در تمام نقاط استان و کاهش شدید دمای تا منفی ۲۰ درجه دی و بهمن ماه و همزمان با آن افت شدید فشار در خطوط انتقال گاز استان بر اثر برودت هوا در استان و استانهای همجوار از جمله حوادثی هستند که خراسان جنوبی در سال ۱۴۰۱ گریبانگیر آن بود.
بحرانهایی که چنانچه کمک خداوند و همکاری خوب مردم با مسئولان و البته تلاش شبانه روزی مدیران مدیریت بحران استان نمیبود، میتوانست بسیار برای استان و کشور گران تمام شود و نارضایتی شدیدی را به وجود بیاورد، اما مردم مومن و انقلابی خراسان جنوبی همچون تمامی صحنههای حمایت از نظام و انقلاب این بار هم در حادثه زمین لرزه بشرویه با ورود خوب خود و برپایی موکبهای مختلف و البته آماده سازی سالنهای ورزشی و چادرهای اسکان از سوی مسئولان با یک همدلی و وحدت مثالزدنی توانستند این بحران را هم پشت سر بگذارند.
اوج همکاری مردم با مسئولان را میتوان در موضوع افت شدید فشار گاز دید، جایی که برای اولین بار در کشور در خراسان جنوبی در سرمایه بی سابقه که به گفته کارشناسان در ۱۵ سال اخیر نظیر نداشته است، یک دفعه اخطارهای متعددی از سوی مسئولان برای صرفه جویی در مصرق گاز صادر و ستاد مدیریت بحران استان تشکیل جلسه میدهد. اوضاع فشار گاز آنقدر بحرانی است که جلسات ستاد مدیریت بحران به صورت منظم هر شب با حضور استاندار و تمامی مسئولان مربوطه تشکیل و گزارش لحظه به لحظه از اوضاع فشار خط انتقال گاز داده میشود.
خانههایی که دو بخاری گازی دارند، یک بخاری خاموش میشود، دانشگاهها و مدارس و تمامی ادارات و هر حتی مساجد روی سوخت جایگزین گاز میروند و آنهایی هم که ندارند امکانات را ملزم به تهیه مشعلهای دوگانه سوز میشوند و حتی در برخی مقاطع برخی از مردم برای همراهی بهتر با مدیران جهت عدم قطعی گاز، اقوام و خانوادهها شبها برای خواب در یک منزل جمع میشوند تا گاز کمتری مصرف شود.
این همراهی خوب مردم با مدیران باعث شد تا هیچ خاموشی حتی در دورترین روستاها شاهد نباشیم، اینها در حالی است که ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و ۹۸ درصد جمعیت روستایی استان از شبکه گاز شهری برخوردار هستند.
امدادرسانی به ۲۶۲ مسافر قطار مشهد - یزد «محمدعلی آخوندی»، مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو با اشاره به حوادث مختلف در سال ۱۴۰۱ در خراسان جنوبی با اشاره به زمین لرزه ۵/۱ ریشتری سوم دی ماه در بشرویه و زمین لرزه ۴.۵ ریشتری ۲۲ آذرماه طبس گفت: این زمین لرزهها باعث خسارت به تعدادی از واحدهای مسکونی در شهر و روستاهای بشرویه شد.
وی با بیان اینکه علاوه بر اینها سیلاب و طوفان فروردین و اردیبهشت ماه سال قبل، خساراتی به بخش کشاورزی و تاسیسات زیربنایی و راهها و ابنیه فنی بالغ بر ۴ هزار میلیارد ریال داشت، گفت: سیلاب مرداد ماه هم خسارات به بخش کشاورزی، برق، ابنیه فنی و راهها به مبلغ ۹۰۰ میلیارد ریال و طوفانهای شهریور ماه هم ۱۵ میلیارد ریال به بخش کشاورزی خسارت وارد کرد.
آخوندی از خسارت سیل سال قبل به قنات میرابی روستای خرو و مکاتبه و ارسال اخطاریههای سازمان مدیریت بحران کشور و اداره کل هواشناسی استان و اعلام آماده باش به تمامی فرمانداریها و دستگاههای اجرایی استان برای مقابله با حوادث محتمل خبر داد و گفت: در این مدت مکاتبه با صدا و سیمای و رسانههای مختلف استان برای اطلاع رسانی و انجام هشدارهای لازم، اعزام ماشین آلات سبک و سنگین توسط اداره کل راهداری و حمل ونقل جادهای استان به مناطق سیل زده، استقرار ادارات راهداری و جمعیت هلال احمر تا پایان عملیات در محل کانونهای سیل در سطح شهرستانها انجام شد.
آخوندی با اشاره به حادثه قطار مشهد-یزد در ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ و جان باختن ۱۴ نفر و زخمی شدن ۸۶ مسافر در ۵۰ کیلومتری شهر طبس، گفت: در این حادثه ۲۶۲ نفر مسافر سالم و مصدوم ضمن رها سازی و انجام اقدامات اولیه درمان در محل، با ۱۵ دستگاه آمبولانس در بازه زمانی ۴ ساعته (پایان عملیات) به شهر طبس منتقل شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حادثه قطار طبس، افزود: اعزام تمامی امکانات و تجهیزات و اعضاء ستاد مدیریت بحران آماده باش و به محل حادثه، اعزام قطار انتقال مسافرین سالم مشهد - یزد به شهر طبس، اعزام ۱۰ دستگاه اتوبوس از شهر طبس به مقصد شهر یزد برای مسافرین سالم قطار، اعزام ۱۰ دستگاه اتوبوس دیگر برای مسافرینی که از بندر عباس عزام مشهد مقدس بودند از جمله این اقدامات است.
وی گفت: در این حادثه امداد رسانی توسط ۵۶ دستگاه و تجهیزات و ماشین آلات امدادی از استان خراسان جنوبی و همچنین استانهای خراسان رضوی، یزد و سمنان انجام شد.
خسارت زمین لرزه به ۸۰۰ واحد مسکونی روستایی و شهری مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با اشاره به زلزله بشرویه – طبس، گفت: ساعت ۱۷:۴۴ سه شنبه ۲۲ آذرماه ۱۴۰۱ زلزلهای به بزرگی ۵/۴ ریشتر شهرستانهای طبس و بشرویه را لرزاند که در این زلزله در شهرستان طبس سه روستا و در مجموع ۱۵ واحد مسکونی دچار آسیب جزئی شدند، همچنین در شهرستان بشرویه در ۱۸ روستا تعداد ۸۰۰ واحد مسکونی دچار خسارت شده اند که ۱۰ واحد آن واحدهای شهری در بشرویه و ارسک گزارش شد.
وی خسارات به بخشهای زیربنایی شامل دوباب مدرسه روستایی، ۸ رشته قنات، یک باب پل شهری، یک حسینیه قدیمی و ۲۴۶ واحد دامداری سنتی را از دیگر خسارات زلزله بشرویه و طبس اعلام کرد و گفت: از همان ابتدا ضمن حضور در منطقه حادثه دیده، در کنار فرماندار شهرستان بشرویه (کانون اصلی) و متعاقباً استاندار و معاون هماهنگی امور عمرانی سعی بر مدیریت بهینه صحنه در کنار مدیریت افکار عمومی شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی از اعزام تعداد ۸ اکیپ برآورد اولیه خسارات و ارزیابی خسارات در زلزله بشرویه-طبس خبر داد و گفت: اولویت اسکان اضطراری در شهر و روستاهای پر جمعیت بر ایجاد اردوگاههای گروهی، احداث ۲۷ اردوگاه شهری با استفاده از سالنهای ورزشی، مدارس، خوابگاههای شبانه روزی، حسینیهها و کمک موکب داران اربعین حسینی در فضای باز، توزیع ۳۰۰ چادر امدادی با موکت وچادر مسافرتی، تهیه و ارسال تعداد ۱۰۰ دستگاه بخاری برقی برای گرمایش، و حضور جامعه موکبداران اربعین حسینی وجوانان جهادی منطقه در بر پایی چادرهای گروهی از جمله اقدامات حین زلزله بود.
سرمای کم سابقه منفی ۲۱ درجه و افت شدید فشار گاز آخوندی در ادامه به اقدامات استان در بحران برودت هوا و افت فشار در خطوط انتقال گاز اشارهای داشت و گفت: تشکیل ۱۴ جلسه ستاد مدیریت بحران مشترک با ستاد مدیریت مصرف انرژی استان و اتخاذ راهکارها و تصمیمات عملیاتی، الزام به استفاده از سوخت دوم برای شهرکهای صنعتی، کارخانهها و مجتمعهای صنعتی بزرگ، تعطیلی دستگاههای اجرایی استان و قطع گاز تمامی دستگاههای دولتی، همکاری شرکت نفت برای تحویل سوخت مورد نیاز بهمدت ۱۰ روز تا رفع بحران واحدهای تولیدی مانند گلخانهها از جمله اقدامات صورت گرفته برای افت فشار گاز بود.
وی افزایش سهمیه آرد و سوخت نانواییهایی که از سوخت دوم استفاده میکنند در راستای افزایش شیفت کاری و جبران احتمالی کمبود نان، استفاده از توان و ظرفیت استانهای معین و اعزام ۲۰ گروه از یزد و کرمان برای کمک و همکاری با نیروهای شرکت گاز، کاهش ساعت کاری اصناف به ساعت ۱۹، تحویل سهمیه سوخت برای گلخانهها و مرغداریها خارج از سهمیه، پیگیری برای تامین سوخت جایگزین از وزیر نفت وگاز برای نیروگاه شهید کاوه قاین و هماهنگی لازم با فرمانداریها و شرکت گاز، برق و نفت برای انجام تمهیدات لازم به منظور بررسی اماکن برگزاری آزمون سراسری کنکور از دیگر اقدامات صورت گرفته در بحران گاز بود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با اشاره به اقدامات بحران بارش برف در استان در دیماه سالجاری گفت: بر اساس اخطاریههای صادره از سوی اداره کل مدیریت بحران استان، سازمان مدیریت بحران کشور و هواشناسی استان، بارش سنگین برف در تمام نقاط استان و کاهش شدید دما در ۲۰ الی ۲۳ دیماه به وقوع پیوست و تمامی دستگاههای امدادی و عملیاتی به حالت آماده باش درآمدند، به گونهای که با توجه به حجم وسیع بارش برف در سطح شهرستانها و محورهای مواصلاتی، عملیات امدادرسانی در محورها، پاکسازی محورهای مواصلاتی خصوصا در نقاط برفگیر استان با سرعت شروع و نسبت به اسکان مسافرین اقدامات بایسته انجام پذیرفت.
آخوندی اعزام ۱۹۶ دستگاه ماشین آلات سنگین راهداری به مناطق برفگیر برای بازگشایی محورهای مواصلاتی، برف روبی ۳۵۰۰ کیلومتر باند جادهای و روستایی، امدادرسانی به ۹۱ خودروی در راه مانده در ساعات اولیه، حضور تعداد ۵۳ اکیپ راهداری و ۲۳۰ نیروی امداد راهداری، مصرف بالغ بر ۱۰۶۱ تن شن و نمک، فعال بودن ۳۲ پایگاه و مرکز هلال احمر و ۲۱۳ خانه هلال از جمله اقدامات مدیریت بحران در زمان بارش برف عنوان کرد.
استفاده از توان موکبهای اربعین در بحرانها وی از امضای تفاهم نامه متقابل مدیریت بحران و ستاد بازسازی عتبات عالیات خبر داد و گفت: به منظور هم افزایی و بهرهگیری از توان، نیرو و امکانات متقابل مواکب اربعین حسینی ومدیریت بحران استان در راستای خدماترسانی مطلوبتر به آحاد جامعه اسلامی در زمان بروز حوادث طبیعی و انسان ساخت ودرراستای ایجاد ارتباطی نزدیک و متقابل بین ستاد مدیریت بحران استان و ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات استان به عنوان متولی مواکب و یکی از ارکان منسجم مردمی با ظرفیت قابل قبول، که موجبات ارتقاء توان هر دو مجموعه در استان را فراهم خواهد کرد، تفاهمنامه همکاری فیمابین ادارهکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی و رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات خراسان جنوبی منعقد شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در پایان گفت: استان خراسان جنوبی با شرکت فعال، موثر و توانمند در این رویداد ایران قوی ۱۴۰۱ (نمایشگاه توانمندیهای استانها) در بخشهای مختلف عملیاتی، آموزشی و پژوهشی، تجهیزاتی و ... رتبه برتر را به همراه ۴ استان دیگر در بین ۳۱ استان کشور کسب کرده است.