به گزارش گروه فرهنگی و هنر خبرگزاری دانشجو - الهام عرشی زاده، حسین شمقدری کارگردان و مستند ساز در بخش اول گفتگو با خبرنگار فرهنگی دانشجو انگیزه اصلی خود برای ورود به فضای مستندسازی را اینگونه بیان کرد: سال ۸۸ دانشجوی دانشگاه شریف بودم، بعد از اتفاقات سیاسی که در آن دوره اتفاق افتاد و تشویقهای نادر طالبزاده به مستندسازی علاقهمند و به این حرفه ورود کردم و در اولین مستندم به اسم «یزدان تفنگ ندارد» به اتفاقات سال ۸۸ پرداختم.
شمقدری با گلایه از مسئولان رسانه ملی درباره عدم حمایت آنها از مستندسازان گفت: عدم حمایت مسئولین و پخش نشدن برخی آثار مستند از رسانه ملی باعث بیانگیزه شدن مستندسازان خواهد شد. در رسانههای رسمی و صداوسیما همیشه محدودیتهایی وجود دارد که نباید به آن نزدیک شد همین امر باعث شده تا مستندهای زیادی به پخش نرسد، چرا که سعه صدر و حمایت لازم در بین مسئولین وجود ندارد. حمایت تلویزیون و صداوسیما باعث دلگرمی مستندسازان در ساخت آثار جدید و پرداختن به مسائل و موضوعات مهم روز میشود.
شمقدری جایگاه اصلی مستند را تلویزیون بیان کرد و ادامه داد: نباید فراموش کنیم که جایگاه اصلی مستند در تلویزیون است و تاسیس شبکه مستند نه تنها خدمت به مستندسازان نبود بلکه هیچ جای دنیا برای حمایت از مستند شبکه جدا تاسیس نمیشود، بلکه برای بیشتر دیده شدن مستند، بهترین زمان و پر بینندهترین شبکه را انتخاب میکنند. زمانیکه از سمت مدیران تلویزیون حمایتی نگرفتم به سمت فضای مجازی رفتم و اکنون بستر اصلی پخش تولیداتم در فضای مجازی است، زیرا در این بستر فضای آزادانهای وجود دارد که هر مستندسازی میتواند به راحتی حرفهای خود را بیان کند. نباید فراموش کنیم که اگر روایت صادقانه داشته باشیم، آثارمان مخاطب گسترده و بیشتری خواهیم داشت.
وی افزود: مهمترین چالشی که مستندسازان سیاسی با آن روبرو هستند قضاوتی است که از مستند آنها خواهد شد. در این سالها همواره مستندسازان سیاسی متهم به برچسب سفارشی ساز بودن شدند، اما مستندساز نباید از برچسب خوردن بترسد و از هدف و رسالت اصلی خود که بیان و روایت حقیقت است فاصله بگیرد. خود من همواره به واسطه شغل پدرم که معاون احمدینژاد بودند برچسبهای مختلفی خوردم. برای مثال زمانیکه مستند «جوکر ۱۴۰۱» را که اولین مستند درباره درباره حوادث اخیر بود پخش شد، بازتاب زیادی در شبکههای مختلف خارجی و فضای مجازی داشت و در اکثر رسانهها خارجی بدون توجه به موضوع اصلی مستند اولین حرفی که بیان میشد، من را به واسطه شغل پدرم در گذشته به حکومت وصل میکردند. بنظرم مستندساز اگر اثر خوب، تاثیرگذار و منصفانه بسازد باعث میشود تا برچسبهایی که به او میزنند تاثیر خود را از دست دهند، لذا ما به عنوان یک مستندساز باید روایتی منصفانه داشته باشیم و در بیان حقایق صحبتهای دو طرف ماجرا را بازگو کنیم.
کارگردان مستند «برای یک زندگی معمولی» ادامه داد: در مستند جدیدم به دادگاه حمید نوری؛ ایرانی دستگیر شده در سوئد پرداخته و تلاش کردم تا صادقانه ساز و کار و قوانینی که در کشور سوئد وجود دارد را روایت کنم. همچنین در مستند «برای یک زندگی معمولی» سعی کردم تا منصفانه جنبههای مثبت و منفی کشور ترکیه را بیان کنم، اما نکته تلخ ماجرا این است که وقتی یک مستندساز صادقانه همه حقایق را بیان میکند صدا و سیما از اثر او حمایت نمیکند، چرا که از مستندساز داخلی توقع روایت یکطرفه دارند.
شمقدری دسترسی داشتن به آرشیو و اسناد را معضل و چالش جدی در مستندسازی دانست که نیاز به پیگیری و ممارست جدی دارد و بعضا ممکن است در نهایت این اسناد در اختیار مستند سازان قرار نگیرد.