گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- ندا زارعی: در سال زراعی گذشته، با تکیه بر توانایی کشاورزان و ظرفیت کشت داخلی، در تولید گندم خبازی با تولید بیش از ۱۰ تن گندم، به خودکفایی رسیدیم. خودکفایی در تولید این محصول و تامین نیاز داخلی موجب کاهش واردات و در نهایت قطع آن میشود. با ادامهدار بودن روند تولید این محصول، طبیعتا در آینده شرایط صادرات آن نیز ممکن خواهد شد.
نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که رفتار مسئولان این حوزه در برابر این اتفاق که دستاورد بزرگی در حوزه کشاورزی به شمار میرود، مناسب نبود. پس از تحقق خودکفایی در این حوزه، حداقل این انتظار وجود داشت که مطالبات گندمکاران بر اساس قانون موجود یعنی ۲۴ ساعت پس از تحویل گندم به دولت، پرداخت شود. طبق قوانین برای تاخیری که در پرداخت پول گندمکاران پیش بیاید، باید جریمه پرداخت شود. یعنی بر اساس این موارد، نه تنها پول گندمکاران بلکه جریمه دیرکرد نیز باید به آنها پرداخت شود.
در حال حاظر بعد از گذشت مدت طولانی از تحویل گندم توسط کشاورزان به دولت، مسئولان در زمانهای مختلف در پاسخ به ناراحتی و اعتراض گندمکاران صحبتهای مختلفی مطرح کردند. در بازههای زمانی مختلف هر یکی از آنها زمانی را برای تسویه با گندمکاران مطرح میکردند و قرار بود که تا آن زمان پولهایشان پرداخت شود.
پرداخت مطالبات گندمکاران به صورت قطرهای، روشی بود که مسئولان در پیش گرفتند و بر اساس این الگو، در زمانهای مختلف مقداری از پول کشاورزان را پرداخت کردند تا آنها را آرام نگهدارند. بر اساس آمار سازمان برنامه و بودجه، تا به حال حدود ۷۱ درصد از مطالبات گندمکاران یعنی معادل ۷/۱۱۰ هزار میلیارد تومان به آنها پرداخت شده است. با این وجود انتظار میرود که کشاورزان بخش زیادی از پولهایشان را دریافت کرده باشند، اما بر اساس صحبتهای برخی از آنها، تعدادی از کشاورزان هنوز پولی دریافت نکردهاند.
احتمالا سازمان برنامه و بودجه در سال زراعی گذشته پیشبینی نکرده بود که امسال خودکفایی در تولید گندم محقق شود. در نتیجه متناسب با پیشبینی خود بودجه مشخصی را برای پرداخت به گندمکاران درنظر گرفته بود و زمانی که میزان گندم تولید شده به بیش از مقدار پیشبینی شده رسید، با کمبود بودجه برای پرداخت مطالبات کشاورزان مواجه شده است که این اتفاق نشان دهنده یک ضعف در برنامه ریزی نهادها است.
به هرحال شرایط بهوجود آمده، تولید این محصول را در آینده با چالشهایی مواجه میکند و ممکن است که برخی از کشاورزان به دلیل اینکه هنوز پول خود را دریافت نکردهاند برای سال جدید، کشت گندم را در دستور کار خود قرار ندهند و در سال آینده این خودکفایی تازه به دست آمده از دست برود.
وزارت جهاد کشاورزی در این روزها علاوه بر پرداخت نکردن پول گندمکاران، هیچ واکنشی نسبت به پرداخت جریمه دیرکرد نیز نشان نمیدهد. اینطور که پیداست قرار نیست جریمهای بابت دیرکرد به گندمکاران پرداخت شود. طبق آخرین وعده سهراب سهرابی مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی، مطالبات گندمکاران تا پایان مهرماه واریز خواهد شد. در نتیجه بعد از این مدت طولانی، باید چند روز باقی مانده تا پایان مهر را نیز منتظر باشیم تا ببینیم که آیا وزارت جهاد کشاورزی اینبار به وعده خود جامه عمل میپوشاند یا نه.