سید احسان حسینی پژوهشگر انرژی و روزنامهنگار حوزه نفت در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، درباره تاثیر تعلیق تحریم نفت ونزوئلا گفت: درحال حاضر ونزوئلا حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه تولید نفت دارد که نیمی از آن در پالایشگاههای داخلی این کشور مورد استفاده قرار میگیرد و نیمی دیگر به چین و سایر بازارها صادر میشود. هدف آمریکا از تعلیق تحریمها این است که نفت به بازارهای آمریکا و اروپا که بیثباتتر هستند و قیمت نفت بالاتر است، برسد؛ بنابراین این احتمال وجود دارد که نفت ونزوئلا در بازار خاکستری چین کاهش یابد. کما اینکه از ابتدای سال میلادی تا الان حدود ۵۰ هزار بشکه کم شده است. ایران میتواند به وسیله خلائی که در بازار چین ایجاد شده است نفت خود را به مقدار بیشتری در این کشور به فروش برساند.
حسینی توضیح داد: در چین دو بازار وجود دارد؛ بازار پالایشگاههای دولتی و خصوصی یا مستقل که به آنها تیپات گفته میشود. بازار خاکستری در بخش مستقل پالایشگاههای چین ایجاد شده است که نفت با تخفیف در آن به فروش میرسد. با تعلیق تحریم ونزوئلا، ایران میتواند نفت بیشتری را در این بازار بفروشد. از طرفی ونزوئلا نفت خود را با تخفیف حدود ۲۰ دلار در هر بشکه به چین میفروخت که این کار باعث میشد ایران هم تخفیف بیشتری در هر بشکه بدهد در حال حاضر با خروج ونزوئلا، ایران میتواند نفت خود را با تخفیف کمتری و به میزان بیشتری به چینیها بفروشد.
وی افزود: از طرفی در حال حاضر ونزوئلا نیمی از نفت تولیدی را به پالایشگاههای خودش اختصاص میدهد، با تعلیق تحریمها ایران و ونزوئلا میتوانند همکاری را شکل دهند که در غالب آن ونزوئلا اکثر نفت خود را صادر کند و ایران، نفت پالایشگاههای ونزوئلا را تامین کند. در حال حاضر ایران با بازسازی پالایشگاه الپالیتو ۱۰۰ هزار بشکه نفت به ونزوئلا صادر میکند. در این صورت ایران میتواند به چین نفت بیشتر و با تخفیف کمتری صادر کند و میزان صادرات خود به ونزوئلا را افزایش دهد.
این پژوهشگر انرژی درخصوص ورود روسیه به بازار نفت پالایشگاههای خصوصی چین، گفت: این اتفاق به این دلیل که روسیه تحریم ثانویه نشده تا حد زیادی اتفاق نمیافتد. روسیه در حال حاضر میتواند نفت خود را به پالایشگاههای دولتی چین صادر کند و نیاز چندانی به ورود به بازار خاکستری ندارد.
سید احسان حسینی با اشاره به اینکه ایران ظرفیت افزایش صادرات به چین و ونزوئلا را دارد، عنوان کرد: طبق آخرین آمار اوپک تولید روزانه نفت ایران ۳ میلیون بشکه و براساس آمار مسئولین ۳.۳ میلیون بشکه است. یعنی میتوان حداقل ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه تولید نفت را افزایش داد.
وی تصریح کرد: فرض کنید کل ۳۰۰ هزار بشکه نفتی که ونزوئلا به چین صادر میکرد به بازارهای اروپایی صادر شود. از طرفی در پالایشگاههای داخلی ونزوئلا ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه نفت استفاده میشود. مجموع اینها ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه نفت میشود که ایران ظرفیت تولید آن را دارد. البته این اعداد حالت ایدهآل صادرات است و نمیتوان درباره آن با قطعیت صحبت کرد.
در ادامه حسینی با اشاره به کمبود نفت در آمریکا، بیان کرد: در حال حاضر آمریکا برای کنترل تورم و کاهش قیمت بنزین نیاز دارد که قیمت نفت کاهش یابد، در نتیجه به نفت کشوهای مختلف احتیاج دارد. از طرفی روسیه، ایران و ونزوئلا نیز تحریم هستند و نمیتوانند تولید نفت را افزایش دهند، هرچند که روسیه میتواند، اما بنا به توافق با عربستان تصمیم این کار را ندارد. در نتیجه تنها گزینه آمریکا، ونزوئلا است. ونزوئلا باید دقت زیادی در این توافق داشته باشد که فروش نفت گام به گام باشد و آسیب نبیند.
وی ادامه داد: البته نکته مهم این است که ونزوئلا قرار است بازار خود را از چین به اروپا تغییر دهد و این خطر وجود دارد که رقیبهایش بازار چین را تصرف کنند و بازگشت دوباره به آن، دشوار شود. نکته دوم این است که راههای دور زدن تحریمهایش طی این ۶ ماه مستهلک شود یا از بین برود.
این پژوهشگر انرژی، افزود: در طرف دیگر آمریکا میخواهد امتیاز حداکثری بگیرد. مثلا از ابتدای سال میلادی که آمریکا با ونزوئلا به توافق رسید که شرکت شورون آمریکا در یکی از میدانهای نفتی ونزوئلا فعالیت کند، مورد استقبال گرفت و گفته شد که این همکاری موجب پیشرفت اقتصادی ونزوئلا شد در حالی که اینطور نبوده و نفتی که از میدان نفتی ونزوئلا به آمریکا برده میشده، در غالب بدهی ونزوئلا بوده است. در واقع از این طریق درآمد نفتی جدیدی برای ونزوئلا به وجود نیامده و بدهیهای قبلی تسویه شده است.
وی در پایان گفت: این نکته هم وجود دارد که تعلیق تحریمها میتواند به ونزوئلا کمک کند تا همکاریهایی را با کشورهای دیگر شکل دهد. یا جو روانی به وجود آمده، بتواند ثبات اقتصادی این کشور را تقویت کند.