به دنبال گسترش بانکداری تخصصی هستیم/ نمی‌توان به همه بانک‌ها گفت وام مسکن بدهید

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، صبح امروز در مراسم رونمایی از تسهیلات قرض‌الحسنه بدون کارمزد گفت: ما در بانک مرکزی در سیاست‌های اخیر خود، به دنبال این هستیم که بانکداری تخصصی را در کشور گسترش دهیم. این موضوع که همه بانک‌ها فعالیت مشابهی را انجام می‌دهند، در کمتر کشوری دیده می‌شود. ما باید بتوانیم بانک‌ها را بر اساس فعالیت‌های متفاوتی که انجام می‌دهند، با توجه به تخصص و اهداف نظام بانکی دسته بندی کنیم.

فرزین در ادامه گفت: ما در حال تهیه اساسنامه بانک‌های تجاری، توسعه‌ای، قرض الحسنه و ... هستیم. یعنی بعد از تهیه اساسنامه، بانک‌ها همه نوع فعالیتی انجام نمی‌دهند و هر بانکی در حیطه تخصص خود فعالیت می‌کند.

وی افزود: البته باید بانک‌ها را تامین مالی کنیم. یعنی اگر بانک توسعه‌ای احداث می‌کنیم، این بانک باید در حدی باشد که بتواند بخش صنعت و کشاورزی وغیره را تامین مالی کنند.

رئیس کل بانک مرکزی درخصوص اهداف بانک‌های قرض الحسنه توضیح داد: بانکداری قرض الحسنه یعنی بانک‌هایی که منابع خرد را برای نیاز‌های ضروری و غیر تجاری مردم تهیه می‌کند. مردم در زندگی با مشکلات تامین مالی مواجه می‌شوند و نیاز به تامین مالی در کوتاه مدت دارند؛ باید جایی باشد که سریع بتوانند نیاز خود را برطرف کنند و نرخ سود هم پایین باشد، چون فعالیت تجاری ندارند.

این مقام مسئول درمورد بانک‌های جامع گفت: بخشی از بانک ها، بانک جامع هستند. مثلا نمی‌توانیم به بانک ملی بگوییم فعالیت توسعه‌ای یا قرض الحسنه انجام ندهد. به همین دلیل برای او هم باید اساسنامه تهیه کنیم.

وی اضافه کرد: فعالیت‌های قرض الحسنه بانک‌های ملی و سپه که بانک‌های جامع هستند تا ۵۰ میلیون تومان محدودیت داشت، ما این عدد را به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش دادیم. این کار به این علت بود که بانک‌های ملی و سپه شعبات بسیاری دارند، در تمام نقاط ایران هستند و باید بتوانند نیاز‌های عامه مردم را برطرف کنند.

فرزین راجع به ونچر بانک‌ها اظهار کرد: ما در حال تهیه آیین نامه ونچر بانک‌ها هستیم. این‌ها بانک‌هایی هستند که دانش بنیان‌ها را تامین مالی می‌کنند و ریسک بالا می‌پذیرند؛ بنابراین قاعدتا بانکداری آن‌ها از بقیه متفاوت است.

رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه مسئله نظارت از مهمترین موضوعات بانک مرکزی است، گفت: ما اگر بتوانیم بانک‌ها را دسته بندی کنیم پس با هر بانک باید نوع نظارت متفاوتی داشته باشیم. مدل مقرراتی یکسان هم برای همه بانک‌ها نمی‌توان داشت. برای نمونه اگر قرار هست وام مسکن اعطا کنیم، نمی‌توانیم به همه بانک‌ها بگوییم وام مسکن بدهید؛ چون هر بانکی وظیفه تخصصی دارد و باید در همان حوزه، فعالیت خود را انجام دهد. در حال حاضر اقدامات خوبی را در بانک مرکزی شروع کرده ایم. قطعا نظارتی که در ماه‌های آینده می‌بینیم با چیزی که الان وجود دارد متفاوت خواهد بود.

وی تصریح کرد: ما بر تمام مقررات در نظام بانکی و عملا هر کجا که پول سپرده گذار وجود دارد نظارت خواهیم کرد.

محمدرضا فرزین درمورد اقدامات بانک مرکزی توضیح می‌دهد: مدتی است ک تسهیلات قرض الحسنه مانند وام ازدواج و ... تکلیفی شده است؛ امسال در بودجه پیشنهاد کردیم که میزان آن در شورای پول و اعتبار تعیین شود، یعنی مجلس اعداد را تعیین نکند. چون ما باید تورم را کنترل کنیم و برای این موضوع، باید بتوانیم پول و سپس تسهیلات دهی را کنترل کنیم. مجلس هم اخیرا اختیارات این موضوع را به شورای پول و اعتبار داده است.

رئیس کل بانک مرکزی درخصوص قانون جدید بانک مرکزی گفت: این قانون هم از لحاظ استقلال و هم از لحاظ اقتدار بانک مرکزی، گامی به سمت جلو در نظام بانکداری است. این موضوع ۱۰ سال است در دولت و مجلس بررسی می‌شد و اکنون به قانون تبدیل شده است. این قانون ما را در انجام بهتر وظایف یاری می‌کند و از قانون قبلی که مصوب ۱۳۵۱ است، خیلی بهتر است.

فرزین با اشاره به اینکه اقداماتی هم درباره قرض الحسنه انجام شده است عنوان کرد: ما سقف وام قرض الحسنه را ۳۰۰ میلیون تومان افزایش دادیم و این سقف برای کسب و کار‌های کوچک و دانش بنیان به ۷۵۰ میلیون تومان رسید. تغییر سقف وام در بانک ملی و سپه هم در دست انجام است. مورد بعدی تغییر روش محاسبه کارمزد بود که هم بحث‌های شرعی و هم عملیاتی داشت و ابعاد آن بررسی شد.

این مقام مسئول ادامه داد: ما دو نوع قرض الحسنه داریم؛ قرض الحسنه‌های تک شعبه‌ای و چند شعبه‌ای. تعداد قرض الحسنه‌های تک شعبه‌ای بسیار زیاد است، درحال آسیب شناسی این نوع قرض الحسنه هستیم و قرار است اجازه دهیم وام بیشتری اعطا کند. همچنین بدنبال نظم دهی بانک‌های تک شعبه هستیم. یکی از مسائل تک شعبه ای‌ها نظارت بود که وجود نداشت و الان در پی نظارت هستیم.

وی افزود: برای بانک قرض الحسنه رسالت و مهر ایران هم سیاست ما این است که ابزار‌های مختلف را به آن‌ها بدهیم تا بتوانند عملیات قرض الحسنه و تامین مالی خرد را انجام دهند.

رئیس کل بانک مرکزی در پایان اظهار کرد: ما در بانک ملی، بانک کارگشایی را داریم که نوع وثیقه گذاری آن متفاوت است، برای نمونه می‌توان به عنوان وثیقه طلا گذاشت. اگر بتوانیم این عملیات بانک کارگشایی را مبتنی بر قرض الحسنه در سایر بانک‌ها گسترش دهیم خیلی از مسائل و مشکلاتی که درمورد وثیقه گیری وجود دارد، حل می‌شود. بنظر می‌آید که عملیات بانکداری کارگشایی خوب است و جای توسعه در آن هست.