به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، خانه‌های خلاق و نوآوری به عنوان پلتفرم و یکی از هسته‌های مهم در جهت تسهیل فرایند تجاری‌سازی ایده و طرح‌های خلاقانه و نوآورانه، ارائه راه حل‌های فناورانه و نوآورانه در عرصه صنایع فرهنگی و خلاق و همچنین شبکه سازی فعالان زیست بوم اقتصاد خلاق و صنایع فرهنگی کشور هستند و فعالیت می‌کنند.
برنامه این خانه‌ها توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری طرح ریزی و توسط ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق و دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت‌های خلاق در مرحله اجرایی قرار گرفته است.
در حال حاضر ۱۰۴ خانه خلاق و نوآور در سراسر کشور فعالیت می کنند و تقریبا پراکندگی آن به کل کشور در وضعیت خوبی است.
نقشه پراکندگی فعالیت خانه‌های خلاق و نوآور
یکی از این خانه های خلاق و نوآور، خانه خلاق و نوآوری «مهروتک» است. این خانه پلتفرمی برای استقرار و رشد شتاب‌دهنده‌های تخصصی، شرکت‌های خلاق و استارت‌آپ‌های فعال در حوزه‌های صنایع فرهنگی، علوم انسانی، هنر و فناوری‌های نرم و هویت ساز است. به بیان ساده، این خانه بستری حمایت کننده از افراد و کارآفرینان خلاق فراهم میکند تا مشاغل در کنار هم و با کمک یکدیگر رشد کنند.
در حقیقت خانه خلاق و نوآوری «مهروتک» با ایجاد فضایی مناسب از کارآفرینان و سرمایه‌گذارهای نوپا این حوزه حمایت کرده و با ارائه خدمات مشاوره و آموزش، منابع مالی به کارآفرینان خلاق، مسیر آن‌ها را هموار میکند. در راستای اهمیت فعالیت خانه‌های خلاق و نوآور، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری شرایطی را فراهم کرد تا خبرنگاران از آن بازدید کنند.
مهران آقایی هیئت علمی دانشگاه پیام نور و دکتری نرم افزار مدیریت این خانه خلاق و نوآور را برعهده دارد. آقایی در تشریح فعالیت‌های این خانه گفت: از سال ۹۸ شرکت شتابدهنده «مهروتک» را افتتاح کردم تا توسعه استارتآپها را انجام دهم.
مدیر خانه خلاق «مهروتک» با بیان اینکه تا کنون ۱۲ خروجی از تیم‌های استارت‌آپی داشتیم که در حوزه‌های فناوری اطلاعات هستند، ادامه داد: این استارتآپها در حوزه مجازی سازی فروش یک قنادی، فروش سیمان و ... بوده‌اند که تراکنش مالی خوبی دارند.
وی درباره موارد ناموفق گفت: موارد ناموفق داشتیم، داریم و خواهیم داشت چرا که در سیکل شتاب‌دهی طبیعی است. در استارت‌آپ احتمال شکست بسیار بالاست؛ هیچ استارت‌آپی بدون توانمندی مالی نمی‌تواند راه اندازی شود، امروز اگر یک استارت‌آپ نیاز به راهنمایی داشته باشد با کمتر از دو میلیارد نمی توان آنرا حمایت کرد.
مدیر خانه خلاق «مهروتک» ادامه داد: خوشبختانه توانستیم با تفاهم نام‌های که با پارک علم و فناوری مازندران منعقد کردیم با سایر دستگاه‌های دیگر و حتی معاونت سرمایه گذاری استانداری نیز همکاری کنیم تا نیاز مالی استارتآپها تأمین شود.
آقایی با بیان اینکه خدماتی را با نام هم-سرمایه گذاری co – investment زیر نظر صندوق نوآوری و شکوفایی به استارتآپها ارائه میدهیم، گفت: برای ما در این خانه خلاق علاوه بر ایده، تحقیق و توسعه است.
وی ادامه داد: به نظرم کسی که در این بازار کار شتاب دهی میکند، باید به دل بازار برود خودش را بزرگ معرفی کند و با تمام بازیگرانی که هستند تفاهم نامه مناسب نه تفاهم نامه صوری منعقد کند. تفاهم نام‌های که ضمانت اجرایی پشت آن باشد که بتواند استارت‌آپ‌های خودش را آسانسوری رشد بدهد.
صنعت؛ پله رشد استارتآپها
مدیر خانه خلاق «مهروتک» در پاسخ به اینکه از چه حوز‌های برای جذب استارتآپها اقدام می‌کنید، گفت: فقط حوزه صنعتی. نادر است دانشجوی نخب‌های پیدا شود که بگوید کار انجام خواهم داد که بیشتر صنعتی است، اما می‌تواند به این سمت سوق پیدا کند. صنعت به شدت از این موضوع استقبال کرده است. اکنون صنعت دنبال دانش بنیان است.
وی در مورد یکی از چالش‌های استارتآپها گفت: ما در ایران به یک استارت‌آپ پول میدهیم امروز بیکار است، سال بعد متاسفانه یک بیکار بدهکار است، به این شکل که استارت‌آپ نمیگیرد حالا باید دنبال قسط دادن باشد بنابراین مدل مالی که با استارتآپها طرف هستیم اساسا اشتباه است. تجربه ام میگوید در این مسیر استارتآپها بسیار شکست میخورند. امروز به یک استارت‌آپ ۱۰۰ میلیون تومان بدهید قهر میکند.
پیشنهاد به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برای افزایش کارایی خانه های خلاق
وی درباره راهکار این چالش‌ها گفت: باید استارتآپها درست شناسایی شوند. معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور به این نتیجه برسد به خانه خلاق، شتابده‌دهنده‌‌ها و PC به عنوان بازو‌های خودش باور نگاه کند. چرا که معاونت علمی در شهرستان‌ها نماینده ندارد، اگر من نماینده اش هستم برای من دوره بگذارد و آموزش بدهد که چطور کار کنم و برای من تسهیلات غیرمالی فراهم کنم مثلا با یک فرانشیزی من را برای مشاهده اکوسیستم ترکیه، هلند، مالزی، دبی، سنگاپور آشنا کند.
مدیر خانه خلاق «مهروتک» برای دومین راهکار گفت: به من ابزاری بدهد تا بتوانم از استارت‌آپ هایم حمایت کنم، در حالی که به من میگوید تو شتاب دهند‌های از استارتآپها حمایت کن.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور در پاسخ به اینکه آیا راهکاری برای جذب سرمایه گذار وجود دارد، گفت: راهکاری ندارم.
آقایی افزود: فارغ از اینکه مفهوم کلی دانش بنیان، شتابدهنده، خانه خلاق، پارک علم و فناوری تمام بازیگران این سیستم را کسی نمی‌شناسد. یک جا را بگویید که معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور گفته به خانه‌های خلاق تسهیلات بدهید. چرا به خانه خلاق تسهیلات نمی‌دهند؟ برای اینکه به استارت‌آپ هایش کمک کند، چون کسی این خانه ها را نمی‌شناسد و تعریفی از این ندارند. فکر می‌کنند خانه خلاق خانه کودک است.
وی درباره امکان توجیه بانک‌ها توسط استارتآپها گفت: در این زمینه هم تعارض وجود دارد، من به صندوق پژوهش مراجعه می‌کنم که مدعی است، چون دانش بنیان هستید به شما وام نمی‌دهیم به همین راحتی!. آیین‌نامه پارک علم و فناوری بندی دارد که نباید به شتابده‌دهنده‌‌ها خدمات بدهند.
آقایی گفت: سال گذشته طرحی به عنوان میز خلاق روستایی را پیشنهاد دادیم که ابزار‌ها و بازیگران آن سیستم نوآوری هستند، ولی در روستا‌ها نیستند. به واسطه این همکاری هنوز هیچ بودجه‌ای تا به امروز به ما تخصیص پیدا نکرده که بخواهیم این کار را انجام دهیم از جیب هم هزینه کرده ایم، اما چیزی نگرفته ایم. هفته‌ای نیست که در استانداری نباشیم.
شتابدهنده ها در کشور شناخته شده نیستند
مدیر خانه خلاق «مهروتک» در پاسخ به اینکه آیا تمایل وجود ندارد و عمدی است، گفت: البته که به شدت مشتاق هستند، ولی به ما عنوان می‌کنند ردیف بودجه‌ای برای آن ندارم در کل شتابده‌دهنده‌‌ها در ایران شناخته شده نیستند.
وی گفت: ما از این زمینه بیرون برو نیستیم، ۲۰ سال بعد هم در این زمین بازی می‌کنم چرا که عاشق این کار هستیم وگرنه تا به حال رفته بودیم. خوبی‌های زیادی هم داشته، وقتی می‌بینیم ۴ نفر می‌آیند و برای یک استارت‌آپ همفکری می‌کنند، لذت میبرند، درآمدزایی می‌کنند ولی ممکن است از آن پروژه درآمدسازی نکنند، اما به هر حال موفق می‌شوند؛ مانده تیم. این بی نهایت لذت‌بخش است.