مصرف برق در ایران کم است؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- حنانه فقیه منزه: رئیس هیات مدیره سندیکای برق کشور در گفت‌وگویی که با شبکه خبر داشت با بیان اینکه مصرف برق در ایران نصف مردم اروپا است، گفت: متوسط سرانه مصرف مردم ایران هزار و ۲۲ کیلووات ساعت در سال و در دنیا هزار و ۱۹۲ کیلووات ساعت و اروپا ۲ هزار و ۱۲۰ کیلووات ساعت است. 

به گفته حسن تقی‌زاده نباید مردم را مقصر جلوده داد در حالی که آمار و ارقام نشان دهنده مصرف پایین برق در ایران است. اعدادی که در این مصاحبه بیان شد درست بود اما باید توجه داشت که این مقایسه تحت چه شرایطی و با کدام یک از کشور‌ها انجام می‌شود.

گاز و برق دو انرژی مهم و کاربردی هستند که در سراسر دنیا در بخش‌های مختلف خانگی و تجاری، صنعتی، کشاورزی و... مورد استفاده قرار می‌گیرند. ایران در میان کشور‌های مصرف‌کننده گاز طبیعی رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است که در این میان بخش خانگی و تجاری با مصرف ۵۰ درصد از کل گاز تولید شده بیشترین سهم را دارد. 

کشور‌های اروپایی به دلیل اینکه از ذخایر گازی کمی برخردارند، اغلب واردکننده گاز هستند. در واقع کشور‌های اروپایی از برق به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده می‌کنند و بیشتر نیاز‌های خود را از این طریق تامین می‌کنند. 

بر اساس گزارش شرکت بریتیش‌پترولیوم میزان مصرف گاز طبیعی ایران را در سال ۲۰۲۱ میلادی برابر با ۲۴۱.۱ میلیارد مترمکعب و مصرف گاز طبیعی در کشور‌های عضو اتحادیه اروپا ۳۹۷.۱ میلیارد مترمکعب بوده است. با وجود اینکه میزان مصرف گاز اتحادیه اروپا از ایران بیشتر است اما سرانه مصرف یا میزان استفاده هر فرد نشان‌دهنده تفاوت چشمگیر در سطح مصرف فردی است. میزان سرانه مصرف گاز در ایران ۲۸.۳ هزار کیلووات بوده اما این رقم در اتحادیه اروپا نهایتاً به ۸.۹ هزار کیلووات می‌رسد؛ بنابراین با وجود اینکه مصرف گاز کشور‌های اتحادیه اروپا در مجموع از ایران بیشتر است اما سرانه مصرف در ایران به طرز قابل توجهی بالا است. 

ایران  چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز در دنیا شناخته می‌شود و این در حالی است که کشورهای اول تا سوم، یعنی آمریکا، روسیه و چین، همگی جزو کشور‌های با جمعیت بالا و اقتصاد بزرگ به شمار می‌روند. در بین کشور‌های دارای بیشترین تولید و مصرف گاز، چین با حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر رتبه اول جمعیت، آمریکا با حدود ۳۳۳ میلیون نفر رتبه سوم جمعیت، روسیه با حدود ۱۴۲ میلیون نفر رتبه نهم جمعیت و ایران با حدود ۸۵ میلیون نفر رتبه هفدهم جمعیت جهان را دارا است. اگر شاخص جمعیتی را ملاک قرار دهیم، مصرف گاز ایران از چین بسیار بالاتر و از آمریکا نیز کمی بیشتر اما از روسیه کمتر است. از این منظر، روسیه، ایران، آمریکا و چین در رتبه‌های اول تا چهارم قرار می‌گیرند و ایران در مصرف گاز، رتبه دوم و روسیه رتبه اول را کسب می‌کند. در این زمینه، چنانچه شاخص اقلیمی یا سردسیری روسیه را در بیشتر ماه‌های سال و وسعت این کشور و همچنین وسعت آمریکا را لحاظ کنیم، مصرف بالاتر گاز در روسیه نسبت به ایران و مصرف گاز در آمریکا، تا حدی توجیه‌پذیر خواهد بود.

شاخص دیگری که می‌توان به وسیله آن میزان مصرف انرژی توسط مردم را سنجید، «شدت مصرف انرژی» است. این شاخص نشان می‌دهد که برای تولید مقدار معینی از کالا وخدمات چه مقدار انرژی بکار رفته است. آمار‌ها نشان می‌دهد که شدت مصرف انرژی در ایران وضعیت مناسبی ندارد و دو برابر میانگین جهان است. 

براساس آمار میزان مصرف سرانه برق خانگی در ایران سالانه معادل هزار و ۲۲ کیلووات ساعت برق خانگی است. این در حالی است که مجموع سرانه مصرف برق خانگی در کشور‌هایی اروپایی برابر با ۲ هزار و ۱۱۴ کیلووات است؛ بنابراین گرچه مصرف سرانه برق در ایران نسبت به کشور‌هایی اروپایی کمتر است اما با مصرف بالای گاز توسط شهروندان نه تنها این فاصله جبران شده بلکه می‌توان گفت میزان مصرف انرژی در ایران بالاتر از کشور‌های اروپایی است.