بازی در گِل و خاک می‌تواند سیستم ایمنی کودک را تقویت کند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، شواهد علمی می‌دهد که قرار گرفتن در معرض میکروب‌های موجود در خاک ممکن است در واقع به کودکان کمک کند تا سیستم ایمنی قوی‌تری داشته باشند و حتی ممکن است خطر ابتلا به آلرژی و بیماری‌های خود ایمنی را در آنها کاهش دهد.

گل فقط مخلوطی از خاک و آب نیست بلکه یک اکوسیستم پیچیده پر از میکروارگانیسم‌هاست. یک گرم خاک می‌تواند تا ۱۰ میلیارد میکروارگانیسم از هزاران گونه مختلف را در خود جای دهد.

مجموعه متنوعی از باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر میکروب‌های موجود در گل و خاک نقش مهمی در سلامت ما ایفا می‌کنند و کلید وضعیتی در بدن است که ایمونولوژیست‌ها آن را «آموزش ایمنی» می‌نامند. این فرآیندی است که طی آن سیستم ایمنی بدن یاد می‌گیرد بین پاتوژن‌های مضر و مواد محیطی خوش‌خیم تمایز قائل شود.

در دوران کودکی، سیستم ایمنی بدن سازگار است و هنگامی که در معرض طیف گسترده‌ای از میکروب‌ها قرار می‌گیرد، می‌آموزد که چگونه تعادل برقرار کند و واکنش تهاجمی به مهاجمان مضر نشان می‌دهد در حالی که مواد بی‌ضرر مانند گرده یا ذرات غذا را به حال خود رها می‌کند. با این حال، فقدان چنین آموزشی می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند.

با توجه به فرضیه بهداشت، با افزایش شهری و بهداشتی شدن جوامع، سیستم ایمنی بدن ما از چالش‌های میکروبی که برای رشد مناسب نیاز دارد، محروم می‌شود. این ممکن است باعث شود که سیستم ایمنی بیش از حد حساس شود و مواد بی‌ضرر مانند گرده یا گرد و غبار را به اشتباه، مهاجمان خطرناک تشخیص دهد. این حساسیت می‌تواند به صورت شرایط آلرژیک مانند آسم، اگزما یا تب یونجه ظاهر شود.

عدم مواجهه با میکروب‌ها به‌ویژه در اوایل دوران کودکی، ممکن است احتمال ابتلا به سرماخوردگی و سایر بیماری‌های دوران کودکی را افزایش دهد، زیرا سیستم ایمنی بدن به‌درستی برای مقابله با پاتوژن‌های روزمره آموزش‌دیده نیست.

فقدان چنین آموزش ایمنی به طور بالقوه می‌تواند توضیح دهد که چرا کودکانی که در محیط‌های بسیار ضدعفونی‌شده رشد می‌کنند تا ۵۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی مانند آسم و آلرژی‌های غذایی هستند. سیستم ایمنی آنها که با قرار گرفتن در معرض میکروبی طبیعی به چالش کشیده نمی‌شود، ممکن است نسبت به محرک‌های بی‌ضرر بیش از حد واکنش نشان دهد.

علاوه بر این، بدون فعل و انفعالات منظم میکروبی، سیستم ایمنی ممکن است خود بدن را فعال کند که به طور بالقوه در ایجاد شرایط خودایمنی مانند دیابت نوع ۱ یا مولتیپل اسکلروزیس نقش دارد. حتی تحقیقات نشان می‌دهند کودکانی که در محیط‌هایی با سطوح بالایی از قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها رشد می‌کنند، مانند مزرعه‌ها یا خانه‌هایی که حیوانات خانگی دارند، کمتر در معرض ابتلا به آلرژی یا بیماری‌های خودایمنی هستند.

دلایل زیادی وجود دارد که قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها برای سیستم ایمنی در حال رشد کودکان بسیار مفید است. به عنوان مثال، Bacteroides fragilis که معمولا در خاک یافت می‌شود، به تولید یک مولکول کلیدی کمک می‌کند که برای عملکرد سیستم ایمنی مهم است.

قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها همچنین به بدن کودک در تولید سلول‌های T تنظیمی کمک می‌کند؛ گروهی از گلبول‌های سفید خون که نحوه واکنش سیستم ایمنی به مهاجمان خارجی را کنترل می‌کنند. سلول‌های T همچنین از واکنش‌های خودایمنی جلوگیری می‌کنند. این ویژگی ممکن است توضیح دهد که چرا کمبود قرار گرفتن در معرض میکروب ممکن است احتمال ابتلای فرد به یک بیماری خودایمنی را افزایش دهد. (اگرچه این تنها یکی از بسیاری از عوامل مؤثر است.)

تقویت سیستم ایمنی

گل بازی چیزی بیش از یک فعالیت آشفته در فضای باز است. این فعالیت، تجربیات حسی ضروری را نیز فراهم می‌کند، مانند لمس کردن، بو کردن و دستکاری بافت‌های مختلف که رشد مغز را تحریک می‌کند و انعطاف‌پذیری حسی را افزایش می‌دهد.

انجام فعالیت‌های حسی (مانند بازی در گل) در عین حال می‌تواند استرس را در کودکان کاهش دهد که یکی دیگر از عناصر حیاتی در حفظ عملکرد خوب سیستم ایمنی است.

تحقیقات همچنین نشان می‌دهد «مایکوباکتریوم واکا»، نوعی باکتری که معمولا در خاک یافت می‌شود، التهاب را کاهش می‌دهد و حتی خلق و خو را بهبود می‌بخشد و این کار را با تأثیر بر ترشح سروتونین، یک انتقال دهنده عصبی کلیدی انجام می‌دهد. در مطالعات جانوری، قرار گرفتن در معرض M. vaccae منجر به کاهش علائم استرس و اضطراب شده است. شواهد در حال ظهوری وجود دارد که نشان می‌دهد اثرات مشابهی می‌تواند در انسان نیز رخ دهد.

علاوه بر این، بازی در فضای باز نوعی فعالیت بدنی است که با بهبود گردش خون و تحریک تولید سلول‌های ایمنی، از سلامت سیستم ایمنی حمایت می‌کند.

به گزارش نشریه تخصصی «مدیکال اکسپرس»، در حالی که برخی از والدین ممکن است در مورد خطرات بهداشتی بازی در گِل نگران باشند، کار‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید برای اطمینان از بازی ایمن کودکان خود در فضای باز، انجام دهید:

* مکان‌های بازی تمیز را انتخاب کنید: اطمینان حاصل کنید کودکتان در مکان‌هایی بازی می‌کند که احتمال آلوده شدن آنجا به زباله‌های حیوانی یا مواد شیمیایی مضر وجود ندارد. باغ‌های خانگی یا پارک‌ها گزینه‌های عالی هستند. اگر مطمئن نیستید که یک منطقه چقدر تمیز است، می‌توانید از کیت آزمایش خاک برای بررسی وجود مواد مضر قبل از بازی کودکان استفاده کنید.

* لباس‌های مناسب: لباس‌های ضدآب مانند چکمه و ژاکت، تمیز کردن را آسان‌تر می‌کنند و در عین حال به کودکان اجازه می‌دهند مزایای بازی در فضای باز را تجربه کنند.

* بهداشت دست‌ها: شستن دست‌ها بعد از بازی در گل و خاک از ورود باکتری‌های مضر به بدن جلوگیری می‌کند. این امر خطر ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد.

* به کودکان اجازه دهید اغلب بازی کنند: قرار گرفتن مکرر در معرض میکروب‌های مفید برای ایجاد یک سیستم ایمنی قوی‌تر ضروری است.

اجازه دادن به کودکان برای بازی در خاک و گل می‌تواند چیزی فراتر از سرگرمی باشد و ممکن است بخش مهمی از ایجاد یک سیستم ایمنی قوی باشد. در دنیایی که به طور فزاینده‌ای ضدعفونی می‌شود، طبیعت و خاک ممکن است دقیقاً همان چیزی باشد که سیستم ایمنی کودکان ما برای رشد به آن نیاز دارد.