به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری دانشجو، انتخابات ریاستجمهوری در ایالات متحده با سیستمی پیچیده به نام "الکترال کالج" انجام میشود، جایی که به جای رأی مستقیم مردمی، نمایندگان ایالتی یا گزینندگان، نتیجه نهایی را تعیین میکنند.
در حالی که در اکثر دموکراسیهای جهان، فرآیند انتخاب رئیسجمهور به سادگی با آرای مستقیم مردم انجام میشود و کاندیدایی که بیشترین آرا را کسب کند پیروز میشود، در ایالات متحده این روند متفاوت و پیچیده است. در آمریکا، رئیسجمهور از طریق سیستمی به نام مجمع گزینندگان یا الکترال کالج انتخاب میشود؛ سیستمی که هر چهار سال یک بار توجهات جهانی را به خود جلب میکند.
الکترال کالج؛ ترکیبی از نمایندگان ایالتی
مجمع گزینندگان شامل ۵۳۸ نماینده یا رأی الکترال است که مجموع ایالتهای آمریکا به علاوه واشنگتن دیسی را پوشش میدهند. این گزینندگان توسط احزاب سیاسی تعیین میشوند و برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، یک نامزد نیازمند کسب دستکم ۲۷۰ رأی الکترال (نصف به اضافه یک) است. این عدد به عنوان مرز اصلی پیروزی شناخته میشود. نکته اصلی این است که رأیدهندگان در هر ایالت در واقع به این گزینندگان رأی میدهند که سپس به نمایندگی از آنها به رئیسجمهور رأی میدهند.
توزیع آراء الکترال؛ جمعیت بیشتر، آراء بیشتر
تعداد آراء الکترال هر ایالت بر اساس جمعیت آن ایالت تعیین میشود. ایالتهایی با جمعیت بزرگتر مانند کالیفرنیا و تگزاس، سهم بیشتری از آراء الکترال دارند؛ به طوری که کالیفرنیا در انتخابات جاری ۵۴ رأی و تگزاس ۴۰ رأی الکترال به خود اختصاص دادهاند. در مقابل، ایالتهای کوچکتر مانند وایومینگ و ورمونت، هر کدام تنها ۳ رأی الکترال دارند. سیستم ایالتها به گونهای تنظیم شده که هر ایالت حداقل سه رأی الکترال داشته باشد، حتی اگر جمعیت کمی داشته باشد. این وضعیت باعث شده ایالتهای کم جمعیت در این سیستم نمایندگی بیشتری به نسبت جمعیت خود داشته باشند.
سیاست "همه یا هیچ"؛ برنده تمامی آراء ایالت را کسب میکند
بیشتر ایالتهای آمریکا از سیستمی به نام همه یا هیچ استفاده میکنند؛ به این معنا که نامزدی که در آراء مردمی ایالت پیروز شود، تمامی آراء الکترال آن ایالت را به دست میآورد. به عنوان مثال، در انتخابات ۲۰۲۰ در ایالت بزرگ تگزاس، دونالد ترامپ ۵.۸ میلیون رأی و جو بایدن ۵.۲ میلیون رأی کسب کرد. به دلیل سیستم همه یا هیچ، ترامپ تمامی ۳۸ رأی الکترال تگزاس را به دست آورد و بایدن هیچ رأیی از تگزاس نصیبش نشد.
نمایندگی بیشتر ایالتهای کوچک در مجمع گزینندگان
یکی از ویژگیهای مهم سیستم الکترال کالج، وزن نسبی بالای ایالتهای کوچک در این نظام است. برای مثال، ایالت وایومینگ به ازای هر حدود ۱۴۲,۰۰۰ رأیدهنده یک نماینده در الکترال کالج دارد، در حالی که ایالتی مانند تگزاس به ازای هر ۴۶۶,۰۰۰ رأیدهنده تنها یک نماینده در مجمع گزینندگان دارد. این امر باعث میشود که ایالتهای کوچکتر تأثیر بیشتری در انتخابات ریاستجمهوری داشته باشند.
تأثیر آراء الکترال بر نتایج تاریخی انتخابات
این سیستم در تاریخ انتخابات آمریکا بارها باعث شده تا کاندیدایی که بیشترین رأی مردمی را کسب نکرده، در نهایت به ریاستجمهوری برسد. برای مثال، در انتخابات سال ۲۰۰۰، جورج بوش با وجود داشتن رأی کمتری نسبت به ال گور، به دلیل کسب آراء الکترال بیشتری پیروز شد. همچنین در سال ۲۰۱۶، دونالد ترامپ با رأی کمتری نسبت به هیلاری کلینتون به کاخ سفید راه یافت.
ایالتهای چرخشی؛ تعیینکنندگان نهایی
در هر انتخابات، به ویژه در رقابتهای نزدیک، ریاستجمهوری به تصمیمات چند ایالت چرخشی محدود میشود که به طور متناوب میان احزاب تغییر میکنند. بهرغم وجود ۲۴۴ میلیون آمریکایی واجد شرایط برای رأی دادن، در عمل این تعداد محدودی از ایالتها هستند که نتیجه نهایی را تعیین میکنند.
سیستم الکترال کالج؛ محبوب یا غیرمحبوب؟
این ساختار انتخاباتی به دلیل آنکه اجازه میدهد یک کاندیدا با کسب کمتر از اکثریت آرای مردمی به پیروزی برسد، محبوبیت زیادی ندارد. براساس نظرسنجیها، بیش از ۶۰ درصد آمریکاییها خواهان انتخاب رئیسجمهوری هستند که بیشترین رأی ملی را کسب کند. با این حال، تغییر این سیستم نیازمند اصلاح قانون اساسی آمریکاست که فرآیندی پیچیده و دشوار بوده و در آینده نزدیک بعید به نظر میرسد.